AAkeni - czerwone i zielone, bambusowe pnie s│u┐▒ce do noszenia sprzΩtu zawodnik≤w na poziomie Juryo i Makuuchi.
Aki basho - jesienny turniej.
|
BBanzuke - lista rankingowa wszystkich aktywnych zawodnik≤w, napisana w j. chi±skim, podawana 13 dni przed rozpoczΩciem turnieju - w poniedzia│ek.
Basho, honbasho - turniej. Honbasho odnosi siΩ do jednego z turniej≤w, kt≤rego wyniki bezpo╢rednio wp│ywaj▒ na miejsce zawodnika w rankingu.
Bintsuke - olejek s│u┐▒cy do zaczesywania w│os≤w zawodnika
|
CChikara-gami - papierek, kt≤rym zawodnicy wycieraj▒ siΩ po wypiciu chikara-mizu.
Chikara-mizu - woda, kt≤r▒ otrzymuje zawodnik przed walk▒ od zwyciΩzcy poprzedniej walki.
Chon-mage - fryzura sumok≤w (w│osy zwi▒zane w kok i nat│uszczone olejkiem).
|
DDohyo - ring
Dohyo-iri - ceremonia wej╢cia. Wszyscy zawodnicy wchodz▒ i ustawiaj▒ siΩ wok≤│ ringu.
|
EEbanzuke - ilustrowany, nieoficjalny banzuke
|
GGino-sho - nagroda dla zawodnika poni┐ej poziomu Ozeki
Gunbai, gumbai - tabliczka, kt≤r▒ trzyma sΩdzia ringowy.
Gyoij - sΩdzia ringowy
|
HHana-michi, hanamichi - dwie ╢cie┐ki (wschodnia i zachodnia) prowadz▒ce zawodnik≤w z szatni (shitaku-beya) na ring (dohyo)
Hana-zumo - "pokaz≤wka"; sumo dla zabawy
Haru basho - turniej wiosenny
Heya - "stajnia"; miejsce, gdzie zawodnicy ┐yj▒ i mieszkaj▒
Haigyo - emerytura; odej╢cie od sumo
Higashi - wsch≤d (dywizja o wiΩkszym presti┐u)
Hoshitori-hyo - tabelka, lista s│u┐▒ca do zapisywania wynik≤w ka┐dego zawodnika, wrΩczana na turniejach
|
IIchimon - grupa "stajni" zwiazanych ze soba, zawodnicy tych stajni µwicz▒ ze sob▒. Je╢li zawodnik ze stajni, w kt≤rej tylko jeden zapa╢nik jest wysoko notowany wygra tytu│, odje┐d┐a on w "samochodzie zwyciΩzcy" wlasnie z tym wysoko notowanym sumokiem
Intai - to samo co haigyo, z tym, ┐e zawodnik mo┐e jeszcze powr≤ciµ do sumo. W przypadku haigyo jest to niemo┐liwe.
|
JJonidan - przedostatni poziom (liga) sumo
Jonokuchi - ostatni poziom (liga) sumo
Jungyo - walki sumo w r≤┐nych regionach Japonii, kt≤re nie maj▒ wp│ywu na miejsce w rankingu
Jun-jusho - zawodnik zajmuj▒cy drugie miejsce w turnieju
Juryo - liga junior≤w
|
KKadoban - Ozeki zostaje okre╢lony jako kadoban, gdy przegra│ osiem lub wiΩcej walk w poprzednim turnieju. Powt≤rzenie tego w nastΩpnym turnieju powoduje spadek w rankingu do poziomu sekiwake. Przynajmniej dziesiΩµ zwyciΩstw w kolejnym turnieju awansuje zawodnika spowrotem do rangi ozeki, czyli mistrza
Kachi-koshi - zako±czenie turnieju z przewag▒ zwyciΩstw nad przegranymi. Zobacz make-koshi
Kanto-sho - nagroda "walcz▒cego ducha", kt≤r▒ otrzymuje zawodnik poni┐ej rangi Ozeki
Kensho, kensho-kin - nagroda pieniΩ┐na, kt≤r▒ otrzymuje zwyciΩzca walki. Ka┐dy sponsor p│aci 60.000 jen≤w i ma prawo do pokazania swojej reklamy na turnieju. ZwyciΩzca bierze 25.000, 30.000 idzie do kasy organizacji sumo z tytu│u podatk≤w a 5000 poch│ania zrobienie reklamy sponsora
Kesho-mawashi - szata ubierana przez zapa╢nik≤w przy ceremonii wej╢cia
Kin-boshi - "z│ota gwiazda"; otrzymuje j▒ zawodnik rangi Meagashira za zwyciΩstwo nad wielkim mistrzem - Yokozuna. Liczy siΩ ona do p≤┐niejszej "emerytury"
Koen-kai - fan-club. Cz│onkowie fan-klubu p│ac▒ zawodnikom, kt≤rych sponsoruj▒, du┐e sumy za przebywanie w ich towarzystwie. Organizuj▒ przyjΩcia i wiele innych rzeczy
Komosubi - ranga zawodnika; pomiΩdzy Maegashira i Sekiwake
Kuroboshi - (kuro=czarna, boshi=gwiazda); symbolizuje pora┐kΩ
|
MMakushita - ranga, w kt≤rej zawodnicy nie s▒ jeszcze op│acani. Zaczynaj▒ w niej mistrzowie colleg`≤w
