![]() |
DOBÓR NATURALNY Dobór naturalny jest uważany za podstawowy mechanizm ewolucji biologicznej. Nie jest to jednak jakaś tajemnicza siła, dobierająca osobniki lepiej przystosowane. Organizmy żywe są pod wieloma względami zróżnicowane, to zróżnicowanie jest zdeterminowane genetycznie. Jeżeli założymy, że różnice te wpływają na przeżywanie i rozmnażanie się organizmów, to z pokolenia na pokolenia zmieniać się będzie frekwencja różnych form w populacji. Ponieważ zmiany te dotyczą cech zdeterminowanych genetycznie, wygodniej będzie rozważać dobór nie w kategoriach fenotypu, lecz zmian częstości genotypu, a jeszcze lepiej w kategoriach zmian częstości genów. Można więc powiedzieć, że wynik doboru to zmiany w genach, uwarunkowane zróżnicowana przeżywalnością i rozrodczością. Krytycy teorii doboru powątpiewają, czy z losowych mutacji, które są jedynie błędami przy kopiowaniu informacji genetycznej mogą powstać skomplikowane, a przez to mało prawdopodobne układy. Na tego rodzaju krytykę, zwolennicy teorii doboru odpowiadają w następujący sposób: każda zmiana w materiale genetycznym, zachodząca z małym prawdopodobieństwem, może pogorszyć lub poprawić dostosowanie. Biorąc pod uwagę fakt, że organizmy się rozmnażają, uzyskujemy wiele różnych układów, z których jedne są lepiej, drugie gorzej przystosowane. Działanie doboru polega na dopuszczaniu do dalszego rozrodu tylko lepiej przystosowanych. W celu lepszego wyjaśnienia tego zagadnienia można przytoczyć rozumowanie, którym posłużył się Richard Dawkins w książce Ślepy zegarmistrz. Dawkins stara się udowodnić, że dobór naturalny, bazując na przypadkowych układach, jest w stanie doprowadzić do powstania złożoności, którą dostrzegamy w naturze. Rozważane jest tam zdanie, będące cytatem z Hamleta, które brzmi: METHINKS IS LIKE A WEASEL (Zdaje mi się, że jest podobniejsza do łasicy przeł. J Paszkowski). Istnieje bardzo małe prawdopodobieństwo (1 na 1040), aby uzyskać takie zdanie z wszystkimi literami na właściwym miejscu, naciskając przypadkowe klawisze na klawiaturze komputera. Tak samo jak niemożliwe jest uzyskanie skomplikowanych układów w jednym kroku; na drodze tzw. "doboru jednorazowego". Dawkins rozważa jednak inny sposób według, którego może działać dobór, nazywa go "doborem kumulatywnym". Wyobraźmy sobie, że komputer wybiera przypadkową sekwencję 28 znaków (w przypadku Dawkinsa było to WDLMNLT DTJBKWIRZRZELMQCO P), następnie kopiuje w kilkunastu egzemplarzach (replikacja). Ale kopiując owe znaki, przypadkowo z pewnym stałym prawdopodobieństwem robi błędy (mutacje). Następnym krokiem jest wybór spośród uzyskanych sekwencji, tych które są najbardziej podobne do poszukiwanej. W ten sposób symulowane są procesy replikacji z mutacjami oraz selekcji. Oto co udało się uzyskać powtarzając ten zabieg, przez kolejne 40 pokoleń: (pokazano tylko co dziesiąte pokolenie): pokolenie 10: MDLDMNLS ITJISWHRZREZ MECS P, pokolenie 20: MELDINLS IT ISWPRKE Z WECSEL, pokolenie 30: METHINGS IT ISWLIKE B WECSEL, pokolenie 40: METHINGS IT IS LIKE I WEASEL, W czterdziestym trzecim pokoleniu udało się ostatecznie uzyskać cel! Dobór kumulatywny (gdzie, nawet najmniejsza poprawa stanu rzeczy tworzy podstawę przyszłego rozwoju) zasadniczo więc różni się od doboru jednorazowego (w którym każda próba zaczyna wszystko od nowa). Ewolucja nigdy by do niczego nie doszła, gdyby zachodzące w jej trakcie procesy zależałyby od doboru jednorazowego. Współczesna biologia odrzuca dziedziczenie cech nabytych i przypisuje genetyczną zmienność przypadkowym, mutacjom genowym i chromosomowym (odnośnik). Uważa się , że wśród wielu mutacji nieprzystosowawczych są również takie, które są przystosowawcze, natomiast zróżnicowane przeżywanie jest siłą eliminującą osobniki źle przystosowane, jednocześnie usuwając geny odpowiadające za wykształcenie się tego złego przystosowania.
![]() Š 1997, 1998 Biologia Molekularna w Internecie Webmaster ![]() |