H I P N O Z A

RYS HISTORYCZNY:

Zjawisko, kt≤re wsp≤│cze╢nie nazywamy hipnoza, znane by│o od dawna. Stosowali hipnozΩ - r≤wnie┐ w celach leczniczych egipscy kap│ani, Asyryjczycy, Grecy czy te┐ mnisi staro┐ytnego Wschodu. Hipnoza stanowi│a wtedy tak element kultury, jak i spos≤b leczenia. Zjawisko hipnozy znane by│o te┐ dawnym »ydom. Okre╢lali oni ten stan s│owami:

"ªpi i nie ╢pi, czuwa i nie czuwa, i chocia┐ odpowiada na pytania, dusz▒ jest nieobecny."

W p≤╝niejszych czasach hipnoza jako zjawisko wi▒zane z praktykami magicznymi zosta│a odrzucona i zapomniana. Za ojca nowo┐ytnej hipnozy zwyk│o uwa┐aµ siΩ austriackiego lekarza Franciszka Antoniego Mesmera (1734-1815). Jednak┐e jego podej╢cie do tego zjawiska dalekie by│o od dzisiejszej wiedzy.

Mesmer zauwa┐y│, ze czasami podczas rozm≤w z pacjentami nastΩpowa│o zjawisko przesilenia objawiaj▒ce siΩ drgawkami, a nastΩpnie gwa│townym ust▒pieniem objaw≤w choroby. Pocz▒tkowo wi▒za│ to z bezpo╢rednim kontaktem lekarz-pacjent. P≤╝niej okaza│o siΩ, ze te same objawy wystΩpowa│y r≤wnie┐ w≤wczas, kiedy pacjent mia│ tylko kontakt z przedmiotami "namagnesowanymi" przez lekarza. Na tej podstawie wysnu│ teorie, ze istnieje "fluid", kt≤ry osoba o specjalnych w│a╢ciwo╢ciach ("magnetyzer") mo┐e przekazywaµ chorym tak┐e za pomoc▒ ro┐nych przedmiot≤w. TeoriΩ t▒ rozwin▒│ pod wp│ywem znajomego, kt≤ry zaproponowa│, by przeprowadziµ zabieg przy pomocy przedmiotu nie "magnesowanego" uprzednio przez magnetyzera (placebo). Zabieg powi≤d│ siΩ, co zaowocowa│o za│o┐eniem, ze odkryty przez Mesmera fluid jest czym╢ powszechnym w przyrodzie. Nazwany zosta│ "magnetyzmem zwierzΩcym". Zabiegi Mesmera cieszy│y siΩ du┐▒ popularno╢ci▒ we Francji, gdzie urz▒dza│ specjalne seanse. W zaadaptowanej do tego celu piwnicy ustawi│ balie z woda, opi│kami metalu i kawa│kami szk│a. Dooko│a sadza│ pacjent≤w po│▒czonych lin▒. Podczas seansu przechadza│ siΩ miedzy nimi dotykaj▒c ich i opowiadaj▒c o spodziewanych efektach. Pomimo spektakularnych sukces≤w Mesmer zosta│ wy╢miany przez ≤wczesne ╢rodowisko naukowe, a jego metodΩ okre╢lono mianem szarlatanerii. Badania nad magnetyzmem zwierzΩcym kontynuowa│ ucze± Mesmera - markiz Chastenet de Puyseguer (1751-1825). Zauwa┐y│ on, ┐e w czasie seans≤w magnetycznych niekt≤rzy chorzy zapadaj▒ w dziwny sen, w czasie kt≤rego mogli chodziµ, odpowiadaµ na pytania i wykonywaµ polecenia magnetyzera. Po obudzeniu nie pamiΩtali niczego z seansu. Stan ten nazwa│ sztucznym somnambulizmem i uzna│, ┐e jego ╝r≤d│em jest wola magnetyzera. Kolejnym badaczem tego zjawiska by│ portugalski ksi▒dz Jose Custadio Faria (1755-1819). Odrzuci│ on teoriΩ fluidu i jako pierwszy zwr≤ci│ uwagΩ na rolΩ sugestii w wywo│ywaniu transu. Pierwszym, kt≤ry u┐y│ terminu "hipnoza" (hypnos - sen), by│ angielski lekarz James Braid (1795-1860). Jako pierwszy tez uzna│, ┐e zjawisko hipnozy opiera siΩ na relacji pomiΩdzy hipnotyzerem i hipnotyzowanym (obecnie zjawisko to nazywa siΩ "raportem") Nadal jednak nie doceniano roli, jaka w procesie hipnotyzowania pe│ni sugestia. Braid uwa┐a│, ze ╢rodkiem prowadz▒cym do hipnozy jest silne skupienie wzroku na jednym punkcie (podra┐nienie siatk≤wki). Po raz pierwszy proces hipnotyzowania oparty g│ownie na sugestii zastosowa│ lekarz z Nancy - Ambroise Auguste Liebeault (1825-1904) Od tego momentu - pomimo drwin ze strony oficjalnej nauki - hipnoza sta│a siΩ przedmiotem intensywnych bada±. Pomimo trafno╢ci spostrze┐e± dra Liebeault powstawa│y r≤wnie┐ teorie pr≤buj▒ce interpretowac zjawisko hipnotyzowania na ro┐ne inne sposoby.

