Art. 36.  (19)  Terenowe  organy  administracji  rz▒dowej w│a╢ciwe  do wydawania pozwole± wodnoprawnych rozstrzygaj▒  spory powsta│e w zwi▒zku z tymi pozwoleniami, a ponadto spory:     
1)  o  przywr≤cenie  stosunk≤w wodnych na  gruntach  do  stanu poprzedniego,    
2) o rozgraniczenie grunt≤w pokrytych wodami powierzchniowymi z gruntami przyleg│ymi do tych w≤d,    
3) o przekazywanie nadwy┐ek wody,     
4)  o  przynale┐no╢µ do sp≤│ki wodnej oraz wysoko╢µ sk│adek  i innych ╢wiadcze± cz│onk≤w sp≤│ki,     
5)  o udzia│ w kosztach wykonania i utrzymania budowli i mur≤w tworz▒cych brzeg wody.       
  

Art. 37. (20) Terenowy organ administracji rz▒dowej zarz▒dza rozprawΩ wodnoprawn▒ w postΩpowaniu:      
1)   o   wydanie,   cofniΩcie  lub  ograniczenie   pozwolenia wodnoprawnego,     
2) o ustalenie potrzeby dostΩpu do w≤d oraz szeroko╢ci przej╢µ i przejazd≤w wzd│u┐ w≤d, 
3) o ustalenie linii brzegu i rozgraniczenie grunt≤w pokrytych wodami powierzchniowymi z gruntami przyleg│ymi do tych w≤d,    
4) o ustanowienie strefy ochronnej ╝r≤d│a oraz ujΩcia wody,    
5) o dostarczanie wody,    
6) o odszkodowanie,    
7) o wymierzenie kary pieniΩ┐nej.        
  

Art. 38.  1.  (21) Decyzja terenowego organu administracji rz▒dowej  o odszkodowaniu oraz o rozgraniczeniu grunt≤w pokrytych wodami  powierzchniowymi z gruntami przyleg│ymi do tych w≤d  jest ostateczna.  Strona  w  terminie trzydziestu  dni  od  otrzymania decyzji  mo┐e  dochodziµ swych roszcze±  przed  s▒dem,  a  je┐eli chodzi  o podmioty podlegaj▒ce w│a╢ciwo╢ci arbitra┐owej  -  przed komisj▒ arbitra┐ow▒.        
2.  W  razie  wydania  przez s▒d  lub  komisjΩ  arbitra┐ow▒ orzeczenia  rozstrzygaj▒cego o roszczeniu, decyzja  traci  moc  w czΩ╢ci objΩtej orzeczeniem.        
3.  Decyzja  o  odszkodowaniu podlega  wykonaniu  w  trybie przepis≤w o postΩpowaniu egzekucyjnym w administracji.         
  

Art. 39.  1.  Koszty  postΩpowania  zwi▒zane  z  wydaniem pozwolenia  wodnoprawnego  ponosi  zak│ad,  kt≤ry  ubiega  siΩ  o pozwolenie.        
2. Koszty postΩpowania zwi▒zane z przyznaniem odszkodowania ponosi zobowi▒zany do naprawienia szkody.         
  

Art. 40.  Z  up│ywem  trzech  lat  od  ujawnienia  szkody przedawnia siΩ roszczenie:      
1)  o  odszkodowanie  za  grunt  zajΩty  przez  wodΩ  p│yn▒c▒ stanowi▒c▒ w│asno╢µ Pa±stwa,     
2) o wykonanie urz▒dze± zapobiegaj▒cych szkodom lub przyznanie odszkodowania w razie zaniechania wykonania takich urz▒dze±,     
3)  o przywr≤cenie do stanu poprzedniego stosunk≤w wodnych  na gruncie. 
  
 

Art. 41.  1. Korzystanie z w≤d polega na ich u┐ywaniu  dla potrzeb ludno╢ci i gospodarki narodowej.        
2.  Korzystanie z w≤d nie mo┐e powodowaµ marnotrawstwa wody ani wyrz▒dzaµ szk≤d.        
3. Przepisy ustawy reguluj▒ce korzystanie z w≤d stosuje siΩ tak┐e  do  nawadniania  lub odwadniania grunt≤w,  do  odwadniania obiekt≤w budowlanych, do wprowadzania ╢ciek≤w do w≤d lub do ziemi oraz  do  wydobywania z w≤d powierzchniowych materia│≤w,  lodu  i wycinania ro╢lin.        
  

Art. 42. 1. Zasoby w≤d podziemnych przeznaczone s▒  przede wszystkim na zaspokojenie potrzeb ludno╢ci.        
2.  Przepisu ust. 1 nie stosuje siΩ do zak│ad≤w g≤rniczych, korzystaj▒cych z w≤d kopalnianych.        
3.  Zak│ady  korzystaj▒ce z w≤d podziemnych  obowi▒zane  s▒ rejestrowaµ  ujΩcia w≤d w urzΩdzie wojew≤dzkim oraz przeprowadzaµ okresowe obserwacje wydajno╢ci ujΩcia wody. Nie dotyczy  to  ujΩµ w≤d u┐ywanych przez Si│y Zbrojne.        
  

Art. 43. Wojewoda mo┐e w drodze zarz▒dzenia w uzasadnionych wypadkach  zakazaµ lub ograniczyµ korzystanie z w≤d  z  wyj▒tkiem korzystania niezbΩdnego dla zaspokojenia potrzeb ludno╢ci.        
  

Art. 44. 1. Zak│ady, kt≤re mog▒ uzyskaµ ze swoich urz▒dze± wodnych   nadwy┐ki  wody,  nadaj▒cej  siΩ  do  picia  i   potrzeb gospodarczych, przekazuj▒ te nadwy┐ki odp│atnie.      2. (22) O obowi▒zku przekazywania nadwy┐ek wody orzeka organ w│a╢ciwy  do  wydawania pozwolenia wodnoprawnego na  pob≤r  wody. Organ  ten  ustala  zarazem wysoko╢µ op│at za przekazywan▒  wodΩ, odpowiadaj▒c▒ kosztom jej uzyskania.        
  

Art. 45. (23)1. Do korzystania z w≤d kopalnianych  stosuje siΩ przepisy ustawy.        
2.  Do  wydobywania  w≤d  zaliczonych  na  podstawie  prawa geologicznego   i  g≤rniczego  do  solanek,  w≤d  leczniczych   i termalnych, stosuje siΩ przepisy tego prawa.        
  

Art. 46.  1. Do zwalczania klΩsk ┐ywio│owych lub  w  razie konieczno╢ci     zapobie┐enia     powa┐nemu     niebezpiecze±stwu dopuszczalne jest korzystanie z ka┐dej wody.         
2.   Przepis   ust.  1  stosuje  siΩ  r≤wnie┐   do   morza terytorialnego.                              
  
 

Art. 47. 1. Korzystanie z w≤d powierzchniowych, stanowi▒cych w│asno╢µ  Pa±stwa,  z wyj▒tkiem w≤d w rowach  oraz  w  stawach  i innych zbiornikach wodnych przeznaczonych do hodowli i chowu ryb, dozwolone jest z mocy prawa ka┐demu. Powszechne korzystanie z w≤d dotyczy r≤wnie┐ morza terytorialnego.        
2. Wojewoda  mo┐e  dla  zaspokojenia  niezbΩdnych  potrzeb spo│ecznych  wprowadziµ powszechne korzystanie z w≤d  innych  ni┐ okre╢lone w ust. 1.         
3. Osobie   poszkodowanej  w  zwi▒zku  z   wprowadzeniem powszechnego korzystania z w≤d wojewoda przyzna odszkodowanie.        
4.  Roszczenie  o odszkodowanie przedawnia  siΩ  z  up│ywem trzech lat od ujawnienia szkody.         
  

Art. 48.  1.  Powszechne  korzystanie  z  w≤d  s│u┐y   do zaspokojenia  potrzeb  osobistych  i  gospodarstwa  domowego  lub rolnego bez stosowania urz▒dze± specjalnych oraz do wypoczynku  i uprawiania turystyki, sport≤w wodnych i wΩdkarstwa.       
2. Wydobywanie ┐wiru, piasku i innych materia│≤w w granicach powszechnego  korzystania  z w≤d mo┐e  siΩ  odbywaµ  w  miejscach wyznaczonych przez naczelnika powiatu(24).        
3. Powszechne korzystanie z morskich w≤d wewnΩtrzynych i  z morza  terytorialnego nie obejmuje wydobywania z tych w≤d  ┐wiru, piasku i innych materia│≤w oraz wycinania ro╢lin. 
  

Art. 49. 1. W│a╢ciciel gruntu mo┐e dla zaspokojenia potrzeb w│asnych i gospodarstwa domowego oraz indywidualnego gospodarstwa rolnego korzystaµ bez pozwolenia wodnoprawnego z wody stanowi▒cej jego  w│asno╢µ  oraz  z wody podziemnej znajduj▒cej  siΩ  w  jego gruncie.        
2.  Je┐eli  w│a╢ciciel  gruntu  wprowadza  do  wody  ╢cieki nienale┐ycie  oczyszczone,  naczelnik  powiatu(25)  mo┐e  nakazaµ wykonanie  niezbΩdnych  urz▒dze±  zabezpieczaj▒cych  wodΩ   przed zanieczyszczeniem lub zabroniµ wprowadzania tych ╢ciek≤w do wody.       
3. Przepis≤w ust. 1 i 2 nie stosuje siΩ do korzystania z w≤d na  potrzeby przemys│owe oraz do korzystania z wody podziemnej do nawodnie± za pomoc▒ deszczowni.        
  

Art. 50.  1.  W│a╢ciciel nie mo┐e zmieniaµ stanu  wody  na gruncie,  istniej▒cego  co najmniej od piΩciu  lat,  je┐eli  taka zmiana mog│aby szkodliwie oddzia│ywaµ na nieruchomo╢ci s▒siednie.        
2.  Je┐eli zmiany stanu wody na gruncie szkodliwie wp│ywaj▒ na  nieruchomo╢ci  s▒siednie albo na gospodarkΩ wodn▒,  naczelnik gminy(26)  naka┐e  w│a╢cicielowi  gruntu  przywr≤cenie  do  stanu poprzedniego  lub wykonanie urz▒dze± zapobiegaj▒cych szkodom,  a gdy to jest gospodarczo nieuzasadnione - na│o┐y obowi▒zek zap│aty odszkodowania.         
  

Art.  51.  Naczelnik  powiatu(27)  mo┐e  wydaµ  decyzjΩ  o wykonaniu  przez  pa±stwowe  jednostki organizacyjne  koniecznych rob≤t  i  urz▒dze±, je┐eli usuniΩcie zmian okre╢lonych w art.  50 ust.  1 by│oby gospodarczo nieuzasadnione, a wykonanie tych rob≤t i  urz▒dze±  spowoduje  trwa│e polepszenie stosunk≤w  wodnych  na gruncie.  W│a╢ciciel jest obowi▒zany umo┐liwiµ  wykonanie  takich rob≤t  i urz▒dze± oraz ponie╢µ ich koszty stosownie do uzyskanych korzy╢ci.        
  

Art. 52. Naczelnik gminy(28)  mo┐e w wypadkach szczeg≤lnie uzasadnionych wydaµ pozwolenie wodnoprawne na zwyk│e  korzystanie z  cudzej  wody,  okre╢laj▒c w tym pozwoleniu spos≤b  dostΩpu  do wody,  warunki  u┐ywania  urz▒dze± do  korzystania  z  wody  oraz przyznaµ odszkodowanie w│a╢cicielowi wody. 
  
