Wywiady

"Wierzcie swojej wyobraƒni"

Kiedy, za spraw╣ mojego ameryka±skiego kolegi, w 93 roku, wpad│ w moje rΩce singiel Monster Magnet, wiedzia│em, ┐e mam do czynienia z Czym£ Wielkim. Utwory "Unsolid" i "Face Down" porwa│y mnie w muzyczny odlot. Nied│ugo potem, z tego samego ƒr≤d│a, mia│em okazjΩ poznaµ "Super Judge", drug╣ w dyskografii p│ytΩ Monster≤w. Ze zdziwieniem zacz╣│em dowiadywaµ siΩ, ┐e Amerykanie zaczynaj╣ szaleµ na punkcie zespo│u, kt≤ry tylko nieliczni mogli wtedy w Polsce poznaµ. DziΩki kolejnemu przypadkowi - tym razem niemiecka znajoma - zdoby│em "Spine Of God", pierwsz╣ p│ytΩ kapeli, kt≤ra w Niemczech sta│a siΩ kultow╣ i modn╣. By│em w "si≤dmym niebie". W Polsce - cisza. Dopiero od p│yty "Dopes To Infinity" rozpoczΩ│a siΩ do£µ szcz╣tkowa promocja zespo│u w naszym kraju. Na szczΩ£cie "Powertrip" doczeka│ siΩ ju┐ nale┐ytego traktowania, choµ tak naprawdΩ, dopiero utw≤r "See You In Hell" spowodowa│ wiΩksze zainteresowanie zespo│em Dava Wyndorfa. I to za spraw╣ filmu "Bride Of Chuckie", na soundtracku kt≤rego ten numer zosta│ zamieszczony, a nie samego albumu, z kt≤rego pochodzi. Na samym ko±cu pojawi│ siΩ na rynku singiel z tym utworem. Tak┐e w Polsce komercyjna popularno£µ Monster Magnet dopiero do wypracowania, a warszawski koncert trafi│ siΩ w odpowiednim momencie, by przybli┐yµ zesp≤│ rodakom nie tylko od strony przebojowej kompozycji, kt≤ra tak naprawdΩ nie jest reprezentatywna dla ca│e j tw≤rczo£ci grupy, ale od numer≤w, kt≤re stanowi╣ trzon je j istnienia psychodelicznych, zakrΩconych, czadowych, kosmicznych.

Z Dave'em Wyndorf'em uda│o mi siΩ przeprowadziµ rozmowΩ przed praskim koncertem zespo│u, na kilka dni przed wystΩpem w Polsce.

MH: Co s╣dzisz o Polsce?

Wyndorf: W minionych latach kilka razy rozmawia│em z polskimi dziennikarzami i przyznam, ┐e bardzo chcΩ przyjechaµ do waszego kraju.

MH: Lubisz graµ w Europie?

Wyndorf: Tak, bardzo. To inna publiczno£µ ni┐ w Stanach. My£l╣ca.

MH: Co s╣dzisz o zespo│ach, kt≤re bΩd╣ graµ z wami podczas koncertu w Warszawie (1.06.99, na stadionie Gwardii - od aut.)?

Wyndorf: Przyznam, ┐e dok│adnie nie wiem z kim mamy wyst╣piµ.

MH: Mercyful Fate?

Wyndorf: Fantastycznie. King Diamond. Nie mogΩ siΩ doczekaµ.

MH: Apocalyptica, ze Skandynawii.

Wyndorf: îwietnie, ┐e zagramy razem. NaprawdΩ bardzo siΩ cieszΩ z mo┐liwo£ci grania z tym zespo│em.

MH: Metallica.

Wyndorf: To jest klasa. WystΩp z nimi to jest co£. Jeste£my niesamowicie wdziΩczni, ┐e chcieli nas widzieµ u swojego boku.

MH: W lipcu i sierpniu Monster Magnet wystΩpuje w Kanadzie i USA u boku Machina Head i Iron Matiden - co my£lisz o tych zespo│ach?

Wyndorf: Nigdy nie czu│em siΩ do ko±ca oddany metalowi. Zawsze by│ mi bliski rock. MuszΩ dodaµ, ┐e przepada│em za The Stoogies, za Black Sabbath. Teraz jednak muzyka zespo│≤w, z kt≤rymi zagramy w Ameryce, jest mi bliska. Nie mogΩ doczekaµ siΩ grania z Iron Maiden po Stanach. BΩdzie £wietnie.

