bohema (cyganeria)
 
Nazwa pochodzi od francuskiego słowa "boheme" - cyganeria. Jest to luźne ugrupowanie 
artystów, najczęściej młodych, wyróżniających się swobodnym, indywidualistycznym, niekiedy 
ekscentrycznym stylem bycia, kwestionujących przyjęte normy i zwyczaje społeczne lub 
estetyczne, buntujących się przeciw uznanym autorytetom. Pierwsze cyganerie tworzyły się 
w okresie romantyzmu we Francji, zaś w Polsce najbardziej znana była Cyganeria Krakowska 
(skupiona wokół S. Przybyszewskiego działająca w okresie Młodej Polski. Członkowie Cyganerii
Krakowskiej wyróżniali się swoistym strojem i zachowaniem. Nieodzownym atrybutem artystów była 
długa, czarna peleryna, biały szal i kapelusz z szerokim rondem. Głównym celem tej 
grupy było prowokowanie i bulwersowanie filistrów: demonstrowanie alkoholizmu, narkomanii, 
nielegalizowanie związków erotycznych, pogarda dla stabilizacji materialnej, a więc szarganie 
wszystkich świętych zasad społeczeństwa, zwłaszcza mieszczańskiego. Uprawiano sztukę dla
sztuki, nie oczekiwano zainteresowania społeczeństwa dla tworzonych dzieł; zainteresowanie 
takie byłoby wręcz niepożądane. Dlatego losem artysty było życie w nędzy i osamotnieniu, co 
tak mocno akcentował K. Przerwa-Tetmajer w wierszu "Evviva l'arte!" ("niech żyje sztuka!"): 
 
     "Evviva l'arte! Niechaj pasie brzuchy,
      nędzny filistrów naród! My, artyści,
      my, którym często na chleb braknie suchy,
      my, do jesiennych tak podobni liści,
      i tak wykrzykniem: gdy wszystko nic warte,
      evviva l'arte!"