KĄCYKO - słownik pojęć związanych z telefonią komórkową
wersja 0112
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

A


abonament miesięczny

Minimalna kwota jaką abonent musi płacić miesięcznie za posiadanie zaktywizowanej karty SIM. Zwany inaczej: opłata podstawowa. Nawet jeśli nie przeprowadzono żadnych rozmów tę kwotę trzeba co miesiąc uiszczać.

Abonent miesięczny w niektórych taryfach składa się z dwóch części: część główna i minimalna ilość rozmów. Wtedy płaci się A+B gdzie B jest suma jaką trzeba zużyć na rozmowy w danym miesiącu bo inaczej przepadnie ona. Twierdzenie, że abonament wynosi tylko A jest wtedy mylące.

airtime

Airtime to faktyczny czas rozmów. Za zużyty airtime wylicza się opłaty za rozmowy. Zazwyczaj rozróżnia się czas główny gdzie airtime jest drogi i czas poboczny gdzie airtime jest tańszy.

akumulator

Akumulator to bateria, która można ponownie naładowywać.

Najstarsze są akumulatory niklowo-kadmowe u których występuje efekt pamięci i dlatego trzeba je przed ładowanie rozładowywać do końca.

Akumulatory niklowo-wodorkowe posiadają przy tych samych rozmiarach co poprzednie większą pojemność.

Natomiast akumulatory litowo-jonowe posiadają największą pojemność przy tych samych rozmiarach co poprzednicy. Ich samorozładowanie jest również najmniejsze.

AMPS

AMPS to Advanced Mobile Phone Standard czyli system analogowej telefoni komórkowej używany w USA/Canada.

analogowa telefonia komórkowa

System telefoni komórkowej oparty na przesyłaniu rozmów przy pomocy sygnałów analogowych. Przykłady: NMT, AMPS i TACS.

automat zgłoszeniowy czyli voice mailbox

W każdej sieci telefoni komórkowej istnieje możliwość, przy nieosiągalności użytkownika przekierunkowania rozmowy telefonicznej na automat zgłoszeniowy czyli skrzynkę poczty głosowej. Nieosiągalność taka może wystąpić, gdy telefon znajduje się poza zasięgiem sieci lub użytkownik nie chce być przeszkadzany. Przekierunkowywanie na automat zgłoszeniowy może być kosztowne jeśli użytkownik znajduje się za granicą (trzeba wtedy płacić nie tylko za odsłuchiwanie automatu zgłoszeniowego - ale również za nagrywanie na niego) wtedy czasami opłaca się wyłączyć przekierunkowanie.

B


BTS

BTS to Base Transceiver Station. Na BTS sklada sie zbior przekaznikow radiowych.

BSC

BSC to Base Station Controller. BSC kontroluje parametry jednego lub kilku BTSów.

C


car-kit

Zestaw do wbudowania telefonu komórkowego w samochód.

cień radiowy

Patrz dziura radiowa.

CLIP czyli przekazywanie numeru abonenta

Dzięki aktywacji CLIP (calling line identification phone) możliwe jest przekazywanie numeru telefonu do telefonu, który właśnie jest wybierany. Jeśli użytkownik A ma włączone przekazywanie CLIP to użytkownik B może widzieć na wyświetlaczu swojego telefonu numer, który do niego dzwoni - przed "podniesieniem" słuchawki. Jeśli ten numer jest w pamięci telefonu zapisany razem z nazwiskiem wtedy na wyświetlaczu może się pojawić na przykład napis typu "Jan Kowalski DZWONI". W krajach rozwiniętych przekazywanie CLIP można włączyć też w telefonach sieci stałej.

cyfrowa telefonia komórkowa

Cyfrowa telefonia komórkowa działa obecnie w Europie w standardach GSM oraz DCS1800. Używa ona cyfrowych technik do przenoszenia dźwięku poprzez fale radiowe. Transmisja cyfrowa zamienia głos ludzki na zera i jedynki - język komputerów - zanim zostanie przesłany przez fale radiowe. Dokładniej mówiąc sygnał mowy jest digitalizowany, kodowany oraz szyfrowany. Przy kodowaniu używana jest specjalna kompresja z utratą informacji. Cyfrowa transmisja radiowa oferuje lepszą jakość dzwięku, większą prywatność rozmów (możliwość podsłuchiwania ogranicza się praktycznie do pracowników operatora sieci, którzy mają dostęp do sprzętu) oraz możliwość upakowania w tym samym zakresie częstotliwości większej ilości kanałów.

