53. Posiedzenie Sejmu RP w dniu 2 lipca 1999 r.

54. Posiedzenie Sejmu RP w dniach 7, 8 i 9 lipca 1999 r.

55. Posiedzenie Sejmu RP w dniach 21, 22, 23 i 24 lipca 1999 r.

3 kadencja, 53 posiedzenie, 1 dzie± (02.07.1999)

1 punkt porz▒dku dziennego:

Pierwsze czytanie:
      1) rz▒dowych projekt≤w ustaw o:
        - podatku dochodowym od os≤b fizycznych (druk nr 1193),
        - podatku dochodowym od os≤b prawnych (druk nr 1192),
        - zmianie ustawy o podatku od towar≤w i us│ug oraz o podatku akcyzowym (druk nr 1190);
      2) poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od os≤b fizycznych (druk nr 736).

Wiceprezes Rady Ministr≤w Minister Finans≤w Leszek Balcerowicz:

Je┐eli chodzi o osoby niepe│nosprawne, to, po pierwsze, utrzymujemy w ramach podatku od dochod≤w osobistych mo┐liwo╢µ odpisywania wydatk≤w na rehabilitacjΩ. Nie traktowa│bym tego jako ulgi czy przywileju, to jest o prostu wyr≤wnywanie szans. Po drugie, proponujemy system adresowanych dotacji, skierowanych bezpo╢rednio do os≤b niepe│nosprawnych, dotacji, kt≤rych wysoko╢µ jest uzale┐niona od stopnia niepe│nosprawno╢ci.

 Panie Ministrze! Dlaczego projektowane zast▒pienie kwot▒ ok. 700 mln z│, stanowi▒c▒ 35% wszystkich wydatk≤w Pa±stwowego Funduszu Rehabilitacji Os≤b Niepe│nosprawnychustalonych w planie finansowym funduszu na rok 1990, kwoty blisko 2,5 mld z│, r≤wnowa┐nej ulgom i zwolnieniom podatkowym od pracodawc≤w zatrudniaj▒cych powy┐ej 7% os≤b niepe│nosprawnych oraz maj▒cych status zak│ad≤w pracy chronionej, a wyszacowanej, na moj▒ pro╢bΩ, przez Krajowy Zwi▒zek Rewizyjny Sp≤│dzielni Inwalid≤w i Sp≤│dzielni Niewidomych, nie zosta│o poprzedzone ¡ powtarzam: nie zosta│o poprzedzone wyst▒pieniem Ministerstwa Finans≤w o umieszczenie ju┐ w krajowym programie operacyjnym PHARE'98 odpowiedniego komponentu, dotycz▒cego udzielania pomocy przez UniΩ Europejsk▒, je╢li chodzi o przekszta│cenia statusu finansowego zak│ad≤w pracy chronionej?

          Czy zatem maj▒c na uwadze wymogi dostosowania prawodawstwa polskiego do prawodawstwa Unii Europejskiej w omawianym zakresie, wyst▒pi pan minister o umieszczenie w PHARE'99 i w nastΩpnych, odpowiednich komponent≤w pomocy dla os≤b niepe│nosprawnych i zak│ad≤w je zatrudniaj▒cych, co sugerowa│em w o╢wiadczeniu poselskim wyg│oszonym podczas poprzedniej debaty sejmowej.

 Panie i Panowie Pos│owie! Nie mo┐e nie wzrosn▒µ rozgoryczenie i sprzeciw, je╢li za obni┐enie podatk≤w dla najwy┐ej zarabiaj▒cych zap│ac▒ osoby niepe│nosprawne, gdy┐ rz▒d zamierza drastycznie ograniczyµ ╢rodki dla zak│ad≤w pracy chronionej. W uzasadnieniu do ustaw rz▒d skrzΩtnie unika podania pe│nego rozliczenia skutk≤w tej operacji. Z naszych wylicze± wynika jednak, ┐e wsparcie dla zak│ad≤w pracy chronionej spadnie 4-krotnie ¡ o ponad 2 mld z│. Musi to drastycznie dotkn▒µ niepe│nosprawnych, a jest to ta grupa spo│eczna, kt≤rej szczeg≤lnie nie nale┐y zaskakiwaµ. Rz▒d jest oburzony faktem, ┐e ulgi dla zak│ad≤w pracy chronionej s▒ nadu┐ywane i marnotrawione. UwierzΩ w szczero╢µ tych uczuµ, gdy znacznie wiΩksze marnotrawstwo, ujawnione przez NIK w resortach zdrowia, skarbu i kultury, spotka siΩ z r≤wnym oburzeniem pana premiera i z konsekwencjami wobec winnych. (Oklaski) Nie broniΩ oczywi╢cie wszystkich tych, kt≤rzy naci▒gaj▒ przepisy, wykorzystuj▒ je czy wrΩcz oszukuj▒. Ten stan patologiczny trzeba zmieniµ. Ale rz▒d mia│ dostatecznie du┐o czasu, aby przedstawiµ projekt ustawy zawieraj▒cej inny, lepszy system dotowania zak│ad≤w pracy chronionej.
      Bez takiej ustawy, skonsultowanej z zainteresowanymi, Sojusz Lewicy Demokratycznej ┐adnych zmian w tej dziedzinie nie poprze.

