__________________________________________________________________
Duitsland
-- land
van durf en drome
Soos ’n feniks het Duitsland uit die as van die Tweede
Węreldoorlog verrys -- om een van die węreld se toonaangewende nywerheidslande
te word. Die Duitse strewe na perfeksie en idealisme moet vandag steeds
duidelik wees vir elke buitelander wat dié land besoek...
__________________________________________________________________
DUITSLAND ... waar begin 'n mens om hierdie energieke en welvarende land
te beskryf?
By die veelbewoë hoofstad Berlyn,
wat vroeër so tragies deur die Skandmuur in twee gekloof is?
By Bonn, 'n internasionale
senusentrum van die republiek? Of by München, die trotse Beierse hoofstad, met
sy musikante, sy skilders en studente?
Of wat van Oberammergau met sy
Passiespele en pragtige houtsneewerke? Bremen, beroemd om sy
"Stadsmusikante"? Of die groen Swart Woud, die Ryn, die besneeude
Beierse Alpe, die mere van Mecklenburg en Holstein?
So ryk in verskeidenheid is
Duitsland dat die beroemde Amerikaanse reisiger-skrywer Mark Twain dit
bestempel het as "a beautiful country of infinite variety".
Dan het die land ook nog die węreld
verryk met sy geniale beroemdes: komponiste soos Wagner, Beethoven en Bach,
digters soos Goethe en Schiller, wiskundiges soos Carl Friedrich Gauss,
wetenskaplikes soos Albert Einstein ('n Duitse Jood) en 'n ruimte-eeuse
baanbreker soos Wernher von Braun.
Dis 'n land wat soos 'n feniks uit
die as van die Tweede Węreldoorlog verrys het. Die bomme van die Geallieerdes het groot dele van baie van die ou stede verwoes. Talle
bouwerke van weleer moes haastig vervang word deur doelmatige geboue (wat weliswaar
nie die fleur van die verwoestes gehad het nie).
Miskien
was Duitsland se mees tragiese rampspoed die 45 jaar lange verdeling van die land
in 'n oostelike en westelike staat ná die oorlog. Eers in Oktober 1990 was die
verskeurde land weer heel, danksy die einde van die Koue Oorlog en weens die
verval van die Sowjet-unie.
Maar die Duitse volk het ná die
Tweede Węreldoorlog, altans in die westelike deel, freneties aan die werk
gespring, soos bye wat 'n beskadigde korf tot elke prys gou wil herstel. Weldra
het die welvaart gevolg.
Só is die gees van die Duitse volk
-- energiek, gedissiplineerd, met die onblusbare wil om te oorlewe en 'n dryfkrag
om op die voorpunt van ontwikkeling te wees.
Sedert unifikasie het Duitsland ook
uit sy pad gegaan om die minder ontwikkelde Oos-Duitsland op te bou en die
produktiwiteit en lone daar tot westerse standaarde te verhoog. Maar die
modernisering en integrasie van die Oos-Duitse ekonomie is ook ’n duur
langtermyn-program.
•
AMPTELIKE NAAM: Federale Republiek van Duitsland.
•
OPPERVLAKTE: Altesaam 357 021 vk. km (349 223 vk. km land en 7798 vk. km
water).
•
HOOFSTAD: Berlyn.
•
VLAG: Die vlag verbeeld die Duitse Konfederasie en die Weimar-republiek.
•
TAAL: Twee soorte Duits: Hoogduits in die suide en middel en Platduits
in die noorde, maar die sprekers van laasgenoemde is vinnig aan die kwyn. Die
skole en media gebruik 'n gestandaardiseerde vorm van Hoogduits wat
Standaardduits genoem word.
•
VOLKSLIED: Derde vers van Deutschland-Lied.
• MUNT: In Januarie 2002 het Duitsland en nog elf lande van
die Europese Unie ’n gemeenskaplike geldeenheid, die euro, ingestel. In
Duitsland het dit die einde van die Deutsche
Mark (Duitse mark of DM) beteken.
•
BEVOLKING: 82
398 326, volgens ’n raming vir Julie 2003. Duitsers 91,5%, Turke 2,4%, ander
6,1% (meestal Serwiërs, Kroate, Italiane, Russe, Grieke, Pole en Spanjaarde).
•
GODSDIENSTE: Protestant 34% (hoofsaaklik Luthers),
Rooms-Katoliek 34%, Moslem 3,7% (meestal Turkse immigrante), onverbonde en ander 28,3%.
•
REGERING: Duitsland het 'n parlementęre demokrasie met 'n federale president
as staatshoof. Die land is 'n groepering van sestien state of Länder, elk met
sy eie grondwet en eie wette oor sake soos onderwys, gemeenskapsorganisasie en
die polisie. Elk van die sestien Länder word in die hoërhuis van die parlement
-- die Federale Raad of Bundesrat -- verteenwoordig deur drie of meer lede van
die staatsregering (afhangende van die inwonertal). Die lede van die laerhuis
-- die Federale Vergadering of Bundestag -- word deur volwasse stemgeregtigdes
gekies. Die uitvoerende gesag berus by die federale regering, wat deur 'n federale kanselier gelei word.
