Program pozytywizmu polskiego na tle sytuacji politycznej i społecznej .
17 wrzesień 2000
Nazwa pozytywizm
została przyjęta z filozofii Augusta Comte'a - francuskiego myśliciela
z I połowy XIX w., autora dzieła "Kurs filozofii".
Pojęcie pozytywny oznacza to, co realne, pożyteczne, wartościowe,
osiągalne i stanowi przeciwstawienie temu, co urojone i
nierealne . Przyjęcie nazwy pozytywizmu dla literatury polskiej
II połowy XIXw. oznaczało skupienie się na problemach realnych
głównie społeczno-ekonomicznych, możliwych do zrealizowania
co przeciwstawiało je nierealnym - jak się okazało - dążeniom
romantyków do odzyskania niepodległości . Zmienia się światopogląd
ludzi pozytywizmu - kierują się oni rozumem, chłodno i trzeźwo
rozważają wszelkie zjawiska, stąd rozwój racjonalizmu i
empiryzmu. Światopogląd pozytywistyczny określają trzy
czynniki:
scjentyzm (kult wiedzy)
ewolucjonizm (wiara w powolny stopniowy postęp społeczny)
utylitaryzm (użyteczność)
Twórcami i propagatorami idei pozytywistycznych byli ludzie młodzi,
głównie wychowankowie Szkoły Głównej, doskonale zaznajomieni
z osiągnięciami filozofii i nauk społecznych z zachodu Europy,
publicyści i pisarze, jak Aleksander Świętochowski - przywódca
młodych pozytywistów, publicysta i pisarz - redagował pismo
"Prawda", Adam Wiślicki - redaktor "Przeglądu
Tygodniowego", Piotr Chmielowski - publicysta i historyk
literatury, Eliza Orzeszkowa, Bolesław Prus, Henryk Sienkiewicz
- publicyści i wielcy pisarze .
Poglądy i dążenia pozytywistów kształtowały trzy czynniki:
klęska powstania styczniowego i represje carskie wobec jego
uczestników (likwidacja Królestwa Polskiego, powszechna
rusyfikacja, zesłania na Sybir, konfiskaty majątków)
Przemiany społeczno - ekonomiczne.
koniec feudalizmu początek kapitalizmu
reforma uwłaszczeniowa
przeludnienie wsi
migracja do miast, a nawet emigracja
rozwój przemysłu
powstanie nowych klas społecznych: burżuazja, robotnicy,
inteligencja.
Copyrights (c) Sciaga4U -- All rights reserved