Katolickie wyznania wiary

Zgromadzono tutaj cztery podstawowe katolickie wyznania wiary. Trzy z nich s▒ zar≤wno w wersji polskiej, jak i │aci±skiej. Oto one:
Sk│ad Apostolski
Symbol Nicejsko-Konstantynopolitanski
Quicumque (Symbol ╢w. Atanazego)
Credo ╢w. Paw│a VI
B≤g absolutnie jeden
Tr≤jca Przenaj╢wiΩtsza
Jezus Chrystus
Duch ªwiΩty
Maryja Niepokalana Bogarodzica
Grzech pierworodny
Odrodzeni przez Chrzest ╢wiΩty
Ko╢ci≤│ ╢wiΩty
Naj╢wiΩtsza Eucharystia
Kr≤lestwo Bo┐e
»ycie wieczne


Symbolum Apostolorum

Sk│ad Apostolski

Credo in Deum Patrem omnipotentem, Creatorem caeli et terrae. Et in Iesum Christum, Filium eius unicum, Dominum nostrum, qui conceptus est de Spiritu Sancto, natus ex Maria Virgine, passus sub Pontio Pilato, crucifixus, mortuus, et sepultus, descendit ad infernos, tertia die resurrexit a mortuis, ascendit ad caelos, sedet ad dexteram Dei Patris omnipotentis, inde venturus est iudicare vivos et mortuos. Credo in Spiritum Sanctum, sanctam Ecclesiam catholicam, sanctorum communionem, remissionem peccatorum, carnis resurrectionem et vitam aeternam. Amen. WierzΩ w Boga, Ojca wszechmog▒cego, Stworzyciela nieba i ziemi. I w Jezusa Chrystusa, Syna Jego jedynego, Pana naszego, kt≤ry siΩ pocz▒│ z Ducha ªwiΩtego, narodzi│ siΩ z Maryi Panny, umΩczon pod Ponckim Pi│atem, ukrzy┐owan, umar│ i pogrzebion, zst▒pi│ do piekie│, trzeciego dnia zmartwychwsta│; wst▒pi│ na niebiosa, siedzi po prawicy Boga Ojca Wszechmog▒cego, stamt▒d przyjdzie s▒dziµ ┐ywych i umar│ych. WierzΩ w Ducha ªwiΩtego, ╢wiΩty Ko╢ci≤│ powszechny, ╢wiΩtych obcowanie, grzech≤w odpuszczenie, cia│a zmartwychwstanie, ┐ywot wieczny. Amen.

Symbolum Nicaenum

Symbol Nicejsko-Konstantynopolita±ski

Credo in unum Deum, Patrem omnipotentem, factorem caeli et terrae, visibilium omnium et invisibilium. WierzΩ w jednego Boga, Ojca wszechmog▒cego, Stworzyciela nieba i ziemi, wszystkich rzeczy widzialnych i niewidzialnych.
Et in unum Dominum Iesum Christum, Filium Dei unigenitum, et ex Patre natum ante omnia saecula. I w jednego Pana Jezusa Chrystusa, Syna Bo┐ego Jednorodzonego, kt≤ry z Ojca jest zrodzony przed wszystkimi wiekami.
Deum de Deo, Lumen de Lumine, Deum verum de Deo vero. Genitum non factum, consubstantialem Patri: per quem omnia facta sunt. B≤g z Boga, ╢wiat│o╢µ ze ╢wiat│o╢ci, B≤g prawdziwy z Boga prawdziwego. Zrodzony a nie stworzony, wsp≤│istotny Ojcu, a przez niego wszystko siΩ sta│o.
Qui propter nos homines et propter nostram salutem descendit de caelis. On to dla nas ludzi i dla naszego zbawienia zst▒pi│ z nieba.
Et incarnatus est de Spiritu Sancto ex Maria Virgine, et homo factus est. I za spraw▒ Ducha ªwiΩtego przyj▒│ cia│o z Maryi Dziewicy i sta│ siΩ cz│owiekiem
Crucifixus etiam pro nobis sub Pontio Pilato, passus et sepultus est, et resurrexit tertia die, secundum Scripturas, et ascendit in caelum, sedet ad dexteram Patris. Ukrzy┐owany r≤wnie┐ za nas, pod Poncjuszem Pi│atem zosta│ umΩczony i pogrzebany. I zmartwychwsta│ trzeciego dnia, jak oznajmia Pismo. I wst▒pi│ do nieba; siedzi po prawicy Ojca
Et iterum venturus est cum gloria, iudicare vivos et mortuos, cuius regni non erit finis. I powt≤rnie przyjdzie w chwale s▒dziµ ┐ywych i umar│ych: A kr≤lestwu Jego nie bΩdzie ko±ca
Et in Spiritum Sanctum, Dominum et vivificantem, qui ex Patre Filioque procedit. WierzΩ w Ducha ªwiΩtego, Pana i O┐ywiciela, kt≤ry od Ojca i Syna pochodzi
Qui cum Patre et Filio simul adoratur et conglorificatur: qui locutus est per prophetas. Kt≤ry z Ojcem i Synem wsp≤lnie odbiera uwielbienie i chwa│Ω. Kt≤ry m≤wi│ przez prorok≤w.
Et unam, sanctam, catholicam et apostolicam Ecclesiam. WierzΩ w jeden, ╢wiΩty, powszechny i apostolski Ko╢ci≤│.
Confiteor unum baptisma in remissionem peccatorum. WyznajΩ jeden chrzest na odpuszczenie grzech≤w.
Et expecto resurrectionem mortuorum, et vitam venturi saeculi. Amen. I oczekujΩ wskrzeszenia umar│ych. I ┐ycia wiecznego w przysz│ym ╢wiecie. Amen.


