Archaizmy i neologizmy û tak, tak, proszΩ siΩ
nie dziwiµ. Wyrazy r≤wnie┐ rodz╣ siΩ, ┐yj╣ i przemijaj╣ wraz ze £wiatem,
kt≤ry powo│a│ je do istnienia. Nie wierzycie? Spr≤bujcie wiΩc wyja£niµ
znaczenie s│≤w: ja│at, snecha, ze│wa, nie£ciora.
I co, s╣ jakie£ problemy? Dziwi│bym siΩ, gdyby by│o inaczej. Ustalenie
znaczenia niekt≤rych wyraz≤w wymaga du┐ych umiejΩtno£ci detektywistycznych.
Ja│at oznacza│ dawniej b│azna,
snecha - synow╣, za│wa
- siostrΩ mΩ┐a, nie£ciora -
kuzynkΩ. R≤wnie skomplikowane dociekania towarzysz╣ nieraz
£ledztwu w sprawie pochodzenia wyraz≤w. Czy przysz│oby Ci do g│owy, ┐e
ma±kut to rzeczownik utworzony od s│owa ma±ka,
czyli lewa rΩka? S╣dzΩ, ┐e dobrze teraz rozumiesz zwrot: za┐yµ kogo£
z ma±ki. Ma│o kto domy£la siΩ p│ac╣c w sklepie za paczkΩ kr≤wek,
┐e s│owo p│aciµ pochodzi od wyrazu p│at,
z czas≤w gdy p│at p│≤tna albo kawa│ soli zastΩpowa│ pieni╣dze. Rzeƒba
oznacza│a dawniej straszn╣ rzeƒ na polu bitwy, tre£µ
- w╣t│╣ trzcinΩ, uliczka - drzwi.
A mo┐e zgadniecie, od czego pochodzi s│owo poziomka? To krewniaczka
ziemi, a wiΩc i poziomicy. Przecie┐ poziomki £ciel╣ siΩ prawie
po ziemi. Moja dobra rada brzmi: siΩgaj jak najczΩ£ciej do s│ownika etymologicznego,
kt≤ry obja£nia pochodzenie i dawne znaczenie wyraz≤w. A od etymologii ju┐
tylko jeden ma│y krok do s│owotw≤rstwa.