          Panie Marsza│ku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Wracaj▒c do problem≤w spo│ecznych, chcia│bym zapytaµ, dlaczego, konsultuj▒c sprawy dotycz▒ce sytuacji os≤b niepe│nosprawnych, a takie wystΩpuj▒ w sektorze zak│ad≤w pracy chronionej, nie konsultowano tego z Krajow▒ Rad▒ Konsultacyjn▒ do Spraw Os≤b Niepe│nosprawnych, kt≤ra ustawowo jest zobowi▒zana do opiniowania akt≤w prawnych?

 Czy nie grozi za│amanie dorobku 8 lat funkcjonowania ustawy, w kt≤rym to okresie wydatkowano kilkana╢cie milion≤w z│otych na tworzenie nowych miejsc pracy dla os≤b niepe│nosprawnych? Miejsc, kt≤re, mo┐e siΩ zdarzyµ, z dnia na dzie± znikn▒. Jest to okre╢lony koszt.

          Co stanie siΩ z wieloletnim dorobkiem sp≤│dzielni inwalid≤w zatrudniaj▒cych przesz│o 70% os≤b? Zwiedza│em osobi╢cie bardzo wiele sp≤│dzielni do dzi╢ funkcjonuj▒cych. Osoby niepe│nosprawne, czΩsto niewidomi, psychicznie chorzy, osoby z r≤┐nymi powik│aniami ruchowymi, nawet kosztem swojego zarobku chc▒ utrzymaµ sp≤│dzielnie.

          Czy prawd▒ jest, ┐e podmioty, kt≤re nie realizuj▒ wymogu zatrudnienia 6% os≤b niepe│nosprawnych, p│ac▒ miesiΩcznie 650 z│ od jednej niezatrudnionej osoby niepe│nosprawnej, natomiast nowy system przewiduje 300 z│?

          Czy przeprowadzono analizΩ przychod≤w w nowym systemie oraz analizΩ koszt≤w likwidacji? M≤wi siΩ o blisko 100 tys. stanowisk pracy dla niepe│nosprawnych. Trzeba by policzyµ koszty dotycz▒ce stanowisk, koszty odwieszenia rent, koszty zasi│k≤w dla bezrobotnych, koszty dop│at do rent poni┐ej minimum krajowego oraz koszty administrowania nowym systemem. Kto to pokryje?

          I jeszcze jedno pytanie. Czy zosta│a przeprowadzona symulacja spo│eczna i finansowa? Chodzi miΩdzy innymi o przewidywane zatrudnienie os≤b niepe│nosprawnych w 2000 r. Czy prowadzone by│y badania co do tendencji dotycz▒cej liczby zak│ad≤w pracy chronionej? Kt≤re s▒ zagro┐one upadkiem? Jaka to jest liczba? Czy bΩd▒ fundusze w ZUS na wyp│acenie zawieszonych rent? Ile pa±stwo zap│aci dodatkowych zasi│k≤w dla bezrobotnych? Czy przeprowadzono symulacjΩ odno╢nie do tych spraw? Kto i z jakich funduszy wyr≤wna renty osobom obecnie zatrudnionym?

