Procesor

Dominującą rolę na rynku podzespołów PC odgrywa od lat Intel. Jeszcze parę lat temu panowanie Intela było niepodzielne, obecnie, za sprawą dynamicznie działającej konkurencji, już tak nie jest. Na rynku procesorów dla komputerów PC coraz lepiej radzą sobie AMD oraz Cyrix - producenci odpowiedników układu Pentium. Najnowszym dziełem Cyrixa jest procesor z serii 6x86, który przy niższej częstotliwości pracy osiąga wysoki wskaźnik PR (Pentium Rating). Również AMD wytwarza własne procesory piątej generacji -K5. Pomimo zabiegów konkurencji Intel zawsze potrafił być o jeden krok dalej, ale ostatnio za sprawą AMD sytuacja nieco się zmieniła. Najnowszy produkt AMD - procesor K6 jest w stanie zagrozić sztandarowemu obecnie układowi Intela Pentium PRO. Sytuacja może jednak szybko wrócić do poprzedniego stanu, jeśli tylko Intel zakończy prace nad układem Klamath zwanym także Pentium II.

     Urządzenia dostarczone do testów zostały przystosowane do współpracy z układami o rozkładzie wyprowadzeń zgodnym z normą Socket 7. Na każdej z płyt zamontowano typowe gniazdo typu ZIF (Zero Insertion Force). Zależnie od dostępnego napięcia oraz wersji BIOS-u płyty mogły współpracować z procesorami Pentium (P54C), Pentium MMX (P55), Cyrix 6x86 i 6x86L, AMD K5 oraz z najnowszym dziełem AMD - K6. Różne wersje tego samego procesora pracują z różnymi częstotliwościami. Szybkość pracy wszystkich układów jest zdeterminowana przez dwa parametry, które są ustawiane na płycie głównej. Pierwszą wartością, od której zależy z jakim zegarem będzie działał procesor jest częstotliwość pracy magistrali systemowej. Dla układów Intela i AMD oficjalne częstotliwości to 50, 60 oraz 66 MHz, w przypadku 6x86 Cyrixa stosowane są dodatkowo 55 i 75 MHz.

     Drugim ważnym parametrem jest natomiast ustawienie mnożnika procesora, dla procesorów Intela odpowiednie wartości wynoszą 1.5, 2, 2.5 oraz 3. W przypadku układów Cyrixa jedyną dopuszczalną wartością jest x2, a dla AMD K5 x1.5 (wyjątkiem jest K5 PR166, używający nietypowej wartości x1.75). Warto zauważyć, że układy AMD oraz Cyrixa często ignorują ustawienia płyty głównej i pracują tylko z ustalonym przez producenta mnożnikiem. Ostatecznie procesor pracuje z częstotliwością, której wartość wynosi: szybkość pracy magistrali razy mnożnik. Na przykład Intel Pentium 100 pracuje z magistralą 66 MHz oraz z mnożnikiem 1.5.

     Na częstotliwość pracy układu może mieć też wpływ wartość podawanego napięcia. W przypadku gdy płyta dysponuje autodetekcją napięcia oraz nie dysponuje odpowiednim zasilaniem może się zdarzyć, że nie uzyskamy pożądanej szybkości pracy procesora. Tak stało się w przypadku czterech płyt Huricane, będących w istocie produktami Giga-Byte'a oraz Microstara, które ze względu na brak odpowiedniego zasilania nie udostępniały mnożnika x3 dla procesora Pentium MMX 200. (Mamy informacje, że w nowych modelach odpowiednie przetworniki napięcia zostały już zamontowane - przyp. redakcji). Pomimo ustawienia częstotliwość 3x66 MHz, płyty uparcie "zmieniały" mnożnik na x2.5, przez co system pracował jako Pentium MMX 166 MHz. Pomimo straty na wydajności takie zabezpieczenie jest sensowne, ponieważ uniemożliwia uszkodzenie układu na skutek jego przegrzania. Pozostałe płyty biorące udział w teście dysponują odpowiednimi regulatorami napięcia i nie miały problemów z najnowszymi układami zasilanymi tzw. "split voltage" - rozdzielnym napięciem (osobno dla rdzenia procesora i osobno dla wejścia/wyjścia).