Hipnoza sta│a siΩ r≤wnie┐ - na krotko - przedmiotem bada± ze strony tw≤rcy psychoanalizy - Zygmunta Freuda. Nawiasem m≤wi▒c istnieje podejrzenie, ┐e koncepcja pod╢wiadomo╢ci i ca│ej psychoanalizy narodzi│a siΩ w│a╢nie pod wp│ywem obserwacji hipnozy podczas pobytu Freuda w Nancy, gdzie by│ ╢wiadkiem eksperyment≤w z hipnoza prowadzonych przez profesora medycyny Jana Martina Charcota. Freud wprowadzi│ hipnozΩ do swej codziennej praktyki w grudniu 1887 roku (21 lat po rozpoczΩciu praktyki). Jednak┐e szybko stwierdzi│, ze nie udaje mu siΩ osi▒gaµ pe│nej hipnozy u wszystkich pacjent≤w. Ponadto, jak stwierdzi│ "zawiesza ona jakiekolwiek poznanie gry sil psychicznych" oraz "nie pozwala poznaµ oporu, kt≤ry sprawia, ┐e chory czepia siΩ swojej choroby i tym samym walczy z wyzdrowieniem". Freud definitywnie zarzuci│ hipnozΩ w 1896 roku na rzecz koncepcji lu╝nych skojarze±, kt≤re sta│y siΩ podstawowym narzΩdziem psychoanalizy a┐ do dzi╢.

Hipnoza natomiast zaczΩ│a torowaµ sobie drogΩ do gabinet≤w lekarskich innych specjalno╢ci i... na scenΩ.

DEFINICJE

Brytyjskie Stowarzyszenie Medyczne

(British Medical Association)

Encyklopedia popularna PWN

Obie definicje przytoczy│em, aby unaoczniµ, ┐e nawet "naukowe" (1) definicje s▒ niewiele bardziej "tre╢ciwe" od tych "popularnonaukowych" (2)

HIPNOZA W ODSúONACH

  1. Przygotowanie obiektu do hipnozy:

    wygodna pozycja cia│a

    odprΩ┐enie

  2. Indukcja hipnotyczna - dzia│anie maj▒ce na celu osi▒gniecie mo┐liwie najg│Ωbszego stanu hipnozy

  3. Wprowadzanie po┐▒danych sugestii w trakcie hipnozy

  4. wyprowadzanie z hipnozy

DOBRODZIEJSTWA HIPNOZY

  1. Analgezja hipnotyczna - znieczulenie miejscowe lub ca│kowite osi▒gane ju┐ przy bardzo lekkich stanach hipnotycznych, a po odpowiednim treningu nawet bez indukowania hipnozy. W Polsce najbardziej znan▒ osob▒ zajmuj▒ca siΩ analgezj▒ jest dr Maria Szulc.

  2. Hipermnezja hipnotyczna - zjawisko doskonalej pamiΩci polegaj▒ce na regresji hipnotyzowanego do dowolnie wybranego momentu ┐ycie w celu ponownego prze┐ycie lub zobaczenia konkretnej rzeczy lub sytuacji. Bywa wykorzystywana przez policjΩ (nie znam takich przypadk≤w w Polsce) w celu uzyskania pe│nej informacji o szczeg≤│ach z badanej sprawy (na przyk│ad dok│adnego rysopisu osoby widzianej tylko przez krotka chwile) Hipermnezja bywa tez wykorzystywana do poprawienia zdolno╢ci uczenia siΩ i zapamiΩtywania. Brak jednak dok│adniejszych bada± na ten temat.

