DEKANAT LESKI

Granice dekanatu nie zmienia│y siΩ od dwudziestych lat XIX w. do okresu miΩdzywojennego. Przez ca│y ten czas obejmowa│ 14 parafii. Przed 1930 r. zlikwidowano dekanat olchowiecki, a nale┐▒ce do niego parafie w Czaszynie, úukowem, Serednim Wielkim i Tarnawie G≤rnej zosta│y przy│▒czone do dekanatu leskiego. W tym samym czasie oddzielono od niego parafie w Krecowie, Leszczawie G≤rnej, Stefkowej i Tyrawie Solnej. Po tych zmianach, w granicach dekanatu znalaz│o siΩ 15 parafii. W tym kszta│cie przetrwa│ a┐ do wysiedle±.

B≤brka
Cerkiew parafialna, pw. Na│o┐enia Ryzy NMP, drewniana, zbudowana w XVII w. W latach 1807-1815 by│a cerkwi▒ filialn▒ nale┐▒c▒ do parafii w Myczkowcach. Rozebrano j▒ pod koniec lat trzydziestych. W 1937 r. rozpoczΩto budowΩ nowej cerkwi.
W 1939 r. zosta│a nakryta dachem i do 1947 r. odprawiano w niej nabo┐e±stwa. Do 1957 r. u┐ytkowana jako magazyn sp≤│dzielni produkcyjnej.
P≤╝niej przez kilka lat u┐ytkowana jako cerkiew prawos│awna. W 1971 r. przejΩta przez Ko╢ci≤│ rzymsko katolicki. Remont i przebudowa trwa│y do 1973 r. Przed wojn▒, r≤wnolegle z budow▒ cerkwi, trwa│o wznoszenie ko╢cio│a. Budowa nie zosta│a jednak uko±czona. Po wojnie konstrukcja budynku uleg│a uszkodzeniu na skutek niew│a╢ciwej eksploatacji pobliskiego kamienio│omu. W 1971 r. zosta│ on rozebrany, a uzyskany materia│ wykorzystano do remontu cerkwi.
Obecnie dawna cerkiew pe│ni funkcjΩ parafialnego ko╢cio│a rzymskokatolickiego pw. Naj╢wiΩtszego Serca Pana Jezusa.

Myczkowce
Cerkiew filialna pw. ╢w. Grzegorza. Poprzednia, drewniana, do 1815 r. parafialna. Obecna murowana, zbudowana w 1911 r., a konsekrowana w 1913 r. Po 1947 r. opuszczona. W latach siedemdziesi▒tych przejΩta przez Ko╢ci≤│ rzymskokatolicki. Od 1979 r. u┐ytkowana jako ko╢ci≤│ parafialny pw. Matki Bo┐ej CzΩstochowskiej. Dawne wyposa┐enie nie zachowa│o siΩ.
Kaplica murowana, zbudowana wysi│kiem miejscowej gromady w 1858 r. jako wotum za zniesienie pa±szczyzny. We wnΩtrzu obraz z wizerunkiem Chrystusa. Odprawiano w niej nabo┐e±stwa, raz do roku, w dniu 3 maja. Nie istnieje.

Zwierzyn
Cerkiew filialna, pw. Podwy┐szenia Krzy┐a ªwiΩtego, murowana, zbudowana w XVIII w., do 1805 r. parafialna, odnowiona w 1936 r. Po 1947 r. opuszczona i zdewastowana. Wyposa┐enie zosta│o rozkradzione. Od 1971 r. pe│ni funkcjΩ filialnego ko╢cio│a rzymskokatolickiego pw. ╢w. Jana Chrzciciela.
W cerkwi do 1922 r. znajdowa│ siΩ metalowy, emaliowany krzy┐ z l p≤│ XIII w. wykonany w Limoges we Francji. Krzy┐ ten, wed│ug tradycji, zosta│ wydobyty ze studni (╝r≤d│a) otoczonej kultem, a znajduj▒cej siΩ ok 700 m na po│udniowy-wsch≤d od cerkwi.
Co roku, 14 wrze╢nia "na Wozdwy┐enje" setki wiernych przybywa│y tu w uroczystej procesji, a ksi▒dz dokonywa│ po╢wiΩcenia ╝r≤d│a. Krzy┐ wydobyty ze studni znajduje siΩ obecnie w Muzeum Diecezjalnym w Przemy╢lu.

