Ιδιωτικοποιήσεις στο χώρο της υγείας και επιπτώσεις στις εργασιακές σχέσεις

της Λέττας Μεθονιού

Οι εξελίξεις σε Ευρωπαϊκό και σε εθνικό επίπεδο, με την υπογραφή της Συνθήκης του Μάαστριχτ και την υιοθέτηση της Λευκής Βίβλου, σηματοδοτούνται από μια συντονισμένη επίθεση κεφαλαιοκρατών και κυβερνήσεων ενάντια στις κοινωνικές κατακτήσεις των εργαζομένων σε όλους τους τομείς που αφορούν την υγεία, την πρόνοια, την κοινωνική ασφάλιση.

Η αύξηση της ανεργίας, της φτώχειας, η επιβάρυνση της μόλυνσης του περιβάλλοντος, η χειροτέρευση των συνθηκών και όρων εργασίας, εκφράζουν την επιδείνωση στην κατάσταση της εργατικής τάξης.

Στρατηγικός στόχος της επίθεσης των καπιταλιστών είναι η παραπέρα εδραίωση του συστήματος της εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης, για την εξασφάλιση των υπερκερδών τους.

Η δραστική μείωση των κοινωνικών παροχών, η επέκταση της ιδιωτικοποίησης στις υπηρεσίες υγείας, ο περιορισμός των ασφαλιστικών κατακτήσεων που φθάνει μέχρι και την κατάργησή τους, υπηρετούν ακριβώς τον παραπάνω στόχο.

Δεν είναι τυχαίο το ότι, διεθνώς και στη χώρα μας, γίνεται έντονη ιδεολογική παρέμβαση από διάφορους "οικονομολόγους της υγείας" από την Π.Ο.Υ και από τη Νοσοκομειακή Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ενωσης, από την Παγκόσμια Τράπεζα για την ανάγκη περιστολής της "έκρηξης του κόστους των υπηρεσιών". Για την ανάγκη της ολοκληρωτικής της παράδοσης στους κανόνες της ελεύθερης αγοράς, δηλαδή στους νόμους της εμπορευματοποίησής τους.

Προσπαθούν να κάνουν κοινωνούς των αντιδραστικών μεταρρυθμίσεων και των αντίστοιχων αντιλήψεών, τους ίδιους τους υγειονομικούς.

Στην καρδιά της επίθεσης που εξαπολύεται, κρύβεται η ταξική ουσία των "περιστολών" που είναι η επιλογή των καπιταλιστών να μειώσουν το κόστος αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης στα ελάχιστα επιτρεπτά όρια, που δεν απειλούνται τα κέρδη τους, αφού η αναπαραγωγή της εργατικής δύναμης είναι απαρέγκλιτος όρος αναπαραγωγής του ίδιου του κεφαλαίου. Φροντίζουν παράλληλα, με διάφορους τρόπους, να μετακυλήσουν μέρος των δαπανών αυτών στους ίδιους τους εργαζόμενους, αυξάνοντας έτσι το βαθμό εκμετάλλευσης.

Γίνεται ολοφάνερο το αποκρουστικό πρόσωπο του καπιταλισμού, όταν, για παράδειγμα, η κυβέρνηση δε διστάζει, δημόσια, να θεωρεί τη γήρανση του πληθυσμού, την αύξηση των ορίων επιβίωσης επιβαρυντικό παράγοντα για τα συστήματα υγείας. Δηλαδή, αυτό που θα έπρεπε να θεωρείται νίκη της ανθρωπότητας, να αντιμετωπίζεται σαν ήττα ή σαν ελάττωμα που πρέπει να διορθωθεί.

Απόρροια αυτής της λογικής είναι, γιατί όχι, είτε η ευθανασία των καρκινοπαθών, αφού από κάποια φάση και μετά της αρρώστιας δε μπορούν να είναι χρήσιμοι στην παραγωγική διαδικασία, είτε γενική για τους υπερήλικες, τους σύγχρονους καιάδες. Επομένως η προάσπιση των μέχρι σήμερα κατακτήσεων στην υγεία και ασφάλιση και η διεύρυνσή τους περνά αποκλειστικά και μόνο από την ανάπτυξη και όξυνση της ταξικής πάλης, για ριζικές πολιτικές αλλαγές.