  3. Amnezja hipnotyczna i pohipnotyczna - zjawisko utraty pamiΩci lub jej celowego wymazania, lub zast▒pienia spreparowanymi wspomnieniami. Samoczynnie wystΩpuje w bardzo g│Ωbokich stanach hipnozy - hipnotyzowany nie pamiΩta po przebudzeniu przebiegu zdarze± wystΩpuj▒cych w czasie hipnozy.

  4. Hipnoterapia - szeroki dzia│ medycyny zajmuj▒cy siΩ leczeniem za pomoc▒ hipnozy chor≤b o pod│o┐u zar≤wno psychicznym, jak i somatycznym. Do chor≤b zwalczanych przez hipnoterapie nale┐▒ min.: histeria, nerwica lΩkowa, psychozy. Z powodzeniem stosowana jest r≤wnie┐ przy:

    a) uk│ad oddechowy: powstrzymywanie dora╝nych napad≤w dychawicy

b) uk│ad kr▒┐enia: przy zaburzeniach rytmu, nerwicy serca, nadci╢nieniu tΩtniczym

c) uk│ad trawienia: wrzody ┐o│▒dka i dwunastnicy

d) po│o┐nictwo: analgezja b≤l≤w porodowych, kontrola rytm≤w skurcz≤w macicy

e) dermatologia: │agodzenie zmian skory o pod│o┐u psychosomatycznym. Do takich Leon Chertok (francuski lekarz, klinicysta, psycholog, psychoanalityk i psychiatra) zalicza r≤wnie┐ brodawki podaj▒c w swojej ksi▒┐ce wiele przypadk≤w usuniΩcia ich za pomoc▒ hipnozy.

f) stomatologia: znieczulenie, uspokojenie pacjenta i powstrzymanie odruch≤w wymiotnych

g) toksykomania - leczenia uzale┐nie±. NajwiΩksze osi▒gniΩcia na tym polu w Polsce posiada M. Szulc

h) rehabilitacja - ogol dzia│a± maj▒cych na celu przyspieszenie powrotu do zdrowia po przebytym leczeniu lub urazach.

5. Hipersensytywnosc - nie jest to okre╢lenie stricte naukowe - podwy┐szona zdolno╢µ do odbierania ro┐nych bod╝c≤w od zmys│owych (wzrok, wΩch, s│uch) po pozazmys│owe (telepatia, jasnowidzenie, prekognicja) Badania nad ta druga ga│Ωzi▒ wspomnianego zjawiska przez wiele lat zajmowa│ siΩ Milan Ryzl. Z jego bada± wynika, ┐e w stanie hipnozy zwiΩkszeniu (niewielkiemu) ulegaj▒ wszystkie zdolno╢ci PSI badanych os≤b. Przez kilkana╢cie lat bada± nad tymi zjawiskami wykona│ tysi▒ce test≤w na du┐ej ilo╢ci swoich student≤w.

INNE ZJAWISKA TOWARZYSZACE HIPNOZIE

  1. Sugestie - s│owne komunikaty maj▒ce na celu wywo│anie okre╢lonej reakcji zahipnotyzowanego.

  2. Regresja hipnotyczna - ponowne przezywanie okre╢lonych zdarze± z ┐ycie. Pozwala na niezwykle pe│ne doznania z przypominanych zdarze±.

  3. Regresja reinkarnacyjna - przez zwolennik≤w reinkarnacji uznawana za niezbity dow≤d na jej potwierdzenie. Trzeba jednak pamiΩtaµ, ze wiele z rzekomych wspomnie± z poprzedniego wcielenia okazywa│o siΩ zaledwie ukrytymi w pod╢wiadomo╢ci informacjami z rodzinnych opowie╢ci, czy wyczytanych (a nastΩpnie zapomnianych) w ksi▒┐kach o tre╢ci historycznej. Nie zmienia to faktu, ┐e r≤wnie du┐ej ilo╢ci przypadk≤w nie daje siΩ wyja╢niµ w tak prosty spos≤b.

