04 wrzesień 2000
Legenda - dosłownie
"czytanka", utwór nasycony motywami niezwykłości i
cudowności. Ukazuje obrazy z życia świętych i męczenników.
Posiada cechy hagiograficzne i parenetyczne. (zbiory: Jakub z
Voragine "Złota legenda" oraz "Legenda austriacka")
Pieśń - wiersz zdaniowo-rymowy, początkowo nie przestrzegał
jednakowego rozmiaru syla-bicznego. Pieśni posiadały rymy
ograniczające po kilka wersów, uwydatniane przez klauzule. W
wierszu średniowiecznym dużą rolę odgrywała intonacja (wznosząca
- antykadencja i opa-dająca - kadencja). Ma on charakter
meliczny, monodyczny; jest chorałem gregoriańskim. ("Bogurodzica",
"Lament świętokrzyski")
Epos rycerski - należy do typu "chansons de geste" (pieśni
o czynach) tworzonych przez truwerów. Utwory cechuje alegoryczność,
hiperbolizacja i pareneza. Bohater jest wyidealizo-wany, a jego
działania uwznioślone. ("Pieśń o Rolandzie")
Epos miłosny - charakteryzuje się baśniowością; fantastyką.
Wywodzi się z tradycji ustnej. Przykład stanowi utwór "Dzieje
Tristana i Izoldy". Tristan jest synem króla Marka. Władca
poleca synowi, by ten przywiózł mu żonę Izoldę. Tristan i
Izolda zakochują się po wypiciu napoju miłosnego. Po śmierci
kochanków ich groby złączył głóg. Utwór przedstawia
konflikt między uczuciem, a honorem.
Kronika - chronologiczny opis wydarzeń historycznych, społeczno-obyczajowych,
zawiera-jący komentarz autora. Gall Anonim w "Kronice
polskiej" odwołuje do dziejopisarskiego ga-tunku gesta (czynów).
Styl "Kroniki" jest informacyjny, retoryczny - długie
zdania, powtórze-nia, mnogość epitetów, hiperbola, proza jest
rymowana; rytmiczna.
Kazanie - proza kaznodziejska, ma charakter religijny i pouczający.
("Kazania świętokrzy-skie", "Kazania gnieźnieńskie"
dotyczące świąt religijnych)
Copyrights (c) Sciaga4U -- All rights reserved