neoplatonizm Filozofia stworzona przez humanistów renesansowych. Łączyła ona filozofię Platona - platonizm z filozofią chrześcijańską. Głównym tematem rozważań neoplatoników była platońska filozofia miłości, do której wprowadzili Istotę Najwyższą czyli Boga, który stworzył świat z miłości do człowieka (inne określenia Boga w świetle tej filozofii to: Wielki Demiurg, Wielki Architekt Świata). Tak więc świat i przyroda są konstrukcjami idealnymi, harmonijnymi, urządzonymi z rozmysłem w taki sposób, aby wszystko w nich miało swój cel i miejsce. I to wszystko Bóg darowuje człowiekowi we władanie, a jedynym zadaniem rodzaju ludzkiego jest mądre gospodarowanie na ziemi, aby przynosiła ona plon i oddawanie czci Bogu w ten właśnie sposób. Na gruncie polskim idea ta znalazła odbicie we wzorze szlachcica - ziemianina, żyjącego zgodnie z Boskim porządkiem pór roku, np. w "Żywocie człowieka poćciwego" M. Reja, czy w "Pieśniach" J. Kochanowskiego. Lektura dodatkowa: - E. Garin, "Filozofia Odrodzenia we Włoszech" - T. Klaniczay, "Renesans, manieryzm, barok"