nirwana
 
Termin zaczerpnięty z buddyzmu i hinduizmu, oznaczający wyzwolenie ostateczne od pragnień, 
namiętności, iluzji i poznawania świata poprzez doświadczenie fizyczne. Nirwana to osiągnięcie 
niezmiennego stanu spokoju i prawdy absolutnej, pełni duchowej doskonałości na wyższym 
poziomie świadomości. Pojęcie to weszło do filozofii europejskiej poprzez poglądy A. 
Schopenhauera w drugiej poł. XIX w. Nirwana interpretowana była wówczas w sposób spłycony, 
bardzo odbiegający od buddyjskich wzorców, a osiągano ten stan poprzez nadużywanie alkoholu 
i narkotyków. Tę odmianę nirwany preferowała bohema artystyczna, a znamiona tego 
światopoglądu nosi wiersz K. Przerwy-Tetmajera "Hymn do Nirwany": "Przyjdź królestwo twoje na
ziemi, jak i w niebie, Nirwano!". 
 
Potocznie nirwana oznacza zapomnienie, niebyt.