Podobne skutki, jak w przypadku ulg budowlanych, a nawet dalej id▒ce, bo bΩd▒ to ujemne skutki spo│eczne, wywo│a z pewno╢ci▒ likwidacja ulg dla zak│ad≤w pracy chronionej, kt≤rych idea w du┐ej mierze oparta zosta│a na zapisanej w preambule do ustawy o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej os≤b niepe│nosprawnych z maja 1991 r. zasadzie, uznaj▒cej potrzebΩ realizacji r≤wno╢ci szans os≤b niepe│nosprawnych w spo│ecze±stwie oraz tworzenia polityki zatrudnienia tych os≤b, maj▒c na celu rehabilitacjΩ zawodow▒ i spo│eczn▒. Proponowane zmiany jednym aktem prawnym przekre╢laj▒ tΩ szansΩ, gdy┐ mimo propozycji zwiΩkszenia pomocy podmiotowej dla os≤b niepe│nosprawnych w ca│kowity spos≤b likwiduj▒ system zachΩt dla przedsiΩbiorc≤w, je╢li chodzi o tworzenie miejsc pracy dla tej grupy spo│ecznej.

          S▒dzΩ, panie premierze, ┐e pomimo zdarzaj▒cych siΩ patologii w systemie rozlicze± podatkowych przez zak│ady pracy chronionej, a chcΩ powiedzieµ, ┐e i w zak│adach pracy niechronionej patologie siΩ zdarzaj▒, trudno by│oby z powodu zdarzaj▒cych siΩ wypadk≤w na drodze zamykaµ drogΩ, raczej drogΩ siΩ przebudowuje, ni┐ j▒ zamyka, ewidentnie pr≤bujemy, moim zdaniem, wylaµ dziecko z k▒piel▒. Wszelkie zmiany, a zw│aszcza tak fundamentalne, jak zmiany preferencji podatkowych, powinny byµ rozpatrzone wy│▒cznie w kontek╢cie ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i spo│ecznej oraz zatrudnianiu os≤b niepe│nosprawnych, a nie w pakiecie ustaw podatkowych. Przy│▒czΩ siΩ w tym miejscu do g│os≤w os≤b niepe│nosprawnych, ┐e: pr≤ba wprowadzenia tak drastycznych decyzji w tak nag│ym trybie i bez powa┐nej analizy wszystkich jej skutk≤w jest niedopuszczalna. Aby sytuacjΩ zak│ad≤w pracy chronionej doprowadziµ do oczekiwanych tak przez Ministerstwo Finans≤w jak i zainteresowanych, nale┐y moim zdaniem zanalizowaµ i rozwa┐yµ zmiany w ulgach dotycz▒cych podatk≤w lokalnych i niepodatkowych nale┐no╢ci bud┐etowych wraz z ewentualnymi  nowelizacjami dotycz▒cymi podatku VAT, jednocze╢nie zwiΩkszaj▒c wymagania stawiane zak│adom pracy chronionej zar≤wno w okresie uzyskiwania statusu, jak i p≤╝niej. Takie propozycje zosta│y wypracowane przez Komitet Obrony Zak│ad≤w Pracy Chronionej. Czasami warto i trzeba ws│uchiwaµ siΩ w g│osy spo│ecze±stwa, kt≤re nie zosta│o pozbawione daru podpowiadania dobrych pomys│≤w.

 Wreszcie ostatnia sprawa ¡ kwestia niepe│nosprawnych. Wysoka Izbo, w obecnym systemie wspierania zatrudniania niepe│nosprawnych jest wiele luk, jest wiele niejasno╢ci, kt≤re pozwalaj▒ tym, kt≤rzy s▒ nieuczciwi spo╢r≤d masy przedsiΩbiorc≤w, w│a╢cicieli zak│ad≤w pracy chronionej, wykorzystywaµ go ze szkod▒ dla bud┐etu pa±stwa. Ten system jest na tyle s│aby, ┐e przedsiΩbiorstwa prowadzone niejako przez samych niepe│nosprawnych ¡ mam na my╢li sp≤│dzielnie inwalid≤w ¡ akurat najmniej korzystaj▒ i jeszcze w dodatku znajduj▒ siΩ w tragicznej momentami sytuacji finansowej. Tu potrzebna jest reforma, mam nadziejΩ, ┐e nie zabraknie odwagi. Dotar│a do mnie niedawno informacja, bardzo po╢rednio, ┐e podobno jest dwumilionowy fundusz na lobowanie utrzymania obecnego systemu, z│o┐ony przez zainteresowanych. Ot≤┐ z drugiej strony jakakolwiek reforma systemu pracy niepe│nosprawnych musi uwzglΩdniaµ nie tylko koszt ich leczenia, rehabilitacji, przystosowania miejsc pracy, ale tak┐e musi zawieraµ jak▒╢ umiarkowan▒, spo│ecznie akceptowaln▒ formΩ satysfakcji dla tych, kt≤rzy decyduj▒ siΩ na prowadzenie takich zak│ad≤w. To jest ta granica, do kt≤rej mo┐emy szukaµ rozwi▒za± spo│ecznie akceptowalnych.

