Na tak postawione doroslym mieszkancom Warszawy pytanie padaja odpowiedzi poprawne:

-uraz glowy (36%),

-uszkodzenie m≤zgu (30%)

-choroba matki w czasie ciazy (14%).

-alkoholizm rodzic≤w (25%),

-niedozywienie badz niewyzycie plciowe (11%)

-choroba umyslowa (11%);

40% badanych wymienia przestrach lub zdenerwowanie, zwykle jednak nie jako przyczyne choroby, ale czynnik sprzyjajacy wystapieniu napad≤w.

Mimo szybkiego rozwoju wiedzy medycznej i metod diagnostycznych u wiekszosci chorych nie potrafimy okreslic czynnika, kt≤ry doprowadzil do pojawienia sie padaczki. Przypadki takie, stanowiace okolo 80% og≤lu chorych, zalicza sie do grupy padaczki o nie ustalonym pochodzeniu , tj. skrytopochodnej, zwanej dawniej niewlasciwie samoistna. Jesli powtarzajace sie napady sa nastepstwem okreslonej choroby lub uszkodzenia m≤zgu, uzywa sie terminu padaczka objawowa. Czynniki prowadzace do zmian m≤zgowych, bedacych zr≤dlem wyladowan padaczkowych, sa nader liczne, choc odmienne w r≤znych okresach zycia.

Jeszcze przed urodzeniem m≤zg plodu moze ulec uszkodzeniu w nastepstwie niekt≤rych chor≤b matki (np. r≤zyczka), zadzialania pewnych substancji chemicznych (w tym takze i lek≤w) oraz wszelkich innych uraz≤w lub stan≤w prowadzacych do niedotlenienia plodu.

Dzialanie r≤znych czynnik≤w szkodliwych jest szczeg≤lnie grozne w czasie pierwszych miesiecy ciazy i dlatego to zaleca sie kobietom ciezarnym ogromna ostroznosc w uzywaniu lek≤w oraz unikanie uraz≤w lub zatruc.Do padaczkorodnego uszkodzenia m≤zgu moze dojsc w okresie porodu, zwlaszcza przedwczesnego lub powiklanego. Bezposrednim powodem tego uszkodzenia moze byc niedotlenienie m≤zgu zwiazane z tzw. zamartwica lub krwawieniem wewnatrzczaszkowym noworodka. Padaczka w nastepstwie urazu okoloporodowego ujawnia sie zwykle w ciagu pierwszych pieciu lat zycia, lub tez ù znacznie rzadziej ù w okresie pokwitania.

Urazowi okoloporodowemu mozna zapobiec, otaczajac przyszla matke systematyczna opieka lekarska w czasie calej ciazy oraz przyjecie porodu w warunkach szpitalnych.

Wsr≤d czynnik≤w padaczkorodnych dzialajacych w ciagu zycia osobniczego do najczesciej spotykanych naleza: ciezkie urazy glowy, szczeg≤lnie polaczone z bezposrednim obrazeniem tkanki m≤zgowej (rany postrzalowe, stluczenie m≤zgu), rzadziej przebiegajace wylacznie z objawami wstrzasnienia m≤zgu. Urazy lekkie, bez utraty swiadomosci i innych objaw≤w wstrzasnienia m≤zgu, nie powoduja w zasadzie pojawienia sie padaczki i ich rola jest czesto przeceniana. Dzieje sie tak, poniewaz padaczke nabyta (np. pourazowa) uwaza sie za mniej wstydliwa niz o nie znanym pochodzeniu, o kt≤rej mozna mniemac, ze jest wrodzona. Zdarza sie takze, ze chory doznaje urazu glowy w nastepstwie pierwszego w zyciu napadu padaczkowego.