Maegashira - ranga zawodnicza; pomiΩdzy Juryo i Komosubi
Make-koshi, makekoshi - uko±czenie turnieju z przewag▒ pora┐ek nad wygranymi; odwrotno╢µ kachi-koshi
Massuseki - cztoroosobowe lo┐e (boksy) dla publiczno╢ci na stadionie sumo
Mawashi - pas sumo noszony przy okazji µwicze± i zawod≤w. Zawodnicy wy┐szych rang nosz▒ jedwabne pasy; ci z ni┐szych bawe│niane
Misubi-no-ichiban - najwa┐niejsza walka turnieju
Mono-ii, monoii - spotkanie wszystkich sΩdzi≤w na ╢rodku ringu - zwykle w sprawach spornych, gdy nie mo┐na jednoznacznie okre╢liµ zwyciΩzcy
Morozashi - jeden z chwyt≤w sumo; chwyta siΩ prz≤d pasa a rΩce i ramiona znajduj▒ siΩ pod ramionami przeciwnika
|
NNakabi - ╢rodek turnieju; ≤smy dzie±
Natsu basho - letni turniej
Nishi - zach≤d; mniej presti┐owa dywizja
Nodo-wa - jedna z technik sumo; odpychanie, pchanie przeciwnika trzymaj▒c za gard│o
|
OOkamisan - ┐ona oyakaty. Pomaga w codziennych sprawach zwi▒zanych z prowadzeniem "stajni"
Oyakata - zarz▒dca "stajni" lub trener. Cz│owiek, kt≤ry trenuje i troszczy siΩ o zawodnik≤w w jego "stajni"
Ozeki - mistrz. Ranga poni┐ej Yokozuny
|
RRensho - ci▒g│e zwyciΩstwa
Renzoku yusho - rensho w turniejach
Rijiicho - dyrektor organizacji sumo
Rikishi - zawodnik, sumoka
|
SSandanmae - ranga zapa╢nik≤w poni┐ej makushita, kt≤rzy nie dostaj▒ pensji zawodniczych
San-sho - specjalne nagrody pieniΩ┐ne; otrzymuj▒ je zawodnicy o randze ni┐szej ni┐ Ozeki za dobry wystΩp. Zobacz kanto-sho, shukun-sho i gino-sho
Sekitori - zawodnik na poziomie Juryo lub wy┐szym
Sekiwake - ranga zawodnicza; pomiΩdzy Komosubi i Ozeki
Senshuraku - ostatni (15) dzie± basho
Shiko - rozgrzewka przed walk▒ i µwiczeniami; polega na uderzaniu nogami w ring; z tradycji sumo - ma r≤wnie┐ odpΩdziµ z│e duchy
Shikona - "waleczne imiΩ" zawodnika
Shiranui - dohyo-iri Yokozuny; gdy mistrz wstaje, ma rΩce uniesione ku g≤rze; zobacz te┐ unryu
Shiroboshi - (shiro=bia│a, boshi=gwiazda); symbolizuje zwyciΩstwo
Shitaku-beya - szatnia; zobacz hanamichi
Shukun-sho - nagroda dla zawodnika poni┐ej rangi Ozeki za b. dobry wynik
Sumotori - rikishi, czyli zapa╢nik sumo
|
TTachi-mochi - osoba z mieczem przy dohyo-iri Yokozuny
Tawara - zwoje s│omy okalaj▒cej ring
Tenno-shihai - Cesarski Puchar - trofeum za wygranie turnieju
Torikumi - walki sumo
Torinaoshi - dogrywka, gdy nie mo┐na okre╢liµ zwyciΩzcy
Toshiyori-kabu - licencja wydawana przez organizacjΩ sumo na zostanie Oyakat▒
Tozai - system, wg. kt≤rego dzieli siΩ zawodnik≤w na dywizjΩ wschodni▒ i zachodni▒
Tsukebite - asystent zawodnika rangi Juryo lub wy┐szej
Tsuna - specjalny ubi≤r, kt≤ry ma na sobie Yokozuna podczas r≤┐nych ceremonii
Tsuppari - rodzaj ataku - uderzanie przeciwnika otwart▒ d│oni▒ i wypychanie go poza ring
|
UUnryu - wej╢cie Yokozuny; obecnie robi to Akebono - wolno szura prawie z│▒czonymi nogami; kiedy╢ robi│ tak Chiyonofuji
|
YYao-cho - walki, w kt≤rych jeden zawodnik "daje" drugiemu wygraµ
Yasumi - odpoczywaµ; pojΩcia u┐ywa siΩ w sytuacjach, gdy zawodnik rezygnuje z turnieju z powodu kontuzji lub choroby
Yobidashi - asystenci (zawodnicy ni┐szych rang), kt≤rzy przygotowuj▒ ring i wywo│uj▒ kolejnych zawodnik≤w do walki
Yokozuna - Wielki Mistrz; najwy┐sza ranga w sumo
Yumitori-shiki - cz│owiek z │ukiem, kt≤ry wystΩpuje na ko±cu ka┐dego dnia turnieju
Yusho - tytu│ nadawannny zwyciΩzcy turnieju
|
ZZabuton - cienka, p│aska poduszka, na kt≤rej siedz▒ widzowie
Zensho - zwyciΩstwo w turnieju bez ┐adnej pora┐ki
|