Czaszyn
Cerkiew parafialna, pw. ╢w. Miko│aja, wzmiankowana w 1761 r. Obecna murowana, zbudowana i konsekrowana w 1835 r. z fundacji Apolonii úempkowskiej, ≤wczesnej w│a╢cicielki wsi. W okresie miΩdzywojennym tutejsza parafia, w zwi▒zku z likwidacj▒ dekanatu olchowieckiego, zosta│a przy│▒czona do dekanatu leskiego.
Po 1947 r. budynek cerkwi przejΩty przez Ko╢ci≤│ rzymskokatolicki. Gruntownie remontowany w 1954 i 1969 r. z zatarciem cech stylowych.
Obecnie u┐ytkowany jako rzymskokatolicki ko╢ci≤│ parafialny. Ikonostas nie zachowa│ siΩ. Pozosta│ jedynie boczny o│tarz z wizerunkiem Matki Bo┐ej z Dzieci▒tkiem (w nawie). Na stropie nawy polichromia z przedstawieniem Opieki Matki Bo┐ej (Pokrow)

Lesko
Cerkiew parafialna pw. Soboru Matki Bo┐ej i ╢w. Miko│aja.
Pierwotna, drewniana, wzmiankowana w 1564 r. Przedostatnia cerkiew r≤wnie┐ drewniana. Ostatnia murowana, zbudowana w 1837 lub 1846 r., odnowiona w 1905 r. W trakcie wysiedle± do USRR Ukrai±cy zabrali ze sob▒ wiΩkszo╢µ wyposa┐enia. Po 1947 r. u┐ytkowana jako magazyn. Rozebrana ok. 1960 r. W jej miejscu wystawiono budynek banku NBP W trakcie budowy podciΩto korzenie sze╢µsetletniego dΩbu stoj▒cego obok cerkwi, w wyniku czego drzewo usch│o.
Cmentarz cerkiewny otoczony by│ murem z ceg│y (od ulicy) i │amanego kamienia. Ogrodzenie nie zachowa│o siΩ.

Jankowce
Cerkiew filialna, pw. Opieki Matki Bo┐ej, wzmiankowana w 1652 r. Ostatnia, drewniana, zbudowana i konsekrowana w 1850 r. Zniszczona po 1947 r. W jej miejscu wybudowano w latach 1977-79 filialny ko╢ci≤│ rzymskokatolicki.
Cmentarz cerkiewny, usytuowany wok≤│ ko╢cio│a, u┐ytkowany obecnie. Zachowa│o siΩ kilka starych nagrobk≤w.

Posada Leska
Cerkiew filialna pw. Narodzenia Matki Bo┐ej. Pierwotna, drewniana, parafialna dla ca│ego Leska, istnia│a ju┐ w 1511 r. Kolejna zbudowana w 1575 r. z drewna modrzewiowego.
Ulokowana na wynios│ym wzg≤rzu po╢r≤d cmentarza u┐ytkowanego do dzi╢. We wnΩtrzu znajdowa│ siΩ stary ikonostas o wielkiej warto╢ci zabytkowej. By│a tu r≤wnie┐ cudowna ikona Matki Bo┐ej z Dzieci▒tkiem, kt≤ra ukaza│a siΩ dawno temu na cmentarzu, na pniu ╢ciΩtego dΩbu. Pie± ten zamurowany by│ w g│≤wnym o│tarzu.
Do ikony pielgrzymowali mieszka±cy Galicji i S│owacji.
W latach trzydziestych cerkiew by│a w z│ym stanie. W zwi▒zku z tym rozprowadzano cegie│ki na jej odbudowΩ. W 1937 r. wok≤│ starej, rozpoczΩto budowΩ nowej, du┐o wiΩkszej, murowanej cerkwi.
Na ┐elbetowych fundamentach wzniesiono ╢ciany do wysoko╢ci gzymsu g│≤wnego. Materia│ pochodzi│ z cegielni w Zas│awiu. Wybuch wojny przerwa│ te prace. Star▒ drewnian▒ cerkiew rozebrano zaraz po wojnie, a w czasie wysiedle± Ukrai±cy wywie╝li cudown▒ ikonΩ do Stryja.
Nie doko±czona nowa cerkiew zosta│a wysadzona w powietrze w 1945 lub 1946 r. Do dzi╢ zachowa│y siΩ jej fundamenty porozrzucane si│▒ wybuchu. Obok miejsca po cerkwi, na wsch≤d od niego, dwa stare dΩby w wieku ok. 300 lat.
Cmentarz grzebalny powsta│ przez rozszerzenie dawnego cmentarza cerkiewnego w 1784 r., gdy przeniesiono tu cmentarz rzymsko-katolicki.
Od tego czasu istnia│ wsp≤lny dla obydwu obrz▒dk≤w. Jest to g│≤wny cmentarz Leska u┐ytkowany do dzi╢.

Weremie±
Cerkiew filialna, pw. Narodzenia Matki Bo┐ej, drewniana, zbudowana i konsekrowana w 1850 r., po 1947 r. opuszczona i zdewastowana. Rozebrana w latach sze╢µdziesi▒tych. W miejscu po cerkwi powsta│a w 1980 r. prowizoryczna kaplica rzymskokatolicka zwie±czona krzy┐em pochodz▒cym z cerkwi.
Cmentarz cerkiewny, wok≤│ miejsca po cerkwi, u┐ytkowany wsp≤│cze╢nie.