 

Art. 53. 1. Szczeg≤lnym korzystaniem z w≤d jest korzystanie wykraczaj▒ce poza korzystanie powszechne lub zwyk│e.         
2.  Szczeg≤lne   korzystanie  z  w≤d  wymaga   pozwolenia wodnoprawnego. W szczeg≤lno╢ci pozwolenia wodnoprawnego wymaga:    

1) pob≤r w≤d powierzchniowych i podziemnych,    
2) wprowadzanie ╢ciek≤w do w≤d lub do ziemi,    
3) gromadzenie ╢ciek≤w i odpad≤w na gruntach przybrze┐nych oraz w obrΩbie obszar≤w g≤rniczych dla w≤d leczniczych,     
4)  dokonywanie przewoz≤w miΩdzybrzegowych za pomoc▒  urz▒dze± sta│ych,     
5)  odprowadzanie  lub doprowadzanie wody za  pomoc▒  urz▒dze± przechodz▒cych przez grunt innego w│╢ciciela,     
6) (29) wydobywanie lodu, a tak┐e wycinanie ro╢lin, w zakresie przekraczaj▒cym powszechne i zwyk│e korzystanie z w≤d,     
7)  wydobywanie ┐wiru, piasku i innych materia│≤w na  obszarze nara┐onym  na  niebezpiecze±stwo  powodzi  do  cel≤w  innych  ni┐ zaspokojenie  potrzeb  gospodarstwa domowego  lub  indywidualnego gospodarstwa rolnego,    
8) dokonywanie sp│awu drewna lub innych materia│≤w,    
9) korzystanie z w≤d do cel≤w rybackich,   
10) (30) przesy│y wody. 

Art. 54. (31) 1. Szczeg≤lne korzystanie z w≤d dorzecza  lub jego  czΩ╢ci,  obejmuj▒ce  wszystkie  zak│ady  zainteresowane   w eksploatacji  tych  w≤d,  nastΩpuje  w  trybie  i  na   warunkach ustalonych przez Ministra Ochrony ªrodowiska, Zasob≤w Naturalnych i   Le╢nictwa   w   oparciu  o  bilanse   wodne   oraz   programy gospodarowania   zasobami  wodnymi,   ochrony   w≤d   i   ochrony przeciwpowodziowej.        
2.  Pozwolenia  wodnoprawne  na  szczeg≤lne  korzystanie  z zasob≤w w≤d w dorzeczu nie mog▒ naruszaµ warunk≤w, o kt≤rych mowa w ust. 1.        
  

Art. 55. 1. Wydawanie pozwole± wodnoprawnych na szczeg≤lne korzystanie z w≤d - je┐eli ustawa nie stanowi inaczej - nale┐y do naczelnika powiatu(32) .       
2. Do wojewody nale┐y wydawanie pozwole± wodnoprawnych na:     

1) pob≤r w≤d powierzchniowych w ilo╢ci przekraczaj▒cej 500.000 m3  rocznie  lub  mniejszej, lecz przekraczaj▒cej  10%  ╢redniego rocznego  przep│ywu  cieku, oraz pob≤r w≤d dla  zak│ad≤w  o  sile wodnej wiΩkszej ni┐ 100 kW,     
2) pob≤r w≤d podziemnych, je┐eli ujΩcie wody dokonane jest  na g│Ωboko╢ci wiΩkszej ni┐ 150 m lub pob≤r przekracza 50 m3/godz.,     
3)  wprowadzanie do w≤d lub do ziemi ╢ciek≤w, je┐eli ich ilo╢µ jest wiΩksza ni┐ 50 m3/godz.,    
4) korzystanie z w≤d do cel≤w rybackich,     
5) dokonywanie przewoz≤w miΩdzybrzegowych wodami ┐eglownymi  i morskimi wodami wewnΩtrznymi,     
6)  wydobywanie ┐wiru, piasku i innych materia│≤w na  obszarze zagro┐onym  powodzi▒  oraz  z  w≤d  ┐eglownych  i  morskich   w≤d wewnΩtrznych,     
7) (33) gromadzenie ╢ciek≤w i odpad≤w w pasie technicznym i  w portach  morskich - w uzgodnieniu z dyrektorem w│a╢ciwego  urzΩdu morskiego,    
8) (34) (skre╢lony). 

Art. 56. 1. (36) Za szczeg≤lne korzystanie z w≤d i urz▒dze± wodnych  stanowi▒cych w│asno╢µ Pa±stwa pobiera siΩ op│aty,  kt≤re przeznacza   siΩ  na  Narodowy  Fundusz  Ochrony   ªrodowiska   i Gospodarki  Wodnej,  wojew≤dzkie fundusze  ochrony  ╢rodowiska  i gospodarki  wodnej  oraz  gminne fundusze  ochrony  ╢rodowiska  i gospodarki wodnej.       
2. Rada Ministr≤w okre╢li w drodze rozporz▒dzenia zasady:     

1)  ustalania  wysoko╢ci op│at za pob≤r  wody  i  wprowadzanie ╢ciek≤w do w≤d lub do ziemi, stosowania ulg i zwolnie± od  op│at, a  w  miarΩ potrzeby tak┐e zasady ustalania op│at za inne rodzaje szczeg≤lnego korzystania z w≤d,    
2) ustalania op│at za korzystanie z urz▒dze± wodnych, ┐eglugΩ i sp│aw, stosowania ulg i zwolnie± od op│at oraz organy w│a╢ciwe  w tych sprawach,    
3) (37) (skre╢lony). 

Art. 56a. (42) 1. Termin uiszczania op│aty, o kt≤rej mowa w art.  56, wynosi 14 dni od dnia, w kt≤rym decyzja ustalaj▒ca  jej wysoko╢µ sta│a siΩ ostateczna.        
2.  W  razie nieterminowego uiszczenia op│aty, s▒ pobierane odsetki   za   zw│okΩ,   w  wysoko╢ci  odsetek   pobieranych   za nieterminowe regulowanie zobowi▒za± podatkowych.        
  

Art. 56b.  (43)  1. Nie mo┐na wydawaµ  decyzji  w  sprawie wysoko╢ci op│aty za szczeg≤lne korzystanie z w≤d, je┐eli od ko±ca roku kalendarzowego, w kt≤rym korzystano z w≤d, up│ynΩ│o 5 lat.        
2.  Wymierzonej op│aty nie pobiera siΩ po up│ywie 5 lat  od dnia uprawomocnienia siΩ decyzji ustalaj▒cej jej wysoko╢µ.        
  

Art. 57. Zak│ady pobieraj▒ce wodΩ lub wprowadzaj▒ce ╢cieki do  w≤d lub do ziemi obowi▒zane s▒ do dokonywania pomiar≤w ilo╢ci pobieranej wody oraz ilo╢ci i jako╢ci odporowadzanych ╢ciek≤w. 

Art. 58.  1.  Na  ustalonych  obszarach  mo┐na  wprowadziµ obowi▒zek   okre╢lonego   zagospodarowania   grunt≤w   lub   inne ograniczenia  w  ich  u┐ytkowaniu, niezbΩdne  do  ochrony  w≤d  i korzystania  z  nich  oraz  do ochrony ludno╢ci  i  mienia  przed wodami.         
2.  W│a╢cicielowi  gruntu  przys│uguje  odszkodowanie   za poniesione   szkody   w   zwi▒zku  z   wprowadzeniem   ogranicze± okre╢lonych w ust. 1; roszczenie z tego tytu│u przedawnia  siΩ  z up│ywem trzech lat.        
3.  Rada Ministr≤w okre╢li w drodze rozporz▒dzenia  zasady, tryb i organy w│a╢ciwe do wprowadzania ogranicze± wymienionych  w ust. 1, a tak┐e organy w│a╢ciwe w sprawach odszkodowa±, o kt≤rych mowa w ust. 2.       
  

Art. 59. 1. ¼r≤d│a oraz ujΩcia wody mog▒ byµ chronione przez ustanawianie stref ochronnych.        
2. Strefy ochronne ╝r≤de│ ustanawia naczelnik powiatu(44) , a   strefy  ochronne  ujΩµ  wody  -  organ  w│a╢ciwy  do  wydania pozwolenia wodnoprawnego na pob≤r wody.        
3.  Strefy ochronne ╝r≤de│ ustanawia siΩ z urzΩdu, a strefy ochronne ujΩµ wody na wniosek pa±stwowej inspekcji sanitarnej lub na wniosek i koszt zak│adu.       
  

Art. 60. 1. W strefach ochronnych zabrania siΩ:    

1) zak│adania cmentarzy,    
2) wykonywania wierce± i odkrywek,      
3)  gromadzenia  ╢ciek≤w  i  sk│adania  odpad≤w,  kt≤re  mog▒ zanieczyszczaµ wody,    
4) wznoszenia urz▒dze± i wykonywania rob≤t lub czynno╢ci, kt≤re mog▒  zmniejszyµ przydatno╢µ wody lub wydajno╢µ  ujΩµ  wody  oraz ╝r≤de│. 

Art.  61.  1.  Naczelnik powiatu(45) przyzna  w│a╢cicielowi nieruchomo╢ci  odszkodowanie za szkodΩ poniesion▒  w  zwi▒zku  ze zmian▒  zagospodarowania grunt≤w po│o┐onych w  strefie  ochronnej lub ustanowieniem strefy ochronnej.        
2.  Je┐eli zmiana zagospodarowania grunt≤w lub ustanowienie strefy  ochronnej  nast▒pi│o  na wniosek  zak│adu,  odszkodowanie wyp│aca zak│ad, w pozosta│ych wypadkach - Skarb Pa±stwa. 
  
 

Art.  62. 1. Ochrona w≤d przed zanieczyszczeniem polega  na zachowaniu   lub  przywr≤ceniu  stanu  ich  czysto╢ci  wymaganego przepisami ustawy.       
2. Szkodliwe zanieczyszczenie w≤d polega na wywo│aniu w nich zmian  fizycznych, chemicznych, biologicznych lub  innych,  kt≤re sprawiaj▒,  ┐e wody nie nadaj▒ siΩ do wykorzystania  na  potrzeby ludno╢ci lub gospodarki narodowej oraz powoduj▒ szkodliwe  zmiany w ╢rodowisku.        
3.  (46)  Minister Ochrony ªrodowiska i Zasob≤w Naturalnych okre╢li   w  drodze  rozporz▒dzenia  zasady  ochrony  w≤d   przed zanieczyszczeniem  i  ustanawiania stref ochronnych  ╝r≤de│  oraz ujΩµ  wody, a tak┐e klasy czysto╢ci w≤d i warunki, jakim  powinny odpowiadaµ ╢cieki wprowadzane do w≤d lub do ziemi.        
4.  (47)  Minister Ochrony ªrodowiska i Zasob≤w Naturalnych mo┐e w drodze rozporz▒dzenia:    

1) zakazaµ wprowadzania ╢ciek≤w do niekt≤rych w≤d oraz okre╢liµ wody  podlegaj▒ce szczeg≤lnej ochronie przed zanieczyszczeniem  i zakres tej ochrony,     
2)  okre╢liµ  zasady wykorzystywania niekt≤rych w≤d  do  cel≤w naukowych i rybackich, 
3) okre╢liµ zasady przywracania stanu czysto╢ci w≤d wymaganego przepisami ustawy. 

