dekadentyzm Od francuskiego słowa "decadence" - schyłek, upadek. Dekadentyzm w sensie ogólnym to tendencje schyłkowe związane z upadkiem kultury bądź z końcem jakiejś epoki. W sensie węższym dekadentyzm był kierunkiem w literaturze francuskiej lat osiemdziesiątych XIX w. Z Francji rozprzestrzenił się na całą Europę, związany był z literaturą fin de siecle'u (końca wieku). Postawę dekadencką cechuje irracjonalizm i pesymizm, przewartościowanie wartości. Uznaje bezsensowność istniejących form społecznych. Bezsilność jednostki ludzkiej prowadzi do charakterystycznego buntu artysty przeciw społeczeństwu: negacja systemu wartości mieszczańskich, nieprzystosowanie do rzeczywistości, poczucie własnej zbędności w społeczeństwie. Hasło "sztuka dla sztuki" - sztuka wolna od celów społecznych i użytkowych. Postawa bierna - ucieczka w nirwanę, postawa aktywna - krytyka filistra - tradycyjnego mieszczanina, ucieczka w poezję. Dekadentyzm objawiał się poczuciem grożącej zewsząd katastrofy i bezsensem istnienia, niewiarą w wartość jakiejkolwiek idei, ogólną apatią i niechęcią do wszelkiego działania. Blisko związany jest z nihilizmem. Manifestem programowym dekadentyzmu są wiersze K. Przerwy-Tetmajera: "Evviva l'arte", "Nie wierzę w nic", "Koniec wieku XIX", "Hymn do Nirwany".