Leszczowate
Cerkiew parafialna pw. ╢w. Paraskewii. O pierwotnej brak wiadomo╢ci. Kolejna, drewniana, zbudowana w 1717 r. NastΩpn▒, drewnian▒ wzniesiono ok. 1850 r. W 1861 r. staraniem Edmunda Krai±skiego powsta│a drewniana kaplica, dobudowana do p≤│nocnej ╢ciany cerkwi. Ostatnia cerkiew, r≤wnie┐ drewniana, zbudowana zosta│a w 1922 r.
Odnowiona w 1937 r. i ozdobiona polichromi▒ figuraln▒ pΩdzla Wo│oszy±skiego i »o│nira. Mia│a ikonostas sk│adaj▒cy siΩ jedynie z dw≤ch ikon w osiemnastowiecznych ramach (MB z Dzieci▒tkiem i Chrystus Nauczaj▒cy) oraz Diako±skich i Carskich Wr≤t (XIX w.). Nad o│tarzem g│≤wnym tradycyjne cyborium na czterech kolumnach. W nawie dwa dwukondygnacjowe o│tarze boczne. Po 1947 r. u┐ytkowana jako filialny ko╢ci≤│ rzymskokatolicki.
Dzi╢ z dawnego wyposa┐enia zachowa│y siΩ: dwa o│tarze boczne (XVIII w.), carskie i diako±skie wrota (XIX w.), ikona Chrystusa Nauczaj▒cego w ramie (XVIII w.), ikona Ukrzy┐owania ( 2 po│. XVII w.), ikony ╢w. Miko│aja i MB z Dzieci▒tkiem (obie XIX w.).
Dzwonnica drewniana, na planie kwadratu, nakryta dachem namiotowym, zbudowana zapewne ok. p≤│. XIX w. Dzwon z XVI w. z napisem │aci±skim.
Kostnica drewniana, zrΩbowa, na planie prostok▒ta, kryta gontem. Nie istnieje. Cmentarz cerkiewny pozbawiony dawnego ogrodzenia i sztucznie podzielony nowym ogrodzeniem. Przy p≤│nocnej ╢cianie babi±ca grobowiec Edmunda Krai±skiego (1804-1887). Cmentarz jest obecnie u┐ytkowany.

úukowe
Cerkiew parafialna pw. ╢w. Dymitra. Poprzednia wzmiankowana w 1761 r. Ostatnia murowana, zbudowana w 1828 r. z fundacji Truskolaskich, ≤wczesnych w│a╢cicieli wsi. Ozdobiona nowym ikonostasem i o│tarzem w 1864 r. Odnowiona w 1927 r.
W okresie miΩdzywojennym tutejsza parafia, w zwi▒zku z likwidacj▒ dekanatu olchowieckiego, zosta│a przy│▒czona do dekanatu leskiego. Po 1947 r. u┐ytkowana jako ko╢ci≤│ rzymskokatolicki, od 1970 r. parafialny pw. Matki Bo┐ej Kr≤lowej Polski. Z dawnego wyposa┐enia zachowa│ siΩ obraz MB z Dzieci▒tkiem (XVII w., przemalowany XX w.) i feretron (XIX w.).
Dzwonnica-brama murowana z kamienia, na planie prostok▒ta, zbudowana XIX w. G≤rna czΩ╢µ niedawno przebudowana.
Cmentarz cerkiewny otoczony nowym ogrodzeniem - ┐elazn▒ krat▒ na murowanych s│upkach. Nagrobki nie zachowa│y siΩ.