  Sprawa nastΩpna to zak│ady pracy chronionej. Rozumiem, mo┐na m≤wiµ, ┐e s▒ jakie╢ z│e procedery, wyj▒tkowe wydarzenia, kt≤re s▒ naganne, ale s▒ 3 tysi▒ce zak│ad≤w pracy chronionej. Wed│ug kontroli NIK m≤wi siΩ, ┐e tylko kilka procent tych zak│ad≤w dzia│a niezgodnie z prawem, a zatem na zasadzie odpowiedzialno╢ci zbiorowej obci▒┐amy wszystkich tym, ┐e kilku krΩci, nadu┐ywa prawa, kt≤re i tak w zwi▒zku z tym jest z│e. Czy nie lepiej poprawiµ prawo albo je╢li siΩ chce je zmieniµ, to najpierw przedstawiµ rozwi▒zanie, kt≤re zast▒pi obecne? A tymczasem m≤wi siΩ ¡ likwidujemy spos≤b rozliczenia dla zak│ad≤w pracy chronionej i nic w zamian nie ma, a to oznacza, ┐e najs│absza grupa spo│eczna, niepe│nosprawni znajd▒ siΩ praktycznie na bruku. Moim zdaniem jest to krzywdzenie ludzi pokrzywdzonych przez los, a to jest ju┐ amoralne, panie premierze.

Je╢li chodzi o kwestie zwi▒zane z zak│adami pracy chronionej, to my╢lΩ, ┐e lepiej walczyµ z patologi▒, ni┐ likwidowaµ ulgi vatowskie dla tych zak│ad≤w. Ta patologia to kilka czy nawet kilkana╢cie procent, a jest wiele, mo┐e ponad 2 tys., zak│ad≤w prowadzonych przez inwalid≤w i dla inwalid≤w. My╢lΩ, ┐e ten element te┐ warto zauwa┐yµ.\

PrzypomnΩ, ┐e postawienie sp≤│dzielni inwalid≤w i niewidomych wobec rygor≤w wolnego rynku spowodowa│o w≤wczas ich masow▒ likwidacjΩ i utratΩ pracy przez pracownik≤w niepe│nosprawnych. Jest obawa, ┐e ta sytuacja mo┐e siΩ teraz powt≤rzyµ. Rz▒d powo│uje siΩ przy tym na s│ynn▒ dyrektywΩ nr 6. Przypominam jednak, ┐e Polska jeszcze cz│onkiem Unii nie jest i d│ugo jeszcze nie bΩdzie. Zapominamy przy tym o innych aktach miΩdzynarodowych, kt≤re powinny byµ brane pod uwagΩ. Konwencja MOP nr 159 wyra╝nie mianowicie m≤wi, ┐e aby osi▒gn▒µ wzrost zatrudnienia os≤b niepe│nosprawnych, nale┐y stosowaµ system ulg wobec pracodawc≤w ich zatrudniaj▒cych.Aby nie przed│u┐aµ wypowiedzi, chcΩ powiedzieµ, co nastΩpuje: Po pierwsze, nie powinni╢my dopu╢ciµ..., powinni╢my trzymaµ siΩ stanowiska, kt≤re rz▒d publicznie zajmowa│ w 1998 r., a mianowicie ┐e bud┐et nie bΩdzie zasilany przez ╢rodowisko os≤b niepe│nosprawnych. Po drugie, zatrudnianie os≤b niepe│nosprawnych to wa┐ny filar polityki spo│ecznej pa±stwa, oczekujemy wiΩc ¡ i w tym duchu przed paroma chwilami odbywa│a siΩ dyskusja na posiedzeniu Komisji Polityki Spo│ecznej ¡ ┐e w kr≤tkim czasie zostanie przygotowana nowelizacja ustawy o rehabilitacji i zatrudnianiu os≤b niepe│nosprawnych i tam systemowo wszystkie sprawy, a wiΩc i podatkowe, zostan▒ uregulowane. Intensywne konstruktywne prace nad tak▒ ustaw▒ deklarujemy.

PieniΩdzy do bud┐etu trzeba szukaµ nie poprzez drena┐ kieszeni podatnik≤w, gnΩbi▒c ich wysokimi podatkami, ale m.in. przez eliminowanie patologii i marnotrawstwa pieniΩdzy publicznych. Dlatego te┐ s▒dzΩ, ┐e nale┐y sko±czyµ z patologiami w sferze zak│ad≤w pracy chronionej. W niekt≤rych sytuacjach zdarza siΩ to niestety czΩsto. Korzystanie z tych ulg jest ╝r≤d│em wielkich nadu┐yµ, ze szkod▒ dla skarbu pa±stwa. My╢lΩ, ┐e czas najwy┐szy, by rz▒d stan▒│ w tej sprawie po stronie niepe│nosprawnych, os≤b kalekich, inwalid≤w, dla kt≤rych te miejsca pracy s▒ tworzone.

          Dzisiaj regulacje prawne powoduj▒, ┐e s▒ chronione interesy pracodawc≤w, interesy w│a╢cicieli zak│ad≤w, a nie tych, dla kt≤rych powsta│ ten akt prawny. Ze statusu zak│ad≤w pracy chronionej korzystaj▒, wykorzystuj▒c obecn▒ regulacjΩ, firmy handlowe, firmy leasingowe, firmy ochrony mienia, zak│ady detektywistyczne itp. Zatrudnianie niepe│nosprawnych czΩsto jest fikcj▒. Otrzymuj▒ oni marne grosze, a ca│y zysk z zastosowania ulgi podatkowej idzie na konto w│a╢cicieli. Nowy system finansowania zak│ad≤w pracy chronionej, przygotowany przez rz▒d, nie spowoduje zamkniΩcia ani jednego zak│adu. Nie spowoduje tego, ┐e ktokolwiek z niepe│nosprawnych bΩdzie pokrzywdzony. WiΩcej, nie│nosprnieprawni skorzystaj▒, skorzysta skarb pa±stwa, a wyeliminuje siΩ nadu┐ycia.

Panie Marsza│ku! Wysoka Izbo! Odpowiem na ca│▒ grupΩ pyta±, kt≤re dotyczy│y problemu zak│ad≤w pracy chronionej i wspierania systemu zatrudnienia os≤b niepe│nosprawnych.

          Pierwsze i podstawowe pytanie: Czy kwota 700 mln z│ bΩdzie wystarczaj▒ca? W odpowiedzi spr≤bujΩ pa±stwu przedstawiµ pewien bardzo og≤lny szacunek. Ta kwota oznacza, w przeliczeniu na jedn▒ osobΩ niepe│nosprawn▒, dotacjΩ w wysoko╢ci 3,5 tys. z│ rocznie do jednego stanowiska pracy. Do tych pieniΩdzy nale┐y dodaµ dalsze 4320 z│, kt≤re s▒ r≤wnowarto╢ci▒ nieodprowadzanych przez pracodawcΩ bΩd▒cego zak│adem pracy chronionej sk│adek na ubezpieczenie spo│eczne. ªrodki te pochodz▒ r≤wnie┐ z publicznych zasob≤w, a mianowicie z bud┐etu pa±stwa i z pa±stwowego funduszu. Razem dop│aty ze ╢rodk≤w publicznych do utrzymania jednego stanowiska pracy po wprowadzeniu systemu dotacji bΩd▒ wynosi│y rocznie 7820 z│ ╢rednio na jedn▒ osobΩ niepe│nosprawn▒. Zaznaczam, ┐e wed│ug plan≤w rz▒du te dotacje w istocie bΩd▒ zr≤┐nicowane ¡ du┐o wy┐sze na zatrudnienie os≤b ciΩ┐ko poszkodowanych, nieco mniejsze na poszkodowanych w stopniu umiarkowanym i najmniejsze na niepe│nosprawnych w stopniu lekkim. Ale ╢rednio takie kwoty, o jakich m≤wi│am tutaj, s▒ aktualne.

