Rozwój teatru greckiego. Wybitni dramatopisarze
02 wrzesień 2000
Teatr grecki wyrósł
z uroczystości ku czci Dionizosa. Dwa razy w roku obchodzono je,
świętowano, bawiono się i oglądano przygotowane widowiska.
Pierwsza uroczystość organizowana w II połowie marca nosiła
nazwę Dionizjów Wielkich, drugą zaś odbywaną jesienią w
okresie winobrania nazywano Dionizjami Małymi (miejskimi).
Pierwotnie widowiska uświetniające te uroczystości obejmowały
występy chóru oraz tańce. Ich uczestnicy występowali w
maskach oraz koźlich skórach.
W VI w. p.n.e. Tespis wprowadził na scenę pierwszego aktora, który
prowadził rozmowy z chórem. Ten dialog dał początek
prawdziwemu teatrowi. Na przełomie VI i V w. p.n.e. Ajschylos
wprowadził drugiego aktora, a w V w. p.n.e. Sofokles włączył
trzeciego. Od tej pory dialogi mogli ze sobą prowadzić aktorzy
w towarzystwie chóru. Starożytni nie wykraczali poza trzech
aktorów równocześnie. Istotą tragedii jest tzw. sytuacja
tragiczna lub tragizm, co oznacza, że z przedstawionego
konfliktu nie ma jednoznacznego wyjścia.
Tragedia antyczna czerpała tematykę z mitologii, stosując
zasadę trzech jedności: miejsca, czasu, akcji, zawsze wprowadzała
chór, który komentował wydarzenia, podpowiadał właściwe
rozwiązania, przestrzegał lub pouczał.
Jedną z głównych kategorii tragedii antycznej jest katharsis -
oczyszczenie. W trakcie oglądania widz wzbudzał w sobie litość
i trwogę i przeżywał proces oczyszczenia, co zapewniało mu
spokój wewnętrzny.
W czasie Dionizjów odbywały się konkursy dramatyczne. Autorzy
mogli zgłaszać po cztery sztuki, w tym trzy tragedie i jeden
dramat satyrowy. Ich wartość oceniała publiczność. Sofokles
w tych konkursach zwyciężył osiemnaście razy.
Dramat nie był podzielony na akty i sceny jak dziś. Jego częściami
składowymi były: - parodos - wejście chóru na scenę i śpiewanie
przezeń pieśni, - dialog aktora z chórem, - epeisodion - scena
przy ponownym wejściu aktora, - stasimon - stojąca pieśń chóru,
- kommos - scena lamentu, - exodos - końcowa pieśń chóru.
Epeisodiony i stasimony powtarzały się kilkakrotnie.
Dzisiejsza nazwa tragedia wywodzi się od słów "tragos ode".
Największymi dramaturgami starożytnej Grecji byli: - Ajschylos
(525-456) - 90 sztuk, zachowało się 9 dzieł, - Eurypides (480-406)
- ok. 90 sztuk, z których znamy 17, - Sofokles (496-406) -
napisał ok. 120 sztuk, z których znamy osiem ("Ajas",
"Antygona", "Król Edyp", "Edyp w
Kolonie", "Elektra", "Trachinki", "Filoklet",
"Tropiciele"- dramat satyrowy).
Copyrights (c) Sciaga4U -- All rights reserved