Mars

Czwarta według oddalenia od Słońca planeta Układu Słonecznego nazywana też Czerwoną Planetą. Kolor czerwony natchnął Starożytnych do nadania jej imienia rzymskiego boga wojny Marsa. Średnica planety jest niemal dwukrotnie mniejsza niż Ziemi i wynosi - 6786km, zaś masa wynosi niespełna 0,11 masy Ziemi.
Klimat Marsa jest mroźny i surowy. Decyduje o tym wiele czynników. Pierwszym z nich jest znaczne oddalenie od Słońca, w związku, z czym temperatury na jego powierzchni są niższe niż na powierzchni Ziemi. Zawierają się w przedziale od - 125°C do ok. +25°C. Najniższe temperatury występują nocą i jest to związane z bardzo rzadką atmosferą Marsa, która nie chroni planety przed nocnym wypromieniowaniem. Ciśnienie atmosferyczne na Marsie jest bardzo niskie, przy powierzchni wynosi ok. 6hPa. Na wysokości ok. 15km nad powierzchnią Marsa tworzą się chmury z kryształków zestalonego dwutlenku węgla i wody. Najczęściej jednak obserwujemy chmury pyłu unoszone wiatrem. Nieraz wiatr wzmaga się i osiąga prędkość ok. 300km/h. Dzieje się tak, podczas silnych burz piaskowych, które tworzą się na półkuli południowej, kiedy Czerwona Planeta znajduje się najbliżej Słońca.
Na Marsie występują te same pory roku, co na Ziemi, decyduje o tym kąt nachylenia osi rotacji do płaszczyzny obrotu (25,2°), który jest o 1,7° bardziej nachylony niż ziemski. Marsjańskie pory roku są jednak dwa razy dłuższe. Co prawda, wiosną nie ujrzymy tam zakwitających drzew, ale możemy zaobserwować znaczne zmniejszenie obszaru czap polarnych. Czapy polarne, to rozległe miejsca pokryte szronem zestalonego dwutlenku węgla i prawdopodobnie wody, usytuowane w pobliżu biegunów Marsa. Czapę północną charakteryzuje bardziej rozbudowana struktura. To właśnie tam po raz pierwszy odkryto prócz dwutlenku węgla - wodór, co może wskazywać na obecność wody.
Czas, w jakim Mars wykonuje pełny obrót wokół własnej osi wynosi 24 godziny i 37 minut. Wokół Marsa orbitują dwa księżyce: Deimos i Fobos. Obydwa zostały odkryte w 1877 roku, przez amerykańskiego astronoma Asapha Halla. Deimos okrąża Marsa w ciągu 30 godzin i 18 minut, a jego średnia odległość od planety wynosi 23460km. Kształt Deimosa jest nieregularny (jego wymiary to 15x12x11km), swoim wyglądem przypomina ogromną bulwę ziemniaczaną. Fobos, drugi z księżyców jest większy i bliższy planecie. okrąża Marsa w ciągu 7 godzin i 39 minut (3 razy w ciągu marsjańskiej doby), przy średniej odległości 9380km. Ciekawostką jest fakt, że Fobos wstaje na zachodzie, a zachodzi na wschodzie Marsa. Ma nieregularny kształt. Tak jak Deimos, Fobos jest prawdopodobnie planetoidą przechwyconą przez pole grawitacyjne Marsa.
Na Marsie znajduje się najwyższa góra w Układu Słonecznego - wygasły wulkan, Olympus Mons mierzy ok. 27km, średnica jego krateru wynosi ponad 80km.
FOTO: NASA