neoklasycyzm Zespół tendencji w poezji XIX i XX w. najczęściej będący reakcją na tendencje nowatorskie (awangarda), głoszący zastąpienie form nieokreślonych i chaotycznych formami zdyscyplinowanymi, wywodzącymi się z tradycji, głównie tradycji klasycystycznej (patrz hasło: klasycyzm), ale również tradycji innych epok, nawiązujący do dziedzictwa kulturalnego epok minionych, a zwłaszcza do starożytnej kultury grecko-rzymskiej, a także klasycyzmu i baroku. Wyraża się w sztuce zintelektualizowanej, operującej mitami i złożoną symboliką, podejmowaniu tematów kultury śródziemnomorskiej i klasycznych gatunków. W XIX w neoklasycyzm był przeciwstawieniem się nurtowi Młodej Polski: odrzucił modernistyczne poczucie wyobcowania jednostki, poczucie braku sensu i braku smaku życia, ponownie zaakceptował związki człowieka ze światem, naturą i społeczeństwem. Neoklasycyzm nawiązał do klasycznej harmonii, pojętej jako harmonijna egzystencja człowieka akceptującego świat pełen witalizmu i optymizmu. Modernistycznemu rozwichrzeniu i brakowi rygorów, sympatii dla jaskrawego efektu, barokowemu przepychowi, łączeniu kontrastów zwolennicy neoklasycyzmu przeciwstawiali kult rygoru, harmonii, oszczędnego efektu i estetycznej jednorodności. Czołowym przedstawicielem tego kierunku był wybitny poeta francuski Paul Valery (1871-1945), który sformułował program poezji intelektualnej, łączącej tradycję z osiągnięciami symbolizmu i liryki współczesnej. W jego poezji odnajdujemy elementy intelektualnej abstrakcji i aluzji filozoficznych. Utwory neoklasyków charakteryzowały się rygorystyczną formą, opartą na klasycznych wzorach, ściśle poetycki język tych utworów był całkowicie uwolniony od balastu wszelkich "treści życiowych", każdy utwór był ilustracją tzw. "poezji czystej"; drugim wybitym przedstawicielem był Thomas Eliot.