Tadeusz Boy-Żeleński

Tadeusz Żeleński, pseudonim Boy, urodził się 21 grudnia 1874 roku w Warszawie,
zamordowany przez niemców w lipcu 1941 roku we Lwowie. Krytyk literacki i
teatralny, tłumacz, publicysta. Syn kompozytora Władysława, cioteczny brat
poety K. Tetmajera, od najmłodszych lat związany był ze środowiskiem
artystycznym. Po ukończeniu gimnazjum w Krakowie studiował w latach 1892-1900
medycynę na UJ. Debiutował 1895 r. jako poeta, ogłaszając w tygodniku "Świat"
cykl sonetów, w ostatnich latach XIX wieku obracał się w otoczeniu 
S. Przybyszewskiego. W latach 1901-1906 pracował jako lekarz i publikował prace
naukowe z zakresu pediatrii, podtrzymując nadal związki ze środowiskiem
krakowskiej cyganerii artystycznej; Od 1906 roku występował jako współautor
programów kabaretowych Zielony Balonik. Do zakończenia I wojny światowej
był lekarzem kolejowym (1915 r. zmobilizowany do armii austriackiej),
prowadząc zarazem ożywioną działalność przekładowczą z zakresu literatury
francuskiej. W uznaniu zasług na tym polu odznaczony został 1914 r. palmami
Akademii Francuskiej (za przekład Moliera) i 1922 r. Krzyżem Kawalerskim
Legii Honorowej. W 1919 r. rozpoczął pracę recenzenta teatralnego, którą
kontynuował do końca życia. Od 1922 roku mieszkał w Warszawie, zajmując się
wyłącznie pracą literacką i wygłaszaniem odczytów w całym kraju.
Parokrotnie wyjeżdżał do Francji. W sezonie 1923-1924 był kierownikiem
literackim Teatru Polskiego. Współpracował stale jako recenzent teatralny, 
felietonista, publicysta i autor szkiców literackich z "Kurierem Porannym", 
"IKC", "Wiadomościami Literackimi". W 1928 r. otrzymał (wspólnie z W. Borowym 
i K. Irzykowskim) nagrodę Polskiego Towarzystwa Wydawców dla krytyków 
literackich, 1933 r. nagrodę literacką miasta Warszawy; powołany został do PAL.  
W latach trzydziestych działał na rzecz organizacji poradni świadomego 
macierzyństwa i prowadził kampanię publicystyczną w tej sprawie. Współpracował 
przy założeniu instytucji Młody Teatr dla popierania rodzimej twórczości 
dramatycznej. Po wybuchu II wojny światowej znalazł się we Lwowie, gdzie objął 
katedrę historii literatury francuskiej na uniwersytecie i współpracował 
z czasopismami założonymi przez lewicowe środowisko literackie. Po zajęciu 
Lwowa przez wojska hitlerowskie został aresztowany i wraz z innymi 
przedstawicielami polskiej inteligencji rozstrzelany na stokach Kadeckiej Góry.