17 luty 2001
Biblia może być wzorem :
- myśli moralno-religijnej i filozoficznej - kontynuowanej, rozwijanej lub podejmowanej w
ujęciu polemicznym;
- wzorów osobowych;
- wątków i motywów fabularnych;
- symboliki, metaforyki, frazeologii i rytmiki;
- stylizacji gatunkowych.
Wątki biblijne - powtarzają się wielokrotnie w literzturze i sztuce:
- stworzenie świata (patrz: "Czego chcesz od nas, Panie" Kochanowskiego,
"Silmarilion" Tolkiena, "Podziękowanie" Herberta);
- cierpienia Hioba;
- częste nawiązania do Psalmów, Księgi Koheleta;
- z Pnp, np.: wersety stają się tytułami dzieł "Idzie skacząc po górach"
Andrzejewskiego;
- "jeremiada" (patrz: "Skarga Jeremiego" Ujejskiego) (porównaj
Lamentacje);
- z przypowieści: dobry Paterz, owczarnia.
- z Apokalipsy: czterech jeżdżców, siedem pieczęci (patrz: "Siódma
pieczęć").
Stylizacje gatunkowe oparte na Biblii:
- pastisz - wierne naśladowanie gatumku;
- parafraza - swobodna przeróbka, po której jednak można rozpoznać cechy gatunkowe;
- transwestacja - przeróbka zmieżająca do degradacji (obniżenia tonu) utworu;
- parodia - ośmieszenie.
Wyrażenia i zwroty
- ST: "Sodoma i Gomora", "trąby jerychońskie", "zamienić się
w słup soli", "owoc zakazany", "hiobowe wieści",
"salomonowa mądrość";
- NT: "judaszowy pocałunek", "sprzedać coś za 20 srebrników", z
przrypowieści: "wdowi grosz", "szata godowa", "dobry
pasterz", "panny głupie i mądre", "światło pod korcem".
Copyrights (c) Sciaga4U -- All rights reserved