Quicumque

Symbol ╢w. Atanazego

Quicumque vult salvus esse, ante omnia opus est, ut teneat catholicam fidem: Ktokolwiek pragnie byµ zbawiony, powinien przede wszystkim trzymaµ siΩ wiary katolickiej.
Quam nisi quisque integram inviolatamque servaverit, absque dubio in aeternam peribit. Kto by jej w ca│o╢ci i bez uszczerbku nie zachowa│, niechybnie zginie na wieki.
Fides autem catholica haec est: ut unum Deum in Trinitate, et Trinitatem in unitate veneremur. Wiara za╢ katolicka jest, aby╢my czcili jednego Boga w Tr≤jcy, a Tr≤jcΩ w jedno╢ci,
Neque confundentes personas, neque substantiam seperantes. nie mieszaj▒c osob, ani nie rozdzielaj▒c istoty.
Alia est enim persona Patris alia Filii, alia Spiritus Sancti: Bo inn▒ jest osoba Ojca, inn▒ Syna, inn▒ Ducha ªwiΩtego,
Sed Patris, et Fili, et Spiritus Sancti una est divinitas, aequalis gloria, coeterna maiestas. lecz Ojca i Syna i Ducha ªwiΩtego jedno jest B≤stwo, r≤wna chwa│a i jednowieczny majestat.
Qualis Pater, talis Filius, talis Spiritus Sanctus. Jaki jest Ojciec, taki te┐ i Syn i taki Duch ªwiΩty.
Increatus Pater, increatus Filius, increatus Spiritus Sanctus. Nie stworzony Ojciec, nie stworzony Syn, nie stworzony Duch ªwiΩty.
Immensus Pater, immensus Filius, immensus Spiritus Sanctus. Niezmierzony Ojciec, niezmierzony Syn, niezmierzony Duch ªwiΩty.
Aeternus Pater, aeternus Filius, aeternus Spiritus Sanctus. Wieczny Ojciec, wieczny Syn, wieczny Duch ªwiΩty.
Et tamen non tres aeterni, sed unus aeternus. A jednak nie ma trzech wiecznych, lecz jeden Wieczny,
Sicut non tres increati, nec tres immensi, sed unus increatus, et unus immensus. jako i nie ma trzech nie stworzonych, ani trzech niezmierzonych, lecz jeden Nie stworzony i jeden Niezmierzony.
Similiter omnipotens Pater, omnipotens Filius, omnipotens Spiritus Sanctus. Podobnie te┐ wszechmog▒cy jest Ojciec, wszechmog▒cy Syn i wszechmog▒cy Duch SwiΩty,
Et tamen non tres omnipotentes, sed unus omnipotens. a jednak nie ma trzech wszechmog▒cych, lecz jeden jest Wszechmog▒cy.
Ita Deus Pater, Deus Filius, Deus Spiritus Sanctus. Tak te┐ Ojciec jest Bogiem, Syn jest Bogiem, Duch ªwiΩty jest Bogiem,
Et tamen non tres dii, sed unus est Deus. a jednak nie ma trzech bog≤w, lecz jeden jest B≤g.
Ita Dominus Pater, Dominus Filius, Dominus Spiritus Sanctus. Tak r≤wnie┐ Ojciec jest Panem, Syn jest Panem i Duch ªwiΩty jest Panem,
Et tamen non tres Domini, sed unus est Dominus. a jednak nie ma trzech pan≤w, lecz jest jeden Pan.
Quia, sicut singillatim unamquamque personam Deum ac Dominum confiteri christiana veritate compelimur: ita tres Deos aut Dominos dicere catholica religione prohibemur. Bo, jak nas wiara chrze╢cija±ska sk│ania do tego, by╢my ka┐d▒ OsobΩ w szczeg≤lno╢ci wyznawali Bogiem i Panem, tak nam te┐ religia katolicka zabrania m≤wiµ o trzech bogach lub trzech panach.
Pater a nullo est factus: nec creatus, nec genitus. Ojciec nie jest przez nikogo ani uczyniony, ani stworzony, ani zrodzony.
Filius a Patre solo est: non factus, nec creatus, sed genitus. Syn jest od Ojca samego nie uczyniony, ani stworzony, lecz zrodzony.
Spiritus Sanctus a Patre et Filio: non factus, nec creatus, nec genitus, sed procedens. Duch ªwiΩty jest od Ojca i Syna nie uczyniony, nie stworzony, ani nie zrodzony, lecz od Nich pochodzi.
Unus ergo Pater, non tres Patres: unus Filius, non tres Filii: unus Spiritus Sanctus, non tres Spiritus Sancti. WiΩc jeden tylko Ojciec, nie trzech ojc≤w, jeden Syn, nie trzech syn≤w, jeden Duch ªwiΩty, nie trzech duch≤w ╢wiΩtych.
