Awangarda krakowska ukształtowała się na początku lat 20 XX w. za sprawą
działalności poetów skupionych wokół Tadeusza Peipera* i wydawanego przez niego pisma
"Zwrotnica". Peiper był teoretykiem grupy - po powrocie z Hiszpanii w 1921 r.
wydał programowe książki zatytułowane : "Nowe usta" i "Tędy". W
skład Awangardy Krakowskiej wchodzili m. in.: Adam Ważyk, Julian Przyboś, Jan
Brzękowski i Jalu Kurek.
Program ugrupowania:
- zbudowanie nowej poezji, opartej na nowej estetyce cywilizacji
- fascynacja cywilizacją i jej wytworami (manifest Peipera "Miasto. Masa.
Maszyna")
- krytyka metafizyki i sentymentalizmu - "Poeta nie jest kapłanem, nie jest
beztroskim lekkoduchem, lecz poważnym rzemieślnikiem, pracującym w materiale
słowa."
- propagowanie prostoty i ekonomizm środków wyrazu, czyli praca nad językiem poetyckim
- "precz z watą słów - sens tkwi w skrócie i sile metafory, w kondensacji znaczeń
słowa."
- przedstawianie dzieła literackiego jako logicznej konstrukcji
- adresatem poezji była masa ludzka (a nie jednostka)
- artysta miał być animatorem wyobraźni masowej.
Grupa przestała istnieć w latach trzydziestych XX w., lecz nawiązywały do jej
założeń inne grupy, zwłaszcza zaś awangarda lubelska. Najwybitniejszym poetą
awangardy krakowskiej pozostał Julian Przyboś.
*Tadeusz Peiper - żył w latach 1891-1969, poeta eseista, teoretyk sztuki; twórca
programu Awangardy Krakowskiej, redaktor "Zwrotnicy"; liryka ("A",
"Żywe linie", "Raz"), utwory dramatyczne ("Skoro go nie
ma"), powieści psychologiczne("Ma 22 lata"); dzienniki
Utworzono w dniu: 01 luty 2001
Copyrights (c) Sciaga4U - All rights reserved