Art. 63. 1. Zak│ady wprowadzaj▒ce ╢cieki do w≤d lub do ziemi obowi▒zane  s▒  budowaµ,  utrzymywaµ  i  eksploatowaµ  urz▒dzenia zabezpieczaj▒ce wody przed zanieczyszczeniem. Urz▒dzenia takie  - je┐eli   uzasadniaj▒  to  wzglΩdy  gospodarcze  -   powinny   byµ wykonywane jako wsp≤lne urz▒dzenia zak│ad≤w.       
2. Oczyszczanie ╢ciek≤w mo┐e odbywaµ siΩ w drodze rolniczego ich wykorzystania.         
3.  Zak│ad  produkcyjny,  us│ugowy  lub  inny,  z  kt≤rego odprowadzane   s▒   ╢cieki,   nie  mo┐e   byµ   uruchomiony   bez r≤wnoczesnego  oddania do eksploatacji urz▒dze± zabezpieczaj▒cych wody przed zanieczyszczeniem.        
4.  (48)  Minister - Kierownik UrzΩdu Ochrony ªrodowiska  i Gospodarki  Wodnej,  w  porozumieniu  z  Ministrem  Rolnictwa   i Gospodarki  »ywno╢ciowej, okre╢li zasady rolniczego wykorzystania ╢ciek≤w.        
  

Art. 64. 1. (49) BudowΩ i eksploatacjΩ na statkach i innych obiektach  ┐eglugi  ╢r≤dl▒dowej urz▒dze±  zabezpieczaj▒cych  wody przed zanieczyszczeniem okre╢l▒ przepisy szczeg≤lne.        
2.  (50)  Minister - Kierownik UrzΩdu Ochrony ªrodowiska  i Gospodarki  Wodnej,  w porozumieniu z Ministrem  Komunikacj  oraz Ministrem  -  Kierownikiem  UrzΩdu Gospodarki  Morskiej,  okre╢li zasady usuwania ╢ciek≤w ze statk≤w i obiekt≤w okre╢lonych w  ust. 1. 
  
 

Art. 65. (51) Ochrona przed powodzi▒ nale┐y do zada± organ≤w administracji rz▒dowej i organ≤w gminy.         
  

Art.  66.   1.   Na  obszarze  po│o┐onym   miΩdzy   wa│em przeciwpowodziowym   a   korytem  wody  p│yn▒cej   zabrania   siΩ wznoszenia obiekt≤w budowlanych, sk│adania materia│≤w, zmieniania ukszta│towania powierzchni gruntu, sadzenia drzew i krzew≤w  oraz wykonywania urz▒dze± lub rob≤t, kt≤re mog▒ utrudniaµ ochronΩ tych obszar≤w  przed  powodzi▒;  nie dotyczy  to  rob≤t  zwi▒zanych  z regulacj▒ i utrzymaniem w≤d ╢r≤dl▒dowych. 
2. Naczelnik powiatu(52)  mo┐e w drodze zarz▒dzenia okre╢liµ nie obwa│owane obszary nara┐one na niebezpiecze±stwo powodzi,  do kt≤rych stosuje siΩ przepis ust. 1.        
3.  Naczelnik  powiatu(53)   w uzasadnionych  wypadkach  na obszarach, o kt≤rych mowa w ust. 1 i 2, mo┐e:    

1) zwolniµ od zakaz≤w okre╢lonych w ust. 1,     
2)  okre╢liµ  spos≤b  uprawy i zagospodarowania  grunt≤w  oraz rodzaje upraw, wynikaj▒ce z wymaga± ochrony przed powodzi▒,     
3)  udzieliµ  pozwolenia wodnoprawnego na wzniesienie  obiektu budowlanego. 

1)  przeje┐d┐ania pojazdami i konno lub przepΩdzania  zwierz▒t gospodarskich, z wyj▒tkiem miejsc do tego przeznaczonych,    
2) uprawy gruntu na wa│ach oraz w odleg│o╢ci co najmniej 3 m od stopy wa│≤w,    
3) rozkopywania wa│≤w, wbijania s│up≤w, ustawiania znak≤w przez nie upowa┐nione osoby, sadzenia drzew lub krzew≤w,     
4)  kopania  studni, sadzawek, do│≤w i row≤w w  odleg│o╢ci  co najmniej 50 m od stopy wa│≤w,    
5) pasania zwierz▒t gospodarskich,    
6) uszkadzania darniny i innych umocnie±. 

Art. 68. W razie wykonania na:    
1) wale przeciwpowodziowym lub w jego pobli┐u,     
2)  obszarze  miΩdzy wa│em przeciwpowodziowym a  korytem  wody p│yn▒cej,     
3)  nie  obwa│owanym  obszarze nara┐onym na  niebezpiecze±stwo powodzi    rob≤t  lub  czynno╢ci,  kt≤re  mog▒  utrudniaµ  ochronΩ  przed powodzi▒,  naczelnik  powiatu(54)  mo┐e nakazaµ  przywr≤cenie  do stanu poprzedniego na koszt tego, kto je wykona│. 
 

Art. 69.  Drogi  i  urz▒dzenia  do  przepΩdu   zwierz▒t gospodarskich   oraz   przejazdu  przez  wa│y   przeciwpowodziowe wykonuje  inwestor buduj▒cy wa│, a utrzymuje ten,  na  kim  ci▒┐y obowi▒zek utrzymania drogi i urz▒dze±. 
 

Art. 70.  Bezpo╢redni▒  ochronΩ  przed  powodzi▒  sprawuj▒ komitety przeciwpowodziowe. 
 

Art. 71. Zak│ad piΩtrz▒cy wodΩ jest obowi▒zany na  ┐▒danie komitetu przeciwpowodziowego bez odszkodowania obni┐yµ piΩtrzenie lub  opr≤┐niµ zbiornik na ustalony przez komitet okres  niezbΩdny do bezpo╢redniej ochrony przed powodzi▒. 
 

Art. 72. Terenowy organ administracji pa±stwowej(55)  mo┐e zobowi▒zaµ   mieszka±c≤w  zagro┐onych  powodzi▒  lub   s▒siednich teren≤w   oraz  pa±stwowe,  sp≤│dzielcze  i  spo│eczne  jednostki organizacyjne do wykonania posiadanymi si│ami i ╢rodkami  pilnych prac    zabezpieczaj▒cych   lub   do   dostarczenia   posiadanych materia│≤w. 
  

Art. 73.  1.  Terenowe organy administracji pa±stwowej(56) mog▒  na  obszarach  zagro┐onych powodzi▒ organizowaµ  ochotnicze dru┐yny  ratownicze  do  udzia│u w bezpo╢redniej  ochronie  przed powodzi▒.        
2.  Cz│onkom  ochotniczych dru┐yn ratowniczych  przys│uguje zwolnienie  od  pracy  w  celu wziΩcia  udzia│u  w  bezpo╢redniej ochronie przed powodzi▒. 
  

Art. 74.   Je┐eli  w  inny  spos≤b  nie   mo┐na   usun▒µ bezpo╢redniego  niebezpiecze±stwa  dla  ┐ycia  ludno╢ci  lub  dla mienia,  naczelnik powiatu(57)  mo┐e zarz▒dziµ ewakuacjΩ ludno╢ci z  obszar≤w  bezpo╢rednio zagro┐onych powodzi▒. W  razie  nag│ego zagro┐enia powodzi▒ ewakuacjΩ mo┐e zarz▒dziµ naczelnik gminy. 
 

Art. 75. 1. W bezpo╢redniej ochronie przed powodzi▒  bior▒ udzia│  jednostki Si│ Zbrojnych, Milicji Obywatelskiej  i  stra┐y po┐arnych, pod kierownictwem komitet≤w przeciwpowodziowych.       
2. Rada Ministr≤w okre╢li w drodze rozporz▒dzenia zasady:     

1)  powo│ywania,  organizacji i  zakresu  dzia│ania  komitet≤w przeciwpowodziowych,     
2)  udzia│u  mieszka±c≤w  oraz pa±stwowych,  sp≤│dzielczych  i spo│ecznych jednostek organizacyjnych w wykonywaniu pilnych  prac zabezpieczaj▒cych przed powodzi▒ i w bezpo╢redniej ochronie przed powodzi▒,     
3)  organizowania i dzia│ania ochotniczych dru┐yn ratowniczych oraz  udzielania  zwolnie±  od pracy w  celu  wziΩcia  udzia│u  w bezpo╢redniej ochronie przed powodzi▒. 

Art. 77. 1. Regulacja i utrzymanie w≤d ╢r≤dl▒dowych nale┐y do  w│a╢cicieli tych w≤d, z zastrze┐eniem wyj▒tk≤w przewidzianych w ustawie lub przepisach szczeg≤lnych.        
2.  Wykonanie i utrzymanie budowli i mur≤w tworz▒cych brzeg wody  nale┐y do ich w│a╢cicieli. Je┐eli jednak takie budowle  lub mury  albo  ich  czΩ╢ci  spe│niaj▒ funkcjΩ  urz▒dze±  wodnych,  a jednocze╢nie  s│u┐▒  innym  celom, w  kosztach  ich  wykonania  i utrzymania  uczestnicz▒ u┐ytkownicy, w czΩ╢ciach  odpowiadaj▒cych uzyskiwanym korzy╢ciom.        
3.  Regulacja  i utrzymanie morskich w≤d wewnΩtrznych  oraz brzegu morskiego nale┐y do zada± organ≤w administracji morskiej. 
 

Art. 78. 1.  Regulacja  w≤d  ╢r≤dl▒dowych   polega   w szczeg≤lno╢ci na wykonaniu niezbΩdnych urz▒dze± lub rob≤t,  kt≤re s│u┐▒ do poprawy odp│ywu w≤d lub ich ┐eglowno╢ci i sp│awno╢ci, do ochrony  przed powodzi▒, na potrzeby rolnictwa i cel≤w  rybackich oraz le╢nictwa, do ochrony grunt≤w nadbrze┐nych przed obrywaniem, erozj▒ oraz do zabezpieczenia istniej▒cych ujΩµ w≤d, dr≤g, most≤w lub innych obiekt≤w budowlanych i urz▒dze±.       
2. Regulacja morskich w≤d wewnΩtrznych oraz brzegu morskiego polega w szczeg≤lno╢ci na budowie, utrzymaniu i ochronie umocnie± brzegowych, wydm nadmorskich i zalesie± ochronnych w obrΩbie pasa nadbrze┐nego.       
3. Regulacja w≤d nie powinna naruszaµ piΩkna krajobrazu oraz biologicznych stosunk≤w ╢rodowiska wodnego. 
 

Art. 79.  1.  PrzebudowΩ,  dostosowanie  lub  zniesienie istniej▒cych   urz▒dze±  wodnych  w  zwi▒zku  z   regulacj▒   w≤d ╢r≤dl▒dowych wykonuje w│a╢ciciel tych urz▒dze± na w│asny koszt.        
2.  Koszt  przebudowy  lub  dostosowania  urz▒dze±  wodnych wybudowanych   na   podstawie  pozwolenia  wodnoprawnego   ponosi wykonuj▒cy regulacjΩ, a zak│ad posiadaj▒cy pozwolenie uczestniczy w  tych  kosztach stosownie do uzyskanych korzy╢ci. Je┐eli zak│ad nie  zgadza  siΩ na uczestnictwo w kosztach, wydane mu pozwolenie mo┐e byµ cofniΩte za odszkodowaniem.        
3.  Wykonuj▒cy  regulacjΩ  w≤d ╢r≤dl▒dowych  ponosi  koszty ograniczenia lub cofniΩcia pozwolenia wodnoprawnego, je┐eli  jest to  niezbΩdne do wykonania tej regulacji. Przepis art. 33 ust.  2 stosuje siΩ odpowiednio. 
 

