Wstęp
Nie dawno na łamach naszego magazynu ukazał się bardzo ciekawy artykuł Jarosława Rafy pt. "Multimedia na WWW". Poruszał on między innymi tematykę różnorodnych technologii transmisji mediów strumieniowych. Mam nadzieje, że zaciekawiła was jego treść i od razu od teorii przejdziemy do praktyki. Ogólne zasady działania mediów tzw. "streamingu" pozwolę sobie pominąć i przejdę od razu do rzeczy (gdyby, jednak kogoś szerzej zainteresowała ta tematyka to polecam lekturę wyżej wspomnianego artykułu). Zapewne wielu z was marzyło wcześniej, aby w niespotykany sposób ożywić swoją witrynę i przyciągnąć do nowe rzesze odwiedzających. Taką formą promocji może być uruchomienie własnej internetowej rozgłośni radiowej. Jeśli myślisz, że jest to albo bardzo kosztowne, albo bardzo pracochłonne, jesteś w błędzie!. Dzięki rewelacyjnej technologii SHOUTcast firmy Nullsoft staje się to wręcz dziecinnie proste. Poza tym wymagane oprogramowanie dostępne jest dla różnych platform systemowych i to całkowicie za darmo. Kolejnym plusem opisywanej tu technologii jest duża popularność końcowego odtwarzacza - Winampa. Tyle słowem wstępu. Przejdźmy do rzeczy.
Co to jest SHOUTcast ?
Pokrótce SHOUTcast jest techniką pozwalającą na przesyłanie dowolnego strumienia dźwięku, który później z łatwością może być "przechwytywany" i odtwarzany za pomocą Winampa . W tym celu wykorzystuje się pliki: MP3, WAV, MOD. Dokładniej strumień płynie z odtwarzacza (Winamp) przez odpowiednią "wtyczkę" (SHOUTcast DSP) do dedykowanego serwera (SHOUTcast Server). Stąd kierowany jest do wszystkich słuchaczy mogących znajdować się na całym świecie! Dzięki wykorzystaniu innej wtyczki możliwe staje się także transmitowanie "na żywo" dźwięku pochodzącego z mikrofonu. Niewątpliwą zaletą omawianego sytemu, które wyróżnia go od formatów konkurencyjnych (RealAudio czy MS NetShow) jest jego dostępność i relatywnie niskie wymagania względem łączy. Do transmisji z całkiem niezłą jakością ( 24 kBit/s, 11 025 Hz, stereo) wystarczy zalewie 3 kb/s przepustowości łącza, choć w przypadku rozpoczęcia w pełni profesjonalnej działalności należy raczej rozważyć zakup stałego łącza (np. usługa SDI).
Co będzie nam potrzebne ?
Do uruchomienia serwera będziemy potrzebowali :
Standardowo:
ˇ Winamp (np. najnowsza jego wersja 2.74) - odtwarzacz plików MP3,
ˇ SHOUTcast Server 1.01 - właściwa aplikacja serwera,
ˇ SHOUTcast DSP 1.5 - wtyczka kodująca muzykę i przesyłająca ją do serwera,
ˇ Pakiet MS NetShow Tools - zawiera m.in. darmowy kodek Fraunhofera pozwalający na kodowanie muzyki formatu MP3 z maksymalną jakością 56 kB/s, stereo,
Opcjonalnie:
ˇ Live Recording Input Plug-In 1.0b - przesyłanie głosu z mikrofonu lub wejścia liniowego
ˇ Null Output Plug-In 1.0b - bezgłośne odtwarzanie audycji
Instalacja oprogramowania
Na początku powinniśmy zaopatrzyć się w potrzebne nam pliki. Można to zrobić ściągając je z Internetu (np. z oficjalnej strony www.shoutcast.com ) lub poszukać ich na dołączanych do wielu czasopism płytach (np. Enter 10'2000). Następnie, o ile jeszcze tego nie zrobiliśmy, instalujemy Winampa. Kolejno rozpakowujemy archiwum zawierające serwer SHOUTcast do dowolnego podfolderu (najlepiej gdzieś w folderze Winampa) i instalujemy wtyczkę SHOUTcast DSP (koniecznie do podfolderu "Winamp\Plugins"). Na koniec musimy sprawdzić czy w naszym systemie zainstalowano wspomniany kodek Fraunhofera. Najprościej można wykonać to otwierając "Panel Sterowania" i w uruchamiając aplet "Multimedia" . Wybieramy tam zakładkę Urządzenia i rozwijamy listę Kodery-dekodery kompresujące audio i szukamy na pojawiającej się liście wpisu "Frauhofer IIS MPEG Layer-3 Codec". Jeśli się tam znajduje możemy przejść do kolejnego etapu. Jeżeli, jednak nie ma go tam musimy jeszcze doinstalować pakiet MS NetShow Tools, który zawiera ten właśnie kodek.
