Regelmatig bewegen heeft een positieve invloed op de gezondheid en is nog leuk ook. Dit geldt voor jong en oud, chronisch ziek of niet. Meer bewegen is ook voor veel (ex-)hartpatiënten een goed idee. Dat leggen we in deze folder uit. U zult zien dat u zich een stuk prettiger voelt als u regelmatig in beweging komt!
Zoals u waarschijnlijk weet zijn coronaire hartziekten vernauwingen van de kransslagaders rondom het hart. Angina pectoris en een hartinfarct zijn daar de bekende gevolgen van. Angina pectoris wordt in de volksmond ook wel 'pijn op de borst' genoemd. Door de vernauwingen kan onvoldoende extra zuurstofrijk bloed naar de hartspier stromen als dat nodig is. Bij lichamelijke inspanning of bij hevige emoties wordt de hartspier dan van onvoldoende zuurstof voorzien. Dit veroorzaakt klachten die meestal in rust afnemen en veelal van tijdelijke aard zijn. Bij een hartinfarct is een bloedvat afgesloten waardoor een deel van de hartspier geen zuurstof meer krijgt. Hierdoor ontstaat een hevige, aanhoudende pijn in de borststreek met uitstraling naar andere delen van het lichaam. Medische hulp is dan noodzakelijk. Bij een hartinfarct kan blijvende schade zijn ontstaan, waardoor medische behandeling en controle gedurende lange tijd nodig blijven.
Hoge bloeddruk, hoog cholesterolgehalte van het bloed, overgewicht en roken zijn bekende risico-factoren van coronaire hartziekten. Maar wist u dat een gebrek aan voldoende lichaamsbeweging ook een duidelijk risico inhoudt?
Als u onlangs een hartinfarct of een hartoperatie heeft gehad, heeft u mogelijk deelgenomen aan een hart- revalidatieprogramma. U heeft daarbij kunnen werken aan uw gezondheid door onder andere lichaamsbeweging. Het is van belang om na afloop hiermee door te gaan. Lees verder waarom dat zo is!
Regelmatig bewegen met een matige intensiteit (u hoeft niet buiten adem te raken) leidt al tot een verbetering van uithoudingsvermogen, spierkracht, lichaamssamenstelling en algeheel welbevinden. De kans op onder andere suikerziekte, overgewicht en botontkalking neemt hierdoor af. U bevordert niet alleen uw algehele gezondheid, u traint ook uw hart- en vaatstelsel. U voelt zich beter, raakt minder snel vermoeid en u kunt veel plezier beleven tijdens bewegingsactiviteiten.
Lichamelijke inspanning bevordert de doorbloeding van het hart en remt verslechtering van de kransslagaders. Hierdoor kunnen bij angina pectoris de klachten afnemen. Bij mensen die een hartinfarct krijgen, neemt de kans op overleven toe. Als u nog niet regelmatig beweegt, verbetert uw hartfunctie duidelijk als u meer gaat bewegen. Uw hartslag in rust wordt lager waardoor uw hart minder wordt belast. Heeft u al wel een goede conditie, dan zult u merken dat het gemak waarmee u activiteiten onderneemt, zal toenemen. Even belangrijk, zo niet belangrijker is het psychische aspect van bewegen. Bewegen geeft zelfvertrouwen en doet de angst voor inspanning verdwijnen. Bovendien kan de omgang met sportieve lotgenoten u vele ideeën opleveren over andere activiteiten die ook goed mogelijk zijn. Het verruimt uw horizon!
In het algemeen zijn alle bewegingsvormen goed waarbij u nog gewoon kunt praten. Aan te bevelen activiteiten zijn bijvoorbeeld wandelen, fietsen en zwemmen. Maar heeft u al wel eens aan golf, (aqua)joggen of dansen gedacht? In het begin zijn lichte activiteiten zoals rustig wandelen of fietsen op een hometrainer met een lichte weerstand aan te bevelen. Afhankelijk van uw conditie kunt u beginnen met een aantal minuten per dag. Vervolgens bouwt u dit geleidelijk op naar minimaal 30 minuten per dag. Dit half uur kunt u verspreiden over de gehele dag.
Op sportief gebied zijn in het bijzonder fietsen, joggen, langlaufen en zwemmen aan te raden, mits goed geadviseerd en begeleid. Ook recreatieve sporten als roeien en fitness zijn aan te raden aan mensen die, ook bij zware inspanning, vrij van klachten zijn. Minder geschikt zijn sporten en bewegingsactiviteiten waarbij de hartslag hoog op kan lopen en waarbij uw spieren verzuren. U moet hierbij denken aan intensieve wedstrijdsport zoals voetbal, basketbal en zware krachttraining. Als u nog klachten heeft, zoals vermoeidheid (meer dan normaal), duizeligheid, beklemming op de borst en hartritmestoornissen, zijn ook minder intensieve teamsporten zoals volleybal niet zo geschikt. Echter, als u geen klachten heeft bestaan er geen bezwaren tegen deze sporten, zolang u zich maar niet maximaal inspant. U moet tijdens het sporten in staat blijven om een gesprek te voeren. Dit geldt ook voor lichte krachtoefeningen. Let daarbij wel op een rustige ademhaling.
Bij bepaalde complicaties wordt geadviseerd om niet of niet te veel in te spannen. Raadpleeg daarom altijd uw behandelend arts of cardioloog als u meer en/of intensiever wilt gaan bewegen.De arts kan u precies vertellen wat u wel en niet kunt doen. Bij medicijngebruik kan de arts u ook de effecten daarvan op inspanning uitleggen. Als u aan een bewegingsgroep wilt deelnemen, is het belangrijk dat u de sportleider vertelt wat de arts u heeft geadviseerd. Zo weet deze precies waar bij u opgelet moet worden. Uw veiligheid staat voorop!
Een actieve dag kan bijvoorbeeld beginnen met 10 minuten ochtendgymnastiek. Vervolgens 's middags 15 minuten fietsen en aan het eind van de middag 5 minuten wandelen naar de winkel om boodschappen te doen. Probeer wel lekker door te stappen of te fietsen. U zult zien hoe snel u al vooruitgang boekt! Als u zich een dag niet zo lekker voelt, doet u het gewoon wat rustiger aan. Af en toe een rustdag is zeker in het begin niet verkeerd.
Hier volgen nog een paar tips om op verantwoorde wijze in beweging te komen en te blijven: