równouprawnienie Żydów
 
Równouprawnienie Żydów to jedno z haseł wysuniętych przez polskich pozytywistów. Zaborcy 
w celu dalszego osłabienia społeczeństwa dążyli do przeciwstawienia sobie różnych jego grup. 
Pozytywiści wystąpili solidarnie w imię zasad demokracji przeciw tym tendencjom, choć 
dostrzegali gospodarczo niekorzystny proces przejmowania przez kapitał żydowski i niemiecki 
kontroli nad sporą częścią gospodarki narodowej. Literackim przykładem walki 
o równouprawnienie Żydów jest nowela "Mendel gdański" M. Konopnickiej, powieść 
E. Orzeszkowej "Meir Ezofowicz".