Et in hac Trinitate nihil prius aut posterius, nihil maius aut minus: sed totae tres personae coaeternae sibi sunt et coaequales. A w tej Tr≤jcy nic nie jest wcze╢niejsze lub p≤╝niejsze, nic wiΩksze lub mniejsze, lecz wszystkie trzy Osoby jednakowo s▒ wieczne
Ita ut per omnia, sicut iam supra dictum est, et unitas in Trinitate, et Trinitas in unitate veneranda sit. i we wszystkim - jak siΩ ju┐ powiedzia│o - nale┐y czciµ Jedno╢µ w Tr≤jcy a Tr≤jcΩ w Jedno╢ci.
Qui vult ergo salvus esse, ita de Trinitate sentiat. Kto chce byµ zbawiony, tak niechaj o Tr≤jcy rozumie.
Sed necessarium est ad aeternam salutem, ut incarnationem quoque Domini nostri Iesu Christi fideliter credat. Lecz do zbawienia wiecznego potrzeba nadto z pe│ni▒ wiary uznawaµ wcielenie Pana naszego Jezusa Chrystusa.
Est ergo fides recta ut credamus et confiteamur, quia Dominus noster Iesus Christus, Dei Filius, Deus et homo est. Ot≤┐ prawdziwa wiara ┐▒da, by╢my wierzyli i wyznawali, ┐e Pan nasz Jezus Chrystus, Syn Bo┐y, Bogiem jest i cz│owiekiem.
Deus est ex substantia Patris ante saecula genitus: et homo est ex substantia matris in saeculo natus. Bogiem - z istoty Ojca zrodzony przedwiecznie, cz│owiekiem za╢ - z istoty matki narodzony w czasie.
Perfectus Deus, perfectus homo: ex anima rationali et humana carne subsistens. B≤g doskona│y i cz│owiek doskona│y, z│o┐ony z rozumnej duszy i cia│a ludzkiego.
Aequalis Patri secundum divinitatem: minor Patre secundum humanitatem. R≤wny Ojcu ze wzglΩdu na sw▒ bosko╢µ, mniejszy od Ojca ze wzglΩdu na swe cz│owiecze±stwo.
Qui licet Deus sit et homo, non duo tamen, sed unus est Christus. I jakkolwiek jest Bogiem i cz│owiekiem, to jednak nie masz dw≤ch, lecz jeden tylko jest Chrystus.
Unus autem non conversione divinitatis in carnem, sed assumptione humanitatis in Deum. Jeden, nie przez przemianΩ b≤stwa w cia│o, lecz przez przyjΩcie cz│owiecze±stwa przez Boga.
Unus omnino, non confusione substantiae, sed unitate personae. BezwzglΩdnie jeden - nie przez zlanie siΩ natur, lecz przez jedno╢µ osoby.
Nam sicut anima rationalis et caro unus est homo: ita Deus et homo unus est Christus. Bo jak rozumna dusza i cia│o stanowi▒ jednego cz│owieka, tak B≤g i cz│owiek jednym jest Chrystusem,
Qui passus est pro salute nostra: descendit ad inferos: tertia die resurrexit a mortuis. kt≤ry cierpia│ dla naszego zbawienia, zst▒pi│ do piekie│, trzeciego dnia zmartwychwsta│.
Ascendit ad caelos, sedet ad dexteram Dei Patris omnipotentis: inde venturus est iudicare vivos et mortuos. Wst▒pi│ na niebiosa, siedzi po prawicy Boga Ojca wszechmog▒cego, stamt▒d przyjdzie s▒dziµ ┐ywych i umar│ych.
Ad cuius adventum omnes homines resurgere habent cum corporibus suis: et reddituri sunt de factis propriis rationem. A na Jego przyj╢cie maj▒ wszyscy ludzie zmartwych wstaµ w cia│ach swoich i zdaµ rachunek ze spraw swoich.
Et qui bona egerunt, ibunt in vitam aeternam: qui vero mala, in ignem aeternum. I p≤jd▒ ci, kt≤rzy czynili dobrze, do ┐ywota wiecznego, a ktorzy ╝le czynili - w ogie± wieczny.
Haec est fides catholica, quam nisi quisque fideliter firmiterque crediderit, salvus esse non poterit. Amen. Taka jest wiara katolicka, bez kt≤rej wiernego i sta│ego zachowania nikt zbawienia dost▒piµ nie mo┐e

Credo ╢w. Paw│a VI

B≤g absolutnie jeden

Wierzymy w jednego Boga, Ojca, Syna i Ducha ªwiΩtego, Stw≤rcΩ rzeczy widzialnych - do jakich nale┐y ╢wiat, w kt≤rym ┐yjemy - oraz niewidzialnych - jakimi s▒ czyste duchy, kt≤re nazywamy te┐ anio│ami - Stw≤rcΩ r≤wnie┐ duszy duchowej i nie╢miertelnej ka┐dego cz│owieka.