Art. 80. 1. Utrzymanie w≤d ╢r≤dl▒dowych polega na zachowaniu lub  przywr≤ceniu  naturalnego  stanu  wody  i  brzeg≤w  albo  na zachowaniu  stanu,  jaki  powsta│  wskutek  regulacji,  oraz   na zapewnieniu swobodnego sp│ywu wody i lod≤w.        
2.  Zak│ady, kt≤re przez wprowadzanie ╢ciek≤w  do  w≤d  lub urz▒dze±  wodnych albo w inny spos≤b przyczyni│y siΩ  do  wzrostu koszt≤w  utrzymania  tych w≤d lub urz▒dze±,  ponosz▒  tak▒  czΩ╢µ koszt≤w,   w   jakiej  nast▒pi│  ich  wzrost.  Podzia│u   koszt≤w przypadaj▒cych na zak│ady dokonuje naczelnik powiatu(59) . 

Art. 81.  Lokalizacja  oraz warunki realizacji  inwestycji obejmuj▒cej urz▒dzenia wodne, kt≤rych wykonanie wymaga pozwolenia wodnoprawnego,  powinny  byµ uzgodnione z  organem  w│a╢ciwym  do wydania tego pozwolenia. 
 

Art. 82. 1. Pozwolenia wodnoprawnego w zakresie budownictwa wodnego wymaga w szczeg≤lno╢ci:  

1) wykonywanie urz▒dze± do regulacji w≤d ╢r≤dl▒dowych,  
2) wykonywanie urz▒dze± zabezpieczaj▒cych przed powodzi▒,  
3)  wykonywanie kana│≤w, stopni wodnych, zbiornik≤w wodnych  i innych  urz▒dze± wodnych s│u┐▒cych do przep│ywu  w≤d  lub  zmiany poziomu zwierciad│a wody,  
4) wykonywanie ujΩµ s│u┐▒cych do poboru wody,  
5) wykonywanie   urz▒dze±  zabezpieczaj▒cych   wody   przed zanieczyszczeniem oraz urz▒dze± s│u┐▒cych do wprowadzania ╢ciek≤w do wody lub do ziemi,  
6)  odgradzanie  i przegradzanie w≤d oraz wykonywanie  sta│ych urz▒dze±   s│u┐▒cych  do  po│owu  ryb  lub  pozyskiwania   innych organizm≤w wodnych,  
7)   wykonywanie   obiekt≤w  portowych,  stoczni   rzecznych, k▒pielisk,  przystani,  pomost≤w i innych podobnych  urz▒dze±  na brzegach i na wodach,  
8)  prowadzenie przez wa│y przeciwpowodziowe oraz  przez  wody most≤w i urz▒dze± komunikacyjnych, urz▒dze± do doprowadzania  lub odprowadzania  wody,  pary, gazu, pr▒du  elektrycznego  i  innych podobnych urz▒dze±,  
9)  wykonywanie obiekt≤w budowlanych krzy┐uj▒cych siΩ z wa│ami przeciwpowodziowymi w jednym poziomie oraz ramp wa│owych,  
10)  ustawienie sta│ych urz▒dze± pomiarowych na brzegach  i  na wodach,  
11)  wykonywanie  obiekt≤w budowlanych  na  obszarze  po│o┐onym miΩdzy  wa│em  przeciwpowodziowym a  korytem  wody  p│yn▒cej  lub obszarze nie obwa│owanym nara┐onym na niebezpiecze±stwo powodzi,  
12) wykonywanie urz▒dze± oraz usuwanie ro╢lin chroni▒cych brzegi w≤d.  

Art.  83.  Pozwolenie  wodnoprawne  na  wykonanie  studni poblicznych jest r≤wnocze╢nie pozwoleniem na korzystanie z wody w spos≤b okre╢lony w dokumentacji technicznej. 
 

Art.  84.  Osobom  upowa┐nionym  przez  naczelnika  gminy przys│uguje prawo wej╢cia na grunt i do budynk≤w w celu dokonania pomiar≤w, bada± i wierce± lub innych podobnych czynno╢ci,  je┐eli jest  to niezbΩdne w zwi▒zku z projektowanym wykonaniem na  koszt Pa±stwa urz▒dze± wodnych oraz ich utrzymaniem i eksploatacj▒. 
 

Art.  85.  1.  Naczelnik  powiatu(62)   wydaje  decyzjΩ  o wykonaniu  na koszt Pa±stwa, za zwrotem czΩ╢ci koszt≤w,  urz▒dze± melioracji   wodnych   szczeg≤│owych  oraz  urz▒dze±   zbiorowego zaopatrzenia w wodΩ i zbiorczych urz▒dze± kanalizacyjnych wsi.
2.   DecyzjΩ  o  wykonaniu  urz▒dze±  melioracji   wodnych szczeg≤│owych  wydaje  siΩ  na wniosek sp≤│ki  wodnej,  rolniczej sp≤│dzielni    produkcyjnej   lub   wiΩkszo╢ci   zainteresowanych w│a╢cicieli nieruchomo╢ci; wiΩkszo╢µ ta nie jest wymagana, je┐eli wniosek  zostanie zg│oszony przez w│a╢cicieli co najmniej  po│owy og≤lnego obszaru grunt≤w przewidzianych do zmeliorowania.  
3. Wojewoda mo┐e wydaµ decyzjΩ o wykonaniu na koszt Pa±stwa urz▒dze± melioracji wodnych szczeg≤│owych bez zachowania warunk≤w okre╢lonych  w  ust.  2, je┐eli tego wymaga  interes  racjonalnej gospodarki rolnej lub le╢nej.  
4.  DecyzjΩ  okre╢lon▒ w ust. 1 podaje  siΩ  do  wiadomo╢ci zainteresowanych  w│a╢cicieli nieruchomo╢ci w  spos≤b  zwyczajowo przyjΩty w danej miejscowo╢ci oraz przez wywieszenie jej na okres 14 dni w urzΩdzie gminy.  
5.   W│a╢ciciel  nieruchomo╢ci,  kt≤rego  dotyczy  decyzja okre╢lona  w ust. 1 lub 3, obowi▒zany jest umo┐liwiµ  wej╢cie  na grunt i do obiekt≤w budowlanych w celu wykonania urz▒dze±. 
 

Art.  86.  1.  Za szkodΩ przekraczaj▒c▒ 1 gr, wyrz▒dzon▒  w zwi▒zku  z  projektowaniem i wykonywaniem na koszt  Pa±stwa  oraz utrzymaniem i eksploatacj▒ urz▒dze± wodnych, naczelnik  gminy(63) przyznaje poszkodowanemu odszkodowanie.  
2.  Nie  uwa┐a siΩ za szkodΩ zajΩcia gruntu pod  urz▒dzenia melioracji wodnych szczeg≤│owych, je┐eli w│a╢ciciel gruntu odnosi korzy╢ci z tych urz▒dze±.  
3.  Warto╢µ odszkodowania za szkodΩ wyrz▒dzon▒ w zwi▒zku  z wykonywaniem   urz▒dze±,   za  kt≤re  zainteresowany   w│a╢ciciel nieruchomo╢ci ma obowi▒zek wnosiµ op│atΩ melioracyjn▒ lub zwr≤ciµ czΩ╢µ koszt≤w wykonania urz▒dze± zbiorowego zaopatrzenia w wodΩ i zbiorczych  urz▒dze± kanalizacyjnych wsi, zalicza siΩ  na  poczet tej op│aty lub koszt≤w.  
4.  Roszczenie  o odszkodowanie przedawnia  siΩ  z  up│ywem trzech miesiΩcy od powstania szkody. 
 

Art.  87.  1.  W│a╢cicielom  nieruchomo╢ci,  podejmuj▒cym wykonanie  urz▒dze± melioracji wodnych szczeg≤│owych  we  w│asnym zakresie,  mo┐e  byµ  udzielona  pomoc  pa±stwowa,  polegaj▒ca  w szczeg≤lno╢ci na:  

1) dostarczeniu odpowiedniej dokumentacji technicznej,  
2) sprawowaniu nadzoru technicznego,  
3) umo┐liwieniu zaopatrzenia w niezbΩdne materia│y,  
4) udzieleniu kredyt≤w i dotacji.  

Art.  88.  Utrzymanie urz▒dze± wodnych nale┐y do tego,  kto odnosi z nich korzy╢ci, chyba ┐e zosta│o powierzone komu innemu. 
 

Art.  89.  1.  Zabrania siΩ wykonywania w pobli┐u  urz▒dze± wodnych  rob≤t  zagra┐aj▒cych tym urz▒dzeniom i czynno╢ci,  kt≤re mog▒ spowodowaµ ich uszkodzenie, a tak┐e sadzenia drzew i krzew≤w utrudniaj▒cych utrzymanie i eksploatacjΩ urz▒dze±.  
2.  (64)  Minister Ochrony ªrodowiska i Zasob≤w Naturalnych okre╢li w drodze rozporz▒dzenia rodzje rob≤t i czynno╢ci, kt≤rych wykonywanie jest zabronione w pobli┐u urz▒dze± wodnych. 
 
 

Art.  90.  1. Urz▒dzeniami melioracji wodnych s▒ urz▒dzenia s│u┐▒ce  do  regulacji stosunk≤w wodnych i polepszenia  zdolno╢ci produkcyjnej gleby.       2.  Przepis≤w o urz▒dzeniach melioracji wodnych nie stosuje siΩ do urz▒dze± wodnych s│u┐▒cych do odwodnienia grunt≤w w innych celach ni┐ okre╢lone w ust. 1. 
 

Art. 91.  1. Urz▒dzenia melioracji wodnych dziel▒  siΩ  na podstawowe i szczeg≤│owe.  
2. Do urz▒dze± melioracji wodnych podstawowych zalicza siΩ:  
1)  kana│y,  stopnie wodne, zbiorniki wodne i inne  urz▒dzenia wodne  s│u┐▒ce do przep│ywu w≤d lub do zmiany poziomu zwierciad│a wody,  
2) urz▒dzenia zabezpieczaj▒ce przed powodzi▒,  
3) ujΩcia s│u┐▒ce do poboru wody,  
4)  ruroci▒gi  o  ╢rednicy wiΩkszej ni┐  0,4  m  na  odcinkach przebiegaj▒cych przez zabudowane tereny wsi i miast oraz  
5) urz▒dzenia do regulacjii w≤d ╢r≤dl▒dowych  -  je┐eli s│u┐▒ do cel≤w okre╢lonych w art. 90 ust. 1.  
3. Przepisy   dotycz▒ce  urz▒dze±   melioracji   wodnych podstawowych  stosuje  siΩ odpowiednio  do  budowli  piΩtrz▒cych, regulacyjnych i komunikacyjnych na tych urz▒dzeniach, do  budowli komunikacyjnych  po│o┐onych  na  drogach  publicznych  i  liniach kolejowych  oraz  do dr≤g dojazdowych niezbΩdnych  do  w│a╢ciwego u┐ytkowania obszar≤w zmeliorowanych.  
4. Do urz▒dze± melioracji wodnych szczeg≤│owych zalicza siΩ:  
1)  cieki  wodne naturalne i sztuczne (rowy, kana│y otwarte  i kryte)  odwadniaj▒ce i nawadniaj▒ce o szeroko╢ci dna do 1,5  m  w ich  dolnym biegu oraz ruroci▒gi o ╢rednicy do 1,0 m z  wyj▒tkiem ruroci▒g≤w   o   ╢rednicy  wiΩkszej  ni┐  0,4  m   na   odcinkach przebiegaj▒cych przez zabudowane tereny wsi i miast,  
2)  groble  na obszarach nawadnianych, drenowania, deszczownie wraz  z  pompami  przeno╢nymi,  stawy  rybne  oraz  inne  podobne urz▒dzenia.  
5.   Przepisy   dotycz▒ce  urz▒dze±   melioracji   wodnych szczeg≤│owych stosuje siΩ odpowiednio do:  
1) budowli regulacyjnych, piΩtrz▒cych i komunikacyjnych na tych urz▒dzeniach,  z wyj▒tkiem budowli komunikacyjnych po│o┐onych  na drogach publicznych i liniach kolejowych,  
2)   zagospodarowania   zmeliorowanych,   jak   r≤wnie┐   nie wymagaj▒cych  melioracji  trwa│ych  │▒k  i  pastwisk,   a   tak┐e nieu┐ytk≤w przeznaczonych na takie │▒ki i pastwiska,
3) wykonywania urz▒dze± pastwisk.  
6. (65) Minister Rolnictwa i Gospodarki »ywno╢ciowej mo┐e w drodze  rozporz▒dzenia  zaliczyµ  poszczeg≤lne  cieki  wodne,   o kt≤rych   mowa   w   ust.  4  do  urz▒dze±   melioracji   wodnych podstawowych. 
 

