æWyrkomÆ czyli telepraca
 Terminologia
 Czym jest wyrkom?
 Kto mo┐e wyrkomiµ, telepracowaµ?
 Wyposa┐enie biura domowego
 Korzy£ci z telepracy (wyrkomu)
 Konkluzji czas
 Literatura cytowana
 O autorach
 

æWyrkomÆ czyli telepraca

Streszczenie. Neologizm æwyrkomÆ (skr≤t od zwrotu: wyrobnictwo kom-puterowe multimedialne) jest odpowiednikiem terminu ætelepracaÆ. Wy-rkom oznacza dla pracodawcy zmniejszenie koszt≤w organizacji i utrzymania biura, za£ dla pracownika - swobodΩ wyboru czasu pracy. Om≤wiono wymagania sprzΩtowe warunkuj╣ce wyrkomienie, oraz za-lety finansowe i spo│eczne wyrkomu w relacjach: pracodawca-pracownik. Wnioskuje siΩ, ┐e r≤wnie┐ w Polsce do wyrkomu nale┐y przysz│o£µ.

Abstract. æVyrkomÆ or teleworking. æVyrkomÆ is a polish equivalent of the term teleworking. It is a neologism that had been coined to the word thesaurus by the authors. In polish language a term æwyrkoÆ (vyrko) means a kind of bed, rather uncomfortable one but their own and loved by some people - a kip. æWyrkom is Profits of vyrkom type work (SOHO) are discussed. Vyrkom means comfort of work for emploee and benefits for employers. Some data concerning equipment are given. Financial and social aspects of the vyrkom are discussed.

Na IV Krajowym Forum Informacji Naukowej i Technicznej (Zakopane 1977) prof. A. Janicki z Instytutu Maszyn Matematycznych wyg│osi│ by│ tezΩ: rok 2005 bΩdzie z punktu widzenia pracownika oznacza│ powszech-n╣ pracΩ w domu i przekazywanie jej wynik≤w na odleg│o£µ. 18 VI 1998 TVP1 nada│a migawkΩ o ætelepracyÆ. Chodzi o robotΩ wykonywan╣ w domu za po£rednictwem PC, po│╣czonego z sieci╣ lokaln╣ i ze £wiatow╣ æpajΩ-czyn╣Æ. Publicysta m│odzie┐owego pisma przekonuje: Ju┐ kilka lat temu firmy zachodnie odkry│y, ┐e znacznie wiΩcej kosztuje wynajΩcie, urz╣-dzenie i utrzymanie biura ni┐ wypo┐yczenie pracownikowi do domu kom-putera i po│╣czenie z firm╣ za pomoc╣ modemu. Zaznacza, ┐e dotyczy to pracy rozliczanej z efekt≤w. Ale wbrew pozorom odnosi siΩ to do sporej liczby grup zawodowych [1].