Wierzymy, ┐e ten jedyny B≤g jest absolutnie jeden, zar≤wno w swej naj╢wiΩtszej Istocie, jak i we wszystkich swych doskona│o╢ciach; w swojej wszechmocy, w swej niesko±czonej m▒dro╢ci, w swojej opatrzno╢ci, w swej woli i mi│o╢ci. Jest On "Tym, kt≤ry jest"; jak to sam objawi│ Moj┐eszowi; jest Mi│o╢ci▒, jak pouczy│ nas Jan Aposto│. Te dwa imiona, Byt i Mi│o╢µ, wyra┐aj▒ w spos≤b niewypowiedzialny tΩ sam▒ bosk▒ prawdΩ o Tym, kt≤ry siΩ nam objawi│ i kt≤ry, "mieszkaj▒c w nieprzystΩpnej ╢wiat│o╢ci", jest sam w sobie ponad wszelkim imieniem i ponad wszelkimi rzeczami oraz wszelkim stworzonym umys│em.

Tr≤jca Przenaj╢wiΩtsza

Jedynie sam B≤g mo┐e udzieliµ nam prawdziwego i pe│nego poznania Siebie samego, objawiaj▒c siΩ jako Ojciec, Syn i Duch ╢wiΩty Przez │askΩ jeste╢my wezwani do uczestnictwa w Jego wiekuistym ┐yciu, tu na ziemi w pomroce wiary, a po ╢mierci w ╢wiat│o╢ci wiekuistej. Wzajemne zwi▒zki, tworz▒ce odwieczne trzy Osoby, z kt≤rych ka┐da jest jednym i tym samym bytem Bo┐ym, stanowi▒ b│ogos│awione ┐ycie wewnΩtrzne Naj╢wiΩtszego Boga, kt≤re niesko±czenie przewy┐sza to, co my po ludzku mo┐emy poj▒µ. Dlatego to dziΩki sk│adamy dobroci Bo┐ej za to, ┐e bardzo wielu wierz▒cych mo┐e z nami ╢wiadczyµ wobec ludzi o jedno╢ci Boga, choµ nie zna tajemnicy Tr≤jcy Przenaj╢wiΩtszej.

Wierzymy wiΩc w Boga Ojca, kt≤ry przez ca│▒ wieczno╢µ rodzi Syna - wierzymy w Syna, S│owo Bo┐e, kt≤re odwiecznie siΩ rodzi - wierzymy w Ducha ªwiΩtego, OsobΩ nie stworzon▒, kt≤ry od Ojca i Syna pochodzi jako wiekuista ich mi│o╢µ wzajemna. W trzech Osobach Boskich, kt≤re s▒ Sobie wsp≤│wieczne i r≤wne, ┐ycie i szczΩ╢liwo╢µ Boga absolutnie jednego wystΩpuj▒ w najwiΩkszej pe│ni i doskona│o╢ci, z najwy┐sz▒ wznios│o╢ci▒ i chwa│▒ w│asn▒ Tego, kt≤ry jest, a nie zosta│ stworzony. Zatem "jedno╢µ w Tr≤jcy, a Tr≤jca w jedno╢ci winna doznawaµ czci".

Jezus Chrystus

Wierzymy w Pana naszego, Jezusa Chrystusa, kt≤ry jest Synem Bo┐ym. Jest On S│owem wiekuistym; zrodzony z Ojca przed wszystkimi wiekami i wsp≤│istotny z Ojcem, przez kt≤rego wszystko siΩ sta│o. Przyj▒│ On cia│o za spraw▒ Ducha ªwiΩtego z Maryi Dziewicy i sta│ siΩ cz│owiekiem; r≤wny wiΩc Ojcu co do B≤stwa, a mniejszy od Ojca ze wzglΩdu na cz│owiecze±stwo, ca│kowicie jeden, nie przez zmieszanie natur (co jest niemo┐liwe), lecz jedno╢ci▒ osoby.

Zamieszka│ On w╢r≤d nas, pe│en │aski i prawdy. Obwie╢ci│ i ustanowi│ Kr≤lestwo Bo┐e, sprawiaj▒c, ┐e poznali╢my Ojca. Da│ nam przykazanie, aby╢my siΩ wzajemnie mi│owali, tak jak On nas umi│owa│. Nauczy│ nas drogi b│ogos│awie±stw ewangelicznych, wed│ug kt≤rych mamy byµ ubodzy w duchu i cisi, mamy znosiµ cierpliwie dolegliwo╢ci, pragn▒µ sprawiedliwo╢ci, byµ mi│osiernymi, czystego serca, czyni▒cymi pok≤j, mamy znosiµ prze╢ladowanie dla sprawiedliwo╢ci. UmΩczony zosta│ pod Poncjuszem Pi│atem - On, Baranek Bo┐y, przyjmuj▒c na siebie grzechy ╢wiata, umar│ za nas przybity do krzy┐a, przynosz▒c nam zbawienie przez krew Odkupienia. Pogrzebany, zmartwychwsta│ w│asn▒ moc▒ trzeciego dnia, wynosz▒c nas swym zmartwychwstaniem do uczestnictwa w ┐yciu Bo┐ym, kt≤re jest ┐yciem │aski. Wst▒pi│ do nieba, sk▒d ponownie przyjdzie s▒dziµ ┐ywych i umar│ych, ka┐dego wed│ug jego zas│ug; ci, kt≤rzy odpowiedzieli na mi│o╢µ i │askawo╢µ Boga, p≤jd▒ do ┐ywota wiecznego, a ci, kt≤rzy a┐ do ╢mierci odrzucali je, bΩd▒ skazani na ogie± nigdy nie gasn▒cy. - A Kr≤lestwu Jego nie bΩdzie ko±ca.