Art.  92.  1. Urz▒dzenia melioracji wodnych podstawowych  i drogi  dojazdowe oraz urz▒dzenia melioracji wodnych szczeg≤│owych na  gruntach  stanowi▒cych  w│asno╢µ  Pa±stwa  s▒  wykonywane   i utrzymywane na koszt Pa±stwa.  
2. Wykonywanie urz▒dze± melioracji wodnych szczeg≤│owych na gruntach  innych  ni┐  stanowi▒ce  w│asno╢µ  Pa±stwa  nale┐y   do w│a╢cicieli  tych grunt≤w; urz▒dzenia takie mog▒ byµ wykonane  na koszt Pa±stwa za zwrotem przez w│a╢cicieli czΩ╢ci koszt≤w. 

Art.  93.  1.  Za  wykonane  na  koszt  Pa±stwa  urz▒dzenia melioracji   wodnych  szczeg≤│owych  zainteresowani   w│a╢ciciele nieruchomo╢ci wnosz▒ na rzecz Pa±stwa op│atΩ melioracyjn▒.  
2.  W  zamian  za  wykonane  na  koszt  Pa±stwa  urz▒dzenia melioracji wodnych szczeg≤│owych na gruntach po│o┐onych w obrΩbie teren≤w  bagiennych lub na obszarze trwa│ych │▒k i pastwisk,  jak r≤wnie┐  na  terenach przewidzianych do rolniczego  wykorzystania ╢ciek≤w,   naczelnik  powiatu(66)  mo┐e  za   zgod▒   w│a╢ciciela nieruchomo╢ci  zamiast op│aty melioracyjnej przej▒µ  na  w│asno╢µ Pa±stwa odpowiedni▒ czΩ╢µ tych grunt≤w. 
 

Art.  94.  1.  Wysoko╢µ  op│aty  melioracyjnej  ustala  siΩ proporcjonalnie  do powierzchni grunt≤w, na kt≤re  dodatni  wp│yw wywieraj▒ urz▒dzenia melioracji wodnych szczeg≤│owych.  
2.  Wysoko╢µ  op│aty melioracyjnej za wykonanie  drenowania ustala   siΩ proporcjonalnie  do  powierzchni  grunt≤w  objΩtych drenowaniem.  
3.  Op│atΩ  melioracyjn▒  za wykonanie  drenowania  grunt≤w ornych  zwiΩksza  siΩ  o  po│owΩ warto╢ci odszkodowa±  za  szkody wyrz▒dzone  w  zwi▒zku  z  wykonaniem tego  drenowania.  Wysoko╢µ kwoty, o kt≤r▒ zwiΩksza siΩ op│atΩ, ustala siΩ proporcjonalnie do powierzchni grunt≤w objΩtych drenowaniem.  
 

Art. 95. 1. Przewidziane do zmeliorowania grunty, po│o┐one w obrΩbie  teren≤w  bagiennych oraz na  obszarach  trwa│ych  │▒k  i pastwisk, mog▒ byµ wyw│aszczone w ca│o╢ci lub w czΩ╢ci  na  rzecz Pa±stwa,  na  zasadach i w trybie przewidzianych w  przepisach  o wyw│aszczaniu   nieruchomo╢ci,  je┐eli  wymagaj▒   tego   wzglΩdy racjonalnego wykorzystania terenu bagiennego lub obszaru trwa│ych │▒k i pastwisk, gdy w│a╢ciciel gruntu:  
1) nie prowadzi gospodarstwa rolnego b▒d╝  
2)  prowadzi  je, ale gospodarstwo to po│o┐one jest  w  takiej odleg│o╢ci   od   grunt≤w  zmeliorowanych,  ┐e   racjonalne   ich wykorzystanie  jest  niemo┐liwe lub w znaczny spos≤b  utrudnione, b▒d╝  
3)  charakter gospodarstwa rolnego i jego zdolno╢µ produkcyjna wskazuj▒, ┐e grunty te w ramach danego gospodarstwa nie mog▒  byµ w pe│ni wykorzystane.  
2.  Przepis  ust.  1  stosuje siΩ  odpowiednio  do  grunt≤w przewidzianych  do  rolniczego wykorzystania ╢ciek≤w,  z  tym  ┐e wyw│aszczeniem   powinien   byµ  objΩty   obszar   niezbΩdny   do prowadzenia  przez  Pa±stwo odpowiedniej  gospodarki  rolnej  lub le╢nej zapewniaj▒cej odbi≤r ╢ciek≤w w ci▒gu ca│ego roku.  
3. W razie wyw│aszczenia czΩ╢ci grunt≤w okre╢lonych w ust. 1 i 2 przypadaj▒ce za ten grunt odszkodowanie mo┐e byµ zaliczone na poczet   op│aty  melioracyjnej  za  wykonane  na  koszt   Pa±stwa urz▒dzenia melioracji wodnych szczeg≤│owych dla pozosta│ej czΩ╢ci grunt≤w nale┐▒cych do w│a╢ciciela wyw│aszczonych grunt≤w. 
 

Art.  96.  W  wypadkach uzasadnionych  utrzymanie  urz▒dze± melioracji wodnych podstawowych oraz dr≤g dojazdowych mo┐e byµ na koszt Pa±stwa powierzone sp≤│ce wodnej. 
 

Art.  97.  1.  Utrzymanie  i  eksploatacja  stacji   pomp dostarczaj▒cych  wodΩ  do  deszczowni  oraz  urz▒dze±  melioracji wodnych  szczeg≤│owych  nale┐y  do  zainteresowanych  w│a╢cicieli nieruchomo╢ci,  a je┐eli s▒ po│o┐one na terenie dzia│ania  sp≤│ki wodnej, ich utrzymanie i eksploatacja nale┐y do sp≤│ki.  
2.  Naczelnik  gminy(67) mo┐e nakazaµ w│a╢cicielowi  gruntu sprzΩt  plon≤w  w  oznaczonym terminie z  teren≤w  zmeliorowanych zaopatrzonych w urz▒dzenia nawadniaj▒ce. Wniesienie odwo│ania nie wstrzymuje wykonania decyzji.  
3. Rada Ministr≤w w drodze rozporz▒dzenia okre╢li:  

1)  zasady  i tryb ustalania odszkodowa± za szkody zwi▒zane  z wykonaniem  urz▒dze± melioracji wodnych, wymiaru i  poboru  op│at melioracyjnych,    przejmowania   grunt≤w   na    poczet    op│at melioracyjnych oraz zasady wykonywania na koszt Pa±stwa  rob≤t  i urz▒dze± melioracyjnych,  
2) zasady utrzymania i eksploatacji urz▒dze± melioracji wodnych szczeg≤│owych  i  zwolnie±  od  tego obowi▒zku,  zagospodarowania zmeliorowanych │▒k i pastwisk, wykonywania urz▒dze± pastwisk oraz utrzymania niezbΩdnych dr≤g dojazdowych. 

Art.  98.  1. Do urz▒dze± zaopatrzenia w wodΩ  zalicza  siΩ studnie  publiczne  oraz urz▒dzenia wodne  s│u┐▒ce  do  ujΩcia  i poboru wody, jak r≤wnie┐ urz▒dzenia s│u┐▒ce do jej magazynowania, uzdatniania i rozprowadzania.  
2.  Do  urz▒dze±  kanalizacyjnych  zalicza  siΩ  urz▒dzenia s│u┐▒ce do ujΩcia, oczyszczenia oraz odprowadzania ╢ciek≤w. 
 

Art.  99.  1.  Urz▒dzenia zaopatrzenia w wodΩ i  urz▒dzenia kanalizacyjne  miast  oraz pa±stwowych jednostek  organizacyjnych gospodarki rolnej wykonywane s▒ na koszt Pa±stwa.  
2.  Urz▒dzenia  zbiorowego zaopatrzenia w wodΩ  i  zbiorcze urz▒dzenia  kanalizacyjne wsi wykonywane s▒ na koszt  Pa±stwa  za zwrotem  czΩ╢ci   koszt≤w  przez  zainteresowanych w│a╢cicieli nieruchomo╢ci.  Wykonywanie urz▒dze±  zbiorowego  zaopatrzenia  w wodΩ  wsi  obejmuje r≤wnie┐ doprowadzenie sieci  wodoci▒gowej  na teren nieruchomo╢ci i za│o┐enie jednego punktu poboru wody.  
3.   Przepis  ust.  2  stosuje  siΩ  odpowiednio  w  razie pod│▒czenia  nieruchomo╢ci do urz▒dze± zbiorowego zaopatrzenia  w wodΩ  i zbiorczych urz▒dze± kanalizacyjnych wsi, dokonanego przed up│ywem dziesiΩciu lat od ich oddania do eksploatacji.  
4. Urz▒dzenia zaopatrzenia w wodΩ i urz▒dzenia kanalizacyjne inne ni┐ okre╢lone w ust. 1 i 2 wykonuj▒ zak│ady na w│asny koszt.  
5.  Na zlecenie i koszt w│a╢ciciela nieruchomo╢ci mog▒  byµ r≤wnocze╢nie z wykonaniem urz▒dze± okre╢lonych w ust. 2  za│o┐one dodatkowe   punkty   poboru  wody  oraz   wewnΩtrzne   instalacje wodoci▒gowe i kanalizacyjne. 
 

Art. 100.  Urz▒dzenia zaopatrzenia w wodΩ oraz  urz▒dzenia kanalizacyjne  wykonane  na koszt Pa±stwa  i  za  zwrotem  czΩ╢ci koszt≤w przez zainteresowanych w│a╢cicieli nieruchomo╢ci stanowi▒ w│asno╢µ Pa±stwa. 
 

Art. 101. 1. W│a╢ciciel budynku w mie╢cie obowi▒zany jest w czasie   jego   budowy   do   za│o┐enia  wewnΩtrznej   instalacji wodoci▒gowej i kanalizacyjnej na w│asny koszt. Po│▒czenie  jej  z przewodami   sieci  wodoci▒gowej  i  kanalizacyjnej   stanowi▒cej w│asno╢µ  Pa±stwa  powinno  nast▒piµ w terminie  ustalonym  przez naczelnika powiatu.
2.  Przepis  ust. 1 stosuje siΩ odpowiednio do  w│a╢ciciela budynku odbudowywanego lub poddanego kapitalnemu remontowi. 
 