czas gotowości

Czas gotowości jest to czas podczas którego można dany telefon komórkowy utrzymywać włączony w gotowości do odbioru, bez zmieniania lub doładowywania akumulatora. Nie należy mylić tego pojęcia z czasem mówienia gdyż przeprowadzanie rozmów telefonicznych wymaga wiele więcej energi niż sama gotowość. Reguła kciuka mówi, że jedna minuta mówienia odpowiada dziesięciu minutom gotowości.

czas główny

Najdroższy airtime. Zazwyczaj mieści on się w granicach 07:00 - 20:00. (w skrajnych przypadkach, np. w innych krajach mieści się on np. w granicach 08:00-17:00)

czas poboczny

Tańszy airtime. Zazwyczaj mieści on się w granicach 20:00 - 07:00.

czas rozmów

Określa długość czasu podczas jakiego można po pełnym naładowaniu akumulatora faktycznie telefonować (rozmawiać).

Czas rozmów przy różnej sile sygnału i różnych rodzajach rozmów (np. gdy tylko jedna strona mówi i kanał drugiej jest wygaszany) może się różnić. Przy porównaniach trzeba więc koniecznie zapewniać te same warunki.

D


DCS1800

DCS to Digital Cellular System. Jest to system cyfrowej telefoni komórkowej oparty na systemie GSM, pracujący na wyższej częstotliwości o zwiększonej pojemności. Ma większą pojemność na obszarach o dużej gęstości zaludnienia. Przykład: DCS1800.

DCS1800 to druga fala GSMu. GSM ma już w niektórych krajach po kilka milionów abonentów i dlatego wprowadza się jako kolejny system właśnie DCS1800. Jedynie w USA/Canada wprowadza się jeszcze inną odmianę GSMu a mianowicie PCS1900.

DECT

(Digital Enhanced Cordless Telecommunications)

Standard cyfrowy na telefony bezprzewodowe obowiązujący w Europie. Nadaje się tylko do zastosowania w domu, niekompatybilny z GSMem i DCSem. Zasięg w przedziale 300 do 30 metrów. Telefony DECT podłącza się do sieci stałej i nie mają one żadnej własnej sieci. Tylko połączenie pomiędzy aparatem podręcznym a stacja bazową jest odcinkiem radiowym: telefony DECT to telefony do sieci stałej.

Istnieją telefony dual-mode GSM/DECT. Wtedy tym samym aparatem można przeprowadzać rozmowy w sieci komórkowej, w domu, w biurze.

dostawca usług

Przy "normalnej" sieci, TP SA jest zarówno operatorem jak i dostawcą usług. W sieciach komórkowych sytuacja wygląda inaczej. Jedna firma buduje sieć i utrzymuje ją w ruchu (operator sieci) a natomiast wiele innych firm (dostawców) sprzedaje usługi klientom. Klient otrzymuje zatem swoje połączenie telefoniczne i swoje miesięczne rozliczenia połączeń nie od operatora lecz od dostawcy. Ma to tę zaletę, że klient może sobie wyszukać optymalną dla siebie taryfę tzn. system opłat.Wadą jest to, że przy wielu dostawcach trudno jest czasami znaleźć optymalną dla siebie taryfę. Oczywiście sam operator może być też dostawcą.

Pojawienie się w Polsce prawdziwych dostawców, tzn. takich co mają swój własny billing i potrafią oferować szerszy wachlarz taryf może przyczynić się pozytywnie do rozwoju polskich sieci GSM.