Duch ªwiΩty

Wierzymy w Ducha ªwiΩtego, Pana i O┐ywiciela, kt≤ry z Ojcem i Synem wsp≤lnie odbiera uwielbienie i chwa│Ω - kt≤ry m≤wi│ przez Prorok≤w. On to zosta│ zes│any nam przez Chrystusa po Jego zmartwychwstaniu i wniebowst▒pieniu do Ojca; On o╢wieca, o┐ywia, strze┐e Ko╢ci≤│ i rz▒dzi nim, oczyszczaj▒c jego cz│onki, o ile tylko nie sprzeciwiaj▒ siΩ │asce. DziΩki Jego dzia│aniu, kt≤re dosiΩga duszy, cz│owiek w pokorze, zaczerpniΩtej z Chrystusa, mo┐e staµ siΩ doskona│y jak Ojciec, kt≤ry jest w niebiesiech.

Maryja Niepokalana Bogarodzica

Wierzymy, ┐e Naj╢wiΩtsza Maryja, pozostaj▒ca zawsze dziewic▒, by│a Matk▒ S│owa Wcielonego, Boga naszego i Zbawiciela, Jezusa Chrystusa, i ┐e Ona to ze wzglΩdu na zas│ugi swojego Syna zosta│a odkupiona w doskonalszy spos≤b, zachowana woln▒ od wszelkiej zmazy grzechu pierworodnego i darem │aski przewy┐sza dalece wszelkie inne stworzenia. Z│▒czona ╢cis│ym i nierozerwalnym wΩz│em z tajemnic▒ Wcielenia i Odkupienia, Naj╢wiΩtsza Maryja Panna Niepokalana po dokonaniu ┐ycia ziemskiego zosta│a wyniesiona z cia│em i dusza do chwa│y niebieskiej i upodobniona do swego Syna, kt≤ry zmartwychwsta│; dost▒pi│a uprzednio losu wszystkich sprawiedliwych. Wierzymy, ┐e Naj╢wiΩtsza Bo┐a Rodzicielka, Nowa Ewa, Matka Ko╢cio│a, spieszy spe│niaµ z nieba macierzy±skie zadanie wobec cz│onk≤w Chrystusa, aby dopom≤c do zrodzenia i pomno┐enia ┐ycia Bo┐ego w duszach ludzi odkupionych.

Grzech pierworodny

Wierzymy, ┐e w Adamie wszyscy zgrzeszyli; dlatego natura ludzka, wsp≤lna wszystkim ludziom, z powodu grzechu pierworodnego przeze± pope│nionego, zosta│a doprowadzona do stanu, w kt≤rym ponosi szkody st▒d wynik│e; nie jest ona t▒ natur▒, kt≤r▒ posiadali nasi pierwsi rodzice, stworzeni w ╢wiΩto╢ci i sprawiedliwo╢ci, i w kt≤rej cz│owiek by│ wolny od z│a i ╢mierci. Tak wiΩc upad│a natura ludzka zosta│a pozbawiona daru │aski, kt≤rym przedtem by│a ozdobiona, zosta│a zraniona w swoich si│ach naturalnych, poddana w│adztwu ╢mierci, kt≤re przesz│o na wszystkich ludzi; z tego powodu ka┐dy cz│owiek rodzi siΩ w grzechu. Utrzymujemy wiΩc za Soborem Trydenckim, ┐e grzech pierworodny wraz z natur▒ ludzk▒ przekazywany jest "przez zrodzenie, a nie przez na╢ladownictwo" i ┐e jest on "w│asnym grzechem". Wierzymy, ┐e Pan nasz Jezus Chrystus, odkupi│ nas przez OfiarΩ krzy┐a od grzechu pierworodnego i od wszystkich grzech≤w osobistych, przez ka┐dego z nas pope│nionych, tak ┐e sprawdza siΩ zdanie Aposto│a: "Gdzie wzm≤g│ siΩ grzech, tam jeszcze obficiej rozla│a siΩ │aska".

Odrodzeni przez Chrzest ╢wiΩty

Wyznajemy z wiar▒ jeden Chrzest, ustanowiony przez Pana naszego, Jezusa Chrystusa, na odpuszczenie grzech≤w; ┐e r≤wnie┐ dzieciom, kt≤re nie mog│y jeszcze zmazaµ siΩ grzechem osobistym, nale┐y udzielaµ Chrztu, aby pozbawione │aski nadprzyrodzonej przy zrodzeniu odradza│y siΩ "z wody i Ducha ªwiΩtego do ┐ycia boskiego w Chrystusie Jezusie".