  4. Sugestie pozytywne - wywo│uj▒ halucynacje pozytywne.

  5. Halucynacje pozytywne - widzenie (pod wp│ywem sugestii) nieistniej▒cych przedmiot≤w i os≤b.

  6. Sugestie negatywne - wywo│uj▒ halucynacje negatywne.

  7. Halucynacje negatywne - nie widzenie istniej▒cych rzeczy i os≤b.

  8. Sugestie pohipnotyczne - sugestie podane podczas hipnozy, kt≤rych realizacja nastΩpuje po wyj╢ciu z tego stanu. Stosowane na przyk│ad w walce z na│ogami ("kiedy obudzisz siΩ, bΩdziesz czul wstrΩt do alkoholu"). CzΩsto tez przy zabawach z hipnoza - osoba po wyj╢ciu z hipnozy odczuwa niepohamowana ochotΩ na zrobienie jakiej╢ rzeczy, lecz nie wie, dlaczego. Tymczasem jest to wynik sugestii pohipnotycznej.

  9. analgezja - nie odczuwanie okre╢lonych przez hipnotyzera bod╝c≤w (nie tylko b≤lu, ale tak┐e zapach≤w, d╝wiΩk≤w itp)

  10. 10. Hipersensytywno╢µ - odwrotno╢µ analgezji. Tak┐e odbieranie bod╝c≤w nieistniej▒cych. Typowym przyk│adem jest tutaj do╢wiadczenie z rzekomym oparzeniem. Hipnotyzer przyk│ada do cia│a zahipnotyzowanego jaki╢ przedmiot (na przyk│ad o│≤wek) i sugeruje ┐e jest to zapalony papieros. W miejscu dotkniΩcia powstaje zaczerwienienie, jak przy oparzeniu.

  11. Katalepsja - nienaturalne zesztywnienie miΩsni.

NIEBEZPIECZE╤STWA HIPNOZY

Wypada w tym miejscu uczyniµ ma│▒ dygresjΩ. 99% os≤b zajmuj▒cych siΩ hipnoz▒ zawodowo u┐ywa dw≤ch sprzecznych ze sob▒ stwierdze±:

Sprzeczno╢µ ta jest pozorna, niestety osoby te robi▒ wszystko, aby uczyniµ z hipnozy skomplikowane i niemo┐liwe do zrozumienia przez zwyk│ego ╢miertelnika narzΩdzie.

úatwo to zrozumieµ, je╢li zauwa┐ymy, ze przewa┐nie s▒ to osoby w zawodach wymagaj▒cych du┐ego autorytetu. Trudno przecie┐, ┐eby szanowany profesor pos│ugiwa│ siΩ w swej pracy narzΩdziem nie do╢µ, ┐e niebezpiecznym (mog▒cym prowadziµ do nadu┐yµ lekarza wzglΩdem pacjenta - co by│o jednym z powod≤w dla kt≤rych hipnozΩ porzuci│ Freud*), to jeszcze dostΩpnym dla byle ch│ystka z ulicy.

Teraz wypada wspomnieµ o niebezpiecze±stwach:

  1. Uleg│o╢µ osoby zahipnotyzowanej wzglΩdem hipnotyzera nie jest nieograniczona. Osoba taka faktycznie nie zrobi niczego, czego nie zrobi│aby w stanie pe│nej ╢wiadomo╢ci. Ale stwierdzenie to ma tak┐e druga stronΩ. Osoba zahipnotyzowana jest w stanie zrobiµ (prawie) wszystko, co mo┐e zrobiµ w stanie pe│nej ╢wiadomo╢ci, jednak┐e ze wzglΩdu na ograniczona zdolno╢µ okre╢lenia prawdziwo╢ci zasugerowanej sytuacji mo┐e nie╢wiadomie zrobiµ cos wbrew sobie. Aby rozja╢niµ to zagmatwane za│o┐enie przytoczΩ przyk│ad: W przeprowadzonym w latach piΩµdziesi▒tych do╢wiadczeniu grupie ludzi zademonstrowano, co siΩ dzieje z monet▒ wrzucon▒ do kwasu azotowego. NastΩpnie wprowadzono ich w trans i kazano oblaµ kwasem twarz asystenta. (z oczywistych wzglΩd≤w kwas zast▒piono inn▒ substancj▒) W tym momencie nastΩpowa│o samoczynne wybudzenie z hipnozy. Kiedy jednak jednej z kobiet zasugerowano, ┐e stoi przed ni▒ morderca chc▒cy zabiµ jej dziecko, bez wahania obla│a go "kwasem" ProszΩ jeszcze raz zwr≤ciµ uwagΩ, ┐e istota takiego wykorzystania hipnozy jest jedynie znalezienie i zasugerowanie takiej sytuacji, w kt≤rej osoba zahipnotyzowana uzna swoje dzia│anie za NATURALNE i jak najbardziej uzasadnione.