Art. 102.   (68)  Wprowadzanie  ╢ciek≤w   do   urz▒dze± kanalizacyjnych  stanowi▒cych  w│asno╢µ  Pa±stwa  odbywa  siΩ  na podstawie   um≤w   zawartych   z  zak│adem   zarz▒dzaj▒cym   tymi urz▒dzeniami. 
 

Art. 103. Utrzymanie i eksploatacja urz▒dze± zaopatrzenia w wodΩ  i  urz▒dze±  kanalizacyjnych  nale┐y  do  w│a╢ciciela  tych urz▒dze±. 
 

Art. 104. Za wodΩ pobieran▒ z urz▒dze± zaopatrzenia w wodΩ i za  ╢cieki  wprowadzane do urz▒dze± kanalizacyjnych  stanowi▒cych w│asno╢µ  Pa±stwa  pobiera  siΩ  op│aty;  nie  dotyczy  to   wody pobieranej  ze  studni publicznych oraz wody u┐ytej  do  gaszenia po┐ar≤w. 
 

Art. 105. W wypadku niedoboru wody wojewoda mo┐e w  drodze zarz▒dzenia ograniczyµ  na  okre╢lonym  obszarze  pobieranie  do innych cel≤w wody przeznaczonej na zaopatrzenie ludno╢ci, a tak┐e wprowadziµ  op│aty za przekroczenie ustalonej dla zak│adu  ilo╢ci wody w okresie ogranicze± jej poboru. 
 

Art. 106.  1. KontrolΩ jako╢ci wody pobieranej z  urz▒dze± zaopatrzenia   w   wodΩ  sprawuj▒  organy  pa±stwowej   inspekcji sanitarnej.  
2.  Minister Zdrowia i Opieki Spo│ecznej okre╢li  w  drodze rozporz▒dzenia warunki, jakim powinna odpowiadaµ woda do picia  i potrzeb   gospodarstw   domowych,   potrzeb   zak│ad≤w   ┐ywienia zbiorowego,    zak│ad≤w    produkuj▒cych    ╢rodki     spo┐ywcze, farmaceutyczne,   kosmetyczne,   l≤d   albo   potrzeb    zak│ad≤w k▒pielowych i p│ywalni. 
 

Art. 107.  1. Urz▒dzenia zaopatrzenia w wodΩ i  urz▒dzenia kanalizacyjne powinny byµ tak projektowane, aby mog│y  s│u┐yµ  do zaspokojenia potrzeb miast i wsi oraz aby do tych urz▒dze±  mog│y byµ pod│▒czone nieruchomo╢ci znajduj▒ce siΩ w ich zasiΩgu.  
2. Urz▒dzenia okre╢lone w ust. 1 oraz urz▒dzenia, o kt≤rych mowa  w  art.  99 ust. 4, s│u┐▒ce do zaopatrywania w  wodΩ  kilku zak│ad≤w  - je┐eli uzasadniaj▒ to wzglΩdy gospodarcze  -  powinny byµ wykonywane jako urz▒dzenia wsp≤lne.  
3. Rada Ministr≤w okre╢li w drodze rozporz▒dzenia zasady:  

1)   wykonywania,   utrzymywania  i   eksploatacji   urz▒dze± zaopatrzenia  w  wodΩ  oraz  urz▒dze± kanalizacyjnych,  ustalania zwi▒zanych z tym odszkodowa±, jak r≤wnie┐ organy w│a╢ciwe w  tych sprawach,  
2)  ustalania  i pokrywania czΩ╢ci koszt≤w wykonania  urz▒dze± okre╢lonych w art. 99 ust. 2 i 5 oraz stosowania ulg  i  zwolnie± od tych koszt≤w,  
3)  ustalania  i  poboru op│at za wodΩ  pobieran▒  z  urz▒dze± zaopatrzenia  w  wodΩ  i  za  ╢cieki  wprowadzane   do   urz▒dze± kanalizacyjnych stanowi▒cych w│asno╢µ Pa±stwa, stosowania  ulg  i zwolnie± od tych op│at oraz organy w│a╢ciwe w tych sprawach,  
4)  warunki,  jakim powinny odpowiadaµ ╢cieki  wprowadzane  do urz▒dze± kanalizacyjnych stanowi▒cych w│asno╢µ Pa±stwa.  

Art.  108.  Sp≤│ki wodne mog▒ byµ tworzone  dla  wykonania, utrzymania i eksploatacji urz▒dze±:  
1)  melioracji wodnych oraz prowadzenia racjonalnej gospodarki na zmeliorowanych terenach,  
2) zaopatrzenia w wodΩ,  
3)  s│u┐▒cych do odprowadzania ╢ciek≤w oraz ochrony w≤d  przed zanieczyszczeniem   i   wykorzystania  substancji   zawartych   w ╢ciekach,  
4) s│u┐▒cych do wykorzystania wody do cel≤w przeciwpo┐arowych, a  tak┐e zabudowy kana│≤w oraz utrzymania rzek, potok≤w i  innych ciek≤w wodnych. 
 

Art. 109. 1. Cz│onkami sp≤│ki wodnej mog▒ byµ osoby fizyczne i zak│ady, kt≤rych udzia│ w sp≤│ce jest gospodarczo uzasadniony.  
2.  NastΩpcy prawni cz│onka sp≤│ki wodnej wstΩpuj▒  w  jego prawa i obowi▒zki. 
 

Art. 110.  Utworzenie  sp≤│ki  wodnej  nastΩpuje  na  mocy porozumienia zainteresowanych os≤b fizycznych i zak│ad≤w albo  na podstawie  decyzji naczelnika powiatu(70) , z dniem wpisania  jej do ksiΩgi wodnej. 
 

Art. 111. 1. Sp≤│ka wodna jest osob▒ prawn▒.  
2. Sp≤│ka wodna jest jednostk▒ gospodarki uspo│ecznionej  i korzysta z pomocy Pa±stwa. 
 

Art. 112.  1. Sp≤│ka wodna posiada statut okre╢laj▒cy  jej nazwΩ, cel, teren dzia│ania, organy, podstawowe prawa i obowi▒zki cz│onk≤w  i  organ≤w  sp≤│ki oraz warunki i  tryb  rozwi▒zania  i likwidacji   sp≤│ki,   a   nadto   zawieraj▒cy   inne   niezbΩdne postanowienia.
2.  Naczelnik  powiatu(71) zatwierdza statut sp≤│ki  wodnej utworzonej  na mocy porozumienia zainteresowanych os≤b fizycznych i   zak│ad≤w  lub  nadaje  statut  sp≤│ce  wodnej  utworzonej  na podstawie decyzji.  
3.   Naczelnik  powiatu(72)   zatwierdza  uchwa│Ω  walnego zgromadzenia cz│onk≤w sp≤│ki o jej rozwi▒zaniu.    
4.  Statuty  sp≤│ek  wodnych,  utworzonych  do  wykonywania dzia│alno╢ci   nie  wymagaj▒cej  pozwolenia  wodnoprawnego,   jak r≤wnie┐ uchwa│y o rozwi▒zaniu takich sp≤│ek, zatwierdza naczelnik gminy(73) . 
 

Art. 113.  Sp≤│ka wodna odpowiada ca│ym maj▒tkiem  za  swe zobowi▒zania. 
 

Art. 114.  Nale┐no╢ciom sp≤│ek wodnych z tytu│u  sk│adek  i innych ╢wiadcze± na rzecz sp≤│ki przewidzianych w statucie  s│u┐y pierwsze±stwo zaspokojenia po podatkach i ciΩ┐arach publicznych z zachowaniem  wyj▒tk≤w okre╢lonych w przepisach  o  zobowi▒zaniach podatkowych. 
 

Art. 115.  1.  Cz│onek sp≤│ki wodnej  obowi▒zany  jest  do wnoszenia  na  jej  rzecz sk│adek i ponoszenia  innych  ╢wiadcze± niezbΩdnych  do  wykonywania statutowych zada±  sp≤│ki.  Wysoko╢µ sk│adek  i  innych  ╢wiadcze±  jest  proporcjonalna  do  korzy╢ci uzyskiwanych przez cz│onka sp≤│ki.  
2.  W│a╢ciciele nieruchomo╢ci, kt≤rzy nie nale┐▒ do  sp≤│ki wodnej,  obowi▒zani  s▒  do  uiszczania  w  odpowiednim  stosunku sk│adek i ponoszenia innych ╢wiadcze±, je┐eli uzyskuj▒ korzy╢ci z urz▒dze±  wodnych objΩtych dzia│alno╢ci▒ sp≤│ki lub  przyczyniaj▒ siΩ  do  zanieczyszczania wody, dla kt≤rej ochrony sp≤│ka zosta│a utworzona.  
3.  Stwierdzenie  korzy╢ci lub zanieczyszczenia  wody  oraz ustalenie   wysoko╢ci  sk│adek  i  innych  ╢wiadcze±  nale┐y   do naczelnika powiatu(74) . 
 

Art.  116.  1. Zwi▒zki sp≤│ek wodnych mog▒ byµ tworzone  do prowadzenia   rachunkowo╢ci   i  innych   czynno╢ci   z   zakresu administracji sp≤│ek wodnych oraz do wykonywania wsp≤lnych  zada± gospodarczych.  
2. Zwi▒zek sp≤│ek wodnych jest osob▒ prawn▒.  
3.  Do  zwi▒zku  sp≤│ek  wodnych  stosuje  siΩ  odpowiednio przepisy o sp≤│kach wodnych. 
 

Art. 117. 1. Organy administracji pa±stwowej sprawuj▒ nadz≤r i kontrolΩ nad dzia│alno╢ci▒ sp≤│ek wodnych i ich zwi▒zk≤w.  
2.  Je┐eli uchwalone przez sp≤│kΩ wodn▒ lub zwi▒zek  sp≤│ek wodnych  sk│adki i inne ╢wiadczenia nie wystarczaj▒ na  wykonanie przewidzianych  na dany rok zada± statutowych, naczelnik  powiatu mo┐e  podwy┐szyµ  wysoko╢µ  tych sk│adek  lub  innych  ╢wiadcze±. Je┐eli  sp≤│ka  wodna  lub zwi▒zek sp≤│ek  wodnych  nie  podejmie odpowiedniej uchwa│y, wysoko╢µ sk│adek i innych ╢wiadcze±  ustali naczelnik powiatu(75).
3.  Uprawnienia, o kt≤rych mowa w ust. 2, w odniesieniu  do sp≤│ek  wymienionych w art. 112 ust. 4, przys│uguj▒  naczelnikowi gminy(76) .  
4. Rada Ministr≤w w drodze rozporz▒dzenia okre╢li:  

1)  zasady  organizacji  i  dzia│ania  oraz  rozwi▒zywania  i likwidacji sp≤│ek wodnych i ich zwi▒zk≤w,  
2)  zasady gospodarki finansowej sp≤│ek wodnych i ich zwi▒zk≤w oraz zasady i tryb udzielania przez Pa±stwo pomocy tym sp≤│kom  i zwi▒zkom,  
3) zasady ustalania sk│adek i innych ╢wiadcze± na rzecz sp≤│ek wodnych i ich zwi▒zk≤w.

Art. 118.  Rada  Ministr≤w mo┐e  w  drodze  rozporz▒dzenia okre╢liµ inne ni┐ ustalone w ustawie cele oraz zasady organizacji i dzia│ania sp≤│ek wodnych i ich zwi▒zk≤w. 