          ªrednie wynagrodzenie osoby niepe│nosprawnej w zak│adzie pracy chronionej w roku 1998 wynosi│o w skali rocznej 8652 z│. ProszΩ por≤wnaµ te dwie kwoty. One niewiele siΩ r≤┐ni▒. Oznacza to, ┐e ze ╢rodk≤w publicznych do ka┐dego stanowiska pracy zamierzamy dop│aciµ dok│adnie tyle samo czy prawie tyle samo, ile wynosi roczne wynagrodzenie osoby niepe│nosprawnej. Czy te kwoty dadz▒ siΩ por≤wnaµ z obecnymi ulgami podatkowymi, a w│a╢ciwie zwolnieniami podatkowymi? Przede wszystkim nikt do ko±ca nie jest w stanie stwierdziµ, jaka jest warto╢µ tych ulg czy zwolnie± podatkowych, i r≤┐ne szacunki s▒ przedstawiane ¡ w zale┐no╢ci od sytuacji r≤┐nie to wygl▒da. Przyjmijmy jednak dla uproszczenia, ┐e w istocie wynosz▒ one ¡ tak jak to niekt≤re ╢rodowiska g│osz▒ ¡ 3 mld z│ rocznie. Gdyby by│o to prawd▒, to okazuje siΩ, ┐e koszty, kt≤re ponosimy jako podatnicy, utrzymania stanowiska pracy w zak│adzie pracy chronionej wynosz▒ rocznie 21 026 z│, przy efektywnym wynagrodzeniu, po potr▒ceniu podatku dochodowego od os≤b fizycznych ¡ bo ta osoba podatek p│aci, tyle ┐e on zasila pracodawcΩ, a nie skarb pa±stwa ¡ przy efektywnym wynagrodzeniu 7009 z│. Oznacza to, ┐e ze ╢rodk≤w publicznych p│acimy ╢rednio trzy razy wiΩcej na utrzymanie miejsca pracy w zak│adzie pracy chronionej, ani┐eli wynosi roczne wynagrodzenie osoby niepe│nosprawnej. To oczywi╢cie nie jest prawda, proszΩ pa±stwa, dlatego ┐e tak naprawdΩ te korzy╢ci, jakie odnosz▒ pracodawcy, s▒ wysoce zr≤┐nicowane. Niekt≤rzy spo╢r≤d pracodawc≤w maj▒ niewielkie korzy╢ci ze zwolnie± podatkowych. Dotyczy to zreszt▒ g│≤wnie du┐ych sp≤│dzielni inwalid≤w. Natomiast inni pracodawcy maj▒ w spos≤b zupe│nie legalny ¡ nie m≤wiΩ w tym momencie o nadu┐yciach ¡ nieproporcjonalnie wysokie korzy╢ci, siΩgaj▒ce 560 000 z│ rocznie w przeliczeniu na jedno stanowisko pracy dla osoby niepe│nosprawnej. Przy tak ogromnym zr≤┐nicowaniu trudno m≤wiµ o jakichkolwiek ╢rednich i trudno por≤wnywaµ system dotacji, kt≤ry przewiduje r≤wne wspieranie stanowisk pracy w zak│adach pracy chronionej, z dzisiejszym systemem preferencji podatkowych, kt≤ry ¡ jak tutaj zreszt▒ dzisiaj jeden z pan≤w pos│≤w stwierdzi│ ¡ zale┐y od zapobiegliwo╢ci poszczeg≤lnych podmiot≤w gospodarczych. Powinni╢my sobie jednak odpowiedzieµ na pytanie: Co chcemy wspieraµ? Czy zatrudnienie os≤b niepe│nosprawnych, czy te┐ podmioty gospodarcze, kt≤re bardzo wyra╝nie w niekt≤rych wypadkach bogac▒ siΩ na tym systemie ulg?

          Sprawa koszt≤w udzielania dotacji. Dzisiejszy system wbrew pozorom te┐ nie jest systemem tanim. Je┐eli bowiem chcemy mieµ jakiekolwiek wyobra┐enie o tym, jak funkcjonuj▒ ulgi podatkowe, zwolnienia podatkowe i czy nie dochodzi do nadu┐yµ, to musimy oczywi╢cie uruchamiaµ kontrolΩ skarbow▒. Ta kontrola skarbowa te┐ jest pracoch│onna i bardzo kosztowna. A wiΩc tutaj zasadniczej r≤┐nicy nie bΩdzie. Kto bΩdzie tych dotacji udziela│? To zale┐y od decyzji Wysokiej Izby. Teoretycznie s▒ mo┐liwe trzy rozwi▒zania. Mog▒ to byµ organy do spraw zatrudnienia, oddzia│y Pa±stwowego Funduszu Rehabilitacji Os≤b Niepe│nosprawnych lub aparat skarbowy. Czy jest s│uszne wprowadzanie dotacji jednakowych dla wszystkich w miejsce zwolnie±, kt≤rych wysoko╢µ zale┐a│a od aktywno╢ci podmiot≤w gospodarczych? Na to pytanie ju┐ w czΩ╢ci odpowiedzia│am. System, kt≤ry proponujemy, jest wspieraniem zatrudnienia os≤b niepe│nosprawnych, a nie promowaniem podmiot≤w gospodarczych. Jako podatnicy musimy rozwa┐yµ, czy zale┐y nam na utrzymywaniu na przyk│ad takiego systemu ulg podatkowych, kt≤ry pozwala zak│adowi pracy chronionej osi▒gn▒µ z tytu│u jednej tylko ulgi podatkowej kwotΩ 40 mln z│ rocznie przy zatrudnieniu 200 os≤b niepe│nosprawnych. Taki system dzisiaj jest utrzymywany i ¡ jak m≤wiΩ ¡ to jeszcze nie jest nadu┐ycie. To wszystko mie╢ci siΩ w granicach obecnie obowi▒zuj▒cych rozwi▒za± prawnych.

