Με την υπογραφή της συμφωνίας Ντέιτον σηματοδοτείται η δημιουργία ενός νέου κράτους, της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, με την αποκλειστική ευθύνη της επίβλεψης του ΝΑΤΟ. Πραγματοποιείται ένα νέο βήμα στην αναγνώριση της ηγεμονίας του ΝΑΤΟ έξω από τα μέχρι τώρα όρια ευθύνης του στην Ευρώπη, στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες και στις αποκαλούμενες ουδέτερες, όπως είχαν προκύψει από τις συνθήκες μετά το τέλος του παγκοσμίου πολέμου π.χ. Αυστρία, Φιλανδία, Σουηδία κ.λ.π.
Η Δυτικοευρωπαϊκή Ενωση (ΔΕΕ) μπορεί να επέμβει σε οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη, χρησιμοποιώντας την υποδομή του ΝΑΤΟ. Αποκαλύπτονται πόσο σαθρές και παραπλανητικές ήταν οι θέσεις της κυβέρνησης και των άλλων κομμάτων, ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση επιδιώκει την απονατοποίηση της Ευρώπης.
2) Η νατοϊκή επέμβαση δεν περιορίστηκε στην «κατάπαυση των εχθροπραξιών», ανέλαβε επίσημα ενεργό συμμετοχή στην διαμόρφωση του πολιτικού συστήματος, στην οικονομία, στο νομικό πλαίσιο και στο καθεστώς των δικαιωμάτων. Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη μετατράπηκε σε επίσημο νατοϊκό προτεκτοράτο. Η αμερικανονατοϊκή παρέμβαση δημιουργεί συνθήκες για την παραβίαση ακόμα και όσων έχουν συμφωνηθεί κατόπιν των γνωστών ασφυκτικών πιέσεων.
Πολλές πτυχές της συμφωνίας δεν εφαρμόζονται, γεγονός που αποβαίνει ειδικά σε βάρος των Σέρβων άλλα και άλλων ομάδων. Τα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΔΝΤ, της «Ευρωμεσογειακής Συνεργασίας», αποτελούν πρόσθετο παράγοντα αστάθειας και αποσταθεροποίησης στο άμεσο μέλλον.
Με τις ρυθμίσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης και της ΟΑΣΕ, με το σύμφωνο «για την σταθερότητα» της Ευρωπαϊκής Ένωσης (1995) υπονομεύεται το πλαίσιο των συμφωνιών του Ελσίνκι σχετικά με τις μειονότητες. Στην ίδια κατεύθυνση κινούνται οι εκθέσεις του αμερικανικού Κογκρέσου, η δράση της ΦΩΝΗΣ της ΑΜΕΡΙΚΗΣ, όπως και η δράση ορισμένων «μη κυβερνητικών οργανώσεων», που κατά περίπτωση - ανάλογα με τις σκοπιμότητες- αναδεικνύουν ή συγκαλύπτουν υπαρκτά και ανύπαρκτα μειονοτικά προβλήματα. Η τακτική αυτή υπηρετεί τον πάγιο στόχο να εξασφαλίζονται με την πιο αποτελεσματική μέθοδο τα συμφέροντα των ΗΠΑ και των άλλων ισχυρών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων.
Οι ΗΠΑ μέσα από τον σχεδιασμό του «Συνεταιρισμού για την Ειρήνη» προσπαθούν να ηγεμονεύσουν στις διαδικασίες διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της ΔΕΕ με τις πρώην σοσιαλιστικές χώρες και να απαντήσουν, με τον τρόπο αυτό, στις γερμανικές επιδιώξεις. Επιδιώκουν να παρακάμψουν τα όποια εμπόδια εμφανίζονται για την διεύρυνση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς και προς τα Βαλκάνια.
3) Η συμφωνία Ντέιτον επισημοποίησε τον ενεργό ανταγωνισμό των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων στην περιοχή, που δεν αναιρείται από τον προσωρινό συμβιβασμό ανάμεσα στις ευρωπαϊκές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις και τις ΗΠΑ. Οι ΗΠΑ απέσπασαν ηγεμονικό ρόλο στα Βαλκάνια, πράγμα που οδήγησε να αποκαλείται η συμφωνία και pax americana.