Art. 119. KsiΩgi wodne s│u┐▒ do wpisu:  
1) pozwole± wodnoprawnych na korzystanie z w≤d,  
2) sp≤│ek wodnych i ich zwi▒zk≤w. 
 

Art.  120.  1.  Kataster  gospodarki  wodnej   s│u┐y   do ewidencjonowania   i   bilansowania  zasob≤w   w≤d   ╢r≤dl▒dowych powierzchniowych  i podziemnych, rejestracji podstawowych  danych dotycz▒cych   w≤d  oraz  charakterystyki  urz▒dze±  wodnych   pod wzglΩdem technicznym.  
2.  Rada  Ministr≤w  okre╢li w drodze  rozporz▒dzenia  dane podlegaj▒ce   zamieszczeniu  w  ksiΩgach  wodnych   i   katastrze gospodarki wodnej, zasady ich prowadzenia oraz organy w│a╢ciwe  w tych sprawach. 
 

Art. 121. Zak│ady posiadaj▒ce dane potrzebne do prowadzenia ksi▒g   wodnych  i  katastru  gospodarki  wodnej  obowi▒zane   s▒ udostΩpniµ je organowi administracji pa±stwowej. 
 
 

Art. 122. (79) (skre╢lony). 
 

Art. 123.  1. Kto uniemo┐liwia lub utrudnia korzystanie  z wody  dla  zwalczania  klΩski  ┐ywio│owej  lub  dla  zapobie┐enia powa┐nemu niebezpiecze±stwu, podlega  karze  pozbawienia wolno╢ci do roku,  ograniczenia wolno╢ci albo grzywny.  
2.  Je┐eli  nastΩpstwem czynu okre╢lonego  w  ust.  1  jest znaczna szkoda, sprawca       podlega  karze pozbawienia wolno╢ci do lat 2 i  grzywny  do 50.000 z│. 
 

Art. 124. 1. Kto wbrew przepisom wykonuje w pobli┐u urz▒dze± wodnych roboty zagra┐aj▒ce tym urz▒dzeniom,  podlega  karze  pozbawienia wolno╢ci do roku,  ograniczenia wolno╢ci albo grzywny.  
2.  Je┐eli  nastΩpstwem czynu okre╢lonego  w  ust.  1  jest znaczna szkoda, sprawca       podlega  karze pozbawienia wolno╢ci do lat 2 i  grzywny  do 50.000 z│. 
 

Art. 125. Kto w zwi▒zku z korzystaniem z w≤d uszkadza brzegi w≤d   ╢r≤dl▒dowych  powierzchniowych,  grunty  pod  tymi  wodami, urz▒dzenia wodne albo utrudnia przep│yw wody,   podlega  karze  pozbawienia wolno╢ci do roku,  ograniczenia wolno╢ci albo grzywny. 
 

Art.  126.  1.  Kto bez wymaganego pozwolenia wodnoprawnego korzysta z wody lub wykonuje urz▒dzenia wodne,  podlega karze grzywny do 2.500 z│  
2.  Tej  samej  karze  podlega,  kto  korzysta  z  wody  z przekroczeniem warunk≤w okre╢lonych w pozwoleniu wodnoprawnym lub w  decyzji  zwalniaj▒cej zak│ad z obowi▒zku  posiadania  urz▒dze± zabezpieczaj▒cych  wody  przed zanieczyszczeniem,  nie  powoduj▒c jednak szkodliwego zanieczyszczenia w≤d. 
 

Art. 127. Kto wbrew ci▒┐▒cemu na nim obowi▒zkowi:  
1) nie utrzymuje w nale┐ytym stanie koryta wody i jej brzeg≤w,  
2)  nie wykonuje lub nie utrzymuje w nale┐ytym stanie urz▒dze± zapobiegaj▒cych szkodom, o kt≤rych mowa w art. 25 ust. 3 i w art. 26 pkt 3,  
3)  nie  utrzymuje  w  nale┐ytym  stanie  urz▒dze±  melioracji wodnych,  
4)  powoduje  nieuzasadnione straty wody  przez  zaniedbywanie utrzymania w nale┐ytym stanie urz▒dze± zbiorowego zaopatrzenia  w wodΩ albo ich niew│a╢ciw▒ eksploatacjΩ       podlega karze grzywny do 2.500 z│. 
 

Art. 128. 1. Kto wbrew przepisom:  

1)  w pobli┐u urz▒dze± wodnych wykonuje czynno╢ci, kt≤re  mog▒ uszkodziµ te urz▒dzenia,
2) wznosi w strefach ochronnych urz▒dzenia lub wykonuje roboty albo czynno╢ci, o kt≤rych mowa w art. 60 ust. 1 i 2,  
3)  prowadzi  przez  wa│y przeciwpowodziowe  oraz  przez  wody urz▒dzenia, o kt≤rych mowa w art. 82 ust. 1 pkt 8, albo  wykonuje obiekty budowlane, o kt≤rych mowa w art. 82 ust. 1 pkt 9,  
4)  uchyla siΩ bez uzasadnionej przyczyny od wykonania pilnych prac zabezpieczaj▒cych,
5)  uchyla  siΩ  od  obowi▒zku  zarejestrowania  ujΩcia  wody podziemnej  i  przeprowadzania okresowych  obserwacji  wydajno╢ci tego ujΩcia,  podlega karze grzywny do 2.500 z│.  

Art. 129. 1. Kto:  

1) niszczy lub uszkadza wodne urz▒dzenia pomiarowe,  
2)  niszczy albo uszkadza urz▒dzenia zaopatrzenia w  wodΩ  lub urz▒dzenia kanalizacyjne, je┐eli szkoda nie przekracza kwoty  500 z│,  
3)  bez  zgody w│a╢ciciela urz▒dze± zaopatrzenia  w  wodΩ  lub urz▒dze± kanalizacyjnych pod│▒cza nieruchomo╢µ do tych urz▒dze±, podlega karze grzywny do 2.500 z│.  

Art. 130. (80) 1. Zak│adom wymierza siΩ karΩ pieniΩ┐n▒  za wprowadzenie  do  w≤d  lub do ziemi ╢ciek≤w  nie  odpowiadaj▒cych wymaganym warunkom.  
2. (81) Organem w│a╢ciwym do wymierzania kary pieniΩ┐nej za wprowadzanie  ╢ciek≤w nie odpowiadaj▒cych wymaganym  warunkom  do w≤d lub do ziemi jest wojew≤dzki inspektor ochrony ╢rodowiska.  
3. (82) (skre╢lony).  
4.  (83)  Wojew≤dzki  inspektor  ochrony  ╢rodowiska  mo┐e wymierzyµ  zak│adowi  karΩ  pieniΩ┐n▒  za  pob≤r  wody  w  ilo╢ci wiΩkszej  ni┐  ustalona  w  pozwoleniu  wodno-prawnym   oraz   za piΩtrzenie wody wy┐sze od dozwolonego.  
5.  Kary  pieniΩ┐ne, o kt≤rych mowa w ust. 1 i 4, obci▒┐aj▒ wyniki   ekonomiczne  zak│adu,  a  w  wypadku  wymierzenia   kary przedsiΩbiorstwu   gospodarki  komunalnej  nie   wyposa┐onemu   w urz▒dzenia zabezpieczaj▒ce wody przed zanieczyszczeniem  -  organ za│o┐ycielski tego przedsiΩbiorstwa.  
6. Rada Ministr≤w okre╢li, w drodze rozporz▒dzenia, zasady i tryb ustalania kar pieniΩ┐nych okre╢lonych w ust. 1 i 4.      
6a.   (84)   Rada  Ministr≤w  mo┐e  okre╢liµ,   w   drodze rozporz▒dzenia,   wsp≤│czynniki   r≤┐nicuj▒ce   kary    pieniΩ┐ne okre╢lone w ust. 1 i 4.  
7. (85) (skre╢lony).  
8. Kary ustalane na podstawie przepis≤w rozporz▒dzenia Rady Ministr≤w,  o  kt≤rym mowa w ust. 6, nie uiszczone w  wyznaczonym terminie  podlegaj▒  wraz  z  odsetkami  za  zw│okΩ  przymusowemu ╢ci▒gniΩciu  w  trybie  okre╢lonym w  przepisach  o  postΩpowaniu egzekucyjnym w administracji.  
9.  (86) Kary pieniΩ┐ne wymierzane na podstawie ust. 1 i  4 przeznacza   siΩ  na  Narodowy  Fundusz  Ochrony   ªrodowiska   i Gospodarki  Wodnej,  wojew≤dzkie fundusze  ochrony  ╢rodowiska  i gospodarki  wodnej  oraz  gminne fundusze  ochrony  ╢rodowiska  i gospodarki wodnej. 
 

Art. 130a. (87) 1. Termin p│atno╢ci kary, o kt≤rej mowa  w art.  130  ust.  1 i 4, wynosi 14 dni od dnia, w  kt≤rym  decyzja ustalaj▒ca jej wysoko╢µ sta│a siΩ ostateczna.  
2.  W  razie  nieterminowego uiszczenia kary, s▒  pobierane odsetki   w   wysoko╢ci  odsetek  pobieranych   za   nieterminowe regulowanie zobowi▒za± podatkowych. 
 

Art. 130b.  (88)  1.  Nie mo┐na wydaµ  decyzji  w  sprawie wysoko╢ci  kary, o kt≤rej mowa w art. 130 ust. 1 i 4,  je┐eli  od dnia,   w  kt≤rym  stwierdzono  naruszenie  wymaganych  warunk≤w, up│ynΩ│o 5 lat.  
2.  Wymierzonej kary nie pobiera siΩ po up│ywie  5  lat  od dnia,  w  kt≤rym  decyzja  ustalaj▒ca  jej  wysoko╢µ  sta│a   siΩ ostateczna,  lub, w razie odroczenia terminu p│atno╢ci  kary,  po up│ywie 5 lat od up│ywu okresu odroczenia.  
3.  W razie roz│o┐enia kary na raty, bieg terminu, o kt≤rym mowa w ust. 2 rozpoczyna siΩ od dnia p│atno╢ci ostatniej raty. 
 

Art. 130c.  (89) 1. Termin p│atno╢ci kar  wymierzonych  na podstawie art. 130 ust. 1, na wniosek ukaranego zak│adu, mo┐e byµ odroczony  lub  kara  mo┐e byµ roz│o┐ona na  raty  na  okres  nie d│u┐szy ni┐ 5 lat.  
2. Decyzja o odroczeniu terminu p│atno╢ci mo┐e byµ podjΩta w razie  stwierdzenia,  ┐e  ukarany  zak│ad  realizuje  inwestycje, kt≤rych wykonanie i oddanie do u┐ytku, w okresie nie d│u┐szym ni┐ 5 lat, zapewni usuniΩcie przyczyn wymierzenia tej kary.  
3.  Decyzja  o roz│o┐eniu kary na raty mo┐e byµ  podjΩta  w razie  stwierdzenia,  ┐e zap│ata w ca│o╢ci  wymierzonej  kary,  w terminie  okre╢lonym w art. 130a ust. 1, znacznie  ograniczy  lub uniemo┐liwi  dalsze prowadzenie dzia│alno╢ci  gospodarczej,  a  w szczeg≤lno╢ci   kontynuacjΩ  przedsiΩwziΩµ,   kt≤rych   wykonanie zapewni usuniΩcie przyczyn wymierzenia tej kary.  
4.  (90)  Decyzje  w sprawach okre╢lonych  w  ust.  2  i  3 podejmuje wojew≤dzki inspektor ochrony ╢rodowiska.  
5. Wniosek o odroczenie terminu p│atno╢ci lub roz│o┐enie na raty mo┐e byµ z│o┐ony w terminie 14 dni od dnia, w kt≤rym decyzja o wymierzeniu kary sta│a siΩ ostateczna.  
6. KarΩ, kt≤rej termin p│atno╢ci zosta│ odroczony, podwy┐sza siΩ  o  50%  i pobiera niezw│ocznie po up│ywie okresu odroczenia, je┐eli  inwestycje, o kt≤rych mowa w ust. 2, nie zosta│y wykonane i oddane do u┐ytku w tym okresie.  
7. KarΩ,  kt≤rej  termin  p│atno╢ci  zosta│  odroczonny, zmniejsza   siΩ  o  kwotΩ ╢rodk≤w  w│asnych  wydatkowanych   na zrealizowanie inwestycji, o kt≤rych mowa w ust. 2. 
 
