powieść
 
Powieść jest to rozbudowany gatunek epicki, obejmujący utwory o znacznej objętości 
i swobodnej kompozycji, pozwalający na łączenie wielu wątków w rozbudowanej fabule, a także 
powoływanie dużej liczby bohaterów w dowolnej formule świata przedstawionego. Umożliwiał 
najpełniejsze przekazywanie wiedzy i najsugestywniejsze przekonanie o słuszności własnych 
racji. 
 
Wyróżniamy typy powieści: 
   - tendencyjną
   - realistyczną
   - historyczną
 
 
Powieść to jeden z głównych gatunków nowożytnej prozy epickiej, cechujący się na ogół 
większym rozmachem, obszerniejszym układem wątków i postaci, a także zdarzeniowym 
charakterem świata przedstawionego; ukazane w powieści postacie i zdarzenia są przeważnie 
fikcyjne, zarazem jednak wyraźnie zindywidualizowane, ukonkretnione, wyposażone w bogactwo 
szczegółów; naczelną kategorią opisu jest kategoria narratora. 
 
Powieść nowożytna weszła na miejsce eposu. Powieść wyrastająca z wszechobecnej w XVIII w. 
publicystyki jest silnie osadzona w problemach i realiach ówczesnego życia, podkreślane jest to 
licznymi zabiegami sugerującymi autentyzm opisywanych zdarzeń. Ukształtowane zostały trzy 
podstawowe typy powieści: satyryczno-obyczajowa, fantastyczno-utopijna i "czuła", posługująca 
się często formą listu lub pamiętnika, w której przekazywano intymne przeżycia wewnętrzne. 
Wszystkie te odmiany gatunkowe miały znaczne walory wychowawcze i wprowadzały nowy typ 
bohatera literackiego, krytycznie nastawionego do dotychczasowego systemy wartości. Takiemu 
krytycznemu osądowi rzeczywistości służyły też osiemnastowieczne powieści utopijne; 
wyidealizowane kraje czy wyspy o sprawiedliwym ustroju, szczęśliwym społeczeństwie, 
pozwalały na prawach kontrastu dostrzec wady współczesnej autorom cywilizacji.