Jesli zwiazek przyczynowy miedzy padaczka i urazem jest niewatpliwy, m≤wi sie o padaczce pourazowej. Pojawia sie ona zwykle przed uplywem 2ù5 lat od chwili doznania obrazen m≤zgu. Wszelkie dzialanie majace na celu zmniejszenie ryzyka wypadku i urazu zapobiega jednoczesnie padaczce pourazowej. Do takich posuniec zaliczyc mozna np. ograniczenie szybkosci pojazd≤w mechanicznych i uzywanie pas≤w bezpieczenstwa, stosowanie kask≤w ochronnych, budowanie bezkolizyjnych przejsc przez jezdnie, ograniczanie zabaw dzieci na utwardzonych (asfaltowych lub betonowych) placach itp. Jesli doszlo do urazu, szybka i fachowa pomoc lekarska oraz dluzsze systematyczne leczenie chorych obarczonych wysokim ryzykiem pojawienia sie padaczki przyczyniaja sie do skutecznego za pobiegania padaczce pourazowej.

Rozmaite choroby zapalne opon m≤zgowych i m≤zgu sa kolejna przyczyna padaczki. Po przebyciu takiej choroby (podobnie jak po ciezkim urazie) moze dojsc do powstania blizny w tkance m≤zgowej; otaczajace ja nadmiernie pobudliwe neurony moga utworzyc ognisko padaczkowe. Spadek czestosci bakteryjnych zapalen opon m≤zgowych i m≤zgu, szybkie ich wykrywanie i leczenie sa elementami zapobiegajacymi p≤zniejszemu pojawianiu sie padaczki. Znaczenie profilaktyczne maja takze szczepienia ochronne przeciwko niekt≤rym chorobom wirusowym (odra), powodujacym niekiedy zapalenie m≤zgu.

Napady padaczkowe pojawiajace sie po raz pierwszy w wieku dojrzalym moga byc objawem chor≤b naczyn krwionosnych lub guza m≤zgu (nowotw≤r, ropien, cysta pasozytnicza). Padaczka wystepujaca w takich przypadkach jest padaczka typowo objawowa, tj. stanowi tylko jeden z objaw≤w podstawowej choroby m≤zgu. Szybkie wykrycie rzeczywistej przyczyny pojawienia sie napad≤w pozwala najczesciej na podjecie skutecznej interwencji leczniczej. Dlatego tez chorzy z padaczka p≤zna (tj. pojawiajaca sie po 20 roku zycia) musza byc poddani szczeg≤lnie dokladnemu badaniu lekarskiemu .

Wsr≤d chor≤b, w kt≤rych napady padaczkowe sa tylko jednym z objaw≤w (zwykle wcale nie najwazniejszym), wymienic trzeba:

• zespoly, bedace nastepstwem ciezkiego uszkodzenia m≤zgu w zyciu plodowym, w okresie porodu lub wczesnego zycia osobniczego, nalezy do nich m.in. dzieciece porazenie m≤zgowe (dawniej zwane choroba Little'a), w kt≤rym dominuja niedowlady i porazenia konczyn, uposledzenie umyslowe, ruchy mimowolne itp.;
• choroby, kt≤rych przyczyna sa wrodzone specyficzne zaburzenia przemiany ustrojowej lub wady chromosom≤w; wystepuja w nich takze rozmaite objawy neurologiczne (porazenia, zaburzenia widzenia), op≤znienie rozwoju umyslowego lub postepujace otepienie;
• inne choroby, przebiegajace z zanikiem m≤zgu, wystepujace zwykle po 40ù60 roku zycia.

* Janusz Zielinski , Padaczka Przesady i rzeczywistosc,Panstwowy Zaklad Wdawnictw Lekarskich, ** Mala Encyklopedia Zdrowia,PWN.

*** Janusz J.Zielinski;Padaczka - Przesady i rzeczywistosc

**** tamze;

***** Swiat do apteki Nr 4/98 ;Padaczka kontrolowana;Grzegorz Prasek

****** tamze,

******* Janusz J.Zielinski,Padaczka , Przesady i rzeczywistosc,Panstwowy Zaklad Wydawnictw Lekarskich