Student na wagΩ, czyli oczekiwania p│acowe polskich student≤w

Ka┐dy student ma o sobie jakie╢ mniemanie, a w zwi▒zku z tym okre╢lone oczekiwania finansowe co do przysz│ej pracy, po tym jak ju┐ szczΩ╢liwie przebrnie przez wszystkie egzaminy, obroni pracΩ magistersk▒, a drzwi do zawodowej kariery i zawodowego rozwoju stan▒ przed nim otworem. Jak ceni▒ siΩ studenci? Za jak▒ pierwsz▒ p│acΩ brutto s▒ sk│onni siΩ zatrudniµ?

W zwi▒zku z ostatnim badaniem "Pracodawca Roku" organizowanym przez MiΩdzynarodowe Stowarzyszenie Nauk Ekonomicznych i Handlowych AIESEC dotycz▒cym roku 1997 zadano takie pytanie studentom 24 uczelni wy┐szych r≤┐nego rodzaju w ca│ej Polsce. By│y w╢r≤d nich zar≤wno uniwersytety, jak i akademie ekonomiczne oraz politechniki. I co siΩ okaza│o? ªrednia wysoko╢µ pierwszej oczekiwanej p│acy brutto po uwzglΩdnieniu g│os≤w student≤w wszystkich 24 uczelni wynios│a 1688 z│. Jest to kwota o 43% wy┐sza od ╢redniej krajowej pensji, kt≤ra w grudniu 1997 by│a r≤wna 1180 z│otych. Studenci chcieliby wiΩc zarabiaµ du┐o - to dobry znak je╢li uznaµ, ┐e docenia siΩ coraz bardziej wagΩ edukacji dla przysz│ego ┐ycia, i jednocze╢nie z│y, gdy┐ bardzo czΩsto te do╢µ wysokie ┐▒dania nie zawsze id▒ w parze z umiejΩtno╢ciami. To samo badanie wykaza│o, ┐e oko│o 55% student≤w i studentek obawia siΩ braku do╢wiadczenia zawodowego jako przeszkody w podjΩciu dobrze p│atnej pracy, 15% nieznajomo╢ci jΩzyk≤w obcych, a oko│o 10% braku solidnych podstaw teoretycznych.

Wbrew kr▒┐▒cym powszechnie opiniom, studenci uczelni ekonomicznych wcale nie ceni▒ siΩ najwy┐ej spo╢r≤d wszystkich student≤w. Poni┐ej ╢redniej znalaz│y siΩ oczekiwania p│acowe studiuj▒cych w Akademii Ekonomicznej w Poznaniu (1642 z│), AE we Wroc│awiu (1486 z│), AE w Katowicach (1472 z│). Najmniej wymagaj▒cy wzglΩdem przysz│ych pracodawc≤w spo╢r≤d wszystkich 24 uczelni okazali siΩ studenci Akademii Ekonomicznej w Krakowie, kt≤rych zadowoli pierwsza pensja w wysoko╢ci 1343 z│. S▒ oni jednak zdania, ┐e praca z roku na rok powinna rosn▒µ w przyzwoitym stopniu - podana przez nich po┐▒dana p│aca brutto po przepracowanym roku to ju┐ 1972 z│.

Najwy┐szej pierwszej wyp│aty ┐yczyliby sobie m│odzi ekonomi╢ci ze Szko│y G│≤wnej Handlowej w Warszawie, kt≤rzy przoduj▒ w tym zakresie w ca│ym rankingu (2865 z│). Jako p│acΩ brutto gwarantuj▒c▒ po┐▒dany poziom ┐ycia studenci SGH podaj▒ 6634 z│. NastΩpna jest dopiero AGH w Krakowie (5000 z│).

Jedyn▒ opr≤cz SGH szko│▒ ekonomiczn▒ "ponad ╢redni▒" jest depcz▒ca jej piΩtach w mniej lub bardziej wiarygodnych rankingach uczelni wy┐szych Wy┐sza Szko│a Biznesu w Nowym S▒czu.