Οι ιδιωτικοποιήσεις στην υγεία στις ευρωπαϊκές χώρες δεν αφορούν γενικά κάποιες "τάσεις", όπως ευρέως προπαγανδίζεται, αλλά μια σαφή και συγκεκριμένη ταξική επιλογή της κυρίαρχης τάξης.

Η ανατροπή του σοσιαλιστικού συστήματος στην Ευρώπη και η προσωρινή ήττα του εργατικού κινήματος, επέδρασαν στην κλιμάκωση της επιθετικότητας των καπιταλιστών και των κυβερνήσεών τους, ενάντια στις κοινωνικές κατακτήσεις των εργαζομένων που ήταν, ακριβώς, αποτέλεσμα της επίδρασης των επιτευγμάτων του σοσιαλισμού και της διεθνούς εργατικής πάλης.

Τα ίδια αυτά τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα, που πριν λίγα χρόνια προσπαθούσαν να ξεγελάσουν τους εργαζόμενους, παρουσιάζοντας το λεγόμενο "κράτος πρόνοια" σαν απάντηση στον υπαρκτό σοσιαλισμό, προσπαθώντας ν' αποτρέψουν την ταξική πάλη από την διεκδίκηση ανατροπής του καπιταλισμού και να περιοριστεί σε μικρομεταρρυθμίσεις, σήμερα ρίχνουν τις μάσκες και επιδίδονται στην κατάργηση κάθε κεκτημένου στον κοινωνικό τομέα.

Η ιδιωτικοποίηση στο χώρο της υγείας και της κοινωνικής ασφάλισης επηρεάζει άμεσα και τις εργασιακές σχέσεις των εργαζομένων σε αυτόν τον τομέα.

Οι σύγχρονοι σοσιαλδημοκράτες προσπαθούν αρκετά επιμελημένα να κρύψουν από τους εργαζόμενους αυτήν την πραγματικότητα, γι' αυτό και αναφέρονται γενικά σε "διεθνείς τάσεις" ή σε ανύπαρκτη Ευρωπαϊκή πολιτική στα ζητήματα της υγείας, ώστε ακόμα και αν αναπτυχθούν αγώνες από τους εργαζόμενους, αυτοί να μην αμφισβητήσουν συνολικά το εκμεταλλευτικό σύστημα, αλλά πιθανές επιμέρους πλευρές και μέτρα.

Με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ οι επιταγές γίνονται συγκεκριμένες.

1) Δραστικός περιορισμός των δημοσίων δαπανών.

2) Μείωση του μη μισθολογικού κόστους εργασίας. Δηλαδή, όσο το δυνατόν λιγότερες δαπάνες για υγεία-ασφάλιση-πρόνοια-μόρφωση της εργατικής τάξης.

3) Μείωση του μισθολογικού κόστους εργασίας, δηλαδή, πάγωμα των μισθών στο επίπεδο μιας ή δύο μονάδων κάτω από την αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας. Σύνδεση των μισθών με την αποδοτικότητα των επιχειρήσεων, δηλαδή αύξηση της εντατικοποίησης.

4) "Ευέλικτες" μορφές εργασίας. Ελαστικοποίηση των ωρών εργασίας, διαιρεμένη εργασία σε πολλά μικρά ωράρια κλπ. με άλλα λόγια, εργασιακές σχέσεις αποστερημένες από τις κατακτήσεις και την κατοχύρωση των συλλογικών συμβάσεων.


"Υγεία-εμπόρευμα" ή υγεία-κοινωνικό αγαθό;
Αλλαγή των συστημάτων υγείας.
Η αλλαγή των εργασιακών σχέσεων.

Επόμενη σελίδα