Monasterzec
Cerkiew parafialna pw. Przemienienia Pa±skiego. Poprzednia wzmiankowana w 1761 r. Obecna drewniana, zbudowana w 1818, a konsekrowana w 1820 r. Odnowiona i przebudowana w latach 1932-1935 r.
Dodano wtedy osmioboczny bΩben nad naw▒ i prawdopodobnie wie┐Ω od zachodu. Po 1947 r. nie u┐ytkowana mimo pr≤b zajΩcia jej przez wiernych obrz▒dku │aci±skiego. Jeszcze w 1955 r. w jej wnΩtrzu znajdowa│ siΩ ikonostas, o│tarz g│≤wny, dwa o│tarze boczne - wszystko z pocz▒tku XIX w. W 1959 r. tego wyposa┐enia ju┐ nie by│o.
W latach sze╢µdziesi▒tych s│u┐y│a jako magazyn jab│ek.
Od 1968 r. u┐ytkowana jako filialny ko╢ci≤│ rzymskokatolicki nale┐▒cy do parafii w Bezmiechowej. Remontowana w 1969 r. Podczas remontu usuniΩto bardzo zniszczon▒ polichromiΩ wnΩtrza malowan▒ na p│≤ciennym podk│adzie. Po po│udniowej i wschodniej stronie cerkwi zachowany starodrzew.
Cmentarz cerkiewny otoczony niskim, kamiennym murkiem, z kt≤rego pozosta│a tylko wschodnia czΩ╢µ.
Cmentarz grzebalny, po drugiej stronie drogi, na wsch≤d od cerkwi. W centrum murowana kaplica cmentarna, oraz nagrobek proboszcza ks. Seweryna Dobrjan╢kiego (1857-1825).
Cerkiew monasterska, pw. Soboru Matki Bo┐ej, drewniana, sta│a do 1875 r. na g≤rnym, wschodnim ko±cu wsi. W jej miejscu postawiono kaplicΩ, a potem krzy┐, kt≤ry zachowa│ siΩ do dzi╢. Nieznane s▒ daty za│o┐enia i kasaty tego monastyru.

Bezmiechowa
Cerkiew filialna pw. Narodzenia Matki Bo┐ej. Poprzednia wzmiankowana w 1761 r. Obecna, drewniana, zbudowana w 1830 r. Odnowiona w 1937 r. Po 1947 r. opuszczona. Od 1968 r. pe│ni funkcjΩ rzymskokatolickiego ko╢cio│a parafialnego. Od po│udniowej strony kilka starych drzew.

Paszowa
Cerkiew parafialna pw. Soboru Matki Bo┐ej. ParafiΩ erygowano po 1930 r. Do tej pory cerkiew by│a fili▒ parafii w Tyrawie Wo│oskiej. Poprzednia cerkiew wzniesiona jako filialna w 1642 r. Obecna, drewniana, zbudowana w ko±cu XVIII w.
Gruntownie odnowiona w 1902 i konsekrowana w 1905 r. Po 1947 r. u┐ytkowana jako filialny ko╢ci≤│ rzymskokatolicki. Zachowa│ siΩ niemal kompletny ikonostas (brak kilku prazdnik≤w) malowany zapewne ok. 1902 r. przez W│odzimierza Pawlikowskiego. Ozdob▒ cerkwi jest barokowy o│tarz g│≤wny (l µw. XVIII w.) z obrazem przedstawiaj▒cym Zes│anie Ducha ªwiΩtego. WnΩtrze pokryte iluzjonistyczn▒ i figuraln▒ polichromi▒.
W Dziale Sztuki Cerkiewnej Muzeum-Zamku w úa±cucie znajduje siΩ ikona Pantokratora z XVIII w., oraz piΩµ obraz≤w z 1902 r.
Cmentarz cerkiewny z kilkoma nagrobkami, bez ogrodzenia. Cmentarz grzebalny po│▒czony z cerkiewnym, po│o┐ony na po│udnie i wsch≤d od niego. Zachowa│o siΩ kilkana╢cie starych nagrobk≤w, g│≤wnie w formie ┐eliwnych krzy┐y.

Posto│≤w
Cerkiew parafialna, pw. Narodzenia Matki Bo┐ej, drewniana, zbudowana i konsekrowana w 1879 r. Ikonostas malowa│ Micha│ Bogda±ski przed 1895 r. W latach 1902-1903 prace malarskie we wnΩtrzu cerkwi prowadzi│ Antoni Bogda±ski. ªwi▒tynia odnowiona w 1909 r. Po 1947 r. podjΩto nieudan▒ pr≤bΩ u┐ytkowania jej jako ko╢ci≤│ rzymskokatolicki. Rozebrana ok. 1960 r. Widoczne siady podmur≤wki.
Cmentarz cerkiewny zdewastowany, z ruin▒ murowanej kapliczki na p≤│noc od miejsca po cerkwi.

Serednica
Cerkiew parafialna, pw. Opieki Matki Bo┐ej, drewniana, zbudowana w 1785 r. na miejscu starszej. Odnowiona w 1891 r. Przedsionek od zachodu i po│udniow▒ zakrystiΩ dodano w 1900 r. W 1907 r. ikonostas malowa│ O. Pawlikowski. Po 1947 r. opuszczona i zdewastowana.
Zerwanie daszku okapowego przy po│udniowej ╢cianie nawy spowodowa│o przegnicie i wypadniΩcie jej dolnych belek.
Na pocz▒tku lat osiemdziesi▒tych w cerkwi znajdowa│a siΩ jedynie zdekompletowana rama ikonostasu.
Na ╢cianach nawy widaµ by│o ╢lady po o│tarzach bocznych.
Na stropie polichromia: w prezbiterium - ªw. Tr≤jca, w nawie - Przemienienie Pa±skie, w babi±cu - Zwiastowanie. W 1984 r. ╢wi▒tynia zosta│a rozebrana i przewieziona do Rozdziela k. Gorlic.
Po starannej rekonstrukcji s│u┐y wiernym obrz▒dku greckokatolickiego. Na cerkwisku w Serednicy pozosta│ wieniec starych drzew.
Cmentarz cerkiewny zdewastowany. Zachowa│ siΩ nagrobek ┐ony proboszcza Zofii z úady┐y±skich Po│oszynowiczowej (1844-1914) usytuowany dawniej przy p≤│nocnej ╢cianie babi±ca.