          Co siΩ stanie z miejscami pracy, tworzonymi ze ╢rodk≤w Pa±stwowego Funduszu Rehabilitacji Os≤b Niepe│nosprawnych, gdyby siΩ okaza│o, ┐e ten system dotacji nie bΩdzie wystarczaj▒c▒ zachΩt▒ dla wszystkich pracodawc≤w? Ot≤┐ chcΩ wyra╝nie powiedzieµ, ┐e zar≤wno zak│ad pracy chronionej, jak te┐ ka┐dy inny podmiot, kt≤ry tworzy│ miejsca pracy na koszt Pa±stwowego Funduszu Rehabilitacji Os≤b Niepe│nosprawnych, maj▒ ustawowy obowi▒zek utrzymywaµ utworzone za ╢rodki publiczne miejsca pracy w okresie 5 lat. Je┐eli nie bΩd▒ utrzymywa│y takich miejsc pracy, to po prostu bΩd▒ musia│y zwr≤ciµ odpowiednie ╢rodki, kt≤re zosta│y w te miejsca pracy zainwestowane. Tu nie ma r≤┐nic pomiΩdzy zak│adami pracy chronionej a innymi pracodawcami.

          Jaka bΩdzie sytuacja sp≤│dzielni inwalid≤w po wprowadzeniu systemu dotacji? My╢lΩ, ┐e sytuacja sp≤│dzielni inwalid≤w ulegnie poprawie, poniewa┐ to s▒ zak│ady pracy chronionej, kt≤re w istocie powsta│y w celu stworzenia odpowiednich warunk≤w pracy osobom niepe│nosprawnym, zatrudniaj▒ce relatywnie wy┐szy od innych zak│ad≤w pracy chronionej odsetek os≤b niepe│nosprawnych i os≤b najciΩ┐ej poszkodowanych. Przypominam, ┐e system dotacji przewiduje zr≤┐nicowanie dotacji. Im ciΩ┐ej poszkodowany pracownik, tym wy┐sza kwota dotacji. Wydaje siΩ wiΩc, ┐e w│a╢nie te podmioty powinny na nowym systemie skorzystaµ w szczeg≤lny spos≤b.

          Kolejne pytanie: Czy nowy system dotacji spowoduje rozw≤j bran┐ i zatrudnienie niepe│nosprawnych? Nie wiem, o jakie bran┐e chodzi. Nie jest celem systemu wspierania zatrudnienia os≤b niepe│nosprawnych rozw≤j jakiegokolwiek sektora gospodarki. Cel jest jeden: rozw≤j zatrudnienia niepe│nosprawnych, i taki cel zamierzamy osi▒gn▒µ.

          W jakim stopniu spadn▒ wp│ywy na Pa±stwowy Fundusz Rehabilitacji Os≤b Niepe│nosprawnych ze wzglΩdu na ograniczenia wp│at na ten fundusz 10-procentowej kwoty podatku dochodowego od os≤b fizycznych i prawnych oraz nadwy┐ki VAT? Ot≤┐ z tytu│u 10-procentowej wp│aty z podatku dochodowego pa±stwowy fundusz otrzyma│ w 1998 r. 127 mln z│, natomiast z tytu│u VAT ¡ ponad 500 mln z│; z tym ┐e 75% nadwy┐ki VAT zosta│o natychmiast wyp│acone tym samym podmiotom, kt≤re dokona│y wp│aty. Z punktu widzenia dochod≤w funduszu jest to zatem sytuacja w│a╢ciwie obojΩtna. Natomiast warto mo┐e przypomnieµ, ┐e dochody funduszu w roku 1999 wzrastaj▒, albowiem jest szerszy kr▒g podmiot≤w zobowi▒zanych do wp│at. S▒ to wszyscy pracodawcy, kt≤rzy zatrudniaj▒ powy┐ej 25 pracownik≤w; do tej pory ten obowi▒zek dotyczy│ tylko pracodawc≤w zatrudniaj▒cych wiΩcej ni┐ 50 os≤b. Ponadto obowi▒zkiem dokonywania wp│at zosta│y objΩte m.in. zak│ady opieki zdrowotnej, czyli ogromna liczba pracodawc≤w i zatrudnionych.

