Fonty do X Windows

Dlatego, pierwszy punkt tej instrukcji powinien wygl▒daµ nastΩpuj▒co:

• Je┐eli nie jeste╢ administratorem komputera na kt≤rym chcesz zainstalowaµ czcionki, id╝ do niego i przekonaj go, ┐e warto czcionki zainstalowaµ globalnie.

• Pobranie pliku z czcionkami

  Od pewnego czasu dostΩpny jest pe│ny zestaw czcionek ISO-8859-2 (zawieraj▒cy nie tylko polskie znaki, ale tak┐e znaki wystΩpuj▒ce w innych jΩzykach Europy Wschodniej):
  

  Poni┐szy opis odnosi siΩ do poprzedniej wersji czcionek, zawieraj▒cych wy│▒cznie polskie znaki (czyli bez znak≤w Czeskich, WΩgierskich, etc...), jest on jednak na tyle uniwersalny ┐e mo┐na go zastosowaµ bez wiΩkszych zmian do czcionek z zestawu firmy Biznet.

  Czcionki s▒ dostΩpne w postaci trzech paczek, dostΩpnych przez anonymous ftp z serwera ftp.agh.edu.pl w katalogu /pub/utils/x11/fonts/pl jako 100dpi_pl.tar.gz (874KB), 75dpi_pl.tar.gz (627KB), oraz misc_pl.tar.gz (37KB).

  Po sci▒gniΩciu nale┐y umie╢ciµ pliki w wybranym katalogu (albo utworzonym w prywatnym katalogu u┐ytkownika, albo w publicznym, np. /usr/X11R5/lib/X11/fonts), po czym rozpakowaµ komendami:

     gunzip *.gz
     tar xf 100dpi_pl.tar
     tar xf 75dpi_pl.tar
     tar xf misc_pl.tar
     

  Mo┐na te┐ szybciej (i oszczΩdzaj▒c miejsca na dysku) wykonaµ:

     gzip -cd 100dpi_pl.tar.gz | tar xf -
     gzip -cd 75dpi_pl.tar.gz | tar xf -
     gzip -cd misc_pl.tar.gz | tar xf -
     

  W wyniku opisanych operacji zostan▒ utworzone trzy podkatalogi, zawieraj▒ce pliki *.bdf, zawieraj▒ce definicje poszczeg≤lnych font≤w z polskimi literkami.

• Kompilacja (opcjonalnie)

  Czcionki s▒ dostarczane jako pliki tekstowe, w formacie *.bdf. Jest to format przeno╢ny miΩdzy wszystkimi systemami Unix, jednak z tego powodu wymaga on od serwera dodatkowych operacji przy korzystaniu z tych font≤w. Aby przyspieszyµ korzystanie z nowych czcionek, mo┐na je skompilowaµ do postaci binarnej (*.pcf). Nie jest to konieczne, r≤wnie dobrze mo┐na korzystaµ z plik≤w *.bdf

  W celu kompilacji, dla ka┐dego pliku *.bdf nale┐y wykonaµ

     bdftopcf plik.bdf -o plik.pcf
     

  Oczywi╢cie nie ma sensu robiµ tego rΩcznie, nale┐y u┐yµ jakiego╢ narzΩdzia kt≤re zrobi to automatycznie dla wszystkich plik≤w, np. komendy for z pow│oki sh:

     for i in *.bdf ; do bdftopcf $i -o `basename $i .bdf`.pcf; done
     

  KomendΩ t▒ nale┐y wydaµ w ka┐dym z trzech podkatalog≤w z plikami *.bdf, nastΩpnie pliki te mo┐na skasowaµ zostawiaj▒c jedynie pliki *.pcf.

• Instalacja w XWindow

  Zanim bΩdzie mo┐liwe korzystanie z czcionek, nale┐y przygotowaµ pliki fonts.dir, kt≤re zawieraj▒ listΩ font≤w w danym katalogu, wraz z ich pe│nymi nazwami (takimi jak -adobe-times-bold-r-normal--11-80-100-100-p-57-iso8859-2), oraz nazwami plik≤w w kt≤rych te fonty siΩ znajduj▒. Robi siΩ to wydaj▒c polecenie

     mkfontdir
     

  Oczywi╢cie nale┐y to powt≤rzyµ dla ka┐dego z katalog≤w z fontami.