D╝winiacz Dolny
Cerkiew filialna, pw. ╢w. Paraskewii, drewniana, zbudowana w 1815 lub 1880 r. Odnowiona w 1908 r. W tym czasie ikonostas malowa│ R Pawlikowski. Rozebrana po 1947 r. Jeszcze w 1828 r. w D╝winiaczu istnia│a parafia nale┐▒ca do dekanatu ustrzyckiego. Uleg│a ona likwidacji przed rokiem 1879, a tutejsza cerkiew sta│a siΩ fili▒ parafii w Serednicy nale┐▒cej do dekanatu leskiego.

Serednie Wielkie
Cerkiew parafialna, pw. ╢w. Paraskewii, murowana, zbudowana w 1810 r. W 1902 r. ikonostas malowa│ Roman Isajczyk, tutejszy proboszcz. Konsekrowana w 1907 r. W okresie miΩdzywojennym parafia, w zwi▒zku z likwidacj▒ dekanatu olchowieckiego, zosta│a przy│▒czona do dekanatu leskiego. Po 1947 r. opuszczona i zdewastowana. Obecnie w ruinie.

Choce±
Cerkiew filialna, pw. Opieki Matki Bo┐ej, drewniana, zbudowana w 1870 r. Ikonostas malowa│ Pawlikowski z Krywego k. Cisnej. Cerkiew odnowiono w 1900 r. Po 1947 r. rozebrano. Zachowa│a siΩ czytelna podmur≤wka. Cerkiew by│a tr≤jdzielna z tr≤jbocznie zamkniΩtym prezbiterium. Mia│a nastΩpuj▒ce wymiary: babiniec - 5 x 5 m; nawa - 8,3 x 7 m; prezbiterium - 5 x 5 m.
Dzwonnica drewniana, na planie kwadratu (4 x 4 m), usytuowana na osi cerkwi, na zach≤d od niej w odleg│o╢ci 8 m. Nie istnieje. Zachowana czytelna podmur≤wka. Cmentarz cerkiewny ze ╢ladami mogi│ ziemnych. Nagrobk≤w i ogrodzenia brak. Cmentarz grzebalny, dotyka od po│udnia do cmentarza cerkiewnego. Zachowane jedynie mogi│y ziemne.

Tarnawa G≤rna
Cerkiew parafialna pw. Za╢niΩcia Matki Bo┐ej. Pierwotna zbudowana w 1537 r. Kolejna, drewniana, wzmiankowana w 1734 r. Cerkwie te sta│y na g≤rce, w miejscu cmentarza u┐ytkowanego do dzi╢. Obecna cerkiew, murowana, zbudowana w 1817 r. z fundacji Truskolaskich, ≤wczesnych w│a╢cicieli wsi. Konsekrowana w tym samym roku. Usytuowana w nowym miejscu, przy drodze przez wie╢. Odnowiona w 1935 r.
W okresie miΩdzywojennym tutejsza parafia, w zwi▒zku z likwidacj▒ dekanatu olchowieckiego, zosta│a przy│▒czona do dekanatu leskiego. Po 1947 r. cerkiew opuszczona. W latach sze╢µdziesi▒tych i siedemdziesi▒tych oficjalnie stanowi│a sk│adnicΩ Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, choµ wydaje siΩ, ┐e w og≤le przez MBL u┐ytkowana nie by│a.
Obecnie w stanie daleko posuniΩtej dewastacji i z czΩ╢ciowo zniszczonymi dachami. WnΩtrze ca│kowicie ogo│ocone z wyposa┐enia. W 1994 r. rozpoczΩto remont wie┐y.

Olchowa
Cerkiew filialna pw. Soboru Matki Bo┐ej. Poprzednia, drewniana, zosta│a rozebrana w 1821 r. Obecna, murowana, zbudowana w 1840, 1865 lub 1887 r. Po 1947 r. opuszczona. Dzi╢ ca│kowicie zdewastowana, pozbawiona wyposa┐enia i pod│ogi. Zachodnia ╢ciana odchyla siΩ od pionu. Przy cerkwi, od zachodu i p≤│nocy, stare lipy.
Cmentarz cerkiewny, zdewastowany, z jednym wsp≤│czesnym krzy┐em nagrobnym.

