Σ
αν αποτέλεσμα της ανάπτυξης του καπιταλισμού στην Ελλάδα, της συγκέντρωσης και της συγκεντροποίησης κεφαλαίου, της ανάπτυξης των μονοπωλίων, διαμορφώθηκε και στη χώρα μας, κατά τις προηγούμενες δεκαετίες, ένα σύστημα κρατικομονοπωλιακού καπιταλισμού (ΚΜΚ). Το γεγονός αυτό επισημαίνεται στα κομματικά μας ντοκουμέντα ήδη από το 9ο Συνέδριο του Κόμματος.Είναι γνωστό ότι ο καπιταλισμός αναπτύχθηκε στη χώρα μας κάτω από την άμεση πολιτική, οικονομική και στρατιωτική ανάμειξη των ισχυρών καπιταλιστικών κρατών και με όρους εξάρτησης από το ξένο κεφάλαιο.
Το πέρασμα στο στάδιο του μονοπωλιακού καπιταλισμού έγινε στη χώρα μας όταν είχε ήδη διαμορφωθεί ο διεθνής καπιταλισμός σε ιμπεριαλιστικό σύστημα, δηλαδή πολύ αργότερα απ΄ ότι στις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες.
Η ανάπτυξη αυτή στηρίχθηκε σε σχετικά περιορισμένη εσωτερική αγορά και σε σχετικά χαμηλή υλικοτεχνική βάση.
Η εδραίωση του KMK στη χώρα μας επιτυγχάνεται με την αποφασιστική συμβολή του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, που ενδιαφέρεται για την πλήρη ενσωμάτωση της Ελλάδας στους ιμπεριαλιστικούς συνασπισμούς, στο ΝΑΤΟ πρώτα΄ απ΄ όλα, σε συνθήκες όξυνσης του ταξικού αγώνα στη χώρα μας (ΕΑΜ - ΕΛΑΣ για την απελευθέρωση από τη Γερμανική Κατοχή, Βρετανική στρατιωτική επέμβαση, ο αγώνας του ΔΣΕ κλπ.). Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την μετέπειτα σύνδεση της χώρας μας με την ΕΟΚ θα επιδράσει σημαντικά στην εξέλιξη του ελληνικού καπιταλισμού.
Η ένταξη της χώρας στην ΕΟΚ και στη συνέχεια η δρομολόγηση των διαδικασιών για την ευρωπαϊκή καπιταλιστική ενοποίηση με μια σειρά βήματα (Ενιαία Ευρωπ. Πράξη, Συνθήκη του Μάαστριχτ, κλπ) οδηγούν σε σημαντικές αλλαγές.
Στη δεκαετία του ΄80 και στην πρώτη πενταετία του ΄90 η Ελλάδα προσαρμόζεται περισσότερο οργανικά στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα.
Την τελευταία περίοδο, σε συνθήκες παρατεταμένης οικονομικής κρίσης και ύφεσης αλλά και αλλαγής του συσχετισμού δυνάμεων σε βάρος του εργατικού κινήματος και του σοσιαλισμού εκδηλώνεται μια νέα επίθεση του μονοπωλιακού κεφαλαίου. Επιχειρούνται προσαρμογές για τη διατήρηση του συστήματος μέσω της ενίσχυσης των ιμπεριαλιστικών ενώσεων. Ταυτόχρονα οξύνονται οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις για το μοίρασμα των νέων αγορών.
Με βάση τα παραπάνω ενεργοποιούνται διακρατικές μονοπωλιακές ρυθμίσεις που εξασφαλίζουν την ελεύθερη διακίνηση των κεφαλαίων και της εργατικής δύναμης στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που εναρμονίζουν σταδιακά τις κεντρικές εθνικές τράπεζες στην κατεύθυνση μιας Κεντρικής Ευρωπαϊκής Τράπεζας. Στα πλαίσια αυτών των προσαρμογών συρρικνώνεται ο δημόσιος τομέας της οικονομίας, μέσω της νεοφιλελεύθερης πολιτικής των εκτεταμένων ιδιωτικοποιήσεων, με ταυτόχρονη ενίσχυση της κρατικής παρέμβασης, μέσω των κρατικομονοπωλιακών ρυθμίσεων.
Ταυτόχρονα, με το πρόσχημα της εκπλήρωσης των όρων (ύψος πληθωρισμού, έλλειμμα δημοσίου, ύψος του δημόσιου χρέους, επιτόκια), που διαμόρφωσε το Διευθυντήριο των Βρυξελλών για την είσοδο της κάθε χώρας-μέλους στην τελική φάση της ΟΝΕ, επιβάλλεται από τους πολιτικούς εκπροσώπους της ολιγαρχίας μια συγκεκριμένη σε γενικές γραμμές νεοφιλελεύθερη αντιλαϊκή οικονομική πολιτική. Με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ η παρέμβαση του ιμπεριαλιστικού κέντρου δεν ασκείται μόνο με οικονομικούς μοχλούς. Θεσμοθετείται και για το πολιτικό και στρατιωτικό πεδίο και τον τομέα της εξωτερικής πολιτικής και της ονομαζόμενης εσωτερικής ασφάλειας.