Ko╢ci≤│ ╢wiΩty

Wierzymy w jeden, ╢wiΩty, katolicki i apostolski Ko╢ci≤│, zbudowany przez Jezusa Chrystusa na opoce, kt≤r▒ jest Piotr. Jest on cia│em mistycznym Chrystusa, spo│eczno╢ci▒ widzialn▒, wyposa┐on▒ w organa hierarchiczne, a zarazem wsp≤lnot▒ duchow▒, Ko╢cio│em ziemskim, Ludem Bo┐ym pielgrzymuj▒cym tu na ziemi i Ko╢cio│em wyposa┐onym w dary niebieskie - zal▒┐kiem i zacz▒tkiem Kr≤lestwa Bo┐ego, dziΩki kt≤remu dzie│o i mΩka Odkupienia przed│u┐aj▒ siΩ w pokolenia ludzkie; pragnie on z ca│ych si│ doskona│ego spe│nienia przy ko±cu czasu w chwale niebieskiej.

Pan Jezus kszta│tuje Ko╢ci≤│ przez Sakramenty, kt≤re wyp│ywaj▒ z Jego pe│ni. Przez nie bowiem sprawia, ┐e cz│onki jego uczestnicz▒ w tajemnicy ╢mierci i zmartwychwstania Jezusa Chrystusa, pod tchnieniem Ducha ªwiΩtego, kt≤ry udziela im ┐ycia i zdolno╢ci do dzia│ania. Jest wiΩc Ko╢ci≤│ ╢wiΩty, choµ w │onie swoim obejmuje grzesznik≤w, albowiem cieszy siΩ nie innym ┐yciem, jak ┐yciem │aski; je╢li cz│onki jego karmi▒ siΩ ni▒, u╢wiΩcaj▒ siΩ - je╢li za╢ odwracaj▒ siΩ od niej, obci▒┐aj▒ siΩ grzechami i zmazami, kt≤re stoj▒ na przeszkodzie rozszerzaniu siΩ jego promiennej ╢wiΩto╢ci. Dlatego Ko╢ci≤│ cierpi i czyni pokutΩ za przestΩpstwa, maj▒c w│adzΩ uwolnienia od nich swoich syn≤w, dziΩki Krwi Chrystusa i z daru Ducha ªwiΩtego.

Ko╢ci≤│; dziedzic obietnic Bo┐ych i c≤ra Abrahama wed│ug ducha, przez owego mianowicie Izraela, kt≤rego ╢wiΩtych Ksi▒g z mi│o╢ci▒ strze┐e i kt≤rego Patriarch≤w i Prorok≤w pobo┐nie czci zbudowany na Aposto│ach, przekazuje wiernie poprzez wieki zar≤wno ich s│owo zawsze ┐ywe, jak i w│adzΩ pastersk▒ w nastΩpcy Piotra i w biskupach, pozostaj▒cych z nim we wsp≤lnocie; wreszcie, ciesz▒c siΩ ustawiczn▒ opiek▒ Ducha ªwiΩtego, pe│ni Ko╢ci≤│ pos│annictwo przechowywania, nauczania, wyja╢niania i rozpowszechniania prawdy, kt≤r▒ B≤g objawi│ ludziom przez Prorok≤w w pewnej mierze jeszcze przys│oniΩt▒, a w spos≤b doskona│y i absolutny przez Pana Jezusa.

Wierzymy w to wszystko, co zawiera siΩ w s│owie Bo┐ym, spisanym lub przekazanym tradycj▒, i co Ko╢ci≤│ podaje do wierzenia jako objawione przez Boga, czy to przez uroczyste orzeczenie, czy te┐ w zwyczajnym, powszechnym nauczaniu. Wierzymy w nieomy1no╢µ, kt≤r▒ siΩ cieszy nastΩpca Piotra, gdy przemawia ex cathedra, jako Pasterz i Nauczyciel wszystkich chrze╢cijan, i kt≤r▒ posiada r≤wnie┐ Kolegium Biskup≤w, gdy wraz z nim wykonuje urz▒d nauczycielski.

Wierzymy, ┐e Ko╢ci≤│, kt≤ry Chrystus za│o┐y│ i za kt≤ry siΩ modli, jest niewzruszenie jeden co do wiary i kultu oraz przez wsp≤lny wΩze│ ╢wiΩtej hierarchii. Przebogata r≤┐norodno╢µ obrzΩd≤w liturgicznych w │onie tego┐ Ko╢cio│a czy te┐ prawowite zr≤┐nicowanie dziedzictwa teologicznego i duchowego oraz poszczeg≤lnych dyscyplin nie tylko nie przeszkadza jego jedno╢ci, ale nawet ja╢niej j▒ okazuje.

Uznaj▒c, i┐ poza organizmem Ko╢cio│a Chrystusowego znajduje siΩ wiele element≤w u╢wiΩcenia i prawdy, kt≤re jako dobra w│asne samego Ko╢cio│a nak│aniaj▒ do jedno╢ci katolickiej, a zarazem wierz▒c w dzia│anie Ducha ªwiΩtego, kt≤ry we wszystkich uczniach Chrystusa wznieca pragnienie owej jedno╢ci, mamy nadziejΩ, ┐e chrze╢cijanie, kt≤rzy nie za┐ywaj▒ jeszcze pe│nej wsp≤lnoty jednego Ko╢cio│a, zjednocz▒ siΩ w ko±cu kiedy╢ w jedn▒ owczarniΩ, pod jednym Pasterzem.

Wierzymy, i┐ Ko╢ci≤│ jest konieczny do zbawienia. Jeden bowiem Chrystus jest Po╢rednikiem i drog▒ zbawienia, kt≤ry w Ciele swoim - jakim jest Ko╢ci≤│ - staje siΩ dla nas obecny. Lecz Bo┐y plan zbawienia obejmuje wszystkich ludzi; ci bowiem, kt≤rzy bez winy nie znaj▒ Ewangelii Chrystusa i Jego Ko╢cio│a, szukaj▒ jednak Boga szczerym sercem i usi│uj▒ pod wp│ywem │aski wype│niµ wolΩ Jego, poznan▒ przez g│os sumienia, nale┐▒ r≤wnie┐ w liczbie, wiadomej tylko jednemu Bogu, do Jego ludu, choµ sposobem niewidzialnym, i mog▒ osi▒gn▒µ zbawienie wieczne.

Naj╢wiΩtsza Eucharystia

Wierzymy, ┐e Msza, kt≤r▒ odprawia kap│an w zastΩpstwie Chrystusa moc▒ w│adzy, otrzymanej przez sakrament kap│a±stwa i kt≤ra jest ofiarowana przez niego w imieniu Chrystusa oraz cz│onk≤w Jego mistycznego cia│a, jest rzeczywi╢cie Ofiar▒ Kalwarii, kt≤ra uobecnia siΩ sakramentalnie na naszych o│tarzach. Wierzymy, ┐e tak jak chleb i wino konsekrowane przez Pana podczas ostatniej Wieczerzy, przemieni│y siΩ w Cia│o Jego i w Jego Krew, kt≤re niebawem mia│y byµ za nas na krzy┐u ofiarowane, tak r≤wnie┐ chleb i wino, konsekrowane przez kap│ana, przemieniaj▒ siΩ w Cia│o i Krew Chrystusa, zasiadaj▒cego w chwale niebieskiej. Wierzy my, ┐e tajemna obecno╢µ Pana pod postaci▒ tych rzeczy, kt≤re naszym zmys│om w dalszym ci▒gu okazuj▒ siΩ takimi, jakimi by│y przedtem, jest prawdziwa, rzeczywista i substancjalna.

W tym sakramencie Chrystus nie inaczej mo┐e byµ obecny, jak tylko przez przemianΩ ca│ej substancji chleba w Jego Cia│o i ca│ej substancji wina w Jego Krew przy pozostawaniu tylko w│a╢ciwo╢ci chleba i wina, kt≤re dostrzegamy naszymi zmys│ami. Ta tajemnicza przemiana w spos≤b nale┐yty i w│a╢ciwy nazywana jest przez Ko╢ci≤│ ╢wiΩty przeistoczeniem. Wszelkie za╢ t│umaczenia teolog≤w, kt≤re usi│uj▒ nieco rozumieµ tΩ tajemnicΩ, aby zgodne by│o z wiar▒ katolick▒, powinno niewzruszenie utrzymywaµ, ┐e niezale┐nie od naszej ╢wiadomo╢ci chleb i wino po konsekracji rzeczywi╢cie przesta│y istnieµ, tak ┐e po niej godne uwielbienia Cia│o i Krew Pana Jezusa s▒ prawdziwie przed nami obecne pod postaciami sakramentalnymi chleba i wina, jak ┐yczy│ sobie tego sam Pan, aby daµ nam Siebie na pokarm i aby nas zespoliµ w jedno╢ci swego Cia│a mistycznego. Jedyne, indywidualne istnienie Chrystusa Pana w chwale niebieskiej nie uwielokrotnia siΩ przez sakrament, lecz staje siΩ obecne w r≤┐nych miejscach ╢wiata, gdzie odprawia siΩ Ofiara eucharystyczna. Oto mamy owo Misterium wiary i bogactw eucharystycznych, kt≤re winni╢my bezwarunkowo uznaµ. To samo istnienie za╢ pozostaje obecne po odprawionej Ofierze w Naj╢wiΩtszym Sakramencie, kt≤ry przechowujΘ siΩ w tabernakulum, jakby w jakim╢ ┐ywym sercu naszych ╢wi▒ty±. Dlatego mamy obowi▒zek oddawaµ cze╢µ i uwielbienie w ªwiΩtym Chlebie, na kt≤ry oczy nasze spogl▒daj▒, samemu S│owu Wcielonemu, kt≤rego one nie mog▒ ogl▒daµ, a kt≤re sta│o siΩ obecne dla nas, nie opuszczaj▒c jednak niebios.