 

Art. 131. 1. Osobom, kt≤re by│y w│a╢cicielami w≤d p│yn▒cych przejΩtych  z  dniem  12 grudnia 1962 r. na  w│asno╢µ  Pa±stwa  i korzysta│y  z  nich  do cel≤w rybackich, naczelnik  powiatu  mo┐e przyznaµ prawo do┐ywotniego, nieodp│atnego korzystania z tych w≤d do cel≤w rybackich.  
2.  Osobom okre╢lonym w ust. 1, kt≤re nie mog▒ korzystaµ  z w≤d  do cel≤w rybackich ze wzglΩdu na stan zdrowia albo gdy  wody te    zosta│y    zagospodarowane   przez   jednostki   gospodarki uspo│ecznionej przed dniem wej╢cia w ┐ycie ustawy, wojewoda  mo┐e przyznaµ  z  tego  tytu│u odszkodowanie na zasadach  i  w  trybie ustalonych przez RadΩ Ministr≤w.  
3.  Wnioski  w  sprawach, o kt≤rych mowa  w  ust.  1  i  2, podlegaj▒  rozpatrzeniu,  je┐eli  zostan▒  zg│oszone  w  terminie trzech lat od wej╢cia w ┐ycie ustawy. 
 

Art. 132.  Zak│ady, kt≤re uzyska│y pozwolenie  wodnoprawne przed   dniem   wej╢cia  w  ┐ycie  ustawy,  mog▒  byµ   obci▒┐one dodatkowymi obowi▒zkami przewidzianymi w ustawie. 
 

Art. 133.  1. Nie jest wymagane pozwolenie wodnoprawne  na istniej▒ce  w  dniu  wej╢cia  w ┐ycie  ustawy  urz▒dzenia  wodne. W│a╢ciwy  do  wydania  pozwolenia  wodnoprawnego  terenowy  organ administracji  pa±stwowej mo┐e nakazaµ przebudowΩ  tych  urz▒dze± lub  wykonanie urz▒dze± zapobiegaj▒cych szkodom, o  ile  potrzeba taka wynika z przepis≤w niniejszej ustawy. Przepis art. 25 ust. 6 stosuje siΩ odpowiednio.  
2. Przepis ust. 1 nie zwalnia zak│adu od obowi▒zku uzyskania w  ci▒gu  piΩciu  lat od dnia wej╢cia w ┐ycie  ustawy  pozwolenia wodnoprawnego  na  eksploatacjΩ  urz▒dze±  wodnych  s│u┐▒cych  do ujmowania  wody  podziemnej oraz urz▒dze± zabezpieczaj▒cych  wody przed zanieczyszczeniem. 
 

Art.  134.  1. Nie jest wymagane pozwolenie wodnoprawne  na istniej▒ce w dniu wej╢cia w ┐ycie ustawy mosty i przepusty.  
2.  Przebudowa istniej▒cych w dniu wej╢cia w  ┐ycie  ustawy most≤w i przepust≤w wymaga uprzedniego uzgodnienia z w│a╢ciwym do wydania  pozwolenia wodnoprawnego terenowym organem administracji pa±stwowej   czΩ╢ci   hydrologicznej  i   hydraulicznej   za│o┐e± techniczno-ekonomicznych.  
3. W wypadkach szczeg≤lnych, gdy istniej▒ce w dniu wej╢cia w ┐ycie ustawy mosty i przepusty s▒ przyczyn▒ istotnych przeszk≤d w przep│ywach  w≤d  i lod≤w, utrudnie± dla ┐eglugi  i  sp│awu  albo wp│ywaj▒  w  istotny  spos≤b na pogorszenie stosunk≤w  wodnych  w gruntach,  wojewoda  mo┐e zobowi▒zaµ zarz▒dcΩ  drogi  (kolei)  do przebudowy lub usuniΩcia mostu lub przepustu albo do wykonania  i utrzymania  urz▒dze± zapobiegaj▒cych szkodzie; w  tych  wypadkach stosuje siΩ odpowiednio przepis art. 25. 
 

Art.  135.  1. Zak│ady, kt≤re w dniu 9 lutego 1961  r.  nie posiada│y  wymaganych  obowi▒zuj▒cymi w≤wczas  przepisami  ustawy urz▒dze± zabezpieczaj▒cych wody przed zanieczyszczeniem, mog▒ byµ na czas oznaczony zwolnione od obowi▒zku wykonania tych urz▒dze±.  
2.  Zwolnie±  udziela  na wniosek zainteresowanego  zak│adu wojewoda,  okre╢laj▒c czas zwolnienia - nie  d│u┐szy  jednak  ni┐ piΩµ   lat   -  oraz  dopuszczalne  zanieczyszczenie  w  ╢ciekach wprowadzanych  do  w≤d lub do ziemi, a w razie  potrzeby  r≤wnie┐ okresy  stopniowego zmniejszania zanieczyszcze± albo inne warunki zwolnie±.  
3.  Wnioski okre╢lone w ust. 2 nale┐y zg│aszaµ w ci▒gu roku od  dnia  wej╢cia  w  ┐ycie ustawy. Do czasu wydania  ostatecznej decyzji  stosuje siΩ przepisy obowi▒zuj▒ce przed dniem wej╢cia  w ?ycie ustawy.  
4.  (91)  Minister - Kierownik UrzΩdu Ochrony ªrodowiska  i Gospodarki  Wodnej  mo┐e  w  wypadkach szczeg≤lnie  uzasadnionych wzglΩdami  technicznymi  i  ekonomicznymi,  na  wniosek   zak│adu z│o┐ony   za   po╢rednictwem   jego  organu   naczelnego,   okres zwolnienia,  o kt≤rym mowa w ust. 1, przed│u┐yµ na  czas  dalszy, jednak ne d│u┐szy ni┐ cztery lata. 
 

Art. 136. Zak│ady korzystaj▒ce w dniu wej╢cia w ┐ycie ustawy do  cel≤w  rybackich  z  w≤d,  na  kt≤rych  s▒  utworzone  obwody rybackie, maj▒ obowi▒zek uzyskania w ci▒gu piΩciu lat od  wej╢cia w ┐ycie ustawy pozwolenia wodnoprawnego na to korzystanie. 
 

Art. 137.  Op│aty melioracyjne, koszty wykonania  urz▒dze± zbiorowego   zaopatrzenia   w   wodΩ   i   zbiorczych    urz▒dze± kanalizacyjnych  wsi  oraz nale┐no╢ci  sp≤│ek  wodnych  z  tytu│u sk│adek  i innych ╢wiadcze± na rzecz sp≤│ki maj▒ charakter  danin publicznych. 
 

Art. 138. 1. Zak│ady przemys│owe, kt≤re w dniu  wej╢cia  w ┐ycie  ustawy  wprowadzaj▒  ╢cieki  do  urz▒dze±  kanalizacyjnych stanowi▒cych w│asno╢µ Pa±stwa, obowi▒zane s▒ zg│osiµ w│a╢ciwym do wydania  zezwolenia  terenowym organom  administracji  pa±stwowej ilo╢µ  i sk│ad tych ╢ciek≤w w ci▒gu roku od dnia wej╢cia w  ┐ycie ustawy.      2. Zak│ady przemys│owe okre╢lone w ust. 1, kt≤re wprowadzaj▒ do  urz▒dze± kanalizacyjnych stanowi▒cych w│asno╢µ Pa±stwa ╢cieki nie  odpowiadaj▒ce wymaganym warunkom, mog▒ byµ zwolnione od tych warunk≤w  na  czas oznaczony, nie d│u┐szy jednak ni┐ okre╢lony  w art. 135.  
3.  Minister  Gospodarki  Terenowej  i  Ochrony  ªrodowiska okre╢li zasady zg│osze± i zwolnie±, o kt≤rych mowa w ust. 1 i 2. 
 

Art. 139. Sprawy wszczΩte przed dniem wej╢cia w ┐ycie ustawy podlegaj▒  rozpoznaniu,  do  ich uko±czenia  w  danej  instancji, wed│ug przepis≤w dotychczasowych. 
 

Art. 140. W ustawie z dnia 16 listopada 1960 r.  o  prawie geologicznym (Dz. U. Nr 52, poz. 303) skre╢la siΩ art. 22. 
 

Art. 141. W ustawie z dnia 26 pa╝dziernika 1971 r. o podatku gruntowym  (Dz.  U. Nr 27, poz. 254) dodaje siΩ nowy  art.  7a  w brzmieniu:  
"Art. 7a.  Grunty  zmeliorowane  mog▒  byµ  objΩte   zmian▒ opodatkowania nie wcze╢niej ni┐ po up│ywie sze╢ciu lat licz▒c  od roku,  w  kt≤rym urz▒dzenia melioracji wodnych zosta│y oddane  do u┐ytku." 
 

Art. 142. W ustawie z dnia 22 kwietnia 1959 r. o utrzymaniu czysto╢ci i porz▒dku w miastach i osiedlach (Dz. U. Nr  27,  poz. 167,  z 1961 r. Nr 5, poz. 33, z 1962 r. Nr 34, poz. 158 i z 1971 r. Nr 12, poz. 115) skre╢la siΩ art. 3 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 oraz art. 7 i 8. 
 

Art.  143.  W  ustawie  z dnia 26 pa╝dziernika  1971  r.  o ochronie grunt≤w rolnych i le╢nych oraz rekultywacji grunt≤w (Dz. U.  Nr 27, poz. 249) w art. 1 ust. 2 dodaje siΩ nowe pkt 7 i 8  w brzmieniu:  
"7)grunty  pod  urz▒dzeniami wodno-melioracyjnymi,  zbiornikami wodnymi i korytami regulowanych rzek na potrzeby rolnictwa,  
8)  tereny urz▒dze± przeciwpowodziowych". 
 

Art. 144. 1. Trac▒ moc:  

1)  ustawa z dnia 30 maja 1962 r. - Prawo wodne (Dz. U. Nr 34, poz. 158 i z 1971 r. Nr 12, poz. 115),  
2)  ustawa  z  dnia  22  maja 1958 r. o popieraniu  melioracji wodnych dla potrzeb rolnictwa (Dz. U. z 1963 r. Nr 42, poz. 237 i z 1971 r. Nr 12, poz. 115),  
3) ustawa z dnia 17 lutego 1960 r. o zaopatrywaniu ludno╢ci  w wodΩ  (Dz. U. Nr 11, poz. 72, z 1962 r. Nr 34, poz. 158 i z  1965 r. Nr 51, poz. 314),  
4) ustawa z dnia 10 grudnia 1965 r. o zaopatrywaniu rolnictwa i wsi w wodΩ (Dz. U. Nr 51, poz. 314).  

Art. 145. Ustawa wchodzi w ┐ycie z dniem 1 stycznia 1975 r.