• ZDJ╩CIA Z MARSA  W Internecie mo┐na obejrzeµ ju┐ ponad 30 tys. zdjΩµ Marsa wykonanych przez znajduj▒c▒ siΩ na orbicie planety sondΩ Mars Global Surveyor - poinformowa│a NASA. ZdjΩcia Marsa dostΩpne s▒ pod adresami:
     http://www.msss.com/moc_gallery/, http://mars.jpl.nasa.gov/mgs
     http://www.msss.com/mars_images/moc/oct_2000_sampler/.
     http://dziennik.pap.com.pl/internet/20001018192537.html
  • SONDA "TRACE" BADA SúO╤CE Niezwykle dok│adne zdjΩcia gigantycznych fontann rozgrzanego do milion≤w stopni gazu w zewnΩtrznej atmosferze S│o±ca pomog▒ rozwi▒zaµ tajemnicΩ, dlaczego korona s│oneczna jest gorΩtsza ni┐ powierzchnia gwiazdy.Agencja kosmiczna NASA udostΩpni│a zdjΩcia o bardzo wysokiej rozdzielczo╢ci zrobione przez satelitΩ TRACE (Transition Region and Coronal Explorer). Fotografie te mog▒ bardzo pom≤c fizykom w rozwi▒zania wielu "s│onecznych problem≤w". Najwa┐niejszy z nich to zawi│y mechanizm protuberancji.W czasie ca│kowitego zaµmienia S│o±ca mo┐na z Ziemi dobrze obserwowaµ tzw. koronΩ s│oneczn▒. Jest to silnie rozrzedzona i bardzo rozleg│a, najbardziej zewnΩtrzna czΩ╢µ atmosfery S│o±ca. Wielko╢µ jej obszaru ulega ca│y czas zmianie, w zale┐no╢ci od aktywno╢ci samego S│o±ca. NajgΩstszymi obszarami korony s│onecznej s▒ tzw. protuberancje. S▒ to wyrzuty roz┐arzonego gazu (wodoru) z powierzchni S│o±ca. Przypominaj▒ one nieco │uki lub wstΩgi. Pole magnetyczne S│o±ca mo┐e utrzymywaµ zapΩtlone protuberancje przez wiele tygodni. Niekt≤re z nich jednak znikaj▒ zaledwie po kilku godzinach.WstΩgi gazu mog▒ zmieniaµ swoje kszta│ty: wij▒ siΩ jak w▒┐ albo tworz▒ p│on▒ce w│≤kienka. Szeroka wstΩga mo┐e siΩ podzieliµ na kilka mniejszych, a mniejsze mog▒ po│▒czyµ siΩ w jedn▒ du┐▒. Protuberancje zmienno╢µ swoich kszta│t≤w zawdziΩczaj▒ polu magnetycznemu S│o±ca.Dok│adne obserwacje korony s│onecznej (a szczeg≤lnie protuberancji) wykonane przez satelitΩ TRACE, pomog▒ zrozumieµ naukowcom dzia│anie mechanizm≤w, kt≤rych efektem jest ponad 300-krotnie wy┐sza temperatura korony s│onecznej ni┐ widzialnej powierzchni gwiazdy.Wed│ug Daniela Goldina z NASA astronomom pracuj▒cym z nowymi obrazami pochodz▒cymi z TRACE uda│o siΩ ustaliµ, ┐e "wstΩgi energii" s▒ rozgrzane do milion≤w stopni dok│adnie u swojej podstawy i tak w│a╢ciwie s▒ raczej pΩczkiem czy wi▒zk▒ cienkich, pojedynczych wst▒┐ek ni┐ jedn▒ wielk▒ wstΩg▒. Badania wykaza│y tak┐e, ┐e pojedyncze wst▒┐ki mog▒ mieµ r≤┐ne temperatury.TRACE jest w│asno╢ci▒ ameryka±skiej agencji kosmicznej NASA, a swoje badania zacz▒│ w 1998 roku od obserwacji zale┐no╢ci pomiΩdzy relatywnie ch│odniej▒ powierzchni▒ S│o±ca a znacznie cieplejsz▒ zewnΩtrzn▒ atmosfer▒.(PAP)aniczenie na masΩ obiektu. W przypadku 10 minut wynosi ono 80 tysiΩcy mas S│o±ca.
  • STARO»YTNA ú╙DKA Szcz▒tki │odzi tzw. d│ubanki licz▒cejprawdopodobnie 3 do 5 tys. lat znale╝li na Pomorzu Zachodnimgda±scy archeolodzy. Nie wykluczaj▒, ┐e to najstarsze tego typuznalezisko w Polsce.Ok. 1,5 -metrowe szcz▒tki │odzi wykonanej z drewnaolchowego odkryto w miejscowo╢ci Nowe Chwalinki niedalekoSzczecinka w miejscu, gdzie obecnie wydobywa siΩ torf, a kilkatysiΩcy lat temu znajdowa│o siΩ jezioro.Waldemar Ossowski z Centralnego Muzeum Morskiego wGda±sku uwa┐a, ┐e │≤dka - niestety uszkodzona przez maszynΩ -pochodzi sprzed 3, a byµ mo┐e nawet 5 tys. lat. Dodaje, ┐ejej wiek ustalony zostanie po przeprowadzeniu analiz izotopemwΩgla."Bez w▒tpienia to jedna z najstarszych │odzi odkrytych wPolsce do tej pory" - twierdzi naukowiec.Znalezisko wi▒zane jest z tzw. kultur▒ amfor kulistych. Niedaleko bowiem od miejsca, gdzie odkryto │≤d╝ znaleziono fragmenty naczy± charakterystyczne dla tej kultury schy│kowego okresu neolitu. 
