Bart│omiej Zobek

PostΩpowo╢µ a tradycja

    W dobie Internetu, wolnego rynku, muzyki techno i innych innowacji ko±ca tego tysi▒clecia coraz czΩ╢ciej odrywamy siΩ od tradycji, dla wielu z nas nie jest ona dobrem kulturalnym poprzedniego pokolenia, ale oznak▒ zacofania i niepostΩpowo╢ci. W│a╢nie - postΩpowo╢µ, c≤┐ ona oznacza? Czy, aby nie byµ uwa┐anym za staromodnego, nale┐y siΩ nowocze╢nie ubieraµ i wtr▒caµ do swojej mowy zachodnie makaronizmy? To raczej snobizm ni┐ postΩpowo╢µ. PostΩp w ┐yciu i obyczajach, to d│ugotrwa│y proces, kt≤rego nie przy╢pieszy siΩ w│o┐eniem na siebie drogiej bluzki, czy znajomo╢ci▒ piΩciu angielskich wyraz≤w.

    PostΩp wymaga czego╢ wiΩcej, wyznacza nowe kierunki my╢lenia, kt≤rym nie wszyscy mog▒ podo│aµ, a zw│aszcza Ci, kt≤rzy przyzwyczajeni do tradycji i utartych od dawna obyczaj≤w, nie chc▒ zmieniaµ swego ┐ycia, choµby nawet na lepsze. Nie chc▒ lub nie mog▒, bo naturalnym mechanizmem obronnym cz│owieka jest obawa przed nieznanym. Tak▒ tendencjΩ mo┐e zaobserwowaµ u siebie ka┐dy, mniejszy lub wiΩkszy konserwatysta, a nawet cz│owiek uwa┐aj▒cy siΩ za postΩpowego. Ale czy jest to z│e? Czy nale┐y to krytykowaµ? Dzisiaj chcemy rozwijaµ kapitalizm, byµ bardziej tolerancyjni i wolni w decyzjach. Ale, co bΩdzie w roku 2050? Co bΩdzie, gdy dzisiejsza postΩpowo╢µ i nowoczesno╢µ bΩdzie za kilka dekad tera╝niejszo╢ci▒, a obs│uga komputera przez przedszkolaka (nale┐y jeszcze zastanowiµ siΩ, czy bΩdzie taka instytucja jak przedszkole...) bΩdzie na porz▒dku dziennym? Czy po pewnym czasie spo│ecze±stwo nie zapragnie kolejnych zmian? Z pewno╢ci▒ tak. A przy tak dynamicznym tempie kapitalistycznego ┐ycia stanie siΩ to pewnie ju┐ przed up│ywem kolejnego stulecia. Z historii wiemy, ┐e nawet w czasie wielkich i wspania│ych dla ludzko╢ci epok szybko pojawiali siΩ prekursorzy. Nie zdziwmy siΩ, gdy za kilkadziesi▒t lat coraz wiΩksza czΩ╢µ spo│ecze±stwa zapragnie powrotu do XX, czy nawet XIX wieku, a na prze│omie kolejnych wiek≤w, faktem stanie siΩ idea socjalizmu, tym razem utopijnego.

    Dzisiaj mo┐e wydawaµ nam siΩ to absurdalnym, ale kiedy╢ ludzie stwierdz▒, ┐e kapitalizm i wolny rynek narzucaj▒ zbyt szybkie tempo ┐ycia, w efekcie niekt≤re jednostki zdane tylko na siebie w tak nieprzyjaznym ╢wiecie, zaczn▒ kultywowaµ dawne obyczaje, uwa┐aj▒c jedynie, aby zapomniane idee rzeczywi╢cie │▒czy│y, a nie dzieli│y spo│ecze±stwo. Wprawdzie ludzi tych nie bΩdzie zbyt wielu na pocz▒tku, ale z czasem, gdy kapitalistyczni tradycjonali╢ci bΩd▒ odchodziµ do przesz│o╢ci wraz z ko±cem wieku XXI, powr≤ci tak nieprzychylny dzisiaj dla nas ustr≤j.

    Jednak za nim kapitalizm stanie siΩ symbolem staro╢wiecko╢ci, musi on przej╢µ jeszcze wiele metamorfoz, bo na jego drodze rozwojowej stoi wiele przeszk≤d, choµby dzisiejsi tradycjonali╢ci odrzucaj▒cy nowe trendy. Na razie to ludzie postΩpu musz▒ walczyµ z ludzkimi obawami i niechΩciami i choµ droga daleka, to kiedy╢ bΩd▒ ┐yµ w ╢wiecie dla siebie idealnym, wykreowanym przez nich samych. Kiedy╢ tak┐e go utrac▒ na rzecz kolejnych ludzi postΩpu. A wiΩc przy odrobinie wyobra╝ni i wyrozumia│o╢ci ka┐dy mo┐e poczuµ siΩ w roli tradycjonalisty. Bo je╢li jeszcze nie dzi╢, tak za kilkadziesi▒t lat skapituluje i zapragnie powrotu do przesz│o╢ci.

    WiΩc czy jest jaki╢ sens budowaµ nowoczesny ╢wiat, kt≤ry po pewnym czasie oka┐e siΩ ju┐ przestarza│ym i bΩdzie potrzebowa│ kolejnych zmian, czasami nawi▒zuj▒cych do odrzuconej kiedy╢ przesz│o╢ci? Odpowied╝ brzmi: tak. Od pocz▒tku ╢wiata zmiany s▒ nieod│▒cznym towarzyszem ludzko╢ci, a choµ Ci, kt≤rzy podejm▒ siΩ ich wprowadzania spotkaj▒ siΩ z uzasadnionym sprzeciwem i niezrozumieniem, kiedy╢ zostan▒ docenieni, czasem dopiero po ╢mierci...

    Wielcy tego ╢wiata ju┐ dawno zrozumieli taki byt i porz▒dek, i choµ wcale nie musimy tego akceptowaµ, to nie wiele wsk≤ramy, bo postΩp jest naturalnym procesem i to w ka┐dej dziedzinie ┐ycia. O tym wiedzieli ju┐ zar≤wno Kopernik jak i Norwid.

    A wiΩc jaka jest ta przysz│o╢µ? Dla jednych mniej lub bardziej r≤┐owa, ale nie klaszczmy zbytnio, aby nam prawice nie obrzΩk│y...







Tekst pochodzi ze strony http://www.5000slow.w3.pl.
Prawa autora tekstu zastrze┐one