Terminologia

S│owo telepraca stanowi zbitkΩ æteleÆ i æpracaÆ. Proponujemy zast╣piµ je potworkiem w stylu informatycznym: æwyrkomÆ, co t│umaczy siΩ na æwy-robnictwo komputerowe multimedialneÆ. Wyrkom kojarzy siΩ z wy-rkiem, z │o┐em niezbyt wygodnym ale w│asnym. Wyrkom nawi╣zuje do polskiego ækomÆ lub ang. æcomÆ - jak Telecom czy komputer.
 Terminologia jest wa┐na. Zacznijmy od konstatacji, ┐e jΩzyk informa-tyczny jest straszny. Kr≤luj╣ amerykanizmy z ko£lawymi spolszczeniami. Panuj╣ skr≤ty. Teksty komputerowe mog╣ polonistΩ przyprawiµ o apoplek-sjΩ. Jednak na ten ┐argon ænie ma silnychÆ. Dziedzina tak szybko rozwija siΩ, ┐e nie pozostaje nic innego jak akceptowaµ. Prze│kn╣µ trzeba nawet tak szokuj╣cy skr≤t jak SRAM, co oznacza rodzaj RAM - acz Polakowi kojarzy siΩ zupe│nie inaczej. Je£li nie wiadomo czym jest RAM, nale┐y poznaµ rozwiniΩcie skr≤tu: readily accessible memory siΩgaj╣c do s│owni-k≤w [2].
 Trzeba stosowaµ siΩ do regu│ gry. Wynalazcy PC  dyktuj╣ warunki, narzucaj╣ jΩzyk. Wiele program≤w komputerowych ignoruje polskie æogon-kiÆ (znaki diakrytyczne). Polak musi anglicyzowaµ siΩ je£li chce rozumieµ i byµ rozumiany. Nie ma czasu na wymy£lanie dziwol╣g≤w made in Poland w dziedzinie æpecetologiiÆ, jak kiedy£ brat Czech wymy£la│ divadlo na teatr. Nie czas polonizowaµ Amerykan≤w. Nadszed│ czas angielszczenia polszczyzny. Szop≤w siΩ nie wytΩpi, skoro jΩz. polski ma s│owo szopa; sam za£ szop pracz jest piΩknym zwierz╣tkiem. Pub zostanie, skoro kojarzy siΩ z publiczno£ci╣. Drink zostanie, skoro kojarzy siΩ z æcynkÆ. Zostanie rausz, bo jak inaczej okre£liµ ten szczeg≤lny stan £wiadomo£ci po drinku? - Lecz pomi±my te dywagacje, w kt≤rych jest trochΩ racji? Chocia┐ racja ma te┐ pochodzenie obce. Lubimy jΩzyk polski. St╣d archa-iczne wyrko. Ale rozumiemy znaki czas≤w, st╣d potworny wyrkom.
 Skr≤t wyrkom przywraca godno£µ wyrobnikom m≤zgu daj╣c do rozu-mienia, ┐e praca za po£rednictwem PC niczym nie r≤┐ni╣c siΩ od wyrob-nictwa, jest jednak ciut æszlachetniejszaÆ od machania │opat╣. Nawiasem m≤wi╣c, poczucie szlachectwa czΩsto musi starczyµ æwyrkowcomÆ jako rekompensata za ni┐sz╣ p│acΩ? Noblesse oblige? Poza tym s│usznie wyrkom kojarzy siΩ z wyrkiem. Po co zrywaµ siΩ o £wicie ædo robotyÆ, skoro robotΩ mo┐na wykonaµ z wyrka - bez golenia siΩ lub makija┐u?
 Filozof i logik o. J≤zef M. Boche±ski - autor æPodrΩcznika m╣dro£ci tego £wiataÆ zwierza│ siΩ by│, ┐e najlepiej istnieje w │≤┐ku; a nie w szybowcu, kt≤rym lata│ po 80-tce, ani w sali wyk│adowej. Winston Churchill przebywa│ w piernatach zwykle do 13-tej, w sypialni przyjmuj╣c oficjalne delegacje. O innych mΩ┐ach stanu, kt≤rzy pracowali noc╣ æby m≤g│ kto£ inny spaµÆ nie warto wspominaµ. Warto jednak przypomnieµ, ┐e Agata Christie krymina│y pisa│a w wannie!
 

Czym jest wyrkom?