DTMF czyli wybieranie tonowe

Jeśli dana firma umożliwia poprzez "wybieranie tonowe" połączenie poprzez centralę z numerami wewnętrznymi to można te sekwencje zapisać w telefonie komórkowym i wybierać tylko jeden numer (nazwisko) i w ogóle nie martwić się jakie sekwencje trzeba wstukać.

dual-mode

Zdolność telefonu komórkowego do pracy w różnych standardach, np. GSM/DCS1800 (DCS1800 w kraju domowym, a GSM w roamingu).

dziura radiowa

Oznacza obszar w którym telefon komórkowy nie ma żadnego połączenia ze stacją bazową.

E


efekt pamięciowy

Jeśli akumulator niklowo-kadmowy przed ładowaniem nie rozładuje się do końca to po takim ładowaniu nie osiąga on swojej maksymalnej wydajności: pojemność spada. Efekt ten można naprawić.

F



G


GSM

GSM to Global System for Mobile Communication. Jest to system cyfrowej telefoni komórkowej, który został opracowany w Europie. Pretenduje do miana systemu globalnego. Jego odmiany to GSM (inaczej GSM900), DCS1800 i PCS1900.

H


handover

gwarantuje utrzymanie rozmowy przy przemieszczaniu się z telefonem komórkowym z jednej komórki do następnej.

I


IMEI

(International Mobile Equipment Identity)

Jest to oznaczenie bezpieczeństwa którym można rozpoznać każdy telefon komórkowy na świecie. Dzięki temu numerowi można wyśledzić skradzione telefony.

J



K


karta SIM


Karta SIM (Subscriber Identity Card) jest to kawałek plastiku na którym przymocowany jest układ scalony z kontaktami (tzw. chip). Zasadniczo są dwa rodzaje, na które przy zakupie trzeba się zdecydować: duża i mała. Duża jest wielkości karty kredytowej. Mała jest niewiele większa od samego chip'u. Dużą kartę do telefonu na małą włożyć się nie da. Natomiast małą kartę do telefonu na dużą da się włożyć bo istnieją przystawki do których się wkłada małą kartę. Karta ta zawiera informacje o abonencie i jest ona najważniejsza - sam aparat telefoniczny można zmieniać (bo się zepsuł lub jest już nowy model). Cała wymiana nie powinna potrwać dłużej niż jedną minutę.
W analogowej telefoni (np. NMT450) informacje o abonencie są zapisywane w pamięci stałej telefonu i gdy niechcący telefon ulegnie uszkodzeniu trzeba specjalnie udać się do dostawcy żeby przeprogramował nowy telefon. W przypadku GSM wystarczy mieć dwa telefony: przy zepsuciu jednego wystarczy tylko przełożyć kartę SIM - dzięki temu można zapewnić ciągłość swojej osiągalności telefonicznej - nawet w przypadkach krytycznych.

Informacje od czytelnika:

Chcialbym sie podzielic pewna, wg mnie dosc istotna informacja dotyczaca kart SIM. Mianowicie jesli chodzi o karty SIM "Plug-in" istnieja dwa rodzaje tych kart (PLUS GSM) tzw. z czterema wtykami i z trzema wtykami ( mocowanie do karty duzej ). Z doswiadczenia mojego znajomego - starsze telefony nie chca wspolpracowac z karta z trzema wtykami np: Motorola 527, ( 528 juz tak ), a pracuja poprawnie z ta z 4 wtykami. Dopiero po naszych zapytaniach podano informacje, ze cytuje "mozna uzywac kart Plug - in" lub uniwersalnych z 4 wtykami zamiast karty ISO ( duza karta - ISO 7816) jezeli nie wylamuje sie plytki polprzewodnikowej z karty. Nigdy nie uzywaj kart Plug -in" z trzema wtykami zamiast karty ISO". Tak wiec jezeli ktos ma uzywany starszy telefon komorkowy musi uwazac na typ karty. W wiekszosci przypadkow karty tzw. male - sa kartami z trzema wtykami.

komórka

1. komórka radiowa

2. potoczna nazwa telefonu komórkowego

komórka radiowa (i mikrokomórka, pikokomórka)


