Modernistyczna sztuka i poezja
Plan:
TEZA:
Modernistyczna sztuka i poezja w szczególny sposób uwrażliwiają odbiorcę na piękno.
ARGUMENTY:
Sztuka:
1.Malarstwo impresjonistyczne.
Cechy:
a)używanie kolorów pastelowych , brak czerni
b)obraz ulotny, zmienny, chwilowy, zamazany
c)obraz malowany chwilą i plamą
d)obraz bardzo dynamiczny
2. Co ma wpływ na uwrażliwienie odbiorcy?
a)światło
b)wykorzystanie mgły i deszczu
3. Przykłady:
a)Claude Monet „Impresja wschód słońca”
b)Claude Monet „Katedra w Rouen”
c)Artur Renoire „Studio kobiece” - przedstawienie piękna kobiecego ciała
d)twórczość polskich impresjonistów
-Olga Boznańska
-Władysław Podkowiński
Poezja:
4. Piękno przyrody zostało opisane przy pomocy takich środków jak :
a)synestezja - „Widok ze Świnicy do Doliny Wierchcichej”
b)metafora - „Melodia mgieł nocnych” (Nad Czarnym Stawem Gąsienicowym)
c)uosobienie
budują nastrój utworu.
5.Na muzyczność tekstu ma wpływ.
a)intonacja (antykadencja , kadencja)
b)powtarzające się słowa
c)onomatopeje
d)instrumentacja głoskowa
e)występowanie średniówki
POTWIERDZENIE TEZY:
Utwory i obrazy modernistyczne mają duży wpływ na pojmowanie piękna.
Wpływ na to ma zastosowanie nowych środków wyrazu oraz użycie nowych technik
malarskich.
Każdy okres literacki oraz malarski ma swoje zalety i wady. Prawdą jest, że
się bardzo od siebie różniły. W różnych etapach życia, różne były upodobania,
potrzeby odbiorców i twórców. Czasami ważna była prostota i harmonia , a czasami
przepych
i bogactwo. A jaka była literatura i sztuka okresu modernizmu? Czym była przepełniona,
a czego nie posiadała? I czy prawdą jest, że w szczególny sposób uwrażliwiała na
piękno? Otóż tak. Była nieprzeciętna i jedyna w swoim rodzaju, chwilowa i bardzo
subiektywna. Płynąca z głębi serca, nieograniczona. Potwierdzeniem tych słów mogą
być przykłady utworów literackich i obrazów impresjonistycznych.
Jak wcześniej wspomniałam, każda epoka charakteryzowała się pewnymi cechami.
Impresjonizm charakteryzował się tym, że dla malarza najważniejsza była chwila.
Impresjoniści cenili chwilę i jej ulotność. Zdawali sobie sprawę, że w życiu nic
nie zdarza
się dwa razy, że świat cały czas się zmienia. O każdej porze dnia jest inny, dlatego
na swoich obrazach chcieli przedstawiać pejzaż, bądź przedmiot w takim stanie
i takim oświetleniu jakim go widzą w danej chwili. Nie używano prawie w ogóle koloru
czarnego, posługiwano się kolorami pastelowymi. Świat był przedstawiany w odcieniach
tęczy. Technika malarska również różniła się od tradycyjnej i wcześniej
stosowanej. Malarz
z powodu braku czasu kreślił na płótnie plamy, które tworzyły całość. Obraz był
pozbawiony konturów. Brak szczegółów sprawiał, że dla odbiorcy najważniejsze stało
się piękno jakie ten obraz przedstawiał. Widz nie zwracał uwagi na dokładne
przedstawienie postaci bądź przyrody, ale na jej piękno. Chwilowy urok. Odbiorca miał
możliwość zobaczenia świata, takiego jak go widział malarz. W takich samych kolorach.
Pozbawionego konturów, ale wzbogaconego o chwilowe piękno.
Wykorzystywanie przez malarzy impresjonistycznych nowych technik malarskich miało ogromny
wpływ na odbiorcę. Dla impresjonisty ważne było światło. Światło sprawiało, że
świat się zmieniał. Kąt padania promieni słonecznych miał wpływ na barwę drzewa,
kwiatu czy trawy. Cała istota piękna natury polega na tym , że jest ona zmienna i tak różna.
To właśnie starali się na swoich obrazach przestawić impresjoniści. Tak samo jak
światło tak i mgła oraz deszcz sprawiały, że świat zmieniał się. Stawał się
bardziej zamazany i niewyraźny. Obrazy te były bardzo dynamiczne.
Przykładem sztuki impresjonistycznej mogą być obrazy: Claude’a Monet’a „Wschód słońca”.
Na obrazie widzimy świat w czasie wschodu słońca. W powietrzu unosi się poranna mgła.
Na obrazie są przedstawione łodzie płynące po wodzie w oddali widać statki. Całość
jest niewyraźna i zamazana, ale przecież tak wygląda świat rano,
a przynajmniej tak wyglądał w chwili gdy malował go Monet. Również bardzo ważne jest
jakie uczucia wyzwala w nas ten obraz. Co czujemy patrząc na niego. Oglądając
jakikolwiek obraz impresjonistyczny człowiek zaczyna się zastanawiać nad zmiennością
przyrody. Myśli sobie, że gdyby to on był malarzem, to pewnie namalowałby ten pejzaż
w inny sposób, że nie użyłby w tym miejscu farby jasnej ale ciemną, że tak naprawdę
to przyroda jest tak wspaniała i piękna, że się niewyczerpalnym źródłem natchnienia
i inspiracji.