Wielopole
Cerkiew i pustelnia sta│y w tym miejscu, wed│ug tradycji, ju┐ w 1343 r. kiedy to zobaczy│ je Kazimierz Wielki jad▒cy na Ru╢. Cerkiew mia│ wybudowaµ mieszkaj▒cy tu pustelnik. Wed│ug zachowanych dokument≤w pierwsz▒ cerkiew wzniesiono w 1482 r. Ponoµ sta│a a┐ do 1865 r., kiedy to rozebrano j▒ z powodu staro╢ci.
Cerkiew filialna, pw. ╢w. Micha│a Archanio│a, drewniana, zbudowana w 1865 r. na miejscu poprzedniej. Obecn▒ cerkiew murowan▒, zbudowano tu┐ przed II wojn▒ ╢wiatow▒ (w 1938 r. by│a jeszcze w budowie) i nie wyko±czono (m.in. brak zewnΩtrznych tynk≤w). Po 1947 r. nie u┐ytkowana. W latach sze╢µdziesi▒tych znalaz│a siΩ w rΩkach nielicznych tu wyznawc≤w prawos│awia.
W cerkwi odprawiano kilka nabo┐e±stw rocznie. W 1991 r. oddana grekokatolikom. Cerkiew odnowiono i otynkowano. Otaczaj▒ wieniec starych drzew.

Tyrawa Wo│oska
Cerkiew parafialna pw. ╢w. Paraskewii. Pierwotna wzmiankowana w 1471 r. Przedostatnia, drewniana, rozebrana(?) miΩdzy rokiem 1879 a 1890. Zanim powsta│a nowa cerkiew nabo┐e±stwa greckokatolickie odprawiano w miejscowym ko╢ciele. Ostatnia cerkiew murowana, zbudowana w 1900 r., a konsekrowana w 1903 r.
W tym samym roku ikonostas malowa│ W│odzimierz Pawlikowski ze ªredniej Wsi.
ªwi▒tynia odnowiona w 1936 r. Uszkodzona pociskami w 1944 r. - nabo┐e±stwa odprawiano w bocznej nawie. Rozebrana po 1947 r. Z materia│u po ╢wi▒tyni zbudowano magazyn istniej▒cy do dzi╢. W miejscu po cerkwi pozosta│y gruzy siΩgaj▒ce wysoko╢ci 1,5 m. i schody przed g│≤wnymi drzwiami.
Cmentarz cerkiewny, zdewastowany i zaro╢niΩty krzakami. Nagrobki nie zachowa│y siΩ. Cmentarz grzebalny, w bezpo╢rednim s▒siedztwie cmentarza cerkiewnego, na wsch≤d od niego. Zachowa│o siΩ kilka nagrobk≤w.

Rakowa
Cerkiew filialna pw. Narodzenia Matki Bo┐ej. Pierwotna wzmiankowana jako parafialna w 1510 r. Ostatnia, drewniana, zbudowana w XVIII w. W 1894 r. obrazy do ikonostasu namalowa│ Zygmunt Bogda±ski. Odnowiona i powt≤rnie konsekrowana w 1900 r. Odnowiona w 1937 r. Po 1947 r. u┐ytkowana jako filialny ko╢ci≤│ rzymskokatolicki. Zachowa│ siΩ kompletny ikonostas.
Zobaczyµ te┐ mo┐na interesuj▒cy feretron z rze╝b▒ ╢w. Miko│aja (l p≤│. XVII w.) pochodz▒cy z ko╢cio│a w Tyrawie Wo│oskiej. Na wie┐y dzwony: z 1680 r. z napisem ruskim, z 1715 r. fundacji cze╢nika kijowskiego Jana Franciszka Konarskiego.
W Muzeum Narodowym w Przemy╢lu znajduj▒ siΩ ikony Deesis (XVIII w.), ╢w. Miko│aj(XVIII w.) oraz krzy┐ procesyjny (XVIII w.), wszystkie z tutejszej cerkwi.

Uherce Mineralne
Cerkiew parafialna pw. Narodzenia ╢w. Jana Chrzciciela. Pierwotna wzmiankowana w 1530 r. Kolejna wzniesiona w 1586 r. Ostatnia, drewniana, zbudowana i konsekrowana w 1834 r. Odnowiona w 1899 r. Rozebrana po 1947 r.
Podmur≤wka nieczytelna.
W Muzeum Narodowym w Przemy╢lu znajduje siΩ Mandylion (XVI/XVII w.) z tutejszej cerkwi.
Cmentarz cerkiewny, z zachowanymi czterema nagrobkami, po czΩ╢ci zdewastowanymi. W╢r≤d nich nagrobki: ks. Hryhoryja Makara i jego ┐ony (z lat trzydziestych); Olgi Fuka±czyk (1907-1956) - ┐ony ks. Hryhoryja Fuka±czyka. W po│udniowo-zachodniej czΩ╢ci cmentarza trzy stare lipy.