W╢r≤d politechnik przoduje Politechnika Pozna±ska (2380 z│ pierwszej wymarzonej p│acy) oraz Lubelska (2243 z│). Najmniejsze kwoty podano na Politechnice ªwiΩtokrzyskiej (1459 z│) i Wroc│awskiej (1361 z│).

ListΩ uniwersytet≤w otwiera Uniwersytet Warszawski (2292 z│). Ju┐ nieco ni┐sze wymagania maj▒ studenci uniwersytet≤w ªl▒skiego (1952 z│) i ú≤dzkiego (1765 z│). Najbardziej wyrozumiali wobec przysz│ych pracodawc≤w s▒ ┐acy Uniwersytetu Wroc│awskiego (1371 z│).

Jak zatem maj▒ siΩ studenckie ┐yczenia do rzeczywisto╢ci? Ot≤┐ jednio jest pewne - trochΩ siΩ z ni▒ rozmijaj▒. W wiΩkszo╢ci firm przeciΩtny m│ody absolwent po podjΩciu pracy rzadko dostaje na rΩkΩ wiΩcej ni┐ 2000 z│otych. Jak wygl▒da sytuacja zatrudnionych w sferze bud┐etowej wszyscy wiemy. Wynagrodzenie miesiΩczne w przypadku praktyki wakacyjnej (trwaj▒ najczΩ╢ciej co najmniej przez jeden miesi▒c) wynosi od 800 do 1000 z│otych brutto.

W╢r≤d student≤w da│o znaµ o sobie jeszcze jedno bardzo interesuj▒ce z socjologicznego punktu widzenia zjawisko. ªrednie pierwsze wynagrodzenie oczekiwane przez kobiety by│o ni┐sze o oko│o 9% od wynagrodzenia oczekiwanego przez mΩ┐czyzn (kobiety - 1624 z│, mΩ┐czy╝ni - 1786 z│). Czy┐by otwiera│o siΩ kolejny raz pole do popisu dla feministek?

Podczas studi≤w studenci dzienni mog▒ sobie najczΩ╢ciej pozwoliµ jedynie na podejmowanie dorywczych zajΩµ. Nie jest │atwo znale╝µ pracΩ w niepe│nym wymiarze godzin. Do╢wiadczenie targ≤w pracy organizowanych na r≤┐nych uczelniach i w r≤┐nych miastach praktycznie przez ca│y rok akademicki m≤wi, ┐e poszukiwani s▒ najczΩ╢ciej albo pracownicy na sta│e, albo wakacyjni praktykanci. Prace dorywcze oferowane przez r≤┐nego rodzaju studenckie i w pe│ni komercyjne agencje po╢rednictwa pracy staj▒ siΩ wiΩc dla student≤w dziennych konieczno╢ci▒. W zale┐no╢ci od zaradno╢ci i czasu po╢wiΩcanego pracy oraz rodzaju wykonywanego zajΩcia mo┐na w ten spos≤b w wiΩkszych o╢rodkach akademickich zarobiµ w ci▒gu miesi▒ca ╢rednio od 200 do 800 z│otych, a czasem nawet wiΩcej. Jedynie na uczelniach, kt≤re zak│adaj▒ samodzielne i elastyczne kszta│towanie ╢cie┐ki studi≤w, mo┐liwe jest podjΩcie sta│ej pracy i to te┐ nie od pocz▒tku, ale na wy┐szych latach. Tak jest na przyk│ad na SGH, gdzie w zasadzie na pi▒tym roku zdecydowana wiΩkszo╢µ student≤w pracuje ju┐ na pe│en etat.

Podczas pisania artyku│u wykorzystano fragmenty raportu "Pracodawca Roku 1997" przygotowanego przez AIESEC.

Sebastian Urlik