W wiΩkszo╢ci system≤w komputerowych, r≤wnie┐ w Microsoft Windows, dane na twardym dysku s▒ zorganizowane hierarchicznie.
Z jednej strony s▒ to pliki, posiadaj▒ce okre╢lony rozmiar i zawieraj▒ce dane. Ka┐dy plik ma nazwΩ. W Microsoft Windows "rozszerzenie pliku" informuje o jego typie. Na przyk│ad rozszerzenie "*.exe", oznacza program wykonywalny, rozszerzenie "*.doc" oznacza dokument Word, "*.jpg" jest obrazem, itd. Niestety Eksplorator Windows domy╢lnie ukrywa rozszerzenia plik≤w. Mo┐na zmieniµ to zachowanie korzystaj▒c z menu opcje Eksploratora.
Z drugiej strony s▒ to katalogi. WinDirStat, podobnie jak Eksplorator Windows pokazuje katalogi w postaci ikonek symbolizuj▒cych ┐≤│te teczki. Katalogi tak┐e maj▒ nazwΩ, ale normalnie nie posiadaj▒ rozszerzenia. Katalogi s│u┐▒ jedynie do przechowywania plik≤w i innych katalog≤w ("podkatalog≤w"). Zgodnie z za│o┐eniem, ┐e katalogi mog▒ przechowywaµ inne podkatalogi, a te znowu mog▒ przechowywaµ podkatalogi, powstaje hierarchiczna struktura na dysku.
Zamiast "hierarchiczna struktura" mo┐emy po prostu powiedzieµ struktura drzewa.
Drzewo te┐ jest zbudowane hierarchicznie. Mamy ga│Ωzie, kt≤re przechodz▒
w podga│Ωzie, a te znowu w podga│Ωzie, a┐ do ko±ca, gdzie mamy li╢cie.
W systemie plik≤w te┐ mamy ga│Ωzie (katalogi), li╢cie (pliki) oraz korze± drzewa
(dysk twardy).
Dlatego w│a╢nie system plik≤w komputera mo┐emy okre╢liµ mianem "drzewa katalog≤w".
Inaczej ni┐ w rzeczywisto╢ci, na dysku pie± i ga│Ωzie mog▒ mieµ li╢cie.
Pliki - li╢cie, inaczej ni┐ w rzeczywisto╢ci mog▒ mieµ wiΩksz▒
objΩto╢µ (mierzon▒ w megabajtach lub gigabajtach), ni┐ niekt≤re
ga│Ωzie (katalogi). Mimo wszystko mo┐emy sobie wyobraziµ drzewo
obr≤cone, do g≤ry korzeniem, a listkami na d≤│.
Je┐eli od│ama│e╢ ga│▒╝ drzewa i po│o┐y│e╢ j▒ na ziemi, to ona sama sta│a siΩ ma│ym drzewem (tak przynajmniej mo┐na sobie j▒ wyobraziµ): Ka┐da ga│▒╝, razem z jej podga│Ωziami i li╢µmi, jest sama drzewem, dok│adniej poddrzewem.
W stosunku do systemu plik≤w mo┐emy u┐yµ metafory Rodzina drzew. Podkatalogi i pliki okre╢lonego katalogu s▒ nazywane jego dzieµmi. Natomiast katalog zawieraj▒cy te elementy mo┐emy nazwaµ ich rodzicem. Katalog g│≤wny (korze±, lub z angielskiego 'root') jest najwcze╢niejszym (najstarszym) przodkiem wszystkich element≤w w drzewie katalog≤w.
ªcie┐ka "C:\documents\letters\draft\loveletter.doc" okre╢la dysk twardy c:, w g│≤wnym katalogu "C:\" znajduje siΩ katalog "documents", dalej podkatalog "letters", jeszcze jeden podkatalog "draft" i na ko±cu mamy plik "loveletter.doc". Zatem ╢cie┐ka w precyzyjny spos≤b okre╢la drogΩ, jak▒ nale┐y przebyµ od g│≤wnego katalogu (korzenia), do pliku (li╢cia).