groteska (w komedii)
 
Akcję komedii, ujętej ogólnie jako określony gatunek literacki, można sobie wyobrazić 
w kształcie litery U. Początkowo zapada się ona w głąb potencjalnie tragicznych powikłań, aby 
następnie wznieść się na wyżyny szczęśliwego zakończenia. Tragizm wydarzeń wynika 
z pozornie nieprzezwyciężonego antagonizmu między parą kochanków, dążących do 
uwieńczenia ślubem swojej miłości a siłami wrogimi, reprezentowanymi głównie przez pokolenie 
ojców czy opiekunów. Przezwyciężenie sytuacji konfliktowej dokonuje się drogą przekształcenia 
konieczności w możliwość - otwierającą perspektywę harmonii między człowiekiem a światem. 
Szczęśliwe zakończenie przygotowuje komediopisarz w ten sposób, że na początku akcji 
ujawnia tzw. groteskowe założenie. 
 
Podstawową cechą groteski jako zjawiska artystycznego jest element dysharmonii, ujawniający 
się w postaci sprzeczności (antagonizmu, konfliktu, różnorodności, połączenia przeciwieństw) 
między zjawiskami czy rzeczami. Jest to sprzeczność o charakterze absurdalnym 
(nienaturalnym), w której jeden z członów opozycji ma nacechowanie komiczne. 
 
Założenie groteskowe polega na połączeniu paradoksalnie sprzecznych cech w charakterze 
działających postaci (np. pobożny uwodziciel), w podejmowanych przez nie poczynaniach 
(ślubowanie młodych panien, że nigdy nie wyjdą za mąż) czy sytuacji, w której przychodzi 
działać bohaterom.