Οι ηγετικές δυνάμεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποδέχονται τον αμερικανικό κυριαρχικό ρόλο, εκτιμώντας ότι με αυτό τον τρόπο διευκολύνεται η σταθεροποίηση και του δικού τους ρόλου στην ευρύτερη περιοχή, δηλαδή στην Κεντροανατολική Ευρώπη - Βαλκάνια - Μεσόγειο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αποδεχθεί την αμερικανική στρατιωτική παρουσία στην Αλβανία, στην ΠΓΔΜ, την πραγματοποίηση στρατιωτικών γυμνασίων, την αμερικανική πρωτοβουλία «για τη συνεργασία στη νότια Ευρώπη». Όλες οι εξελίξεις δείχνουν ότι τόσο στους κόλπους του ΝΑΤΟ όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης προωθείται ο συμβιβασμός αυτός με βάση την λογική του «δίκαιου του ισχυρότερου». Είναι συμβιβασμός πρόσκαιρος στον αγώνα για το μοίρασμα των αγορών, με προσωρινό καταμερισμό ρόλων.
Ταυτόχρονα οι ευρωπαϊκές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, ιδιαίτερα η Γερμανία, δεν είναι διατεθειμένες να παραιτηθούν από τα στρατηγικά τους συμφέροντα στην περιοχή, πράγμα που φαίνεται στις συγκεκριμένες επιλογές τους: Νομιμοποίηση των επιχειρήσεων του γερμανικού στρατού εκτός των εθνικών συνόρων, επιστροφή της Γαλλίας και ένταξη της Ισπανίας στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, ο ανταγωνισμός για την διεύρυνση του ΝΑΤΟ και την διοίκηση του στρατηγείου στην Νάπολη.
4) Τα Βαλκάνια εξακολουθούν να βρίσκονται στο επίκεντρο του ανταγωνισμού των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων. Οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν τον ανταγωνισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των ξεχωριστών ηγετικών της δυνάμεων. Είναι αντιμέτωπες με την αστάθεια στη Μέση Ανατολή, τις δυσκολίες να περνάνε εύκολα την πολιτική τους στην Βόρεια Αφρική, η οποία στοχεύει να δημιουργηθεί ζώνη αποκλειστικών αμερικανικών συμφερόντων από τα Βαλκάνια έως τον Ινδικό Ωκεανό.
Εκτός από τις αγορές των πρώην σοσιαλιστικών χωρών, πρωταρχικής σημασίας είναι ο έλεγχος των πηγών ενέργειας και των πετρελαιαγωγών από την Κεντρική Ασία έως την Δυτική Ευρώπη και το Αιγαίο. Οι ΗΠΑ και οι άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις ανησυχούν καθώς η νεοφιλελεύθερη πολιτική συναντά την ανερχόμενη αντίσταση των εργατικών και λαϊκών στρωμάτων σε όλη την Ευρώπη, ενώ παράλληλα δεν πρέπει να υποτιμάται η έξαρση του εθνικισμού και του ρατσισμού.
Ευρύτερες συνέπειες από την συμφωνία του Ντέιτον στα Βαλκάνια, στην Κεντρική Ευρώπη, στη Μεσόγειο. Οι δυνάμεις ταχείας επέμβασης, τα πυρηνικά όπλα, η συγκέντρωση στρατιωτικών δυνάμεων.
5) Με την υπογραφή και την υλοποίηση της συμφωνίας το ΝΑΤΟ προχώρησε στην πρακτική εφαρμογή της «νέας στρατηγικής του» με την βοήθεια των δυνάμεων ταχείας επέμβασης που τάχα έχουν σκοπό την πρόληψη των συγκρούσεων. Έδωσε νέα ώθηση στην υλοποίηση των ιμπεριαλιστικών επιχειρησιακών σχεδίων στη νότια πτέρυγα, στην προετοιμασία της συγκρότησης αντίστοιχης επιθετικής δύναμης από την Ελλάδα, την Τουρκία και την Ιταλία.
Οι λαοί πρέπει να συγκεντρώσουν την προσοχή τους στην διακήρυξη του ΝΑΤΟ ότι δεν περιορίζει το ρόλο του στην «επιβολή ειρήνης», αλλά επιδιώκει να αναμειγνύεται ένοπλα και στο εσωτερικό χωρών, στις μεταξύ κρατών διενέξεις. Διεκδικεί μαζί με τις ΗΠΑ το δικαίωμα της διάλυσης εθνικών στρατών, της ανασυγκρότησης και ανασύνθεσης εθνικών κρατών και της επίβλεψής τους.