Kr≤lestwo Bo┐e

Wyznajemy r≤wnie┐, ┐e Kr≤lestwo Bo┐e, maj▒ce tu na ziemi pocz▒tek w Ko╢ciele Chrystusowym, nie jest z tego ╢wiata, kt≤rego kszta│t przemija, i ┐e wzrostu Kr≤lestwa tego nie mo┐na uwa┐aµ za to samo, co postΩp kultury ludzkiej czy te┐ wiedzy lub techniki, lecz ┐e wzrost ten dotyczy wprost coraz g│Ωbszego poznawania niedo╢cig│ych bogactw Chrystusowych, coraz usilniejszego pok│adania nadziei w dobrach wiecznych, coraz ┐arliwszego odpowiadania na mi│o╢µ Bo┐▒ i wreszcie coraz obfitszego szerzenia siΩ miΩdzy lud╝mi │aski i ╢wiΩto╢ci. Ta sama mi│o╢µ sk│ania r≤wnie┐ Ko╢ci≤│ do ci▒g│ej troski o prawdziwe korzy╢ci ludzi, gdy chodzi o dobra doczesne. Albowiem chocia┐ nie przestaje on przypominaµ swym dzieciom, ┐e tu na ziemi nie maj▒ trwa│ego miejsca, to jednak pobudza je, aby wedle swych warunk≤w ┐yciowych oraz zasob≤w przyczynia│y siΩ do wzrostu swego ziemskiego pa±stwa, aby popiera│y sprawiedliwo╢µ, pok≤j i zgodΩ bratersk▒ miΩdzy lud╝mi i aby udziela│y pomocy biedniejszym i nieszczΩ╢liwszym braciom.

Usilnej troski, z jak▒ Ko╢ci≤│, Oblubienica Chrystusowa, odnosi siΩ do potrzeb ludzkich, do ich rado╢ci i oczekiwa±, bole╢ci i trud≤w, nie nale┐y poczytywaµ za nic innego, jak za gor▒ce pragnienie towarzyszenia im, aby o╢wiecaµ ich ╢wiat│em Chrystusa i aby gromadziµ oraz jednoczyµ wszystkich w Nim, jedynym ich Zbawicielu. Nigdy za╢ nie nale┐y pojmowaµ tej troskliwo╢ci w tym sensie jak gdyby Ko╢ci≤│ upodabnia│ siΩ do spraw tego ╢wiata albo jakby s│abn▒│ w swym zapale, z jakim wyczekuje Pana i Jego wiekuistego Kr≤lestwa.

»ycie wieczne

Wierzymy w ┐ycie wieczne. Wierzymy, ┐e dusze tych wszystkich, kt≤rzy umieraj▒ w │asce Chrystusa - czy to dusze maj▒ce jeszcze dope│niµ ekspiacji przez ogie± czy╢µcowy, czy te┐ te, kt≤re zaraz po roz│▒czeniu siΩ z cia│em przyjmowane s▒ przez Jezusa, jak dobry │otr, do raju - tworz▒ Lud Bo┐y po ╢mierci, kt≤ra zostanie ca│kowicie zniszczon▒ w dniu zmartwychwstania, kiedy owe dusze po│▒cz▒ siΩ ze swoimi cia│ami.

Wierzymy, ┐e mn≤stwo dusz, kt≤re gromadz▒ siΩ w raju z Jezusem i Maryj▒, tworz▒ Ko╢ci≤│ niebieski, gdzie za┐ywaj▒c wiecznej szczΩ╢liwo╢ci, ogl▒daj▒ Boga takim, jakim jest, a tak┐e w r≤┐nym stopniu i na r≤┐ny spos≤b uczestnicz▒ wesp≤│ z anio│ami w sprawowaniu boskiej w│adzy, przynale┐nej Chrystusowi uwielbionemu, gdy wstawiaj▒ siΩ za nami i wspieraj▒ nasz▒ s│abo╢µ sw▒ bratersk▒ pieczo│owito╢ci▒.

Wierzymy w obcowanie wszystkich wiernych chrze╢cijan, a mianowicie tych, kt≤rzy pielgrzymuj▒ na ziemi, kt≤rzy po zako±czeniu ┐ycia doczesnego oczyszczaj▒ siΩ, oraz tych, kt≤rzy ciesz▒ siΩ ju┐ szczΩ╢liwo╢ci▒ niebiesk▒ - i ┐e wszyscy │▒cz▒ siΩ w jeden Ko╢ci≤│; wierzymy r≤wnie┐, ┐e w tym obcowaniu mamy skierowan▒ ku sobie mi│o╢µ Boga mi│osiernego i Jego ªwiΩtych, kt≤rzy zawsze maj▒ nak│onione uszy ku s│uchaniu naszych pr≤╢b, jak zapewni│ nas o tym Jezus: "Pro╢cie a otrzymacie".

Wyznaj▒c tΩ wiarΩ i t▒ nadziej▒ o┐ywieni, wyczekujemy zmartwychwstania umar│ych i ┐ycia przysz│ego wieku.

B│ogos│awiony niech bΩdzie B≤g, ªwiΩty, ªwiΩty, ªwiΩty! Amen.

Pawe│ VI Papie┐ Powr≤t