Sieci telefoni komórkowej są podzielone na komórki radiowe. Gdy abonent sieci przemieszcza się wraz ze swym telefonem z jednej komórki do drugiej to wówczas rozmowa jest przekazywana do sąsiedniej stacji bazowej. Komórek radiowych nie daje się jednak dokładnie odgraniczyć jednej od drugiej gdyż nakładają one się na siebie w obszarach granicznych. Gdyby te stacje bazowe transmitowały na tych samych częstotliwościach, wówczas w obszarach granicznych dochodziłoby do zniekształceń. Sąsiadujące komórki muszą wiec transmitować na różnych kanałach (zakresach częstotliwości). Aby osiągnąć pełne pokrycie sieci, oznacza to, że trzeba użyć do siedmiu różnych rodzajów komórek - komórek, którym przyporządkowane są różne zakresy częstotliwości. Operatorzy sieci starają się przy planowaniu sieci tak te częstotliwości przyporządkować, ażeby były one także dopasowane do cech topograficznych terenu takich jak góry, lasy i tym podobne.

Jeśli sieć w danym obszarze jest już stuprocentowo (lub wystarczająco) pokryta to wówczas nie chodzi już o zwiększanie pokrycia, lecz o sprostanie zwiększającej się liczbie abonentów operujących w tym samym obszarze. W dużych miastach coraz więcej abonentów chce prowadzić rozmowy. Żeby to umożliwić, operatorzy sieci planują coraz więcej i więcej małych komórek. Tam gdzie dotąd była jedna duża komórka radiowa, jest teraz większa liczba małych komórek. Na płaskim obszarze, planujący sieć umieszczają tzw. makrokomórki - komórki radiowe o średnicy do 20 kilometrów. Miasta są zwykle pokrywane mikrokomórkami (o średnicy 1 do 2 kilometrów). W przyszłości powinny te mikrokomórki być zastępowane przez większą liczbę pikokomórek (średnica do 500 metrów). Te małe komórki są wprawdzie mniej rozległe i pracują na mniejszych mocach transmisji, potrafią prowadzić jednak tyle samo rozmów co większe typy komórek. Gdy jedna mikrokomórka zostaje zastępowana przez na przykład siedem pikokomórek, można na tym samym obszarze przeprowadzać siedmiokrotnie więcej rozmów.

L


logowanie

Proces zameldowania się telefonu komórkowego do sieci. Przy logowaniu sprawdza się czy abonent ma prawo do podłączenia do danej sieci.

W kraju domowym zwykle możliwe jest zalogowanie tylko do swojej sieci domowej. Za granicą czasami można się zalogować [ręcznie lub automatycznie] do kilku sieci do wyboru.

M


mailbox

Patrz automat zgłoszeniowy.

memory effect

Patrz efekt pamięciowy.

menu

w przygotowaniu

multiple-mode

w przygotowaniu

N



O


oczekiwanie na połączenie

w przygotowaniu

opłata podstawowa

w przygotowaniu

operator sieci

w przygotowaniu

operator

w przygotowaniu

P


pager

w przygotowaniu

paging

w przygotowaniu

PCMCIA

w przygotowaniu

PDC

w przygotowaniu

PC card

w przygotowaniu

PHS

w przygotowaniu

pin-code

w przygotowaniu

plug-in-SIM

w przygotowaniu

połączenie konferencyjne

w przygotowaniu

poczta głosowa

Patrz: automat zgłoszeniowy.

pokrycie sieci

Telefony komórkowe mogą połączyć się z siecią, tylko gdy mogą nawiązać połączenie radiowe ze stacją przekaźnikową w pobliżu. Powierzchnia jaką takie wszystkie stacje przekaźnikowe pokrywają, nazywa się "obszarem pokrycia". Pokrycie to podaje się razem z mocą, np. pokrycie dla telefonów o mocy 2 W.

