Przedrostek "nano" pochodzi z jΩzyka greckiego. W metrologii s│u┐y do tworzenia dziesiΩtnych podwielokrotno╢ci g│≤wnych jednostek miar, oznacza 10 do potΩgi -9, na przyk│ad 1 nanometr jest r≤wny 0,000000001 metra. Technologia z kolei jest to dzia│ wiedzy obejmuj▒cy metody wytwarzania produkt≤w. Wyraz nanotechnologia obejmuje wiΩc dziedzinΩ, kt≤ra zajmuje siΩ wytwarzaniem niezwykle ma│ych element≤w, przy pomocy manipulacji poszczeg≤lnymi atomami. M≤wi▒c ╢ci╢le, bΩdzie siΩ zajmowa│a. Na razie istnieje nazwa i opisy w ksi▒┐kach SF. Ale nie tylko. Dokonano ju┐ pierwszych krok≤w w dziedzinie nanotechnologii.

Aby czym╢ manipulowaµ, trzeba to oczywi╢cie zobaczyµ. Obecnie mo┐na fotografowaµ atomy u┐ywaj▒c skaningowego mikroskopu tunelowego. Taki mikroskop umo┐liwia badanie struktur z atomow▒ zdolno╢ci▒ rozdzielcz▒, tak jak poni┐ej widoczna struktura powierzchni krzemu czy powierzchniΩ kryszta│≤w KBr.

Mo┐na ju┐ manipulowaµ pojedynczymi atomami. Jaki╢ czas temu pokazano w naszej telewizji zdjΩcie u│o┐onej z atom≤w nazwy IBM. Tutaj przedstawione s▒ zdjΩcia atom≤w ┐elaza, uk│adanych na powierzchni miedzi przez grupΩ D.Eigera z IBM

R≤wnie┐ w Japonii prowadzone s▒ podobne prace. Poni┐ej zdjΩcie atom≤w ┐elaza u│o┐onych w japo±ski znak oznaczaj▒cy "atom".

Efekty takich prac bywaj▒ niezwykle ciekawe z fizycznego punktu widzenia. Oto zdjΩcie 48 atom≤w ┐elaza na miedzi, u│o┐onych w okr▒g. Fale w ╢rodku pochodz▒ od interferencji funkcji falowej elektron≤w

Oczywi╢cie wszystko to jest mo┐liwie w temperaturach ciek│ego helu, a osi▒gniΩte rezultaty ograniczaj▒ siΩ do uk│adania z atom≤w k≤│ek i napis≤w. Jednak, moim zdaniem, s▒ to osi▒gniΩcia rewelacyjne, kt≤re, kto wie, mog▒ doprowadziµ do powa┐nych zmian w technice. My╢li siΩ o tworzeniu nanourz▒dze±, nieraz ca│kiem wyrafinowanych, jak na przyk│ad zΩbatki.

Przedstawione powy┐ej przek│adnie zΩbate to (na razie) projekty. Jednak pierwsze kroki do ich wykonania zosta│y ju┐ dokonane, a powa┐ne firmy, na przyk│ad IBM, prowadz▒ prace w tym kierunku. Oczywi╢cie na przek│adniach zΩbatych siΩ nie sko±czy. Kiedy powstan▒ pierwsze dzia│aj▒ce nanourz▒dzenia, kt≤re znajd▒ zastosowanie, a zw│aszcza, czy upowszechni▒ siΩ i wp│yn▒ na nasze ┐ycie, o tym kto╢ kiedy╢ siΩ przekona. Obecnie postΩp techniczny dokonuje siΩ szybko, wiΩc, niewykluczone, mo┐e my zd▒┐ymy siΩ jeszcze przekonaµ.