 Jest prac╣ nowego rodzaju. Zygmunt Broniarek pisa│ by│ z zazdro£ci╣, jak to s│odko ┐yje siΩ dziennikarzom w USA. Nie ruszaj╣c siΩ z domu maj╣ prawie wszystko na ekranie. Trzeba siΩgn╣µ po informacje? Klik, i s╣ dane z bank≤w danych, w tym z dzie│ butwiej╣cych w Bibliotece Kongresu. Trzeba zasiΩgn╣µ jΩzyka co do osoby publicznej? Klik, i dane s╣ na ekra-nie. Chcesz przeprowadziµ wywiad? Po co telepaµ siΩ samochodem czy samolotem skoro ægo£µÆ jest na ekranie? PC notuje s│owa i fotografuje to, co ma na ekranie lub przed ekranem (kamera video). Napisa│e£ tekst, raport, sprawozdanie? Klik, a komunikat jest w redakcji, w biurze, u kon-trahenta, itd.
 Wyrkomiµ mo┐na nie tylko w zwi╣zku z gromadzeniem i przetwarza-niem danych. Oczywi£cie, naukowiec w dziedzinie nauk £cis│ych musi wykonaµ do£wiadczenia, geodeta pomierzyµ teren, biolog obserwowaµ zachowanie siΩ zwierzΩcia, itd. Lecz coraz czΩ£ciej eliminujemy do£wiad-czenia przez symulacje komputerowe. Chemik mo┐e przeprowadzaµ wirtualne syntezy nie zu┐ywaj╣c grama odczynnik≤w, architekt mo┐e budowaµ na ekranie bez ceg│y, in┐ynier konstruowaµ maszyny. Stoimy u progu ery eksperymentu wirtualnego!
 Technika komputerowa (komputech, komtech?) umo┐liwia nie tylko zbieranie i przetwarzanie danych ju┐ znanych, ale pozwala na zdobywanie pierwotnych informacji.
 Dzi£ wielu ludzi mo┐e mieµ biuro w domu (SOHO); i pracowaµ z domu, bez zjawiania siΩ w pracy. Z PC mo┐na pracowaµ wydajniej; bez mΩczenia siΩ tym, co z obecno£ci╣ fizyczn╣ w biurze wi╣┐e siΩ. Rozpatrzmy zagad-nienie, co za pomoc╣ PC mo┐na nadawaµ i odbieraµ? Odpowiedƒ jest - wszystko to, co mo┐na zdematerializowaµ, zamieniµ na wi╣zkΩ informacji. (Z tego powodu nie mo┐na przesy│aµ np. zapach≤w. Co dzi£ mo┐na prze-kazywaµ via PC?
 (1) W pierwszym rzΩdzie druk. Nie tylko pod postaci╣ plik≤w z edytora, ale tak┐e poczty elektronicznej (e-mail). S│owo nie musi byµ æwklepywaneÆ. Posiadaj╣c skaner mo┐na tekst drukowany zamieniµ na postaµ elektro-niczn╣ na dwa sposoby (a) jako ægo│yÆ tekst via program rozpoznaj╣cy znaki (OCR), albo (b) jako obraz skanowanej strony. W pierwszym przy-padku tekst jest æruchomyÆ, tj. mo┐na go dowolnie zmieniaµ. W drugim przypadku tekst staje siΩ obrazem jak Dama z │asiczk╣. Mo┐na go tak┐e modyfikowaµ za po£rednictwem program≤w s│u┐╣cych do obr≤bki obrazu. Obraz ze skanera mo┐na æwklejaµÆ do tekst≤w pisanych z klawiatury; e-mail tak┐e mo┐na wzbogacaµ o za│╣czniki graficzne (spinacze).
 (2) G│os przesy│a siΩ za po£rednictwem poczty g│osowej (voice mail) bezpo£rednio, albo jako za│╣czniki do e-mail. Mo┐e to byµ nie tylko s│owo, r≤wnie┐ muzyka. Modem nadaje i odbiera przez zwyk│y telefon. Mo┐na bezpo£rednio │╣czyµ dwa PC, ten w domu i ten w miejscu pracy z ominiΩ-ciem sieci.
 (3) Nie ma problemu z wysy│aniem obrazu ruchomego. To rutyna. Kt≤ra co prawda zach│annie po┐era pamiΩµ i wymaga sprzΩtu wy┐szej klasy; ale co jest za darmo?
 (4) Faksowanie by│o pierwsz╣ funkcj╣ modemu. DziΩki tej funkcji │╣-czyµ siΩ mo┐na z posiadaczami tradycyjnych faks≤w. ú╣czno£µ jest dwu-stronna; PC odbiera faksy nadawane z maszyn biurowych; a nadaj╣c æzni┐a siΩÆ do mo┐liwo£ci faksu z kt≤rym siΩ │╣czy. PC mo┐e bowiem transmitowaµ o wiele szybciej. Lecz PC jest æmi│osiernyÆ co siΩ odbieraj╣cej maszyny tyczy. Zanim potwierdzi nadanie faksu - negocjuje, zwykle d│u┐ej ni┐ trwa│o nadawanie. To denerwuje; ale mamy pewno£µ, ┐e obraz prze-s│any zosta│ jota w jotΩ. Chocia┐ czΩsto │╣czno£µ siΩ zrywa. Tu warto dodaµ, ┐e faks jest obrazem. Wysy│aµ mo┐na nie tylko teksty z procesora s│owa, ale tak┐e ze skanera. Poniewa┐ obraz wymaga wiΩcej pamiΩci ni┐ s│owo (jest bardziej æmemo┐ernyÆ), transmisje faksowe trwaj╣ d│u┐ej ni┐ e-mail. Warto zwr≤ciµ uwagΩ, ┐e e-mail dostaje siΩ do £wiatowej sieci po cenie rozmowy miejscowej. Za faksy p│aci siΩ jak za normalne rozmowy telefoniczne. Przeto rachunki na rzecz TP S.A. bywaj╣ wysokie.
  (5) Mo┐na │╣czyµ siΩ jednocze£nie z kilkoma adresatami. Mo┐na urz╣-dzaµ sesje z udzia│em wielu uczestnik≤w, niezale┐nie od ich miejsca pobytu, ka┐dego widz╣c na ekranie. Przyk│adami tego rodzaju │╣czno£ci by│y skomplikowane operacje chirurgiczne, przeprowadzane we Francji pod nadzorem konsultacyjnym specjalist≤w z USA. ú╣czno£µ zn≤w odby-wa siΩ po cenie rozmowy miejscowej; je┐eli jednak sesja trwa godzinami, to rachunki telefoniczne staj╣ siΩ æastronomiczneÆ. Co i tak jest taniej, ni┐ zbieranie ludzi w jednym miejscu (delegacje). Wym≤g jedno£ci miejsca i czasu zast╣pi│a tylko jedno£µ czasu!
 Na ekranach naszych TV prof. Z. Brzezi±ski doradza koryfeuszom polskiej demokracji jak siΩ demokratyzowaµ po ameryka±sku - nie rusza-j╣c siΩ z Waszyngtonu. Mo┐emy rozmawiaµ z astronautami pokonuj╣cymi problemy techniczne stacji Mir. Prawda, PC nie potrafi serwowaµ kawy. Ale jutro - mo┐e bΩdzie mo┐liwa wirtualna degustacja w Polsce da± ser-wowanych dyskutantom w Akapulko?

