|
 |
||||
| Temat miesi▒ca
Spis artyku│≤w Archiwum Kontakty Informacje Strona g│≤wna Poczta do redakcji
|
|
Gdzie te czasy, kiedy pisarze, malarze czy muzycy pukali do drzwi bogatych protektor≤w. Arty╢ci ci chwalili siΩ przed nimi swoimi dokonaniami i prosili potencjalnego mecenasa o zakupienie ich dzie│ i zam≤wienie nastΩpnych. Cz│owiek zajmuj▒cy siΩ sztuk▒ musia│ siΩ w owych czasach wykazaµ siΩ nie tylko zdolno╢ciami tw≤rczymi, ale te┐ i zmys│em cz│owieka interesu. Jak podaje lewicowa wersja historii, czasy te by│y dla artyst≤w ciΩ┐kie i dla wielu z nich taki system oznacza│ ┐ycie w biedzie czy wrΩcz w nΩdzy. Zapewne by│oby tak do dzisiaj, gdyby pa±stwo i jego urzΩdnicy nie wziΩli w swoje rΩce mecenatu nad artystami. W czasach dzisiejszego pa±stwa opieku±czego, gdy rz▒d troszczy siΩ o wszystkich „potrzebuj▒cych” jego opieki artyst≤w, maj▒ siΩ oni lepiej ni┐ wcze╢niej. Pa±stwowe galerie i muzea za pieni▒dze podatnik≤w kupuj▒ wszystko, co oni stworz▒. DziΩki temu arty╢ci s▒ bogaci, powa┐ani i zapraszani do finansowanych przez rz▒d medi≤w. DziΩki temu „pa±stwowi” arty╢ci mog▒ realizowaµ nawet najbardziej „tw≤rcze” koncepcje, bez ogl▒dania siΩ na to, czy komukolwiek bΩdzie siΩ to podobaµ albo czy ktokolwiek bΩdzie chcia│ to kupiµ. W dzisiejszych czasach wa┐ne sta│y siΩ tzw. warto╢ci artystyczne, kt≤re s▒ „ponadczasowe” i „przedstawiaj▒ce nieprzedstawialne”. Nie wa┐ne, ┐e poza samymi tw≤rcami nikt ich nie rozumie - wa┐ne, ┐e „sztuka” mo┐e siΩ rozwijaµ. Aby rz▒d wiedzia│, kt≤rych pisarzy czy muzyk≤w nale┐y finansowo popieraµ, sami arty╢ci zrzeszaj▒ siΩ w stowarzyszenia. Ich najwa┐niejszym celem jest doradzanie urzΩdnikom, jakiej dziedzinie sztuki nale┐y siΩ „opieka” i komu nale┐y „pomocy” udzieliµ. Jednym z najbardziej znanych tego typu stowarzysze± w USA jest NEA (National Endorsement of Arts), czyli Narodowe Wspieranie Sztuki. Jest to rodzaj zwi▒zku zawodowego artyst≤w. Jedyn▒ widoczn▒ rzecz▒, jak▒ zajmuje siΩ ta organizacja, jest uk│adanie list p│ac i podsuwanie ich urzΩdnikom. Je┐eli jednak jaki╢ urzΩdnik podejmie nieprawomy╢ln▒ decyzjΩ, to sprawa taka zostaje nag│o╢niona w mediach, gdzie „niedoceniony” artysta skar┐y siΩ na z│y rz▒d, kt≤ry nie popiera prawdziwej sztuki, i ostrzega nar≤d oraz przysz│e pokolenia przed utrat▒ „unikalnych warto╢ci”. Po takiej kampanii pieni▒dze najczΩ╢ciej siΩ znajduj▒, a op│acaj▒cy to wszystko podatnik... czuje sie winny, ┐e za ma│o daje na rozw≤j sztuki i najczΩ╢ciej sam g│osuje za tzw. „zwiΩkszeniem nak│ad≤w na sztukΩ”. Pa±stwowy artysta natomiast jest zdumiony i zawiedziony, ┐e brak jest t│um≤w podziwiaj▒cych jego „arcydzie│a”. C≤┐, trzeba du┐ego wyczucia, aby doceniµ „ponadczasowego” artystΩ... Gdy zapyta siΩ aktywist≤w z NEA, czy sztuka powinna byµ dofinansowywana przez rz▒d, to zgodnym ch≤rem odpowiedz▒, ┐e OCZYWIªCIE TAK. Przecie┐ bez pieniΩdzy podatnik≤w nikt nie przyszed│by ogl▒daµ obraz≤w w galerii czy pos│uchaµ muzyki klasycznej w filharmonii. Jest tyle ciekawszych spraw. Ludzie nie doceniaj▒ prawdziwej sztuki. Jednak - jak pokazuje rzeczywisto╢µ - wcze╢niej wcale tak nie by│o, a i dzisiaj tak byµ nie musi. Dobrym przyk│adem mo┐e byµ tutaj The Worcester Music Festival, gdzie gra siΩ w│a╢nie tylko i wy│▒cznie muzykΩ klasyczn▒. Festiwal odbywa siΩ nieprzerwanie od 136 lat i jest w ca│o╢ci finansowany przez osoby prywatne, chc▒ce wspom≤c ╢wiat lokalnej kultury miasta Worcester i okolic. Fundusze na to wydarzenie s▒ zbierane przez The Worcester Country Music Association (Stowarzyszenie Muzyczne OkrΩgu Worcester). Finansowanie festiwalu opiera siΩ na dobrowolnych datkach os≤b i firm z okolic ╢rodkowej czΩ╢ci stanu Massachusetts. Ofiarodawcy s▒ podzieleni na siedem kategorii, w zale┐no╢ci od wysoko╢ci udzielonej pomocy. Na pierwszym miejscu s▒ benefactors daruj▒cy po 1000$ lub wiΩcej. Po nich nastΩpuj▒ patrons z datkami powy┐ej 500$ i sustainers (ponad 300$ pomocy). W nastΩpnej kategorii s▒ sponsors (100$), donors (50$) i subscribers, kt≤rzy ofiarowuj▒ ponad 15$ na cele festiwalu. W podobny spos≤b pomagaj▒ firmy prywatne, sponsoruj▒c poszczeg≤lne koncerty, takie jak choµby tegoroczny koncert polskiej orkiestry Capella Cracoviensis. Pomoc firm prywatnych polega tak┐e na zakupie dla potrzeb festiwalu wyposa┐enia, o╢wietlenia i instrument≤w. Mo┐na siΩ zapytaµ, co te osoby czy firmy maj▒ z tego, ┐e wydaj▒ niema│e przecie┐ pieni▒dze pomagaj▒c festiwalowi w Worcester? Firmy maj▒ reklamΩ, a osoby prywatne... wpis do ksiΩgi pami▒tkowej i pamiΩµ nastΩpnych pokole±. Przeje┐d┐aj▒c przez USA, spotyka siΩ bardzo czΩsto uniwersytety czy teatry nosz▒ce nazwy swoich funadator≤w. S▒ one dowodem, ┐e pamiΩµ potomnych i w│asna satysfakcja s▒ wystarczaj▒cymi powodami, ┐eby ofiarowaµ parΩ dolar≤w na sztukΩ czy naukΩ. Finansowanie sztuki przez osoby prywatne ma jeszcze jedn▒ niezaprzeczaln▒ zaletΩ - powstaje sztuka, kt≤ra podoba siΩ nie tylko autorowi. Istnieje wtedy szansa, ┐e ucieszy ona oczy czy uszy tak┐e i innych os≤b. Przecie┐ dlatego zosta│a stworzona. Jest to tak┐e szansa dla zdolnych artyst≤w. Je┐eli zostan▒ zauwa┐eni, stan▒ siΩ s│awni i bogaci. Miernota bΩdzie musia│a wr≤ciµ do bardziej przyziemnych spraw. Tak▒ funkcjΩ pe│ni w│a╢nie festiwal w Worcester. Nie jest on mo┐e wielkim i znanym na ca│ym ╢wiecie festiwalem, ale jest dobrym przyk│adem na to, co mo┐na zrobiµ przy odrobinie dobrej woli i bez pomocy rz▒du... Miros│aw Walukiewicz
Historia | Pogl▒dy | Wywiady
| Heraldyka | Religia i polityka
| Polska daleka i bliska
|
Data publikacji
|
|
|
||||
|
|
|
