Sayıcılar Bu aydan itibaren dijital elektronik ve bilgisayar sistemleri için çok önemli ve can alıcı konulardan bir tanesi olan sayıcılar üzerinde durmaya başlayacağım. Giriş pals sinyaline bağlı olarak belirli bir durum dizisini tekrarlayan lojik devrelere sayıcı denir. Flip-Flop'ların ardışıl olarak istenen sonucu sağlayacak bir biçimde bağlanmaları ile elde edilirler. Sayıcılar genel olarak iki ayrı kritere göre gruplara ayrılabilirler. 1. Giriş pals sinyalinin verilişine göre Yukarıda verdiğim bu gruplamaya rağmen sayıcılar adlandırılırken asenkron yukarı sayıcı, senkron aşağı sayıcı, asenkron aşağı sayıcı vb. olarak ifade edilirler. Asenkron sayıcılarda, sayılacak palsler giriş flip flopu olarak adlandırabileceğimiz
birinci flip flop'a verilir, bu flip flop'un çıkışı ile bundan sonra gelen
flip flop tetiklenir. Kısacası asenkron sayıcılarda flip floplar sıralı
olarak birbirlerini tetiklerler. Senkron sayıcılarda ise sayıcıyı oluşturan flip flop'ların tümüne birden giriş yada tetikleme palsi verilir. Bu ay ilk olarak asenkron yukarı sayıcı için doğruluk tablosu ve devre şeması vereceğim. Bu arada şunu hatırlatmakta da yarar var: bir sayıcıda bulunan flip flop sayısı o sayıcının kaça kadar sayabileceğini belirler (2n). Yani 2 flip flop'tan oluşan bir sayıcı 22=4 'e kadar sayabilir. Örneğimizde inceleyeceğimiz 4 Flip Flop'lu sayıcı ise 24=16 'ya kadar sayabilir. 4 tane JK Flip Flop kullanılarak elde edilen asenkron yukarı sayıcıya ait doğruluk tablosu Resim1'de görülmektedir. Resim2'de ise asenkron yukarı sayıcının JK flip flop'ları ile çizilmiş devresi görülmektedir. Bu sayıcının yukarı ve aşağı saymasını sağlamanın yolunu da Resim2 üzerindeki açıklama notunda ifade ettim. Bir sonraki ay görüşmek dileğiyle hoşçakalın. |
|
MAHIR TONGA mahirtonga@yahoo.com | |