Ήδη υπάρχουν οι σημαντικές αποδείξεις για τις τραγικές συνέπειες. Οι εκλογές στη Βοσνία πραγματοποιήθηκαν με την άμεση ανάμιξη και επίβλεψη του ΝΑΤΟ, με την υπαγόρευση ποια κόμματα και ποιοι πολιτικοί παράγοντες έχουν ή όχι δικαίωμα να πάρουν μέρος.
Οι νατοϊκές δυνάμεις αναδείχνονται πιο καθαρά σε δυνάμεις που έχουν κύριο στόχο να καταπνίγουν τα λαϊκά κινήματα, να στηρίζουν ή να αποσταθεροποιούν κυβερνήσεις, να επεμβαίνουν ανοικτά όταν οι λαοί παίρνουν τις τύχες στα χέρια τους και αποφασίζουν ποια ανάπτυξη, ποιο κοινωνικό σύστημα τους εκφράζει.
6) Οι εξελίξεις σφραγίζονται με την αυξημένη παρουσία αμερικανικών στρατευμάτων, μεγάλων μονάδων της Γαλλίας και της Μεγάλης Βρετανίας στην περιοχή. Στην Αλβανία οι ΗΠΑ έχουν αναλάβει την εκπαίδευση των αλβανικών ενόπλων δυνάμεων, παρόμοιο ρόλο παίζουν στην Κροατία, στην Κροατομουσουλμανική Ομοσπονδία της Βοσνίας. Αμερικανικές δυνάμεις σταθμεύουν ήδη από το 1995 στην Ουγγαρία, η αεροπορική τους βάση στη χώρα αυτή διευκολύνει την επιχείρηση του ΝΑΤΟ στη Βοσνία μετά την συμφωνία του Ντέιτον.
Στα πλαίσια του λεγόμενου «Συνεταιρισμού για την Ειρήνη» προωθούνται μέτρα για την αναδιοργάνωση των εθνικών ενόπλων δυνάμεων με στόχο τον περιορισμό του εθνικού ελέγχου, την υποταγή των εθνικών στρατών στους νατοϊκούς σχεδιασμούς. Καταστρέφονται οι εθνικές αμυντικές βιομηχανίες και αντικαθίστανται από αμερικανικούς εξοπλισμούς. Στην περιοχή εξαπλώνεται η αμερικανική πυρηνική ομπρέλα. Το ΝΑΤΟ όχι μόνο δεν δεσμεύεται να μην αναπτύξει τα πυρηνικά όπλα στο έδαφος των χωρών που μελλοντικά θα γίνουν μέλη του, αλλά, αντίθετα, περιμένει από τα νέα μέλη να υποστηρίξουν το βασικό πρόγραμμα των πυρηνικών εξοπλισμών στη στρατηγική της Ατλαντικής Συμμαχίας. Διαφαίνεται η τάση οι στρατιωτικές δυνάμεις των χωρών της Κεντρικής Ευρώπης να χρησιμοποιηθούν για τις πιο επικίνδυνες και απομακρυσμένες επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ, ώστε να αποφεύγεται η άμεση εμπλοκή των ΗΠΑ και των δυτικοευρωπαίων. Προωθείται η μετατροπή των εθνικών στρατών σε μισθοφορικούς, με διάφορες μορφές ανοικτές η συγκαλυμμένες (π.χ. σώματα εθελοντών ή με πρόσχημα τη μείωση της κανονικής θητείας, την κάλυψη κενών).
7) Οι ΗΠΑ μέσω του «νέου ρόλου» του ΝΑΤΟ απέκτησαν ακόμα μεγαλύτερη ηγεμονία στα πλαίσια του οργανισμού, λόγω της συντριπτικής υπεροχής τους στις τηλεπικοινωνίες και στα μεταφορικά μέσα, χωρίς τα οποία θα ήταν αδύνατη η εφαρμογή της νέας στρατηγικής. Η άρνηση τους να εκχωρήσουν την υποδομή του ΝΑΤΟ για τέτοιου είδους επιχειρήσεις, αποτελεί ένα πεδίο της ενδοϊμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης. Με τη δημιουργία των «Μικτών Κοινών Επιχειρησιακών Μονάδων» ΝΑΤΟ-ΔΕΕ, οι ΗΠΑ έχουν πλέον την δυνατότητα να καθοδηγούν και να ελέγχουν πλήρως τις επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ και της ΔΕΕ, χωρίς να είναι υποχρεωτική και η συμμετοχή αμερικανικών δυνάμεων σ΄ αυτές.