Kto mo┐e wyrkomiµ, telepracowaµ?

Przede wszystkim wolne zawody, arty£ci i biurali£ci, naukowcy. Archi-tekt dostawszy dane wyj£ciowe - projekt robi w domu, z mo┐liwo£ci╣ wirtualnego wej£cia do chaty, sprawdzenia po│o┐enia ka┐dej wtyczki i krzaczka na posesji. Spotkanie z klientem jest potrzebne tylko gwoli wrΩ-czenia czeku. Bilanse, sprawozdania, projekty, rozliczenia mo┐na robiµ z domu maj╣c dostΩp do bazy danych w firmie. Przede wszystkim za£ mo┐na pisaµ rozprawy z domu.
 Nie da siΩ wyrkomiµ na etacie sprz╣taczki, poniewa┐ usun╣µ £miecie trzeba osobi£cie. Nie mo┐e wyrkomiµ reprezentacyjna sekretarka, bo kto tak dos│odzi kawΩ jak u£miech panny Zosi? Co siΩ sekretarki tyczy dodaj-my, ┐e s╣ ju┐ w handlu programy pisz╣ce mowΩ. ZbΩdna staje siΩ maszy-nistka. Acz nic nie zast╣pi panny Zosi - w czarnych slogach pod mini, serwuj╣cej herbatΩ z rumem podczas negocjacji biznesowych?
 To te┐ wyrkomienie nie anuluje tego, co dobre. Wyrkomienie humani-zuje. Sprawia, ┐e zarabianie na chleb staje siΩ mniej kator┐nicze. Mimo r≤┐nych negatywnych opinii, praca w systemie wyrkomu jest dobra. I oszczΩdna. Przegl╣dy, biuletyny, raporty nie musz╣ ju┐ byµ na papierze, mog╣ pozostaµ na dysku, albo mog╣ byµ zapisane na CD-ROM. Ta ostat-nia forma publikacji jest oszczΩdna. Np. na jednym kr╣┐ku CD-ROM mie£ci siΩ 11 tom≤w S│ownika JΩzyka Polskiego (pod red. W. Doroszew-skiego), kt≤ry pod postaci╣ ksi╣┐kow╣ zajmuje ok. 1 mb p≤│ki bibliotecznej. S╣ ju┐ dyski DVD-ROM, kilkakrotnie pojemniejsze ni┐ CD-ROM. Jeden dysk DVD mie£ci 5 godzin filmu!
 Wymieniµ nale┐y t│umaczy, kt≤rym PC æsamÆ t│umaczy - albo wprost (translatory), albo oferuj╣c dostΩp do s│ownik≤w i encyklopedii - w wielu przypadkach ju┐ oryginalnie pod postaci╣ elektroniczn╣, albo dostΩpnych elektronicznie (Internet). Wyrkomienie to idealna praca dla pa± na urlopach wychowawczych, kt≤re patrz╣c jak pociechy smacznie £pi╣ w ko│ysce - mog╣ normalnie pracowaµ, wydakniej niz w biurze?
 Praca w systemie wyrkomu jest idealna dla niepe│nosprawnych, lub ludzi steranych ┐yciem. Dla nich wyrkom to radykalna ochrona od atmosfery zagra┐aj╣cej zdrowiu, zar≤wno w sensie fizycznym jak i psychicznym. Jest w  Internet wiele adres≤w godnych polecenia nie tylko niepe│nosprawnym. W jΩz. pol. mo┐na wymieniµ: www.samisobie.clan.pl, lub grupΩ dyskusyjn╣ pl.soc.inwalidzi. Mo┐na tam zyskaµ trochΩ informacji nt. SOHO, podzieliµ siΩ do£wiadczeniami w│asnymi w tym co siΩ tyczy wyrkomienia. Wymiana informacji dzia│a o┐ywczo na tych co s╣dzili, ┐e s╣ ju┐ na marginesie ┐ycia zawodowego. Wa┐ne, ┐e komunikaty w Internet nie podlegaj╣ cenzurze. Poci╣ga to za sob╣ mo┐liwo£µ natkniΩcia siΩ na ædurnotyÆ; ale te┐ nikt nikogo do czytania nie zmusza.