promieniowanie elektromangnetyczne

w przygotowaniu

przełączanie połączeń

w przygotowaniu

przekazywanie połączenia

w przygotowaniu

Q



R


rachunek szczegółowy

w przygotowaniu

roaming czyli używanie telefonu za granicą

Jeśli w kraju A oraz w kraju B istnieją sieci telefoni komórkowej, które używają tego samego standardu (np. GSM), to wtedy istnieją techniczne możliwości używania telefonu komórkowego z kraju A w kraju B - podczas podróży zagranicznej np. podczas urlopu lub wizyty roboczej. Nie oznacza to jednak, że będzie to działać. Do tego potrzebne jest porozumienie pomiędzy operatorami danych sieci w obydwu krajach - tzw. "porozumienie roaming'owe" czyli international roaming. Twój operator sieci może Cię w dowolnej chwili poinformować z jakimi sieciami, w jakich krajach zawarł on już te porozumienie.
Jako, że ktoś kto dzwoni do abonenta sieci telefoni komórkowej nie może wiedzieć czy ten ktoś znajduje się w Polsce czy w Hongkongu czy w Australi (tam też działa GSM) to płaci on tylko za połączenie od siebie do Polski, z Polski do np. Hongkongu płaci zaś abonent. Oznacza to, że jeśli jesteś abonentem polskiej sieci GSM a znajdujesz się w słonecznej Italii na urlopie to musisz płacić nawet wtedy gdy ktoś do Ciebie dzwoni. Gdy ty sam dzwonisz w obcej sieci płacisz zwykle opłatę danej sieci plus 25 % kosztów dodatkowych - czyli niewiele więcej niż tubylcy.
International roaming jest jedną z głównych zalet systemu GSM i przez to system ten jest systemem, który działa w największej ilości krajów - w Europie (skąd się wywodzi) oraz w Azji i Afryce.

S


sieć stała

Jest to "normalna" sieć telefoniczna. W krajach rozwiniętych część tej sieci jest cyfrowa - w standardzie ISDN (przepustowość do 128 kbitów na sekundę). Kolejnym standardem cyfrowej sieci stałej jest ADSL (przepustowość do 6 Mbitów na sekundę).

sieci telefonii komórkowej

W odróżnieniu od "normalnej" sieci telefonicznej na rynku telefoni komórkowej działają również firmy prywatne. Przewiduje się, że w przyszłości będą działać tylko sieci telefoni komórkowej cyfrowej. Charakterystyczną cechą sieci telefoni komórkowej jest to, że trzeba zawsze dodać numer kierunkowy. Będąc na przykład w Warszawie trzeba dodać "22" - kierunkowy dla Warszawy. Ogólnie numery należy zapisywać w formacie z "+" - na przykład dla Warszawy: "+4822XXXXXX". Wówczas nie trzeba się martwić w jakim mieście lub kraju się w danej chwili znajdujemy. W niektórych krajach wyjście za granicę jest przez inną sekwencję niż "00" - natomiast "+" działa zawsze.

SIM

w przygotowaniu

skrzynka poczty głosowej

Patrz automat zgłoszeniowy.

SMS

w przygotowaniu

stacja bazowa

w przygotowaniu

standby

w przygotowaniu

T


taryfa

w przygotowaniu

taryfa biznesowa

w przygotowaniu

taryfa wolnego czasu

w przygotowaniu

telefon komórkowy

Ogólnie dostępne są telefony podręczne i do wbudowania w samochód. Te pierwsze mają w systemie GSM typowo moc 2 W, te ostatnie 8 W. Dla telefonów podręcznych dostępne są zestawy do wbudowania w samochód - dzięki nim można używać ten sam telefon wszędzie. Dawniej występowały też telefony przenośne (o mocy 4 W) - składające się z pudełka oraz oddzielnej słuchawki - niemniej jednak ostatnio straciły one na popularności.

U


usługi dodatkowe

w przygotowaniu

V



W


wiadomości tekstowe

w przygotowaniu

X



Y



Z


zasięg sieci w pomieszczeniach zamkniętych

Telefony komórkowe działają tylko tam, gdzie jest dostępne połączenie radiowe z siecią. Na otwartej przestrzeni połączenie z siecią jest łatwiejsze. W budynkach i ogólnie w pomieszczeniach zamkniętach czasami występują problemy z połączeniami. Używanie telefonu w pobliżu okien, zmiana miejsca, użycie specjalnej anteny mogą pomóc obejść ten problem.

zawieszenie połączenia

w przygotowaniu

zestaw głośnomówiący

w przygotowaniu

Copyright 1996-97 by Jacek Rutkowski, jpzr - j.rutkowski@ieee.org. All rights reserved.
No telephone call will be rejected by me at any time. My current mobile telephone number can be found here.