Orelec
Cerkiew filialna, pw. Narodzenia ╢w. Anny, drewniana zbudowana i konsekrowana w 1759 r. Wed│ug tradycji ╢wi▒tynia ta pierwotnie s│u┐y│a jako ko╢ci≤│ w Uhercach (zb. XVI w.), a w 1759 r. zosta│a przeniesiona do Orelca w zwi▒zku z budow▒ nowego, murowanego ko╢cio│a.
Odnowiona w 1933 r. Po 1947 r. nieu┐ytkowana. W 1963 r. we wnΩtrzu by│y jeszcze: ikonostas, o│tarz g│≤wny i dwa o│tarze boczne. W 1967 r. przejΩta przez │aci±sk▒ parafiΩ w Uhercach. Po gruntownym remoncie pe│ni od 1969 r. funkcjΩ ko╢cio│a filialnego.
Dawne wyposa┐enie nie zachowa│o siΩ.
Otoczona wie±cem starych drzew. W Dziale Sztuki Cerkiewnej Muzeum-Zamku w úa±cucie znajduj▒ siΩ osiemnastowieczne figury anio│≤w z o│tarza, p│askorze╝ba Boga Ojca i figura ╢w. Jana Nepomucena z XIX w.
Dzwonnica drewniana, na planie kwadratu, nakryta dachem namiotowym. Usytuowana na osi cerkwi, na zach≤d od niej.

Rudenka
Cerkiew filialna, pw. Soboru Matki Bo┐ej, drewniana, zbudowana i konsekrowana w 1843 r. Po 1947 r. u┐ytkowana m.in. jako magazyn zbo┐a. Oko│o 1970 r. zachowany by│ jeszcze kompletny ikonostas (XIX w.) oraz kilka starszych ikon (XVII-XVIII w.). W 1971 r. ╢wi▒tynia przekazana w u┐ytkowanie │aci±skiej parafii w Uhercach z przeznaczeniem na ko╢ci≤│ filialny pw. Matki Bo┐ej Nieustaj▒cej Pomocy.
Wyposa┐enie zosta│o w wiΩkszo╢ci skradzione w 1976 r.
Ostatnie trzy ikony zosta│y sprzedane Muzeum Historycznemu w Sanoku.
Ikonostas pozbawiony ikon zosta│ przeciΩty na trzy czΩ╢ci, z kt≤rych ╢rodkow▒ przesuniΩto w g│▒b prezbiterium i ustawione ok. 1,5 m od jego tylnej ╢ciany. Powsta│a w ten spos≤b niewielka zakrystia. Na stropie nawy polichromia z przedstawieniem ╢w. Tr≤jcy (XIX w.).
W Dziale Sztuki Cerkiewnej Muzeum-Zamku w úa±cucie znajduje siΩ ikona Pantokratora (XVIII w.), feretron i chor▒giew z XIX w.
Cmentarz cerkiewny, pozbawiony nagrobk≤w i ogrodzenia, otoczony starymi lipami.

Wa±kowa
Cerkiew parafialna pw. ╢w. Paraskewii. Parafie erygowano w 1587 r., ale cerkiew prawdopodobnie ju┐ istnia│a, gdy┐ wie╢ lokowano przed 1489 r. Ostatnia drewniana ╢wi▒tynia zosta│a zbudowana i konsekrowana w 1792 r. By│a to cerkiew z modrzewia, tr≤jdzielna, z tr≤jbocznie zamkniΩtym prezbiterium, wΩg│owana na ob│ap, z podwalin▒ os│oniΩt▒ fartuchem, dachem jednokalenicowym zwie±czonym nisk▒ o╢mioboczn▒ wie┐yczk▒.
Od zachodu dach zako±czony by│ szczytem z daszkiem pulpitowym.
Portal g│≤wny wyciΩty by│ w o╢li grzbiet ozdobiony napisem fundacyjnym i dat▒. Cerkiew mia│a wymiary: babiniec - 5,6 x 5,4 m; nawa - 7,4 x 7 m; prezbiterium - 5,3 x 5 m, zakrystia - 3 x 3 m. Cerkiew odnowiono w 1932 r. Po 1947 r. opuszczona.
P≤╝niej przebudowana z przeznaczeniem na magazyn. W trakcie przebudowy rozebrano prezbiterium i zakrystiΩ, obni┐ono dach, z wewn▒trz zbudowano dodatkowy strop wsparty na s│upach. Rozebrana w 1963 lub 1976 r. Zachowa│ siΩ kuty, ┐elazny krzy┐ z he│mu wie±cz▒cego cerkiew.
Dzwonnica drewniana, na planie kwadratu, o konstrukcji szkieletowej, nakryta dachem brogowym, zbudowana w XVIII w. Usytuowana na osi cerkwi, na zach≤d od niej. Cmentarz cerkiewny z zachowanymi czterema nagrobkami z ko±ca XIX i pocz. XX w. W╢r≤d nich nagrobek ks. Wasyla Mysyka (1861-1927) tutejszego proboszcza i dziekana leskiego. Po rozebraniu cerkwi urz▒dzono na cmentarzu plac zabaw dla dzieci.