MH: Co powiesz o filmie "Heavy Metal" - interesuj╣ mnie zw│aszcza dwa utwory wyprodukowane przez Boba Ezrina, nagrane przed obecn╣ trasΩ koncertow╣ na potrzeby filmu?

Wyndorf: Praca z Bobem by│a prac╣ z postaci╣ legendarn╣. Fantastyczne prze┐ycie. Przecie┐ on wyprodukowa│ "îcianΩ" Pink Floyd≤w; wsp≤│pracowa│ z Kissami nad "Destroyer'' oraz "Music From The Elder". Praca z nim by│a dla nas wielkim honorem i wyr≤┐nieniem, wa┐niejszym od samego filmu.

MH: Utwory Monster Magnet umieszczane s╣ na rozmaitych soundtrackach. Co powiesz o "Bride Of Chuckie", filmie akcji "Soldier", "Varisity Blues" i "The Matrix"?

Wyndorf: Niestety nie widzia│em tych film≤w. "Varisity Blues"? Nie, nie widzia│em tego filmu. Mo┐esz w to uwierzyµ? Nie mam na to pieniΩdzy. Co s╣dzΩ o soundtrackach? Uwa┐am, ┐e s╣ £wietnym sposobem upowszechniania muzyki w£r≤d du┐ej grupy ludzi. Ludzie kupuj╣ zwykle albumy z soundtrackami nie dlatego, ┐e podoba│ im siΩ film, lecz dlatego, ┐e na jednej p│ycie mog╣ us│yszeµ utwory wielu wykonawc≤w. Dlatego nie jestem do ko±ca przekonany do soundtrack≤w, nawet tych z naszymi utworami. Moim zdaniem maj╣ one sens wtedy, gdy nagrywa siΩ utw≤r specjalnie z my£l╣ o filmie, m≤wi╣cy o historii z tego obrazu, przesi╣kniΩty jego atmosfer╣. Wtedy to lubiΩ.

MH: Do jednego z film≤w u┐yczy│e£ waszej przer≤bki "Kick Out The James" MC 5, jeszcze nie tak dawno grali£cie cover Hawkwind - "Brainstorm". Czy lubisz nagrywaµ covery?

Wyndorf: Tak. Zw│aszcza covery wykonawc≤w, kt≤rych wymieni│e£. Graj╣c utwory MC 5 mo┐esz przecie┐ doskonale siΩ rozwijaµ. LubiΩ covery, bo jestem wielkim fanem muzyki. Jest mn≤stwo utwor≤w, kt≤re bardzo mi siΩ podobaj╣ i kt≤re chcia│bym zagraµ.

MH: Czy to znaczy, ┐e MC 5 inspiruj╣ ciebie w znacz╣cy spos≤b?

Wyndorf: Tak, bardzo. MC 5, The Stooges, Black Sabbath, Ramones, Hawkwind. Wszystkie te zespo│y stanowi╣ dla nas wielk╣ inspiracjΩ.

MH: Albumy äIn Search Of Space" i äDoremi Fasol Latido" Hawkwind s╣, moim zdaniem, najlepszymi p│ytami tego zespo│u...

Wyndorf: Wszystkie ich albumy s╣ £wietne. P│ytΩ "In Search Of Space" us│ysza│em, kiedy by│em naprawdΩ bardzo m│ody i naprawdΩ wywar│ on na mnie wra┐enie. Wci╣┐ pamiΩtam, co czu│em s│uchaj╣c jej wtedy.

MH: Co s╣dzisz o waszej EP "Viva Las Vegas - Live In La Vegas" - czy to by│ dobry koncert?

Wyndorf: To by│ niez│y koncert, ale, prawdΩ m≤wi╣c, ukaza│ siΩ na p│ycie g│≤wnie dlatego, ┐e chcia│a tego wytw≤rnia p│ytowa. PamiΩtam przede wszystkim to, ┐e £wietnie mi siΩ wtedy gra│o. C≤┐, ten koncert nie by│ najgorszy. M≤wiΩ tak mo┐e dlatego, ┐e zwykle do£µ surowo oceniam moje wystΩpy.