Wyposa┐enie biura domowego

 Co jest potrzebne do wyrkomienia? St≤│ z PC. PC powinien byµ szybki; zaopatrzony w dobrej klasy peryferia jak monitor, klawiatura, drukarka, skaner, karty - video i dƒwiΩkow╣, mikrofon, kamera. Powinien byµ do-strojony do w│a£ciwo£ci psychofizycznych u┐ytkownika. Dotyczy to zw│aszcza monitora, kt≤ry nie powinien raziµ w oczy. W przypadku np. u┐ytkownika s│abo widz╣cego klawiatura powinna byµ udƒwiΩkowiona, drukarka powinna gadaµ, w programach powinien znajdowaµ siΩ synteza-tor mowy - czytaj╣cy tekst via program optycznego rozpoznawania zna-k≤w, np. æRecognita PlusÆ za 2400 z│ (sierpie± Æ98). Zestaw program≤w biurowych MS Office Pro (w tym Word 7.0) kosztuje ok. 1500 z│. Drogo? Fakt. Za cenΩ tych dw≤ch program≤≤w mo┐na mieµ PC z monitorem i drukark╣. O warto£ci PC przes╣dza nie hardware (konstrukcja) ale so-ftware (programy). ProszΩ zwr≤ciµ uwagΩ, ┐e w przyk│adowej ofercie æzestaw biurowyÆ jest ta±szy od domowego. Widaµ, ┐e biuro domowe wymaga wiΩcej kapita│u na wstΩpie, ni┐ biuro tradycyjne. Tyle, ┐e wydatek na PC oszczΩdza krocie z koszt≤w urz╣dzenia i eksploatacji biura. Tym za£, kt≤rzy przerazili siΩ cen╣ Recognita £pieszymy podaµ, ┐e prostsze programy OCR stanowi╣ standardowe wyposa┐enie skaner≤w. R≤wnie┐ PC maj╣ edytory s│owa.
 Jakie s╣ wydatki na PC do wyrkomienia? Od 4 tys. z│ w g≤rΩ. Op│aca siΩ zainwestowanie 11-12 tys. z│: tak indywidualnie æw siebieÆ, jak i przez firmΩ w pracownika. Sk╣d ta kwota? St╣d, ┐e nie op│aca siΩ kupowaµ nic s│abszego jak PC z mikroprocesorem Pentium II 300 MHz, 68-128 MB RAM, i twardym dyskiem 5-10 GB. Maszyna taka z systemem Windows 98 bΩdzie dobra jeszcze w roku 2002 [12]. Dochodzi trochΩ pieniΩdzy na peryferia i programy. ú╣cznie do 12 tys. z│.
 Niekoniecznie pracodawca musi wyposa┐aµ wyrkomana od 0. Ludzie maj╣ ju┐ w domach porz╣dny sprzΩt, kt≤ry mo┐na u┐ywaµ pro publico bono. Czytelnik≤w nieskomputeryzowanych, a zachΩconych wizj╣ SOHO sprawieniem sobie PC, odsy│amy do [3].
 Warto p≤j£µ na ryzyko wysup│ania ok. 4 tys. z│. Je┐eli nam odejdzie ochota do telepracy, mo┐na wycofaµ siΩ stwierdzaj╣c, ┐e dalszym wydat-kom nie podo│amy; kupiony PC w domu bΩdzie cennym narzΩdziem edu-kacji i rozrywki. Z kolei po æokresie pr≤bnymÆ pracodawca mo┐e doj£µ do wniosku, ┐e warto mu zainwestowaµ w nasze SOHO? Jednak nie zawadzi powt≤rzyµ, ┐e: warunkiem sine qua non wyrkomienia jest istnienie kom-plementarnego sprzΩtu w firmie i u pracownika.