8) Η νατοϊκή παρουσία στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη ασκεί σοβαρές αρνητικές επιδράσεις σε όλες τις Δημοκρατίες της πρώην Γιουγκοσλαβίας, γίνεται ιδιαίτερος στόχος η περιοχή στο Κόσσοβο, γενικότερα οι επιδράσεις απλώνονται σε όλες τις Βαλκανικές χώρες. Οι ΗΠΑ αξιοποιούν τη στρατιωτική τους παρουσία για να εκβιάζουν τις πολιτικές αλλαγές που επιθυμούν. Επιδιώκουν την ανάδειξη ακόμα πιο σταθερών και απόλυτα πειθήνιων κυβερνήσεων, ώστε οι Βαλκανικές χώρες να παίζουν το ρόλο του ενδιάμεσου ανταποκριτή των αμερικανικών και νατοϊκών σχεδίων.
Σ΄ αυτά τα πλαίσια εντάσσονται οι αποσταθεροποιητικές προσπάθειες και πιέσεις στο σύνολο των Βαλκανικών χωρών, στη Νέα Γιουγκοσλαβία, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία. Ευνοούν μια στροφή προς την γενική αντίδραση με στήριξη των πιο ακραίων αντιδραστικών, αντικομμουνιστικών δυνάμεων, με στόχο να αποδυναμώσουν και να καταργήσουν κυβερνήσεις και πολιτικούς που είχαν κρατήσει κάποια γραμμή αντίστασης, ή δεν τους θεωρούν απόλυτα «του χεριού τους». Στην πορεία αυτή οι ΗΠΑ δεν έχουν κανένα δισταγμό να υπονομεύουν ακόμα και κυβερνήσεις και πολιτικές δυνάμεις που έχουν πολιτευθεί στο πνεύμα των κατευθύνσεων του ΝΑΤΟ, του ΔΝΤ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η υπονομευτική τους προσπάθεια αξιοποιεί τη λαϊκή δυσαρέσκεια εναντίον κυβερνήσεων των Βαλκανικών χωρών, οι οποίες αναδείχθηκαν ύστερα από την ανατροπή των σοσιαλιστικών καθεστώτων και ακολούθησαν την πολιτική παράδοσης και υποταγής στο πολυεθνικό κεφάλαιο.
9) Έκφραση των νέων επικίνδυνων εξελίξεων που σημειώνονται μετά την συνθήκη του Ντέιτον και την δρομολόγηση της νέας στρατηγικής του ΝΑΤΟ είναι η έξαρση των νατοϊκών εξοπλιστικών προγραμμάτων, θέμα που αφορά άμεσα και την χώρα μας. Το τεράστιο εξοπλιστικό πρόγραμμα της χώρας μας δεν έχει καμία σχέση με την άμυνα της. Οι προβλεπόμενες παραγγελίες είναι καθορισμένες από τις επιθετικές ανάγκες του ΝΑΤΟ. Ήδη η χώρα μας κατέχει μια από τις υψηλότερες θέσεις στον κόσμο σε δαπάνες εξοπλισμού. Το νέο εξοπλιστικό πρόγραμμα εξυπηρετεί την πολιτική του ανταγωνισμού των πολεμικών πολυεθνικών μονοπωλίων, οδηγεί στην αποσταθεροποίηση στα Βαλκάνια και στο Αιγαίο. Εντείνει την πολύπλευρη εξάρτηση και ενσωμάτωση της χώρας μας, με σοβαρές συνέπειες στην στρατιωτικοποίηση της εσωτερικής ζωής, ενώ την εμπλέκει στα παρεμβατικά σχέδια των ιμπεριαλιστών στην ευρύτερη περιοχή. Ο λαός θα κληθεί να πληρώσει πολύ ακριβά το νέο πρόγραμμα με θυσίες και βάρη πολύ χειρότερα από πριν.