NT 4.0:
Daha Kolay, Daha Güçlü, Ama Biraz Uyumsuz

NT 4.0: Daha Kolay, Daha Güçlü, Ama Biraz Uyumsuz Geçen yıl bu zamanlarda pek çok kullanıcı Microsoft'un yeni işletim sistemi Windows 95'i merak ediyor, Windows 95'e geçip geçmemek konusunda bir kararsızlık yaşıyordu. Biraz daha profesyonel kullanıcılar ise artık Windows 3.x'i terketme zamanının geldiğine inanıyordu; ancak henüz tam olarak güvenemedikleri bu yeni işletim sistemi yerine daha güvenilir olduğu, güçlü bir ağ desteği verdiği ve yeni donanım ürünlerini daha iyi kullandığı bilinen Windows NT Workstation 3.51'i kullanmayı ciddi ciddi düşünüyordu. Kimileri ise sistemlerini yenileyene ve Windows NT Workstation 4.0 çıkana kadar Windows 3.x ile yollarına devam etmeye karar verdiler. Çünkü NT 4.0, her iki işletim sisteminin avantajlarını da sunacaktı: Windows 95'in kullanımı daha kolay arabirimi ile Windows NT'nin güvenilirliği ve gelişmiş özellikleri bu yeni işletim sisteminde birleşecekti.

Peki, NT 40 gerçekten Win 95 ile NT'nin en iyi yönlerini bir araya getirebiliyor mu? Bu yazı yayına hazırlanırken Microsoft, Windows NT 4.0'ı Eylül ayı içinde piyasaya süreceğini duyurmuştu. Ancak bu sorunun cevabını beta sürüm üzerinde yapılan testlere bakarak arayabiliriz.

NT 4.0 ilk bakışta mükemmel görünüyor. Windows NT haklı olarak ' güvenilir' ve yönetim özellikleri gelişmiş bir işletim sistemi olarak tanınıyor ve bu kural NT 4.0'da da bozulmuyor. Windows 95'te de kullanılan yeni arabirimin daha sevimli ve kullanımı daha kolay olduğunu da eklemek gerekir. NT 4.0'ın beta sürümünden edindiğimiz izlenimlere göre, NT 4.0 güçlü bir işletim sistemi aynı zamanda. Ancak, mevcut donanım ve yazılımlarla uyumsuzluk problemleri bazı kullanıcıların canını sıkabilir. Ve tabii, NT 4.0'ı IBM'in yeni OS/2 Warp sürümü ile karşılaştırmak da gerekecek.

Bu sonbahar piyasaya sürülmesi beklenen Merlin kod adlı yeni OS/2 Warp, ses tanıma özelliği sayesinde sisteminize bağlı mikrofona konuşarak programlarınızı çalıştırabilecek ve belgelerinizi yönetebileceksiniz. Merlin ayrıca Java uygulamalarına destek veriyor ve Lotus Notes groupware paketine dayalı bir e-mail programı içeriyor. OS/2, eskiden olduğu gibi DOS ve Windows 3.1 programlarını çalıştırabilecek, ancak Windows 95 programlarını çalıştıramayacak.

Windows 95 Gibi Görünüyor...

Windows NT'nin eski sürümünün en büyük dezavantajı Windows 3.1 gibi görünmesi ve çalışmasıydı. Uzun dosya isimlerini kullanmanıza izin vermekle birlikte, dosyaları ve klasörleri yönetmek için yine o iki kaba saba Windows 3.1 programı, Program Manager ve File Manager kullanılıyordu. Ayrıca program ve belgeleri masaüstüne sürükleyip bırakmak, sağ fare tuşuna tıklayınca o yerle ilgili komutları veren menü gibi Windows 95'de bulunan bazı kullanışlı özelliklerden yoksundu.