  • NASA pracuje nad komputerow▒, niezwykle dok│adn▒ map▒ Ziemi Pracownicy NASA i NIMA (National Imagery and Maping Agency) zapowiedzieli stworzenie niezwykle precyzyjnych map Ziemi dziΩki danym uzyskanym z nowoczesnego radaru - podaje serwis ABC.   W lutym tego roku za│oga pojazdu kosmicznego Endeavor, wykorzystuj▒c najnowocze╢niejsz▒ technologiΩ satelitarn▒ zeskanowa│a oko│o 90 proc. powierzchni ziemskich l▒d≤w (z wy│▒czeniem biegun≤w). DziΩki temu powstanie cyfrowy, tr≤jwymiarowy obraz Ziemi o bardzo du┐ej rozdzielczo╢ci. "Stworzenie tak precyzyjnej mapy za pomoc▒ technik tradycyjnych zajΩ│oby lata" - m≤wi Speitz. "Ponadto tworzona przez nas mapa obejmie obszary, np. w Amazonii, na kt≤rych nie stanΩ│a nigdy ludzka stopa". Uczeni, u┐ywaj▒c radaru interferometrycznego, uzyskuj▒ zdjΩcia bez wzglΩdu na chmury czy porΩ dnia. Radar odczytuje wysoko╢µ punkt≤w na ziemi co 30 m kwadratowych. Skala koloru jasnego w tych odczytach odpowiada wzniesieniom, a ciemnego - depresjom. Na zdjΩciach uzyskanych za pomoc▒ tego radaru r≤┐nym kolorem odznaczaj▒ siΩ tak┐e r≤┐ne materia│y skalne. David Steitz, rzecznik zajmuj▒cego siΩ projektem oddzia│u NASA wyja╢nia - "Tereny pustynne (gdzie przewa┐a kwarc) absorbuj▒ energiΩ, a zbudowane z granitu g≤ry odbijaj▒ j▒, dziΩki temu inaczej wygl▒daj▒ na zdjΩciach".Przetwarzanie danych uzyskanych dziΩki radarowi umieszczonemu na statku kosmicznym bΩdzie mia│o dwie fazy. Pierwsza to ustalenie wstΩpnych danych, dotycz▒cych ukszta│towania terenu. NastΩpnie te dane zostan▒ poddane szczeg≤│owej analizie NIMA.   Mapy bΩd▒ przeznaczone przede wszystkim dla wojska. Pos│u┐▒ one do symulowania lot≤w, tworzenia plan≤w logistycznych i do innych zastosowa± taktycznych. CzΩ╢µ trafi tak┐e do u┐ytku publicznego. Zostan▒ wykorzystane przy projektowaniu dr≤g, budynk≤w i teren≤w zielonych.(PAP)

  • Nowe chodniki w staro┐ytnych kopalniach odkryli archeolodzy Nowe chodniki i wyrobiska odkryli archeolodzy w staro┐ytnej kopalni krzemienia w Krzemionkach Opatowskich - poinformowa│ PAP kieruj▒cy badaniami dr Wojciech Borkowski z Pa±stwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie."Odkryli╢my ponad 200 km kw nowych chodnik≤w i wyrobisk, kt≤re zosta│y porzucone i zawalone gruzem skalnym ponad 5 tys. lat temu. W chodnikach do kt≤rych nikt nie wchodzi│ od tamtego czasu zachowa│y siΩ ╢lady rob≤t g≤rniczych i pozostawione narzΩdzia - kamienne kilofy, rogowe d│uta" - powiedzia│ dr Borkowski.By│y to najwiΩksze od p≤│wiecza prace badawczo-konserwatorskie finansowane przez Generalnego Konserwatora Zabytk≤w zwi▒zane z zabezpieczeniem dawnych wyrobisk zagro┐onych zawaleniem. Ods│oniΩte chodniki zachowa│y siΩ w takim stanie jak pozostawili je g≤rnicy 5 tys. lat temu. Zag│Ωbie g≤rnicze w Krzemionkach Opatowskich - jedno z najwiΩkszych tego typu w Europie - zwi▒zane jest z ludno╢ci▒ neolitycznej kultury puchar≤w lejkowatych, kt≤ra rozwija│a siΩ na ziemiach polskich oko│o 3300-3000 lat p.n.e. Krzemie± z tego zag│Ωbia rozchodzi│ siΩ po ca│ej Europie ╢rodkowej.(PAP)

POWR╙T