MH: Obecnie popularnym utworem Monster Magnet jest "See You In Hell". Co s╣dzisz o niebie i piekle. W co wierzysz?

Wyndorf: Dobre pytanie. Po pierwsze wydaje mi siΩ, ┐e niebo i piek│o nie s╣ tymi miejscami, o kt≤rych opowiadano mi w ko£ciele, kiedy by│em dzieckiem. S╣dzΩ, ┐e niebo i piek│o s╣ raczej stanami ducha, a nie rzeczywistymi miejscami. Uwa┐am, ┐e wielu ludzi z powodu w│asnych postΩpk≤w ┐yje w swoim w│asnym piekle. Podobnie jest z niebem. Ludziom, kt≤rzy dobrze postΩpuj╣, przytrafiaj╣ siΩ dobre rzeczy. Nie jestem osob╣ religijn╣. WywodzΩ siΩ z katolickiej rodziny, ale ju┐ nie chodzΩ do ko£cio│a Jednocze£nie jednak jestem got≤w udzieliµ poparcia tym, kt≤rzy wierz╣, w Boga, mimo ┐e ja oddali│em siΩ od katolicyzmu. A wracaj╣c do piosenek "See You In Hell", o kt≤r╣ pyta│e£, s│≤w tego utworu nie mo┐na t│umaczyµ dos│ownie.

MH: Jeste£ bardzo tw≤rczy - lubisz wsp≤│pracowaµ z r≤┐nymi wykonawcami. Jak oceniasz rapera Korupt'a, z kt≤rym nagra│e£ utw≤r "Gimmie What You Want"?

Wyndorf: By│o fajnie. Nowojorski klimat. Ch│opak wiedzia│, o co chodzi i dlatego £wietnie nam siΩ pracowa│o, choµ nie lubiΩ rapu.

MH: Nie tak dawno na albumie "For The Masses", nagranym w ho│dzie Depeche Mode, za£piewa│e£ piosenkΩ "Black Celebration". Dlaczego Depeche Mode?

Wyndorf: Bardzo ich lubiΩ. Jestem ich fanem. Poproszono mnie o nagranie piosenki na tΩ p│ytΩ i chΩtnie siΩ zgodzi│em. Wybra│em utw≤r opowiadaj╣cy o tym, jak co£ z│ego staje siΩ czym£ dobrym. Jest to temat, kt≤ry bardzo mi odpowiada.

MH: Nagra│e£ ten utw≤r z zespo│em God Lives Underwater...

Wyndorf: Za£piewa│em ten cover razem z ich wokalist╣ Jeffem Turzo. LubiΩ ich. Uwa┐am, ┐e s╣ £wietni. My£lΩ, ┐e ich nastΩpna, najnowsza p│yta bΩdzie ich najlepszym albumem.

MH: Okazuje siΩ jednak, ┐e nie tylko ty lubisz wypady poza Monster Magnet. Co s╣dzisz o zespole Ed'a Mundell'a - Atomix Bitchwax?

Wyndorf: Ed jest znakomitym gitarzyst╣ i jak ka┐dy dobry gitarzysta potrzebuje projektu, w kt≤rym m≤g│by kompozytorsko siΩ wy┐yµ. Atomix mu to daje. Nagrali dobra p│ytΩ z dwoma niez│ymi coverami "Crazed Fandango'' Tommy Bolin'a i "Kiss The Sun" Core.

MH: Czy to przeszkadza w dzia│alno£ci Monster Magnet?

Wyndorf: Absolutnie nie. Zesp≤│ nie jest zagro┐ony.

MH: Macie doskona│e brzmienie gitar. Jaka jest twoja ulubiona?

Wyndorf: Gram na Stratocasterze, w niekt≤rych utworach czasami na Gibsonie. Nie mamy problem≤w z mieszaniem gitarowych dƒwiΩk≤w. My£lΩ, ┐e teraz najlepsz╣ gitar╣ jest instrument Gibsona.

MH: Skoro mowa o gitarach, jakie style lubisz najbardziej?

Wyndorf: LubiΩ acid rock. Moimi ulubionymi gitarzystami s╣ Dave Brock z Hawkwind, James Williamson z The Stooges i Tony lommi z Black Sabbath. LubiΩ te┐ s│uchaµ gitarowej gry bluesman≤w - np. Leslie Westa.