Ropienka
Cerkiew filialna, pw. Narodzenia Matki Bo┐ej, drewniana, zbudowana w 1726 lub 1808 r. Wie┐a prawdopodobnie dobudowana w k. XIX w. Cerkiew odnowiono w 1937 r. Po 1947 r. opuszczona i zdewastowana. Wyposa┐enie zosta│o zniszczone i rozkradzione. Jeszcze w 1959 r. fragmenty rozebranego ikonostasu le┐a│y w nawie i na strychu. W 1986 r. rozebrana i przeniesiona do Wa±kowej, gdzie zosta│a wiernie zrekonstruowana z przeznaczeniem na filialny ko╢ci≤│ rzymskokatolicki.
Cmentarz cerkiewny po│▒czony z cmentarzem grzebalnym u┐ytkowanym do dzi╢.

Zawadka
Cerkiew parafialna, pw. ╢w. Paraskewii, drewniana (z modrzewia), zbudowana w 1835 lub 1838 r. By│a to ╢wi▒tynia wzniesiona na planie pod│u┐nym, nakryta kalenicowym dachem i zwie±czona baniastym he│mem. Po 1947 r. nie u┐ytkowana.
Rozebrana w 1951 r.
Rozbi≤rkΩ nadzorowali funkcjonariusze UB, kt≤rzy najpierw wynie╢li ikony i sprzΩty liturgiczne by spaliµ je przed cerkwi▒.
Ponoµ ocala│a jedna ikona - Ostatnia Wieczerza - znajduj▒ca siΩ obecnie w Muzeum OkrΩgowym w Rzeszowie.
Materia│ rozbi≤rkowy w czΩ╢ci zu┐yto na opa│, a w czΩ╢ci zgni│.
Zachowa│y siΩ ╢lady podmur≤wki, kuty ┐elazny krzy┐ z dachu, oraz kamienna chrzcielnica z dat▒ 1866.
Cmentarz cerkiewny po│▒czony z cmentarzem grzebalnym, na kt≤rym zachowa│o siΩ kilka nagrobk≤w. W╢r≤d nich nagrobek ks. Joanasija Wenhrynowycza (1834-1912) i jego ┐ony Pauliny z úady┐y±skich (1844-1897).

Rozpucie
Cerkiew filialna pw. Soboru Matki Bo┐ej. Poprzednia wzniesiona w 1740 r. z fundacji Miko│aja Niesio│owskiego. Ostatnia, drewniana, zbudowana w 1865 r. Po 1947 r. opuszczona i zdewastowana. Wyposa┐enie rozkradziono.
W 1968 r. sta│ jeszcze ikonostas z wiΩkszo╢ci▒ ikon. W 1979 r. ikon ju┐ nie by│o. W latach sze╢µdziesi▒tych zawali│o siΩ zwie±czenie wie┐y a w siedemdziesi▒tych runΩ│y jej ╢ciany.
Cerkiew rozebrano w lutym 1980 r. na polecenie UrzΩdu Gminnego w Tyrawie Wo│oskiej. Materia│ z rozbi≤rki pozostawiono na miejscu.
Cmentarz cerkiewny, zdewastowany, poro╢niΩty starodrzewem.

Sta±kowa
Cerkiew filialna pw. Soboru Matki Bo┐ej. Pierwotna wzmiankowana w 1526 r. jako parafialna. W XIX i XX w. byty fu cerkwie filialne. Ostatnia, drewniana, zbudowana w 1885 lub 1888 r. Mia│a bry│Ω zbli┐on▒ do cerkwi w Rozpuciu. Po 1947 r. opuszczona. Rozebrana w latach piΩµdziesi▒tych. Materia│u u┐yto do budowy sklepu w Ropience.
Zachowa│y siΩ trzy kute, ┐elazne krzy┐e pochodz▒ce z dachu cerkwi.
Cmentarz cerkiewny po│▒czony z cmentarzem grzebalnym u┐ytkowanym do dzi╢. Zachowa│o siΩ kilka starych nagrobk≤w.

na podstawie: Kryci±ski S.: "Cerkwie w Bieszczadach", Pruszk≤w 1995