Julian Przyboś

Poeta, eseista, tłumacz. Urodził się w rodzinie chłopskiej w Gwoźnicy w
Rzeszowskiem. Brał udział w walkach 1918 i 1920 r. Studiował filologię
polską na UJ. Do 1937 r. pracował jako nauczyciel gimnazjalny.
Przebywał dwa lata na stypendium we Francji. W 1939 r. znalazł się we
Lwowie, później schronił się w rodzinnej Gwoźnicy, gdzie pracował na
roli. Po 1945 r. członek zespołu redakcyjnego tygodnika "Odrodzenie",
dyplomata na placówce w Szwajcarii, dyrektor Biblioteki Jagiellońskiej w
Krakowie. Od 1955 r. mieszkał w Warszawie, był członkiem redakcji
"Przeglądu Kulturalnego" i miesięcznika "Poezja". Laureat nagrody
państwowej I stopnia. Zmarł nagle przemawiając na międzynarodowym
zjeździe tłumaczy literatury.
Debiutował w 1922 r. i wkrótce stał się czołowym reprezentantem 
i teoretykiem grupy Awangarda Krakowska, ogłaszając wiersze i artykuły
w pismach "Zwrotnica" i "Linia" (1926-1933). Pierwsze tomy wierszy - "Śruby"
(1925) i "Oburącz" (1926) - zawierały programową pochwałę nowoczesności.
Po wojnie wydał tomiki "Póki my żyjemy" (1944), "Rzut pionowy. Wybór
poezji" (1952), "Najmniej słów" (1955) i in. oraz tomy szkiców i esejów
- "Linia i gwar" (1963), "Sens poetycki" (1967).
Brał czynny udział w życiu literackim i bez "dyktatury Przybosia" trudno
sobie wyobrazić panoramę współczesności.
Poezja Przybosia jest intelektualna, ponieważ autor uświadamia sobie
rolę poety, negując jednocześnie udział niekontrolowanego uczucia w
tworzeniu wiersza. Jest także retoryczna poprzez ciągłe podkreślanie
znaczenia słowa i zdaniu poetyckiego. Konstruktywizm poezji Przybosia
polega na dążeniu do tworzenia konstrukcji obrazowych, uwarunkowanych
wolą poety, stwarzaniu świata doskonalszego niż prawdziwy. O Przybosiu
mówi się też jako o poecie, którego cechuje łatwość obserwacji, aktywna
postawa podmiotu lirycznego. Poeta podejmuje z odbiorcą dialog, angażuje
go do wysiłku interpretacyjnego, przedstawia nowe widzenie świata,
zbudowanego z "wielości znaczeń" zgodnie z zasadą "maksimum aluzji
wyobrażeniowych" i "minimum słów". Kreacjonizm poezji Przybosia wypływa
z przekonania, że poeta stwarza na nowo świat w materiale językowym.