Konfiguracja serwera i wtyczki
W folderze, do którego zainstalowaliśmy serwer odnajdujemy i uruchamiamy program Sc_serv.exe. Następnie klikamy na plecenie "Edit Config". W tym momencie powinna nam ukazać zawartość pliku "Sc_serv.ini". Ponieważ dzięki niemu zażądamy cała konfiguracją serwera, przystępujemy do zmiany kilku kluczowych wartości. Zmiennej "PortBase" nadajemy domyślną wartość 8000. W ten sposób określiliśmy na jakim porcie ma rezydować nasz serwer (Uwaga! Jeśli udostępniasz jakieś usługi sieciowe, sprawdź najpierw czy żadna z nich nie korzysta z tego portu!). Następnie modyfikuje wartość "Password" nadając jej dowolną kombinację znaków, która od tej chwili stanie się naszym hasłem umożliwiającym połączenie z wtyczką SHOUTcast DSP. Dodatkowo możemy ingerować w wartość opcji "MaxUser". Określa ona ilu maksymalnie użytkowników może korzystać z naszego serwera na raz. Pamiętajmy, aby nie ustawić jej zbyt wysoko, ponieważ większa ilość użytkowników oznacza większe zapotrzebowanie na szerokość przepustowości łącza. Gdy dokonamy odpowiedni zmian w konfiguracji serwera, zapisujemy i zamykamy ten plik. Następnie za pomocą przycisku "Kill server" zamykamy i restartujemy serwer z nowymi opcjami konfiguracyjnymi.
Teraz nadszedł czas na odpowiednie przygotowanie do działania wtyczki SHOUTcast DSP. Uruchamiamy Winampa i z głównego menu rozwijającego się po kliknięciu w lewy, górny narożnik okienka wybieramy Options => Preference. Z menu, które powinno ukazać się naszym oczom po lewej stronie, wybieramy grupę "DSP/Effect" , natomiast z listy po prawej stronie zaznaczamy wtyczkę "SHOUTcast Source for Winamp v 1.5.0b2" i klikamy przycisk "Configure" przy napisie "Server". W nowo uruchomionym oknie wprowadzamy informacje niezbędne do prawidłowego działania systemu strumieniowej transmisji danych. W pierwszym polu definiujemy lokalizację naszego serwera SHOUTcast. Jeżeli postępowaliśmy ściśle według instrukcji i zainstalowaliście go na tym samym komputerze co Winampa, w polu tym wpisujemy "localhost". W przypadku, gdy chcielibyśmy transmitować muzykę do innego zdalnego hosta, wartość tą ustawiamy zgodnie z jego unikatowym adresem IP. Następnie definiujemy port, z którego będzie korzystał nasz serwer i hasło uprawniające do dostępu do niego. Uwaga! Wartości te musi być identyczne z tymi, które podaliśmy w pliku konfiguracyjnym serwera. Górna sekcja okienka zawiera jeszcze tylko jeden element - "List on SHOUTcast.com". Rekomendowane jest zaznaczyć tę opcję, ponieważ dzięki temu nasza rozgłośnia zostawała dodawana do listy wszystkich aktualnie nadających rozgłośni SHOUTcast (lista ta dostępna jest na stronie www.shoutcast.com ). Jeśli zaznaczyliśmy ją, czeka nas jeszcze troszkę pracy.
Dolna sekcja zawiera szereg pól, gdzie wprowadzimy dodatkowe informacje na temat naszego serwera. W polu "Description" wpisujemy nazwę naszej rozgłośni wraz z jej krótkim opisem. W "Genre" podajemy nazwę głównego gatunku muzycznego nadawanego przez nas. To, co wpiszemy tutaj powinno być zgodne z gatunkami przyjętymi na yp.shoutcast.com (np. All, Pop, Techno, Rock, Dance, Country, Metal, Rap, Funk, Jazz, Classical, Mixed, 80s itd.). Następnie w kolejnych polach: URL możemy podać adres naszej strony, "IRC Channel" - nazwę kanału IRC, gdzie można nas spotkać, "ICQ#" - nasz osobisty UIN ICQ lub "AIM Name", jeśli używamy AOL.
