tomizm (gradualizm)
 
Stworzona w średniowieczu filozofia św. Tomasza z Akwinu, zwana inaczej gradualizmem (z łac. 
"gradatio" - stopniowanie), gdyż uznaje wielostopniowość bytu czyli jego hierarchiczność. 
Oznacza to, że świat posiada określone, stopniowe struktury: od najwyższych do najniższych. 
Każdy człowiek znajduje się na jakimś szczeblu hierarchii np. społecznej, który jest właściwy, 
celowo dlań przewidziany i naturalny. Św. Tomasz twierdził, że człowiek właściwie pojmujący swe 
przeznaczenie musi się starać wznieść wyżej, walcząc z pokusami upadku. 
 
Filozofia św. Tomasza odrzucała wszystko, co jest niazgodne z treścią dogmatów, które 
wyjaśniała drogą rozumowania (por. scholastyka). Wykorzystując naukę Arystotelesa, tomizm 
położył podwaliny pod filozofię Kościoła katolickiego. 
 
Patrz również hasło: augustynizm.