  Teraz czas przyst▒piµ do ``poinformowania'' serwera X-Windows o nowych fontach. Najpierw nale┐y sprawdziµ, za pomoc▒ polecenia xset q, sk▒d s▒ pobierane fonty. Nale┐y zwr≤ciµ uwagΩ na informacjΩ, jaka pojawia siΩ pod nazw▒ Font Path. Je┐eli pojawi siΩ tam pozycja zaczynaj▒ca siΩ od tcp/, np. tcp/galaxy:7000, to oznacza ┐e fonty s▒ odczytywane z font serwera. Wtedy warto nowe fonty doinstalowaµ do tego┐ font serwera - dziΩki temu nie bΩd▒ potrzebne praktycznie ┐adne dodatkowe zmiany w konfiguracjach X-serwer≤w, poza ewentualnym dopisanie font serwera do tych, kt≤re jeszcze z niego nie korzystaj▒.

  Je┐eli natomiast nie ma w Font Path font serwera, lub te┐ doinstalowanie font≤w do font serwera jest niemo┐liwe (np. nie zgadza siΩ na to administrator), to wtedy mo┐na dopisaµ do Font Path bezpo╢rednio katalogi. A oto jak to zrobiµ:

  • Doinstalowanie font≤w do font serwera

    Nale┐y znale┐µ plik konfiguracyjny fontservera (np. /usr/X11R5/lib/X11/fs/config), i dopisaµ do niego nowe katalogi. Odpowiedni fragment tego pliku mo┐e wygl▒daµ np. tak:

    #
    # where to look for fonts
    #
    catalogue = /usr/X11R5/lib/X11/fonts/75dpi,
         /usr/X11R5/lib/X11/fonts/75dpi_pl, 
         /usr/X11R5/lib/X11/fonts/100dpi,
         /usr/X11R5/lib/X11/fonts/100dpi_pl,
         /usr/X11R5/lib/X11/fonts/misc,
         /usr/X11R5/lib/X11/fonts/misc_pl,
         /usr/X11R5/lib/X11/fonts/iso-8859
             

    Po dokonaniu odpowiednich zmian w pliku konfiguracyjnym, nale┐y jeszcze zasygnalizowaµ font serwerowi aby uwzglΩdni│ zmiany. Robi siΩ to za pomoc▒ polecenia

              kill -USR1 <pid>
              

    Gdzie <pid> oznacza numer procesu font serwera.

  • Dopisanie ╢cie┐ek do odpowiednich katalog≤w na dysku

    Wystaczy wydaµ komendΩ

              xset +fp nowa_╢cie┐ka[,nowa_╢cie┐ka2[...]]
              

    gdzie nowa_╢cie┐ka to oczywi╢cie ╢cie┐ki do katalog≤w w kt≤rych zosta│y umieszczone pliki *.bdf (lub *.pcf). Oczywi╢cie, ┐eby nie wykonywaµ tej komendy za ka┐dy razem zaczynaj▒c pracΩ, warto dopisaµ j▒ do kt≤rego╢ z plik≤w (skrypt≤w), kt≤re s▒ wykonywane automatycznie przy starcie X-serwera (najczΩ╢ciej ~/.xinitrc lub ~/.openwin-init), lub te┐ przy rozpoczΩciu pracy (~/.xsession).

    Nie nale┐y umieszczaµ polecenia xset w pliku .login, .cshrc lub innych wykonywanych w czasie logowania.

• Korzystanie z font≤w

  Po zainstalowaniu font≤w nale┐y odpowiednio skonfigurowaµ aplikacje, tak aby korzysta│y z fontu ISO-8859-2. Spos≤b w jaki nale┐y to robiµ r≤┐ni siΩ dla r≤┐nych program≤w, ale najczΩ╢ciej polega to na modyfikacji tzw. resource files.

• ftp://ftp.vszbr.cz/pub/X11-fonts/ISO_8859-2
• ftp://ftp.tarki.hu/pub/font/
• ftp://almos.vein.hu/ssa/kbd_es_font/
• ftp://ftp.vma.bme.hu/pub/ssa/kbd_es_font/
• ftp://ftp.tarki.hu/pub/ssa/kbd_es_font/