Gdy skończymy, potwierdzamy zmiany klikając na przycisk "OK.". Teraz pozostało nam tylko zadecydować o jakości z jaką zamierzamy nadawać naszą audycję. Klikamy na ten drugi, umieszczony poniżej przycisk "Edit". Teraz czeka nas teraz bardzo odpowiedzialne zadanie, ponieważ zadecydujemy jaką przepustowością łącza powinno dysponować nasze potencjalne grono słuchaczy. Idąc na kompromis pomiędzy jakością muzyki i szybkością powinniśmy zdecydować się na nadawanie strumienia z jakością 24 kBit/s, 11 025 Hz, stereo (3 kb/s). Pozwoli to posiadaczom średniej jakości modemów na swobodne odbieranie naszej audycji. W przypadku, gdy naszą audycję przeznaczamy dla specjalnego grona słuchaczy (np. LAN) możemy trochę poeksperymentować nadając tu nowe wartości z zakresu od 56 kBit/s, 24 000 Hz, stereo (7 kb/s) przeznaczonej dla posiadaczy idealnego łącza chcących zarazem otrzymywać dźwięk bardzo dobrej jakości do 8 kB/s, 8 000 Hz, mono (1 kb/s) skierowanej do właścicieli naprawdę wolnych modemów godzących się na iście fatalną jakość muzyki. Następnie zatwierdzamy wprowadzone zmiany i w tym momencie nasza wtyczka jest już przygotowana do pracy.
Nadawanie audycji
Aby zacząć transmisję otwieramy Winampa wraz z wtyczką SHOUTcast DSP oraz serwer SHOUTcast Server (powinny pojawić się ikonki w zasobniku systemowym) . W okienku wtyczki powinniśmy nacisnąć przycisk "Connect" i zaobserwować zmiany w okienku serwera. Od tej chwili wszystko co zrobimy na naszym komputerze (pauzy, zmiany utworów), dzięki wtyczce zostanie wysłane do serwera, który następnie zajmie się obsługą naszych słuchaczy. Aby zapewnić naszym słuchaczom jak najwięcej przyjemności, powinniśmy staranie zaplanować kolejność nadawania poszczególnych utworów i ilość przerw między nimi. Znakomicie mogą ułatwić nam to tzw. "Playlisty" , czyli szereg ułożonych w kolejności utworów przeznaczonych do słuchania. Gdy nasza rozgłośnia już działa, nadszedł czas, aby ją przetestować i udostępnić szerokiemu gronu słuchaczy. Ponieważ do słuchania naszych audycji należy posiadać Winampa , musimy poinformować wszystkich zainteresowanych (bądź to za pomocą poczty elektronicznej, bądź umieszczamy odpowiednią informacje na naszej stronie WWW ) o fakcie istnienia naszej rozgłośni, najlepiej wraz z jej krótkim opisem i sposobem odbioru, oraz podać adres IP naszego komputera pełniącego rolę serwerem wraz ze specyficzny numer portu, przez który płynie nasz dźwięk. Wartości te są tak ważne, ponieważ odbiorca audycji musi uruchomić swój odtwarzacz, z menu "Play" wybrać opcje "Location" (Ctrl + L). W nowo otwartym wpisać adres IP serwera nadawcy wraz z numerem portu (np. "230.30.130.60:8000" dla serwera o numerze IP 230.30.130.60, nadającego przez port 8000) i kliknąc przycisk "OK.". Obie wartości nie są trudne do ustalenia. Numer poru ustawialiśmy wcześniej w pliku konfiguracyjnym serwera, a aktualny adres IP można sprawdzić wybierając z menu "Start" opcję "Uruchom" i wpisać w pojawiającym się okienku "winipcfg.exe". Uwaga! Jeśli korzystasz z połączenia typu "Dial-up", pamiętaj że każdorazowo otrzymujesz dynamiczny i zmienny adres IP.
Alternatywną i chyba prostszą metodą umożliwienia słuchaczom odbieranie naszych audycji jest spreparowanie specjalnego pliku ("metapliku") i umieszczenie na stronie swojej odsyłacza prowadzącego do niego. Po kliknięciu na nim przeglądarka (np. IE) automatycznie rozpocznie proces ściągania tego pliku i uruchomi się sam Winamp. Już po chwili w głośnikach słuchacza powinny rozbrzmieć się dźwięk pochodzące z naszej audycji. Aby w prosty sposób przygotować odpowiedni plik, znowu uciekamy się do utworzenia pliku - playlisty. Tym razem, jednak wpis zamiast prowadzić do piosenki znajdujących się na naszym twardym dysku ma prowadzić do naszego aktualnego adresu IP i numer portu, na którym rezyduje nasz serwer. I to już wszystko!
Hiperłącza do stron o podobnej tematyce:
www.shoutcast.com
www.gimnazjo.prv.pl
www.winamp.com
Autor : Tomasz Jastrzębski tomek_j@go2.pl
|