dekadentyzm
 
Od francuskiego słowa "decadence" - schyłek, upadek. Dekadentyzm w sensie ogólnym to 
tendencje schyłkowe związane z upadkiem kultury bądź z końcem jakiejś epoki. W sensie 
węższym dekadentyzm był kierunkiem w literaturze francuskiej lat osiemdziesiątych XIX w. 
Z Francji rozprzestrzenił się na całą Europę, związany był z literaturą fin de siecle'u (końca 
wieku). Postawę dekadencką cechuje irracjonalizm i pesymizm, przewartościowanie wartości. 
Uznaje bezsensowność istniejących form społecznych. Bezsilność jednostki ludzkiej prowadzi do 
charakterystycznego buntu artysty przeciw społeczeństwu: negacja systemu wartości 
mieszczańskich, nieprzystosowanie do rzeczywistości, poczucie własnej zbędności 
w społeczeństwie. Hasło "sztuka dla sztuki" - sztuka wolna od celów społecznych i użytkowych. 
Postawa bierna - ucieczka w nirwanę, postawa aktywna - krytyka filistra - tradycyjnego 
mieszczanina, ucieczka w poezję. 

Dekadentyzm objawiał się poczuciem grożącej zewsząd katastrofy i bezsensem istnienia, 
niewiarą w wartość jakiejkolwiek idei, ogólną apatią i niechęcią do wszelkiego działania. Blisko 
związany jest z nihilizmem. 
 
Manifestem programowym dekadentyzmu są wiersze K. Przerwy-Tetmajera: "Evviva l'arte", "Nie 
wierzę w nic", "Koniec wieku XIX", "Hymn do Nirwany".