  2. Na fotel hipnotyzera trafiaj▒ ludzie najog≤lniej m≤wi▒c r≤┐ni. Spo╢r≤d nich bardzo wielu posiada ukryte skazy na psychice (b▒d╝ to pod wp│ywem chor≤b psychicznych, b▒d╝ na skutek dramatycznych prze┐yµ g│Ωboko ukrytych w pod╢wiadomo╢ci i wymazanych z pamiΩci). Takie skazy dzia│aj▒ najczΩ╢ciej jak struny, kt≤re nawet po lekkim traceniu wywo│uj▒ ci▒g niespodziewanych reakcji. Wszystkim nam zdarza│o siΩ trafiaµ na "nadwra┐liwc≤w", kt≤rzy pod wp│ywem jednego stwierdzenia albo wpadali w furie, albo obra┐ali siΩ na ca│y ╢wiat. CzΩsto okazywa│o siΩ, ┐e przypadkiem trafili╢my w ich "czu│y punkt". W hipnozie takie "czu│e punkty" staj▒ siΩ jeszcze czulsze i pojawia siΩ ich znacznie wiΩcej. Dlatego kombinowanie z naprawianiem czyjej╢ psychiki, czy charakteru lepiej zostawiµ tym, kt≤rzy na psychice znaj▒ siΩ znacznie lepiej, a samemu zaj▒c siΩ tymi aspektami hipnozy, kt≤re nie ingeruj▒ w psychikΩ.

  3. Nie nale┐y tez wzorowaµ siΩ na cyrkowych sztuczkach, podczas kt≤rych hipnotyzer uzyskuje katalepsje u zahipnotyzowanego, a potem sprawdza jej g│Ωboko╢µ skacz▒c po jego klatce piersiowej. Podobnych cyrkowych sztuczek jest wiΩcej i wiΩkszo╢µ z nich nie nale┐y do bezpiecznych.

AUTOHIPNOZA

Jak sama nazwa wskazuje, jest to stan zbli┐ony do hipnozy, jednak┐e uzyskiwany nie przez indukcje hipnotyzera, ale samego zainteresowanego. Wbrew powszechnemu mniemaniu autohipnoza nie jest stan uzyskiwany przez s│uchanie kaset magnetofonowych. Nawet, je╢li zosta│y one przygotowane przez samego zainteresowanego. Stan ten nale┐y do zjawisk typu heterohipnoidalnego (hetero oznacza wp│yw drugiej osoby)

Autohipnoza jest stanem zbli┐onym do medytacji. Podobnie, jak w niej wa┐ne jest skupienie umys│u na jednym elemencie (najczΩ╢ciej tym w│a╢nie, nad kt≤rym chcemy pracowaµ).

Jako ciekawostkΩ nale┐y pod▒µ fakt, ze swego czasu prowadzono w USA kursy autohipnozy, na kt≤rych uczono, jak │atwo i w ka┐dej chwili osi▒gn▒µ stan pe│nego relaksu. Po jakim╢ czasie zaczΩ│y siΩ zdarzaµ wypadki samochodowe na zupe│nie prostych drogach. Ich sprawcami byli absolwenci tych w│a╢nie kurs≤w. Okaza│o siΩ, ┐e tak dobrze wyszkolili oni swoja pod╢wiadomo╢µ w wy│▒czaniu siΩ w ka┐dej wolnej chwili. Za tak▒ "woln▒ chwilΩ" ich pod╢wiadomo╢µ uwa┐a│a siedzenie za kierownica - i... po prostu zasypia│a. Od tego czasu kursy tego typu zosta│y w USA zawieszone.

Niemniej autohipnoza okazuje siΩ doskona│ym narzΩdziem w walce z drobnymi problemami dnia codziennego.

W hipnozie - jak w kinie ?

Czy zdarzy│o wam siΩ kiedy╢ "wy╢niµ" niezwykle sugestywny, sp≤jny i do tego ciekawy sen, a po przebudzeniu stwierdziµ, ┐e by│a to wizualizacja lec▒cego akurat w radiu opowiadania ? Mnie tak.