NT 4.0 ile bu eksikliklerden bazıları tamamlanıyor. Yeni arabirimi Windows 95'inki ile aynı: Artık Program Manager ve File Manager'a güle güle, Start düğmesi, My Computer, Taskbar, Network Neighborhood ve Briefcase'e merhaba diyebilirsiniz. Windows NT 4.0 aynı zamanda e-mail mesajlarının gönderilmesi ve alınması için Windows Messaging programını (eski Exchange), Windows 95'in Paint ve HyperTerminal programlarını ve gelişmiş anında yardım sistemini içeriyor.

Windows 95'te olup da NT 4.0'da olmayan bazı özellikler de var. Bunların en önemlisi, Tak ve Çalıştır (PnP) desteği. Microsoft, bu özelliği 1998 yılında çıkması planlanan bir sonraki sürüme eklemeyi veya ayrı bir ' Service Pack' halinde sunmayı düşünüyor. Şimdilik, NT yüklü bir sisteme yeni donanımlar eklemenin Windows 95 yüklü bir sistemdekinden daha zor olacağını söyleyebiliriz. Ayrıca bu işletim sistemi bütünleşik güç yönetim özelliklerinden de yoksun: Defter bilgisayar kullanıcıları pillerinin Windows 95'dekinden daha hızlı bittiğine tanık olabiliriler.

...NT Gibi Çalışıyor

NT 4.0'e yapılmış Windows 95 makyajının altında hala ileri düzey kullanıcılar, özellikle de ağa bağlı PC'lere sahip olanlar için tasarlanmış bir işletim sistemi var. NT 4.0 yeni haliyle bilgi işlem yöneticilerinin işini Windows 95'den daha kolaylaştıracak. Örneğin User Manager, aynı PC'yi paylaşan kullanıcılar için farklı erişim seviyeleri sağlayabilen gelişmiş bir şifreli koruma sistemi. Ayrıca Peer Web Services adında, Web sayfalarını bir yerel alan ağı üzerinden dağıtmak üzere tasarlanmış bir WWW sunucusu da var.

NT'nin sistem çökmelerine dayanıklılık, sistem çöktüğü zaman hasarı minimuma indirme ve çökmeye neyin neden olduğunu bulma gibi özellikleri takdir etmeye değer.

NT 4.0 çökmelere ve veri kayıplarına neden olan sistem çökmelerini önlemek için, donanım aygıtları ile sürekli bilgi alışverişinde bulunan uygulamaları ve aygıt sürücülerini yakın takibe alıyor. Ayrıca programları ayrı bellek kümelerine aldığı için, bunlar birbirlerini rahatsız etmiyorlar. Bir uygulama hata mesajı verdiğinde Ctrl+Alt+Del tuşlarına basarsanız, karşınıza çeşitli seçenekler çıkıyor: İster tek bir uygulamayı, ister tüm sistemi kapatabilir, isterseniz neler olup bittiğini sonradan analiz etmek ve verilerinizi güvenliğe almak için PC'nizi şifre korumalı hale getirebilirsiniz. Uzman kullanıcılar bu gibi çökmenin nedenlerini bulmak için NT'nin zengin bakım ve inceleme (diagnostic) araçlarından da yararlanabilirler.

Uyum Problemleri

NT 4.0 birlikte çalışacağı donanım ve yazılımlar konusunda çok titiz davranıyor. Windows 95 32 bitlik yeni aygıt sürücüleri ile birlikte eski DOS ve Windows 3.1 sürücüleri kullanabilirken NT 4.0 kendisi için geliştirilmiş 32 bitlik sürücüler istiyor. Microsoft, NT 4.0 ile birlikte çok sayıda sürücü vermesine ve yazılım ve donanım üreticilerini NT sürücüleri geliştirmeye teşvik etmesine karşın, henüz bunların yeterli olduğunu söylemek için erken. NT 4.0, Microsoft'un test edip uyumlu bulduğu ürünlerin bir listesini içeriyor. Bu listede yer almayan bir donanımınız varsa konfigürasyon problemleri epey başınızı ağrıtabilir.