MH: Co s╣dzisz dzisiaj o p│ycie äPower Trip". Czy nadal j╣ lubisz?

Wyndorf: Nie chcia│bym my£leµ o starych p│ytach w tych kategoriach. Chcia│bym patrzeµ na nie, jak na swego rodzaju dziennik - bΩd╣cy zapisem tego, co w danym czasie dzia│o siΩ w moim ┐yciu i mojej tw≤rczo£ci. Kocham tΩ p│ytΩ.

MH: Czy m≤g│by£ teraz powiedzieµ, jak Dave Wyndorf wyobra┐a sobie prywatne ┐ycie w przysz│o£ci?

Wyndorf: Ja nie mam prywatnego ┐ycia. Po prostu dlatego, ┐e bardzo du┐o pracujΩ. Zdarza siΩ, ┐e nasza trasa koncertowa trwa p≤│ roku albo rok. Po up│ywie tego czasu, przez jaki£ czas, przez 3 albo 4 miesi╣ce odpoczywam. PozostajΩ wtedy w stanie przypominaj╣cym £pi╣czkΩ.

MH: WiΩc Jak to ma siΩ do muzycznej deklaracji, ┐e nie masz zamiaru przepracowaµ ani jednego dnia wiΩcej w swoim ┐yciu?

Wyndorf: Napisa│em tΩ piosenkΩ, kiedy by│em potwornie zmΩczony. Na co dzie± tak nie uwa┐am. Ta piosenka by│a zapisem mojego osobistego stanu ducha w czasie wielkiego wyczerpania. Oczywi£cie to nieprawda. PracujΩ bez przerwy.

MH: Jakie znaczenie ma w twoim ┐yciu mi│o£µ?

Wyndorf: Jest bardzo wa┐na. Jest najtrudniejsz╣ rzecz╣ do znalezienia. Mi│o£µ poch│ania mn≤stwo pracy. Chc╣c

dzieliµ z kim£ ┐ycie trzeba w│o┐yµ w to mn≤stwo pracy. Mi│o£µ jest jedn╣ z najwiΩkszych ┐yciowych tajemnic. Wci╣┐ pracujΩ nad jej zrozumieniem.

MH: W takim razie co s╣dzisz o przes│aniu Marilyn Manson - grali£cie z nimi trasΩ koncertow╣?

Wyndorf: Ich przes│anie jest niejasne. Znam Mansona bardzo dobrze. Jest cz│owiekiem, kt≤ry wprowadza do swojej muzyki du┐o negacji. Wiele negatywnego nastawienia. Dlatego znam wielu ludzi, kt≤rzy odbieraj╣ przes│anie Mansona jako ca│kowicie negatywne, wprost samob≤jcze. Znam tych ludzi i my£lΩ, ┐e tak do ko±ca nie jest. Na koncertach, w kt≤rych bra│em udzia│, t│um nie poddawa│ siΩ negatywnym emocjom. By│o wprost przeciwnie. Atmosfera koncert≤w by│a bardzo pozytywna i radosna.

MH: Jak oceniasz muzykΩ rockow╣ w ko±cu XX wieku?

Wyndorf: Jest piΩkna. Uwielbiam muzykΩ rockow╣ ko±ca wieku. Uwa┐am, ┐e otacza nas ca│e mn≤stwo wprost doskona│ego rocka. Trudno m≤wiµ o czym£, co lubiΩ najbardziej. LubiΩ moj╣ muzykΩ. Uwa┐am, ┐e rock bΩdzie siΩ rozwija│ w bardzo interesuj╣cym kierunku, poniewa┐ z czasem zaczniemy znowu przyk│adaµ wiΩksz╣ uwagΩ do kompozycji ni┐ technologii. Dzi£ szczeg≤lne znaczenie ma technologia, kt≤ra sprawia, ┐e wszystko ulega uproszczeniu. Ludzie s╣ zmΩczeni technicznym nasyceniem rocka. My£lΩ, ┐e ludzie powinni wsp≤│pracowaµ z ludƒmi, a nie maszynami.

MH: Ale wykorzystujesz komputer komponuj╣c utwory Monster Magnet?