Kiedy╢ nad ranem ╢ni│em, ┐e jestem tajnym agentem i na pok│adzie jakiego╢ statku (czy okrΩtu) szpiegujΩ, likwidujΩ jakich╢ ludzi itd. Kiedy obudzi│em siΩ, okaza│o siΩ, ┐e w pokoju g│o╢no chodzi radio. Zd▒┐y│em tylko us│yszeµ "Wys│uchali pa±stwo xx czΩ╢ci ksi▒┐ki "doktor No" z serii o agencie Bondzie" i ju┐ wiedzia│em, co ╢ni│em.

Czy zdarzy│o wam siΩ, ┐e wasz umys│ "wmontowa│" w sen jakie╢ zewnΩtrzne d╝wiΩki, czy inne bod╝ce ? Mnie tak. Kiedy╢ ╢ni│o mi siΩ, ┐e majstrujΩ przy jakim╢ skomplikowanym urz▒dzeniu. Musia│em po│▒czyµ ze sob▒ ca│e mn≤stwo kabelk≤w. Kiedy wreszcie po│▒czy│em ostatnie dwa - urz▒dzenie zaczΩ│o "pikaµ" i obudzi│em siΩ. To "pika│" m≤j budzik. Takich przyk│ad≤w mo┐na by podaµ wiele. Na pewno ka┐dy kiedy╢ sam spotka│ siΩ z takim zjawiskiem.

Dlaczego tak siΩ dzieje ? Naukowcy zajmuj▒cy siΩ snem odkryli, ┐e sen ludzki sk│ada siΩ z dw≤ch, naprzemiennie wystΩpuj▒cych stan≤w: snu g│Ωbokiego i snu p│ytkiego. Ka┐dy z nich trwa od kilku do kilkudziesiΩciu minut i powtarza siΩ od kilku do kilkudziesiΩciu razy w ci▒gu nocy. Nas interesowa│ bΩdzie jedynie sen p│ytki (tzw faza REM). To w│a╢nie w tej fazie pojawiaj▒ siΩ marzenia senne. I nieprawd▒ jest, ┐e s▒ ludzie, kt≤rym nic siΩ nie ╢ni. ªnimy wszyscy, lecz wielu z nas notorycznie budzi siΩ podczas snu g│Ωbokiego i nie pamiΩta swoich sn≤w. Gdyby╢my mieli mo┐liwo╢µ wyboru chwili przebudzenia, wielu z nas pamiΩta│oby nawet po kilka sn≤w z ka┐dej nocy.

W procesie snu s▒ jednak jeszcze co najmniej dwa momenty o szczeg≤lnych w│a╢ciwo╢ciach. To moment zasypiania i chwile tu┐ przed przebudzeniem (zak│adaj▒c, ┐e wystΩpuje akurat faza REM). W obu przypadkach nasz m≤zg osi▒ga wtedy stan zbli┐ony do hipnozy. Z jednej strony zostaje wy│▒czona zewnΩtrzna percepcja, z drugiej - jeszcze/ ju┐ m≤zg nie "prze│▒czy│ siΩ na ja│owy bieg" i mo┐e rejestrowaµ niekt≤re bod╝ce zewnΩtrzne i "z braku lepszego zajΩcia" przek│adaµ je na jΩzyk obraz≤w. Moment zasypiania do tego stopnia jest procesem ciekawym, i┐ jako jeden z prostszych sposob≤w nauki osi▒gania relaksacji, stan≤w medytacyjnych i OBE zaleca siΩ obserwacjΩ wszystkich towarzysz▒cych mu odczuµ. Je╢li nauczymy siΩ na zawo│anie osi▒gaµ te odczucia - nauczymy siΩ kontroli nad swoim umys│em. Je╢li takie mo┐liwo╢ci pojawiaj▒ siΩ w stanie tak kr≤tkotrwa│ym, chwiejnym i trudnym do kontrolowania, to jakie mo┐liwo╢ci mo┐e dawaµ ten stan w pe│nej kontroli, czyli hipnoza ? Prze╢led╝my kilka przyk│ad≤w:

  1. sugestie negatywne - osobie zahipnotyzowanej sugerujemy, ┐e w jej otoczeniu nie ma przedmiot≤w, czy os≤b, kt≤re faktycznie tam siΩ znajduj▒

  2. sugestie pozytywne - odwrotno╢µ poprzednich - sugerujemy obserwacjΩ zjawisk faktycznie nie maj▒cych miejscach.