Yazılım uyumluluğu konusunda da problemler var. NT 4.0 problem çıkarabilecek Windows 95, Windows 3.x ve DOS uygulamalarının bir listesi ile birlikte geliyor. Lotus'un SmartSuite 96'sı ve Corel'in WordPerfect Suite 7'si gibi Windows 95 altında çalışabilen önemli uygulamalar da kara listede. Ve NT'nin önceki sürümlerinde olduğu gibi çoğu iletişim programı ve yardımcı program paketi NT için tasarlanmamışsa çalışmayacak.

Ancak bu tür uyumsuzluklar uzun ömürlü olmayabilir. Hem Corel hem de Lotus, NT 4.0 çıktıktan çok kısa bir süre sonra yazılım paketlerinin NT 4.0 sürümlerini çıkarmayı planlıyorlar. Diğer yazılım üreticileri de kuşkusuz NT 4.0'da çalışan sürümlerini çıkaracaklar. Donanım üreticilerinin bu akıma ayak uydurması ise NT 4.0'ın tutulmasına bağlı.

Pentium Pro Faktörü

NT kaynağa aç bir işletim olmakla ünlü, anacak özellikle bellek fiyatları düşerken ve Pentium'lar standart haline gelirken NT'ye yakışır sisteme sahip olmak eskisi kadar zor değil. Microsoft, NT 4.0'ın en az Pentium 60 işlemciye ve 16MB RAM'e sahip bir sistemde çalıştırılmasını öneriyor. Beta sürümünü 16MB belleğe sahip bir Pentium 100'de denediğimizde çeşitli 16 ve 32 bit'lik uygulamaların rahat rahat çalıştığını gördük. Ancak Microsoft ürün müdürü Phil Holden CAD ve grafik uygulamalarında 16MB'dan fazlasına ihtiyaç duyacağımız konusunda bizi uyarıyor. Aynı şekilde Adobe firması Photoshop'un Windows 3.x veya Windows 95'de minimum 16 MB ile çalıştırılmasını önerirken, NT' kullanıcılarına 32 MB'dan aşağısını tavsiye etmiyor.

Yine de bu işletim sisteminin sınırlarınız zorlayabilmek için Pentium Pro işlemci ve 128 bit grafik kartı gibi son teknoloji ürünlerini içeren bir PC'ye ihtiyaç duyabilirsiniz. Intel'in 486 ve standart Pentium işlemcilerinin aksine Pentium Pro 32 bit'lik kodları çalıştıracak şekilde optimize edildi.

NT'nin performansı oldukça umut verici. 32MB RAM'a ve 128 bit grafik kartına sahip bir Pentium Pro 200 üzerinde 72 MB'lık devasa bir resim dosyasını açmağa kalktığımızda, Windows 95'in bu işlemi 2 dakikada, NT 4.0'ın beta sürümünün ise sadece 1 dakikada gerçekleştirdiğini gördük. Pentium 75 işlemcili bir sitemde de aynı resim dosyası Windows 95'ten daha hızlı açılıyor, ancak aradaki fark bu kadar bariz değil.

NT'mi Win 95 mi?

NT 4.0 ile Windows 95'in makyajları aynı olsa bile, kullanıcılar kuşkusuz ihtiyaçlarını daha iyi karşılayan işletim sistemini tercih edecek. Tak ve Çalıştır desteği ve yeterli aygıt sürücülerinin bulunması bir yana Windows 95 daha kolay konfigüre edilebiliyor; özellikle de sisteminize NT 4.0 için tasarlanmamış donanım ve yazılımlar ekleyecekseniz. Bu açıdan Windows 95 ev ve küçük ofis kullanıcılarına hitap etmeye devam edecek.

Donanımınız ve programlarınız NT uyumlu olduğu sürece korkacak bir şey yok: NT 4.0 hem sizi mutlu kılacak bir işletim sistemi olmaya aday. Daha uzun vadede ise NT'nin mutlak hakimiyetine tanık olabiliriz. Çünkü Microsoft, NT'yi yeni sürümleriyle 2000'li yılların işletim sistemi yapmaya karar vermiş gibi görünüyor.