Najlepszym dowodem tego, że świat jest niewiarygodny, zaskakujący i tak bardzo zmienny
jest cykl obrazów Claude Monet’a „Katedra w Rouen”, gdzie malarz kilkanaście razy
maluje tę samą katedrę tylko, że o różnych porach dnia. I ku zdziwieniu wielu osób,
każdy obraz jest inny , mimo że przedstawia to samo miejsce. Jak już wcześniej
wspomniałam wpływ na takie zjawisko miało światło.
Nie tylko przyroda była tematem obrazów impresjonistycznych. Impresjoniści
to przede wszystkim mężczyźni, którzy nie byli obojętni na piękno kobiecego ciała.
Artur Renoire namalował cykl obrazów zatytułowanych „Studio kobiece”. Ukazują
nagie kobiety, które się kąpią bądź czeszą. Takie obrazy są dowodem na to, że również
piękno ludzkiego ciała może być wspaniałym tematem obrazów. Dla impresjonistów
najważniejsze było piękno. Piękno naturalne, dlatego najczęstszym motywem jest
przyroda i ciało kobiece.
Przedstawicielami polskiego impresjonizmu byli Olga Boznańska i jej obraz „Dziewczynka
z chryzantemami” coraz Władysław Podkowiński twórca przepięknego obraz
„W ogrodzie”
Niewątpliwie literatura modernistyczna w szczególny sposób przedstawiała piękno
przyrody. Moderniści wprowadzili nowy środek stylistyczny, którym była synestezja. Oprócz
synestezji uznaniem wśród poetów cieszyła się metafora i uosobienie. Bardzo ważnym
elementem była muzyczność tekstu, ale może zacznę od synestezji. Synestezja jest
to środek stylistyczny, który oddziałuje na kilka zmysłów jednocześnie. Przykładem
synestezji może być poniższy fragment wiersza Kazimierza Przerwy-Tetmajera p.t. „
Widok ze Świnicy do Doliny Wierchcichej”:
„srebrzystoturkusowa cisza”
Synestezja była ulubionym środkiem stylistycznym modernistów. Dzięki niej wyobraźnia
i odczucia czytelnika stały się bogatsze. Opis mógł być bardziej dokładny i
cenniejszy.
Drugim środkiem używanym przez poetów była metafora.
„Okręcajmy się wstęgą naokoło księżyca”
to metafora z wiersza Kazimierza Przerwy-Tetmajera „Melodia mgieł nocnych” (Nad
Czarnym Stawem Gąsienicowym). Zaletą metafory jest to , że silno działa na
wyobraźnię człowieka. Pobudza ją. Jest wspaniałym środkiem stylistycznym . Ogromną
zaletą modernistów było to, że starali się swoje wiersze upiększyć na tyle, na ile
się to dało zrobić.
Oprócz metafory i synestezji używali również uosobienia. Kazimierz Przerwa-Tetmajer
uosobił w wierszu „Melodia mgieł nocnych”(Nad Czarnym Stawem Gąsienicowym) mgły,
wodę w kotlinie czy potok. Taki zabieg miał na celu nie tylko wzbogacenie tekstu, ale również
urozmaicenie go. Poprzez synestezję był budowany nastrój utworu. Metafory i uosobienia
miały wpływ na naszą wyobraźnię. Są to takie środki stylistyczne, dzięki którym
można naprawdę odczuć i wyobrazić sobie elementy przyrody opisane przez poetę.
Niezmiernie ważna była muzyczność tekstu. Odpowiednia intonacja miała duży wpływ na
brzmienie utworu. W wierszu Kazimierze Przerwy-Tetmajera „Melodia mgieł nocnych” (Nad
Czarnym Stawem Gąsienicowym) występuje antykadencja i kadencja.
Na efekt końcowy mają również wpływ : powtarzające się słowa, onomatopeje ,
instrumentacja głoskowa i występowanie średniówki. W przypadku wiersza Tetmajera
średniówka występuje po 7 zgłosce.
Wszystkie powyższe argumenty są dowodem na to, że modernistycznym twórcą bardzo
zależało na tym, aby odbiorcy jego twórczości mogli zobaczyć i poczuć to samo co
oni. Najważniejsza była chwila, w której powstawało dzieło. Była ona ulotna i
dlatego tak piękna, nie powtarzała się dwa razy, ale moderniści chcieli to zmienić
używając nowych środków wyrazu i technik malarskich. Starali się zatrzymać tę
chwilę i to piękno w swoich obrazach
i utworach . My jako odbiorcy byliśmy traktowani bardzo poważnie, dlatego poeci starali
się nam jak najbardziej przybliżyć piękno i urok miejsca, które opisywali. Dzięki
synestezji , metaforze i uosobieniu oraz umuzycznieniu tekstu możemy bardziej dokładnie
i realistycznie wyobrażać sobie dany element natury. Poza tym moderniści bardzo cenili
piękno przyrody, dlatego starali się ją jak najwierniej opisać bądź namalować.
Utworzono w dniu: 24 grudzień 2000
Copyrights (c) Sciaga4U - All rights reserved