| Statystyka |
| Statistica
5.1 PL Nareszcie po polsku |
 |
||||||||||||||||||||||
| Romuald Gnitecki | |||||||||||||||||||||||
| Statistica
należy do ścisłej światowej czołówki
pakietów do statystycznej analizy danych.
Program zdobył sobie uznanie użytkowników
szybkością działania, bogactwem opcji i
znakomitymi możliwościami w zakresie graficznej
wizualizacji danych i wyników obliczeń.
Niedawno na rynku pojawiła się zlokalizowana
wersja aplikacji (opis wersji 5.0 ukazał się w
numerze 11/95). Co roku tysiące studentów różnych uczelni i kierunków męczy się przy obliczaniu różnych dziwnych wielkości - median, korelacji, wariancji, testowaniu hipotez i innych, równie skomplikowanych zadań. Mało kto zdaje sobie sprawę, że prawdziwa statystyka jest nauką znacznie trudniejszą, ale przy tym niezmiernie pożyteczną i piękną (nie podzielamy tego ostatniego poglądu - przyp. red.). Ma ona zastosowanie w przeróżnych dziedzinach, a jej podstawy powinien znać każdy menedżer, inżynier, naukowiec, słowem: wszyscy ci, którzy w swej pracy spotykają się z koniecznością analizowania dużej liczby danych. Statystyka jest nauką zajmującą się opisem danych i wnioskowaniem w warunkach niepewności. Decyzje nie mogą być jednak podejmowane na podstawie zwykłej średniej arytmetycznej, lecz wymagają użycia znacznie poważniejszych procedur. Pomocą służą odpowiednie narzędzia, wśród nich Statistica.
Produkt StatSoftu zawiera bardzo obszerny zestaw zaawansowanych procedur do obróbki danych statystycznych. Ze względu na liczbę dostępnych opcji zostały one pogrupowane w szereg modułów wywoływanych za pomocą małego programu ładującego. Każdy moduł zawiera grupę funkcji z określonej dziedziny statystyki. Lista tych funkcji jest bardzo długa; w jej skład wchodzą m.in. statystyki opisowe, testy nieparametryczne, ANOVA, MANOVA, regresja wielokrotna z prognozowaniem, estymacja nieliniowa, modelowanie i prognozowanie szeregów czasowych, analiza skupień, analiza kanoniczna, modelowanie równań strukturalnych, symulacja Monte Carlo, analiza rzetelności z opcją "co jeśli", analiza funkcji dyskryminacyjnej, analiza logliniowa, techniki analizy przeżycia z testami i dopasowaniem rozkładu, moduł wspomagający sterowanie jakością w procesach produkcyjnych i planowanie doświadczeń w przemyśle.
Pakiet potrafi przetwarzać bardzo duże ilości danych. Specjalne narzędzie do zarządzania wielkimi plikami danych, Megafile Manager, akceptuje do 32 000 zmiennych (pól; 8 MB) w rekordzie, macierz korelacji może mieć rozmiar 32 000 na 32 000, schematy analizy wariancji nie są ograniczone. Liczby rzeczywiste zapisywane są w poczwórnej precyzji. Dane mogą być eksportowane do (i importowane z) formatów Excela, Lotusa 1-2-3, Quattro Pro, dBASE'a, Paradoxa, ASCII, a nawet konkurencyjnego SPSS. Aplikacja posiada wbudowany język programowania STATISTICA BASIC, umożliwiający m.in. wykonywanie operacji na macierzach, obsługę grafiki i łączenie z programami zewnętrznymi za pośrednictwem bibliotek dynamicznych (DLL). Dzięki drugiemu językowi - SCL (Statistica Command Language) - program może dodatkowo działać w trybie wsadowym (batch). Użytkownik ma tutaj możliwość definiowania sekwencji poleceń, a następnie ich uruchamiania dla zadanych zmiennych. Tworzenie plików wsadowych ułatwiają kreatory oraz narzędzia weryfikujące formalną poprawność poleceń i ich zgodność z zawartością zbiorów danych. Silną stroną aplikacji są możliwości w zakresie generowania wykresów. Statistica potrafi zdefiniować taką grafikę do prezentacji danych i wyników, o jakiej nawet najwięksi potentaci na rynku aplikacji biurowych i numerycznych mogą niekiedy jedynie pomarzyć. Dziesiątki dostępnych dwu- i trój-, a nawet wielowymiarowych (np. 4D) rodzajów wykresów można w dowolny sposób modyfikować, ponadto użytkownik ma możliwość definiowania własnych sposobów graficznej prezentacji wyników. Dodatkowo pakiet udostępnia narzędzia do animacji, dopasowywania, wygładzania i nakładania krzywych, tworzenia powierzchni spektralnych i warstwic.
Pomysł spolszczenia pakietu zasługuje na pochwałę. Należy docenić ogromny nakład pracy poniesionej na tłumaczenie obszernego modułu Pomocy. Polskie opisy funkcji i zagadnień statystycznych powodują, że rozwiązywanie problemów - dobór metod, interpretacja wyników oraz ich graficzna prezentacja - staje się o wiele łatwiejsze niż w przypadku pakietów angielskojęzycznych. Trzeba jednak wrzucić kamyczek do ogródka polskiego oddziału StatSoftu, gdyż w trakcie polonizacji popełniono błędy, które nie występują w wersji angielskiej. Nie działa pozycja menu Pomoc|Wykresy, w menu Edycja zamiast pozycji Zmienne wpisano "Drukuj pliki", w analizie skupień program wykonuje co prawda obliczenia związane z grupowaniem drzewkowym, lecz potrafi zawiesić się przy tworzeniu wykresu nawet dla danych przykładowych dostarczanych przez producenta. Kliknięcie w Pomocy odsyłacza "Więcej informacji" powoduje tylko wyświetlenie okienka zawierającego jedynie napis "Więcej informacji", tyle, że większą czcionką. W module taksonomii przy podziale na grupy program nie podaje numerów wierszy, z których pochodzą pogrupowane elementy, co utrudnia ich identyfikację. Niektóre komunikaty programu nie są wyświetlane w całości - brak zakończenia nie pozwala zrozumieć treści wiadomości. Domyślne czcionki dla wyników obliczeń nie są ustawione na środkowoeuropejskie i wymagają ręcznej konfiguracji. W większości przypadków opisane usterki nie przeszkadzają w pracy; dystrybutor obiecał ponadto ich szybkie usunięcie i bezpłatne uaktualnienie dla zarejestrowanych użytkowników.
Omawiana aplikacja jest silnym narzędziem, mającym wielkie możliwości, działającym szybko i efektownie. Żal jedynie, że polonizacja stała się źródłem kilku błędów, nie występujących w angielskojęzycznej wersji pakietu. Na pocieszenie należy dodać, że StatSoft Polska właśnie przygotowuje do sprzedaży zmodyfikowane wydanie programu. Ma ono zawierać nową wersję modułu statystyki przemysłowej o nazwie SIS, (Statistica Industrial System).
|
|||||||||||||||||||||||