Korzy£ci z telepracy (wyrkomu)

Dla pracodawcy korzy£ci s╣ tak oczywiste, ┐e dziennikarze zajmuj╣cy siΩ t╣ problematyk╣ dali podg│≤wek: Wielu przedsiΩbiorc≤w chce, aby ich podw│adni pracowali poza biurem. S╣ spore oszczΩdno£ci na powierzchni biurowej i czynszach, wyposa┐eniu i obs│udze; mniej jest konflikt≤w w pracy. Z punktu widzenia pracodawcy zatrudniaj╣cego æm│ody personel ┐e±skiÆ mo┐e byµ istotne, ┐e ≤w personel mo┐e byµ wydajny nawet mimo urlop≤w i zwolnie± æna dzieckoÆ.
 SOHO oszczΩdza do po│owy wydatk≤w na urz╣dzanie biur. Spadaj╣ wydatki na now╣ kadrΩ, skoro dotychczasowa pracuje na 150% wydajno-£ci. Kadra nie traci czasu na wdziewanie krawat≤w, nie stoi w korkach podczas dojazd≤w. Poza tym pobyt w biurze dzia│a frustruj╣co, niekiedy gnΩbi╣co. Dobry za£ szef dba, by pracownicy czuli siΩ dobrze. Przeto w│a£nie w£r≤d licz╣cych dolary Amerykan≤w wyrkom cieszy siΩ wci╣┐ narastaj╣c╣ popularno£ci╣. 50 cent≤w inwestycyjnych na pracownika zwraca siΩ dolarem w ci╣gu roku.
 Wyrkomienie jest ekologiczne. Odci╣┐a drogi nie tylko w godz. szczytu. OszczΩdza papier, poniewa┐ prawie wszystko dzieje siΩ na ekranie. Ko-munikat natychmiast zjawia siΩ u adresata, co oznacza kolosaln╣ oszczΩdno£µ czasu. A czas to pieni╣dz?!
 Wyrkom to wolno£µ. W wyrkoman (teleworker?) mo┐e dostosowaµ pracΩ do w│asnego rytmu biologicznego. Natura zdeterminowa│a, w jakich porach ka┐dy najlepiej pracuje. Dlaczego ma to byµ od ≤smej, skoro mo┐e byµ po 24-tej? W systemie wyrkomu tzw. sowy mog╣ pracowaµ noc╣. A skowronki od brzasku. Ernest Hemingway np. pracowa│ tylko od 5-tej do 8-mej rano. Z│e to by│o, skoro dopracowa│ siΩ nagrody Nobla?
 Nie bez znaczenia jest fakt, ┐e ka┐dy pracownik stwarza sobie indywi-dualny mikroklimat pracy; wie, w jakich warunkach najlepiej mu siΩ pracu-je. Jeden musi paliµ, inny d│ubaµ w zΩbach czy nawet æpuszczaµ b╣kiÆ. Dajmy ludziom prawo pracy w warunkach, jakie sami sobie okre£laj╣!
 Wyrkom jest czysty moralnie. Acz pozbawia dobrego samopoczucia pracownik≤w leniwych - kt≤rzy uwa┐aj╣, ┐e æs╣ w porz╣dkuÆ je┐eli odsiedz╣ te 7 godzin. Wyrkom oznacza wyzwanie zar≤wno dla podw│adnych, jak i prze│o┐onych. Ci ostatni bowiem musz╣ nauczyµ siΩ oceniaµ pracΩ po jako£ci, a za siedzenie p│aciµ tylko portierowi.
 Nawet w æKodeksie pracyÆ nie napisano, ┐e cz│ek ma siedzieµ w pracy. Wa┐ne by pracΩ wykona│. A gdzie? To bez znaczenia. Wyrkom zreszt╣ mo┐na zharmonizowaµ z p│ynnym czasem pracy (flexi-time work) w in-stytucjach, gdzie niezbΩdne jest skupienie siΩ pracownik≤w w jednym miejscu tylko na okre£lony, kr≤tki czas.