  3. Wreszcie regresja hipnotyczna - ponowne prze┐ywanie jakiego╢ zdarzenia, czy momentu ┐ycia

Skomasowanie tych zjawisk daje hipnozie palmΩ pierwsze±stwa w dziedzinie niezwykle realnej wizualizacji i to nie tylko na p│aszczy╝nie obrazu, ale tak┐e wszystkich innych bod╝c≤w fizycznych dostΩpnych dla naszych zmys│≤w oraz wszystkich mo┐liwych emocji. Oto bowiem historiΩ opowiedzian▒ zwyk│ymi s│owami osoba zahipnotyzowana prze┐yje w ca│ej pe│ni dozna±, a po wyj╢ciu z stanu hipnozy pamiΩtaµ bΩdzie r≤wnie realnie, jak zdarzenia prawdziwe.

W dawnych czasach, kiedy nie mia│em jeszcze pojΩcia ani o specyfice snu, ani tym bardziej o hipnozie - marzy│o mi siΩ urz▒dzenie zdolne do zapisywania i odtwarzania sn≤w oparte na wielo╢cie┐kowym magnetofonie i zespole czujnik≤w przymocowanych do g│owy ╢pi▒cego. Zdziwi│bym siΩ wtedy pewnie, jak blisko by│em w│a╢ciwego rozwi▒zania. Zdziwili by siΩ te┐ pewnie tw≤rcy wielu tak popularnych dzi╢ urz▒dze± typu "mind-machine". W│a╢ciwe bowiem rozwi▒zanie pojawi│o siΩ dopiero po skonstruowaniu tych┐e urz▒dze±. Przypomnijmy, ┐e "mind-machine" (takie, jak na przyk│ad "SITA learning") maj▒ na celu wprowadzenie naszego umys│u w stan g│Ωbokiej relaksacji, pewnego rodzaju transu, podczas kt≤rego umys│ staje siΩ z jednej strony bardziej bezkrytyczny, z drugiej za╢ znacznie bardziej ch│onny. Wspomniana wy┐ej SITA wykorzystuje ten stan do przyspieszonej nauki jΩzyk≤w obcych. Zasada dzia│ania takiego urz▒dzenia oparta jest na zjawisku zwanym "biofeedback", czyli biologiczne sprzΩ┐enie zwrotne. W okularach SITY umieszczono dwie czerwone diody, przy nosie natomiast znajduje siΩ czujnik (prawdopodobnie mikrofon) reaguj▒cy na oddech. Pulsowanie diod zsynchronizowane jest z szybko╢ci▒ oddechu rejestrowanego przez czujnik. Im wolniejszy staje siΩ oddech, tym wolniej pulsuj▒ diody, co z kolei "uspokaja" umys│ i powoduje spowolnienie (miΩdzy innymi) oddechu. Dodatkowym bod╝cem dzia│aj▒cym na m≤zg jest generowany przez

Urz▒dzenie d╝wiΩk o okre╢lonej czΩstotliwo╢ci (czΩstotliwo╢µ Theta - kilka herc≤w). W momencie, kiedy delikwent korzystaj▒cy z urz▒dzenia uzna, ┐e stan jego relaksacji jest wystarczaj▒cy do rozpoczΩcia nauki, w│▒cza magnetofon z ta╢m▒ zawieraj▒c▒ nagrane lekcje. Ods│uchiwany materia│ trafia nie tyle do pamiΩci ╢wiadomej, ile do pod╢wiadomej - cz│owiek uczony t▒ metod▒ nie szuka w pamiΩci s│≤wek, wyp│ywaj▒ one w tych momentach, kiedy s▒ potrzebne i to nie jako pojedyncze s│owa, kt≤re nastΩpnie trzeba poddaµ odmianom i po│▒czyµ z innymi, lecz jako ca│e gotowe zwroty. W takiej bowiem postaci zosta│y do pamiΩci zapisane.