•
SAMESTELLING: Ná die Tweede Węreldoorlog was Duitsland verdeel in
Wes-Duitsland (die Federale Republiek van Duitsland) en Oos-Duitsland (die
Duitse Demokratiese Republiek). Op 3 Oktober 1990 is die land herenig.
• GEOGRAFIE: Daar is vyf hooflandstreke:
(1) Die Noord-Duitse
Vlakte lę laag en is byna plat. Dit word gedreineer deur breë riviere wat
noordwaarts tot in die Noordsee of die Oossee vloei. Dit sluit die Elbe, Ems,
Oder, Ryn en Weser in, almal belangrike kommersiële waterweë. Groot hawens en
nywerheidsentrums lę aan dié riviere.
Die breë riviervalleie en die land
langs die kus het sagte, vrugbare grond. Tussen die valleie is groot gebiede
van sand en gruis wat duisende jare gelede deur gletsers agtergelaat is.
Die suidelike rand van die
Noord-Duitse Vlakte het 'n vrugbare soort grond wat loess genoem word. Hierdie
gebied, waarin ou stede soos Bonn en Keulen geleë is, word intensief verbou en
is dig bevolk.
(2) Die Sentrale Hooglande is
'n reeks feitlik plat tot bergagtige plato's. Die riviere in hierdie streek het
steil, smal, ruwe klowe deur die landskap gekeep, soos die Rynvallei, een van
Europa se mooiste besienswaardighede.
(3) Die Suid-Duitse Heuwels
sluit in 'n reeks lang, ewewydige bulte (eskarpe), wat van die suidweste na die
noordooste loop. Skape word hier geteel. Die laaglande tussen die bulte het
vrugbare kleigrond wat van die beste landbougebiede in Duitsland is. 'n Groot
deel van die streek word deur die Ryn en sy twee sytakke, die riviere Main en
Neckar, dreineer. Die Donau -- die enigste groot rivier wat ooswaarts vloei --
dreineer die suidelike deel.
(4) Die Swart Woud is 'n
bergagtige gebied. Dit kry sy naam van die digte woude van donker denne en spar
wat die berghange oordek. Die gebied bestaan uit hooglande van graniet en sandsteen met diep, smal valleie. Dit is die toneel van
baie Duitse legendes en sprokies. Dis ook bekend om sy minerale bronne en
beroemde gesondheidsoorde.
(5) Die
Beierse Alpe bestaan uit majestueuse, met sneeu bedekte pieke van meer as
1800 m. Die hoogste spits in Duitsland, die 2963 m hoë Zugspitze, is hier geleë.
Die skone Beierse Alpe is heeljaar deur 'n vakansiewęreld.
• KLIMAAT: Duitsland is in die reël matig en
nat aan die kus, maar droër en kouer in die binneland. Tog is daar betreklik
min temperatuurwisselings tussen die uiterstes.
•
EKONOMIE: Duitsland is een van die ontwikkelde węreld se heel grootste
nywerheidsmoondhede. Die belangrikste nywerhede is onder meer gemoeid met
meganiese en elektriese ingenieurswese, chemikalieë, tekstielware,
kosverwerking en voertuie, met die swaar nywerhede en ingenieurswerke in die
Ruhrgebied gekonsentreer, chemikalieë in stede langs die Ryn en motorvoertuie
in groot provinsiale sentrums soos Stuttgart.
Buiten
steenkool, bruinkool, potas en sout, het Duitsland egter min natuurlike
hulpbronne, en die land steun swaar op invoer. Daar was ook 'n tekort aan
arbeid en talle "gasarbeiders" -- veral van Turkye en die voormalige Joego-Slawië --
is gewerf.
Die arbeidsbesetting was in 1999 33,4% in die
nywerhede, 2,8% in die landbou en 63,8% in dienslewering. Die bank- en geldwese is belangrike verdieners van valuta, en Frankfurt
is een van die węreld se toonaangewende finansiële en sakesentrums.
Die vernaamste landbouprodukte is
onder meer hop (vir bier), druiwe (vir wyn), suiker, beet, koring, gars en
suiwelprodukte. Woude bedek byna 'n derde van die land en verseker dit van 'n
florerende bosboubedryf.
Natuurlike hulpbronne in die
voormalige Oos-Duitsland is onder meer yster-, aluminium- en kopererts, asook
nikkel, tin en silwer. Die vernaamste nywerhede sluit in dié vir masjinerie,
vervoertoerusting, staal, sement, chemikalieë, bemesting en plastiekstowwe.
Maar die modernisering en integrasie van die
Oos-Duitse ekonomie is ook ’n duur langtermyn-program, met nagenoeg 70 miljard
euro wat jaarliks vanuit die weste moet kom om in die ooste ingeploeg te word.
_________________________________________________________
Terug na inhoudsblad -- klik hier
_________________________________________________________
Ons
Wonderlike Węreld op CD, 2004 - Uit Huisgenoot se Jongspan