![]() |
EKSPRESJA INFORMACJI GENETYCZNEJ W kolejnych rozdziałach obejmujących zagadnienie ekspresji informacji genetycznej u organizmów eukariotycznych mowa będzie o przetwarzaniu kodu nukleotydowego na język białkowy. Nie znaczy to jednak, że informacja zawarta w DNA dotyczy jedynie białek, czy to strukturalnych ( tj. budujących organizm ), czy enzymatycznych ( umożliwiających przeprowadzanie ogromnej liczby reakcji biochemicznych ). DNA opisuje również inne istotne dla funkcjonowania komórki związki takie jak: rRNA wchodzący w skład rybosomów, tRNA zangażowany w syntezę wcześniej wspomnianych białek i inne. Tak więc, w DNA występuje kilka klas genów, których transkrypcja prowadzi do powstania różnych produktów. Zanim jednak przejdziemy do poznawania poszczególnych etapów ekspresji, należy sobie uświadomić, że DNA nie jest w całości wykorzystany do kodowania informacji o strukturze wyżej wspomnianych związków. Znaczna część kwasu deoksyrybonukleinowego to rejony, które nie są nigdy "przetwarzane", a służą np. do przyłączania czynników regulujących procesy związane z DNA ( takie jak replikacja, rekombinacja, sama ekspresja i szereg innych ). Istnieją również w genomie obszary, których funkcja jak do tej pory nie została poznana. Można zatem eukariotyczne DNA podzielić na kilka klas: 1. Geny kodujące białka - u ssaków stanowią one ok. 2% (czyli bardzo niewiele) całego DNA; spośród nich wydrębnia się geny:
2. Geny nie kodujące białek ( ich końcowym produktem jest RNA ) - wielokrotnie powtórzone. Wśród nich wyróżnia się geny na:
3. Pseudogeny - odcinki DNA przypominające normalne geny występujące w genomie danego organizmu; nie kodują funkcjonalnego produktu. 4. Powtarzające się sekwencje, których rola w większości przypadków nie jest znana. 5. Obszary służące do przyłączania czynników regulujących procesy związane z DNA - enhancery, silencery ( o których mowa będzie już wkrótce ) i inne. I tak oto można przejść do omawiania ekspresji informacji genetycznej. Obejmuje ona szereg skomplikowanych i precyzyjnie regulowanych etapów. Ogólny zarys ekspresji przedstawia poniższy schemat. ![]() Każdy z uwzględnionych na schemacie etapów dzieli się jednak dalej na szereg procesów, które omówione zostaną w kolejnych rozdziałach.
![]() Š 1997, 1998 Biologia Molekularna w Internecie Webmaster ![]() |