Dwa teatry

"Dwa teatry" to komedia w 3 aktach, dramat Jerzego Szaniawskiego, który
powstał w 1945 r., wystawiony w Krakowie w 1946 r., wydany tamże w 1947 r. (razem z
"Mostem"). Sztuka przedstawia koncepcję teatru tworzoną już we
wcześniejszych dramatach Szaniawskiego, a ostatecznie ukształtowaną przez
doświadczenia lat okupacji. Pozornie przeciwstawione sceny - realistyczne.
Małe Zwierciadło i umowny, operujący symboliką podświadomości Teatr Snów -
mimo różnych poetyk wspólnie organizują wizję teatru konkretu i metafory.
Akt I, rozgrywający się w kulisach Małego Zwierciadła tuż przed wrześniem
1939 roku, w szeregu realistycznych epizodów, związanych postacią Dyrektora,
przedstawia koncepcję teatru odrzucającą poetycką fantazję, wizyjność,
niedopowiedzenie - cechy dominujące w sztukach Chłopca z deszczu
(Dziewczyna z gałązką kwitnącej jabłoni czy Krucjata dziecięca),
równocześnie zaś daje zapowiedź poetyckiej przenośni finału.
Akt II jest oparty na zasadzie "teatru w teatrze" i zawiera dwie
jednoaktówki: Matka (tekst stanowi napisane w 1937 r. słuchowisko radiowe 
w lesie) oraz Powódź, jako inscenizację Małego Zwierciadła.
Akt III rozgrywa się po wojnie. Działalność Teatru Snów pokazana została w
konwencji snu, zapowiedzianej nazwą sceny, jej program prezentuje Dyrektor
drugi. Konfrontacja programów artystycznych obu teatrów przebiega w
perspektywie tragicznych wydarzeń wojennych.
Krakowska prapremiera i ogólnopolski sukces sceniczny "Dwóch teatrów"
wywołały polemikę prowadzoną w "Kuźnicy" i "Odrodzeniu". Stanowisko
"Kuźnicy" zarzucające "Dwóm teatrom" propagowanie irracjonalizmu,
zdecydowało o zawieszeniu na pewien czas inscenizacji dramatów
Szaniawskiego.