Bazy danych

Adabas D Personal Edition 6.1.1
Stacja czynna całą dobę
CHIP CD 9/97
Janusz Żmudziński
   
Systemy do tworzenia aplikacji o architekturze klient-serwer nie goszczą zbyt często na łamach CHIP-a. Pakiet Adabas D znanej niemieckiej firmy SOFTWARE AG, który otrzymaliśmy do testowania, nie jest ponadto specjalnie popularny w Polsce.

     Do testów otrzymaliśmy bezpłatną wersję Personal Edition. Edycja ta posiada pewne ograniczenia w porównaniu do swego pełnego wydania (Enterprise Edition): maksymalna wielkość tworzonej bazy danych nie może przekraczać 100 MB, naraz możliwe jest jednoczesne korzystanie z bazy danych tylko przez pięciu użytkowników, brak tzw. procedur zapamiętywanych, wyzwalanych (tzw. triggerów) i funkcji DB, w pakiecie znajduje się też ograniczona (w porównaniu z wersją Enterprise) liczba narzędzi. Mimo to użytkownik może się zorientować w możliwościach systemu.


Przykładowa aplikacja dostarczana wraz z produktem ułatwia naukę obsługi pakietu początkującemu użytkownikowi

     Produkt jest bardzo elastyczny i może pracować na wielu platformach sprzętowych (jedno- i wieloprocesorowych) i systemowych (DEC Unix, HP-UX, IBM AIX, Linux, Sinix, Solaris, Windows NT Server 3.5, Windows 95) oraz w środowiskach rozproszonych. Instalacja wersji Personal Edition nie nastręcza żadnych trudności. W jej trakcie dokonuje się wyboru jednej z trzech dostępnych wielkości przykładowej bazy danych. W roli serwera tworzonej bazy danych może występować komputer z Windows 95 lub Windows NT.

     Adabas D składa się z wielu modułów. Moduł Domain służy do zarządzania wszystkimi obiektami baz danych (tabelami, indeksami, użytkownikami itp.). Inicjalizację i konfigurację pakietu wykonuje się za pomocą modułu Control. Do jego zadań należy ponadto restartowanie i kończenie pracy serwera baz danych, tworzenie kopii zapasowych oraz monitorowanie pracy serwera.

     System baz danych stworzony za pomocą pakietu potrafi pracować 24 godziny na dobę przez siedem dni w tygodniu. Jest to możliwe dzięki temu, że administrator bazy może wykonywać kopie zapasowe i modyfikować większość parametrów konfiguracyjnych w trakcie pracy systemu. Reakcja uruchomionych aplikacji na nowe indeksy lub zmianę uprawnień następuje w trakcie ich pracy; nie jest więc konieczne np. ich powtórne uruchomienie.

     Moduł Query służy do interaktywnego wykonywania instrukcji SQL i posiada również wbudowany generator raportów. Korzystanie z tego modułu wymaga znajomości języka SQL. Użytkownicy nie znający tej "mowy" mają do dyspozycji program Easy, który umożliwia bardzo proste i intuicyjne (metodą Query by Example) tworzenie zapytań i tabel oraz zarządzanie nimi.


Moduł Domain jest
podstawowym narzędziem administratora bazy danych

     Produkt oferuje bardzo dobrą współpracę z popularnym Microsoft Office. Służy do tego OfficePlus, który zapewnia integrację Adabasa z programami wchodzącymi w skład MS Office (Word, Excel, Access) oraz z Visual Basicem. Dzięki modułowi OfficePlus możliwe jest np. korzystanie z instrukcji select bezpośrednio w dokumentach Worda lub arkuszach Excela, a także integracja tabel bazy danych Adabasa z aplikacjami Accessa oraz łatwa migracja tabel tego ostatniego do środowiska omawianego pakietu.

     W Adabasie można programować korzystając z języków SQL lub ADABASIC. Dostępnych jest kilka dialektów SQL-a: ANSI SQL-92, Oracle 7, DB2 3.1 i oczywiście Adabas SQL. Dla każdej sesji można wybrać wykorzystywany standard języka. Oznacza to, że aplikacje napisane dla Oracle'a lub DB2 mogą być używane bez modyfikacji z bazami Adabasa.

     Język ADABASIC jest z kolei zgodny z Visual Basicem. Korzystając z niego można tworzyć tzw. procedury i funkcje DB oraz procedury wyzwalane. Procedury DB są programami napisanymi w języku ADABASIC, które mogą być uruchamiane w sposób zbliżony do wyrażeń SQL i zawierać dowolną ilość wywołań tych ostatnich. Podobnie zdefiniowane są tzw. funkcje DB, które można np. wykorzystywać w typowych instrukcjach SQL, takich jak np. select. Dzięki tym funkcjom operacje bazodanowe wykonuje się na komputerze serwera, co redukuje ilość transferów danych pomiędzy serwerem bazy danych a programem klienckim.

     Dodatkowo w pakiecie znajduje się prekompilator języka C/C++, który umożliwia tworzenie aplikacji wykorzystujących składnię języka SQL w tych ostatnich językach. Aplikacje korzystające z baz Adabasa można również tworzyć w innych językach. Dostęp do baz danych realizowany jest w takich przypadkach za pośrednictwem znajdujących się w pakiecie 32-bitowych sterowników ODBC.


Zestawienia uzyskane za pomocą modułu QueryPlus można łączyć
np. z Wordem i Execelem

     Wśród innych funkcji pakietu warto wymienić poza tym dwukierunkowe przesuwalne kursory bazy oraz deklaratywną spójność odniesień. Twórcy Adabasa zadbali też o to, aby bazy danych oszczędzały przestrzeń dyskową; w tym celu zastosowano kompresję danych.

     Pakiet posiada wbudowane mechanizmy ochrony przed awarią sprzętu. Możliwa jest replikacja tabel w środowisku rozproszonym, dzięki czemu uszkodzenie komputera nie spowoduje załamania się systemu.

     Dostarczona do testowania wersja zawiera całą dokumentację na CD-ROM-ie w postaci plików Worda. Ponadto dużym ułatwieniem dla użytkownika jest przykładowa baza danych dołączona do pakietu.

     Adabas D (oczywiście w pełnej wersji) ze względu na swą odporność na błędy oraz możliwość funkcjonowania na wielu platformach sprzętowych i systemowych może być rozwiązaniem dla użytkowników chcących tworzyć i wykorzystywać aplikacje pracujące w architekturze klient-serwer. Biorąc pod uwagę jego cenę może stanowić całkiem interesującą alternatywę dla systemów Oracle'a lub Informixa. Warto zwrócić uwagę, że Adabas D zaimplementowany został również w wersji dla Linuxa - systemu, który zdobywa sobie w Polsce coraz większą popularność.

 
Adabas D Personal Edition 6.1.1
Wymagania: PC 486DX; 8 MB RAM (zalecane 16 MB); napęd CD-ROM; Windows 95 lub Windows NT;
65-145 MB na dysku
Producent: SOFTWARE AG, Niemcy, http://www.softwareag.com/
Dostarczył: Agencja Informatyczna, Gdańsk, tel.: (0-58) 46 30 33,
fax: 37 44 14, e-mail: agencja@tryton.kaszub.top.pl
Cena: wersja Personal Edition - bezpłatna; wersja Enterprise Edition - 1520-2765 zł za jednego użytkownika
 
+ łatwość obsługi
+ praca na wielu platformach sprzętowych i systemowych
+ możliwość zmiany konfiguracji i parametrów systemu w trakcie pracy
- mechanizmy ochrony przed awarią systemu
- brak polskiej wersji