Julian Ursyn Niemcewicz

Był wychowankiem Korpusu Kadetów, zwiedził wiele krajów Europy, w czasie
Sejmu Czteroletniego należał do czynnych działaczy stronnictwa
patriotycznego, współredagował "Gazetę Narodową i Obcą", brał udział w
Powstaniu Kościuszkowskim, angażował się w życiu politycznym i literackim
Księstwa Warszawskiego i Królestwa Kongresowego.
Największą sławę przyniosła mu komedia "Powrót posła", którą Teatr
Narodowy wystawił parę miesięcy przed ogłoszeniem Konstytucji 3 maja.
Utwór zawiera ważką treść polityczną, ściśle związaną z reformatorskimi
pracami stronnictwa patriotycznego (o nim właśnie jest ten utwór).
Konfrontując program reform z poglądami konserwatystów, ośmieszając ich
ciemnotę i brak rozeznania w problemach kraju i społeczeństwa, utwór stał
się agitacją na rzecz patriotyzmu i konieczności zmian w Rzeczypospolitej.
Dlatego też "Powrót posła" uznano za pierwszą polską komedię polityczną.
Program stronnictwa patriotycznego:
  - wprowadzenie dziedziczności tronu;
  - wzmocnienie władzy królewskiej;
  - zniesienie liberum veto;
  - dążenie do zawarcia przymierza z Prusami;
  - odrodzenie sejmu jako instytucji ustawodawczej;
  - zniesienie poddaństwa chłopów;
  - reforma szkolnictwa i położenie nacisku na odpowiednie wychowanie
    młodzieży (kształtowanie postawy obywatelskiej).
Niemcewicz był także autorem głośnych paszkwilów antytargowickich
("Fragment Biblie targowickiej. Księgi Szczęsnowe" 1792). W okresie
porozbiorowym autor słynnego "pieśnioksiągu" obejmującego dzieje Polski
"Śpiewy historyczne" (1816, z muzyką K. Kurpińskiego) oraz powieści, w
których zawarł m.in. wzór współczesnego wychowania obywatelskiego ("Dwaj
panowie Sieciechowie" 1815) i wyidealizowany obraz Polski jagiellońskiej
("Jan z Tęczyna", t. 1-3 1824-25); bajki polityczne, poematy, liryki,
utwory dramatyczne ("Kazimierz Wielki" 1792, "Samolub", wyst. 1811), prace
historyczne, relacje z podróży po Polsce, wspomnienia (cenne jako źródło 
i barwny obraz epoki "Pamiętniki czasów moich" 1848, obszerniejsza wersja
t. 1-2 1957); "Dzieła poetyczne..." (t. 1-12 1838-43), "Dzieła" (t. 1-5
1883-86).