Konkluzji czas

 Je┐eli uznamy, ┐e era informatyczna zmienia formy pracy i relacjΩ pracownik-pracodawca; ┐e liczy siΩ rezultat a nie miejsce gdzie praca  wykonana zosta│a to zaakceptujemy, ┐e przysz│o£µ nale┐y do wyrkomu. Ju┐ obecnie pracownicy wielu zawod≤w pracuj╣ po czΩ£ci lub w ca│o£ci w systemie wyrkomu czyli telepracy. S╣dz╣c po krajach najbardziej rozwi-niΩtych, tendencja ta umacnia siΩ. Wyrkom inaczej sytuuje koszt miejsca pracy i zmienia relacje miΩdzy prze│o┐onym i podw│adnym, oraz miΩdzy pracownikami. Prze│o┐eni musz╣ nauczyµ siΩ oceniaµ pracΩ wg jako£ci; pracownicy musz╣ nauczyµ siΩ ┐yµ z wolno£ci╣, do kt≤rej ani przyzwy-czajeni s╣, ani jej pragn╣ - wdro┐eni do æu£wiΩconego tradycj╣Æ 8-godz. czasu pracy w £ci£le okre£lonej porze. Poniewa┐ wiΩkszo£µ pracownik≤w jest na og≤│ r≤wnocze£nie prze│o┐onymi i podw│adnymi - wszystkich to dotyczy i wszyscy musimy adaptowaµ siΩ i asymilowaµ zdobycze techniki informatycznej. Tu ostrze┐enie - PC wymaga ci╣g│ego samokszta│cenia, podnoszenia w│asnych kwalifikacji. Mo┐liwo£ci sprzΩtu i programy tak szybko siΩ zmieniaj╣, ┐e po 2 latach ca│a dzisiejsza wiedza parcieje.
***
 Nie poruszyli£my wielu istotnych zagadnie±. Dzisiejszy cel artyku│u (wyrku│u, bo pisanego wyrkomnie?) by│ skromny - daµ impuls do podjΩcia decyzji (po refleksji) o zmianie form w│asnej pracy. Powtarzamy: z er╣ informatyczn╣ nasta│a era wyrkomu. Nie zrywajcie siΩ £witem do pracy. R≤bcie swoje o ka┐dej porze i w ka┐dym miejscu, korzystaj╣c ze £wiato-wych i miejscowych bank≤w danych. Na koniec wysy│ajcie ærzeczÆ klikiem do pracodawcy. We w│asnej │azience naprawdΩ lepiej siΩ pracuje ni┐ pod krawatem, z szefem na karku. Na razie przyjmijmy, ┐e wyrkomienie czeka nas nieuniknienie!

Przeprosiny. Przepraszamy, ┐e tak æswawolimy wyrkomnieÆ. Ka┐de star-sze pokolenie m≤wi, ┐e £wiat æschodzi na psyÆ. Niemniej, ┐yje siΩ lepiej. Skoro wszystko siΩ zmienia - co stwierdzali ju┐ Staro┐ytni, to dlaczego jΩzyk ma staµ w miejscu? JΩzyk Reja, Kochanowskiego, Mickiewicza - zachwyca, ale nie mo┐e opisaµ dnia dzisiejszego. W│a£nie dlatego, ┐e nie jeste£my gΩ£mi, gadajmy jak ludzie: rozumiej╣cy siΩ ponad granicami. Ma│o prawdopodobne, by sprawdzi│y siΩ krakania o zaniku jΩz. polskiego z przyst╣pieniem do Unii Europejskiej. Ale, ┐e on siΩ bΩdzie anglicyzowa│, to pewne. Mleko ju┐ siΩ rozla│o!

Literatura cytowana

Literatura

[1] Nidecki T.: Zagro┐enie globaln╣ zasiedzia│o£ci╣. Machina 1998 nr 3 s.38.
[2] Szaniawski J.: Du┐y s│ownik informatyczny angielsko-polski. Warsza-wa, ArsKom 1998 wyd. II.
[3] Kari P.C.: Sprawiµ sobie komputer. PTINT. 1998 t.VI nr 1 s.40-42.

 ta strona znajduje sie w Internecie pod adresem http://samisobie.clan.pl/wyrkom.htm

Data umieszczenia na SaSo 5.12.98 r. A.A.