impresjonizm
 
Od francuskiego słowa "impression" - wrażenie. Kierunek w malarstwie ukształtowany we Francji 
w drugiej poł. XIX w, mający swoje odpowiedniki w literaturze, m.in. w poezji P. Verlaine'a. 
Przedstawiciele impresjonizmu przedstawiali świat tak, jak on się zarysowuje w procesie 
poznawania, postrzegania. Zadaniem sztuki impresjonistycznej jest przedstawienie przelotnych 
wrażeń, gdyż nie ma możliwości dotarcia do obiektywnej prawdy o rzeczywistości, a poznawanie 
świata ogranicza się do subiektywnych, przypadkowych odczuć napotkanych zjawisk; stąd 
w obrazach impresjonistów świadome zacieranie konturów malowanych przedmiotów, stosowanie 
obok siebie jasnych barw, by wywołać wrażenie nieustającej zmienności; malowali oni 
znakomite, urokliwe pejzaże, przeniknięte jasnym światłem; szukali tematów dotąd rzadko 
spotykanych w malarstwie, których dostarczała im ulica, kabarety i kawiarnie, gdzie tętniło życie 
naturalne i prawdziwe. 

Cechy malarstwa impresjonistycznego: 
   - próba uchwycenia chwilowego wrażenia optycznego;
   - subiektywizm;
   - nowy warsztat malarski: 8 jasnych kolorów;
   - eliminacja z obrazu jednolitej plamy;  
   - operowanie światłocieniem, grą świateł;
   - nowa tematyka: miejska codzienność;
   - wyjście w plener.

W poezji charakterystyczna metoda kompozycji wiersza, zespół luźnych obrazów bądź refleksji 
odzwierciedlających zmienne wrażenia twórcy, utrwalanie przelotnych wrażeń. Artysta może 
utrwalić tylko swoje przelotne wrażenie, moment, bo świat jest zmienny. Przedstawiciele 
impresjonizmu w malarstwie: E. Manet, C. Monet, P.A. Renoir, E. Degas, G. Seurat, 
H. de Toulouse-Lautrec; w Polsce: W. Podkowiński, J. Pankiewicz, J. Fałat, L. Wyczółkowski, 
S. Masłowski oraz J. Stanisławski. 
 
Elementy impresjonizmu w literaturze polskiej spotykamy w poezji K. Przerwy-Tetmajera 
("Melodia mgieł nocnych (Nad Czarnym Stawem Gąsienicowym)", "Widok ze Świnicy do Doliny 
Wierchcichej" i in.), a także w prozie S. Żeromskiego, W. Reymonta i W. Berenta.