Co urz▒dzenie to i opisane jego mo┐liwo╢ci maj▒ wsp≤lnego ze snami, albo hipnoz▒ ? Wyobra╝my sobie, ┐e na ta╢mie zapisane mamy nie lekcje jΩzyka obcego, lecz specjalnie opracowany program zawieraj▒cy kolejno (przy za│o┐eniu, ┐e jedna strona kasety ma d│ugo╢µ 30 min):

  1. sugestie wprowadzaj▒ce w stan hipnozy (powiedzmy 4 minuty)

  2. fragment naszej ulubionej ksi▒┐ki przepisany tak, ┐eby interesuj▒cy nas bohater wystΩpowa│ w drugiej osobie ("ty idziesz", "ty robisz" itd.) i odpowiednio przeczytany (oko│o 25 minut)

  3. sugestie wyj╢cia z hipnozy z jednoczesnym zaznaczeniem, ┐eby pamiΩµ ca│ej sesji pozosta│a (oko│o 1 minuty)

No c≤┐. Rynek produkcji takich kaset w kr≤tkim czasie opanuje ca│y ╢wiat i w│a╢ciwie mo┐e wyeliminowaµ kino. »aden bowiem efekt specjalny, czy rozwi▒zanie techniczne nie jest w stanie zast▒piµ realnego prze┐ywania akcji. Czego sobie i wszystkim czytaj▒cym ten tekst ┐yczΩ.

Pozostaje mi jeszcze mieµ nadziejΩ, ┐e kiedy ten system siΩ upowszechni, przynajmniej niekt≤rzy pamiΩtaµ bΩd▒ o jego pomys│odawcy.

DODATKI

Maria Szulc: biochemik, naukowiec i praktyk. Swoja przygodΩ z hipnoza zaczΩ│a od analgezji podczas operacji prowadzonych przez doktora Kobosa. Zawi╢µ i niezrozumienie ╢rodowiska lekarskiego sprawi│y, ze porzuci│a to zajΩcie na rzecz leczenia uzale┐nie±, nerwic, wad wymowy, a tak┐e innych schorze±, wobec kt≤rych og≤lnie przyjΩte sposoby leczenia okazuj▒ siΩ czΩsto nieskuteczne. Posiada dyplom "The American Institute of Hypnosis"

Milan Ryzl: studiowa│ na uniwersytecie praskim fizykΩ i chemie i ju┐ w Pradze pracowa│ jako parapsycholog. Jego dzia│alno╢µ badawcza i naukowa wiod│a go przez ca│y ╢wiat. W 1967 osiad│ w San Jose, w Kalifornii. Jako jeden najwiΩkszych pionier≤w w dziedzinie bada± parapsychologicznych pracuje obecnie jako profesor na Uniwersytecie im. Johna F. Kennedyego. Przez wiele lat bada│ zjawisko hipnozy i jej mo┐liwo╢ci.

Zbigniew Peterson: doktor medycyny

"Ucze± Messmera, markiz Chastenet de Puyseguer (1751-1825), zauwa┐y│, ze w czasie seans≤w magnetycznych niekt≤rzy chorzy zapadaj▒ w dziwny sen. W stanie u╢pienia mogli chodziµ, odpowiadaµ na pytania i wykonywaµ polecenia magnetyzera. Po przebudzeniu nie pamiΩtali, co zdarzy│o siΩ w czasie tego snu."

"Niewiele jest obiektywnych objaw≤w, umo┐liwiaj▒cych odr≤┐nienie stanu hipnotycznego od innych stan≤w ╢wiadomo╢ci. Nale┐▒ do nich: niepamiΩµ wsteczna, raport, katalepsja wzmo┐ona podatno╢µ na sugestie, regresja, halucynacje i pohipnotyczne wykonywanie sugestii."

Leon Chertok: francuski lekarz, klinicysta, psycholog i psychiatra. Zajmowa│ siΩ hipnoz▒ przez ponad 40 lat.

BIBLIOGRAFIA

  1. Maria Szulc "Spotkania z pod╢wiadomo╢ci▒"

  2. Maria Szulc "PotΩga pod╢wiadomo╢ci"

  3. Milan Ryzl "Telepatia i jasnowidzenie"

  4. Milan Ryzl "Jasnowidzenie w hipnozie"

  5. Milan Ryzl "Parapsychologia praktyczna"

  6. Leon Chertok "Hipnoza i sugestia"

  7. Zbigniew Peterson "Hipnoza - miedzy jawa a snem"

  8. Joanna Komorowska "Autohipnoza"

  9. Stuart Gordon "Encyklopedia zjawisk paranormalnych"

  10. Encyklopedia popularna PWN

lektury, kt≤rych nie polecam:

  1. Honorata Korpikiewicz "Hipnoza i sugestia"

  2. Rachel Copelan "Hipnoza - klucz do umys│u"

  3. Alex44

POWR╙T