Wyndorf: Korzystam w pracy z komputera, ale nie jest jedynym moim narzΩdziem. Staram siΩ czΩ£ciej komponowaµ korzystaj╣c z gitary, kt≤ra pozwala na lepszy wyb≤r ton≤w. Naturalnie jednak uwielbiam pracΩ z komputerem, gdy┐ uwa┐am, ┐e daje on olbrzymie mo┐liwo£ci.

MH: Na przyk│ad przy projektowaniu ok│adek waszych p│yt?

Wyndorf: Nie do ko±ca tak jest. Ja jestem autorem wiΩkszo£ci projekt≤w. Wsp≤│pracujΩ jednak z grafikiem i m≤wiΩ mu, jak wyobra┐am sobie pewne rzeczy. To on siada przy komputerze i dopracowuje wszystko. Ja jestem autorem koncepcji. Uwielbiam projektowaµ ok│adki album≤w. To wielka przyjemno£µ.

MH: Co s╣dzisz o millenium - o nadej£ciu roku 2000?

Wyndorf: Dla mnie bΩdzie to po prostu kolejny sylwester i pocz╣tek kolejnego nowego roku. Nie uwa┐am, ┐e bΩdzie to szczeg≤lnie wielki, specjalny dzie±. My£lΩ, ┐e bΩdzie to dobry dzie±, ┐eby powiedzieµ OK. To by│o szczeg≤lne stulecie. Wiele wa┐nego siΩ w tym czasie wydarzy│o, czas zabraµ siΩ za nowe rzeczy. DziesiΩciolecia i stulecia zaczynaj╣ siΩ i nie ko±cz╣ dok│adnie wtedy, kiedy powinny. Dlatego lepiej bΩdzie, je┐eli zadasz mi to samo pytanie za 25 lat.

MH: Czy lubisz spirytualne symbole? S╣dz╣c po ok│adkach p│yt, to tak.

Wyndorf: Wiem, ┐e w Polsce mo┐ecie odczytaµ te znaki jako symbole satanizmu. Dla mnie natomiast ok│adka albumu "Powertrip" jest symbolem rock'n'rolla. LubiΩ symbole spirytualne, bo maj╣ w sobie tak wiele obietnicy. Uwa┐am, ┐e kryje siΩ w nich wiele pozytywnej energii.

MH: Czy tΩ obietnicΩ mo┐na wyczytaµ z tekst≤w z albumu "Powertrip" - czy s╣ symboliczne?

Wyndorf:... wiesz, bΩdΩ musia│ zaraz ko±czyµ, bo za chwilΩ wychodzΩ na scenΩ... NajwiΩcej uwagi w s│owach utwor≤w po£wiΩcamy frustracjom spowodowanym przez reklamΩ, a tak┐e ┐yciu w stuleciu informatyki, ludziach, kt≤rzy maj╣ du┐o pieniΩdzy i o stylu ┐ycia w Stanach Zjednoczonych w czasie, gdy wiΩksze znaczenie ni┐ pojedynczy cz│owiek, ma t│um.

MH: Pozw≤l, ┐e przetrzymam jeszcze ciΩ przez chwilΩ -o czym marzy Dave Wyndorf?

Wyndorf: Moim marzeniem jest pisanie i granie muzyki tak d│ugo, jak to bΩdzie mo┐liwe, a tak┐e prezentowanie jej jak najwiΩkszej ilo£ci ludzi. MarzΩ te┐ o tym, ┐eby nie w╣tpiµ w to, co robiΩ. MarzΩ o tym, by mieµ swobodΩ wyobraƒni i marze±, i bym, jak inni ludzie, przeobra┐a│ marzenia w rzeczywisto£µ. To w│a£nie chcia│bym robiµ - tak jak robiΩ to od dawna.

MH: Czy m≤g│by£ skierowaµ kilka s│≤w do twoich fan≤w w Polsce?

Wyndorf: Wierzcie swojej wyobraƒni. Bo to, co ona podsuwa, jest prawdopodobnie zabawniejsze i bardziej interesuj╣ce ni┐ cokolwiek innego. PamiΩtajcie, mo┐ecie to osi╣gn╣µ. Mo┐ecie zrealizowaµ swoje marzenia. Wierzcie swojej wyobraƒni - to najwa┐niejsze.

Rozmawia│: Grzegorz Kasjaniuk Foto: Darek Kawka