THE ASPHALT JUNGLE
(Asfaltowa D┐ungla)
USA 1950

PRODUCENT: Arthur Hornblow Jr, dla MGM RE»YSERIA: Richard Sale SCENARIUSZ: Huston i Ben Maddow ZDJ╩CIA: Harold Rosson MM w roli: Angeli Phinlay OBSADA: Sterling Hayden Louis Calhern Jean Hagen Sam Jaffe James Whitmore DATA WEJªCIA NA EKRANY: V 1950 FILM CZARNO-BIAúY

Jesieni▒ 1950 roku re┐yser John Huston, zdobywca dw≤ch nagr≤d Akademi Filmowej przygotowywa│ obsadΩ swojego nowego filmu - "Asfaltowej D┐ungli" nastrojowego film noir, opowiadaj▒cego o ludziach duchowo zagubionych, straconych dla spo│ecze±stwa, bΩd▒cych wci▒gniΩtych w nieudan▒ kradziΩ┐ bi┐uterii. Do obsadzenia pozosta│a wtedy ju┐ tylko rola Angeli Phinlay, m│odej kochanki nieuczciwego prawnika w ╢rednim wieku; pod koniec pa┐dziernika tego roku MGM wyznaczy│o do niej Marilyn. By│a to jej pi▒ta rola w filmie, rola kt≤ra istotnie odmieni│a jej los jako aktorki. Gra Marilyn w tym filmie jest znakomita i wyznacza wa┐ny etap w rozwoju jej umiejetno╢ci. W. R. Burnett, autor powie╢ci na podstawie kt≤rej Huston opar│ sw≤j scenariysz, opisa│ AngelΩ jako "seksbombΩ; poza tym by│o co╢ w jej sposobie m≤wienia - co╢ leniwego, niedba│ego i zuchwale pewnego siebie - co╢, czego nie mo┐na by│o zlekcewa┐yµ."

Pierwsza z trzech scen, w kt≤rych pojawi│a siΩ na kr≤tko, nastΩpuje w 23 minucie filmu, kiedy le┐▒c na kanapie niczym puszysty kotek, zerka w g≤rΩ i widzi podtatusiowa│ego don┐uana. U╢miechajac siΩ ze strachu, cicho pyta: "Czemu tak stoisz i przygl▒dasz mi siΩ wujku Lonie?". Gdy obejmuje j▒ przed poca│unkiem na dobranoc i wys│aniem do │≤┐ka, na jej twarzy widaµ smutek, znudzenie utrzymanki, kt≤ra ┐yje ze starszym od siebie mΩ┐czyzn▒ wy│▒cznie ze wzglΩdu na wzglΩdy finansowe. Stworzona przez ni▒ postaµ obecna w tym ujΩciu zaledwie przez 75 sekund, wzbudza lito╢µ i zgrozΩ.

W drugiej scenie zagra│a AngelΩ bardziej naiwnie i zmys│owo. Ubrana w czarn▒ sukniΩ z odkrytymi ramionami, w pewnwj chwili markotnieje na my╢l, ┐e zostanie porzucona, potem staje siΩ wylewna na wie╢µ, ┐e byµ mo┐e wyruszy w luksusow▒ podr≤┐ morsk▒: "Wyobra╝ sobie mnie na tej pla┐y w moim zielonym kostiumie k▒pielowym - m≤wi z przejΩciem do swojego kochanka - Rany! O ma│y w│os nie kupi│am bia│ego, ale nie by│by taki ca│kiem super. Nie zrozum mnie ╝le! Gdybym chcia│a co╢ >>super<< super, kupi│abym jaki╢ francuski! Dziewczyny bierzcie nogi zapas, flotylla przybywa!" W jednym ujΩciu nakrΩconym po jednej pr≤bie Marilyn zachowa│a w│a╢ciwe proporcje pomiΩdzy dziewczΩcym wigorem a uporem materialistki. ParΩ chwil p≤┐niej, w swej ostatniej scenie ma najwiΩksze pole do popisu. Najpierw z│a z powodu wtargniΩcia policjanta, staje siΩ przestraszonym dzieckiem, przy│apanym przez policjΩ na k│amstwach, kt≤rymi chcia│a zapewniµ alibi swojemu nieuczciwemu kochankowi. W ci▒gu dw≤ch i p≤│ minuty, w zaledwie dw≤ch ujΩciach, Marilyn ukaza│a AngelΩ nie jako karykaturΩ prostaczki, lecz zmys│ow▒ dziewczynΩ, rozdart▒ jednocze╢nie przez strach, dziecinn▒ lojalno╢µ, bezwstydn▒ troskΩ o w│asny interes i mΩcz▒c▒ niechΩµ do siebie samej. W "Asfaltowej D┐ungli", w kr≤tkiej , lecz w kluczowej roli, Marilyn efektownie przeistoczy│a siΩ z filmowej statystki w powa┐n▒ aktorkΩ. Ale poniewa┐ przedstawiana przez ni▒ postaµ wystΩpuje na ekrenie przez nieca│e 5 minut, a calo╢µ trwa 2 godziny, nazwisko Marilyn pojawia siΩ nie na pocz▒tku, lecz na ko±cu filmu, jako 11 z 15. "WystΩpuje tam piΩkna blondynka, Marilyn Monroe - jako jedyna z recenzent≤w wspomnia│a Liza Wilson w "Photoplay" - Wykorzysta│a ona znakomicie sw≤j czas ekranowy. Poza t▒ wzmianka panowa│o milczenie na temat roli, kt≤r▒ Marilyn zawsze uwa┐ala za jedn▒ z najlepszych."Nie wiem co zrobi│am - powiedzia│a Natashy Lytess, swojej nauczycielce sztuki aktorskiej - ale wiem, ┐e ╢wietnie to zagra│am."

Marilyn Monroe i Sterling Haydn w czasie krΩcenia jednej ze scen filmu "Asfaltowa D┐ungla"

Marilyn pozuje w stroju z filmu.