          I wreszcie ostatnia sprawa: W jakim procencie zak│ad≤w pracy chronionej wykryto r≤┐nego rodzaju nieprawid│owo╢ci? Ot≤┐ nie jest tak, ┐e dotyczy to kilku procent zak│ad≤w pracy chronionej. Kontrola dotycz▒ca sposobu wykorzystania zak│adowych funduszy, czyli tej czΩ╢ci zwolnie± podatkowych, kt≤re dotycz▒ podatk≤w dochodowych od os≤b fizycznych i od os≤b prawnych, wskazuje, ┐e a┐ 56% skontrolowanych jednostek ¡ reprezentatywnej pr≤by ¡ wykorzystywa│o mniej ni┐ 50% ╢rodk≤w funduszu na cele okre╢lone ustawowo. Czyli te pieni▒dze nie s│u┐y│y takim celom, jak rehabilitacja zawodowa, spo│eczna i lecznicza os≤b niepe│nosprawnych. 10% skontrolowanych zak│ad≤w pracy chronionej wykorzysta│o mniej ni┐ 10% ╢rodk≤w zgromadzonych na zak│adowych funduszach, a jedynie 10% skontrolowanych zak│ad≤w wykorzysta│o fundusze w ca│o╢ci. Wykorzystanie funduszy w ca│o╢ci nie oznacza wcale, ┐e wykorzystano te pieni▒dze na cele ustawowo okre╢lone. One by│y wydatkowane na bardzo r≤┐ne cele. Na og≤│ wspiera│y utrzymanie zak│adu pracy chronionej w odniesieniu do biedniejszych podmiot≤w, jak np. sp≤│dzielnie inwalid≤w. Natomiast w wypadku bogatszych firm s│u┐y│y inwestycjom, i to bynajmniej niezwi▒zanym z zatrudnieniem os≤b niepe│nosprawnych. Tak wiΩc nie s▒ to jakie╢ marginalne sytuacje. Jest znacz▒cy odsetek zak│ad≤w pracy chronionej, kt≤re nie realizuj▒ swoich ustawowo okre╢lonych zada± z pieniΩdzy publicznych, jakie zosta│y im powierzone. DziΩkujΩ uprzejmie

---

3 kadencja, 54 posiedzenie, 1 dzie± (07.07.1999)

O╢wiadczenia.

 Pose│ Jan Chmielewski:

          Panie Marsza│ku! Wysoka Izbo! Osoby niepe│nosprawne pragn▒ byµ i s▒ pe│noprawnymi, nierzadko bardzo aktywnymi cz│onkami spo│ecze±stwa. Warunkiem podtrzymywania ich aktywno╢ci, przydatno╢ci w spo│ecze±stwie oraz poczucia warto╢ci osobistej jest umo┐liwienie im w normalnych warunkach egzystencji ¡ leczenia, nauki, pracy i wypoczynku. Obecnie zagadnienia i problemy os≤b niepe│nosprawnych w wielu wypadkach sprowadzane s▒ tylko do sfery dzia│a± pomocy spo│ecznej, co jest tak┐e moim zdaniem nieporozumieniem.

          Kwestia pomocy spo│ecznej jest tylko jedn▒ z czΩ╢ci szerokiej problematyki os≤b niepe│nosprawnych, do kt≤rej nale┐▒: leczenie, rehabilitacja, zaopatrzenie w sprzΩt ortopedyczny i pomocniczy, zatrudnienie, rekreacja, komunikacja, informacja, bariery architektoniczne i inne. Pomoc spo│eczna nie powinna zastΩpowaµ rozwi▒za± systemowych w rozwi▒zywaniu problem≤w os≤b niepe│nosprawnych. Mo┐e je jedynie uzupe│niaµ. Problemy os≤b niepe│nosprawnych powinny byµ uwzglΩdniane w dzia│alno╢ci wszystkich urzΩd≤w i instytucji.

          Podczas wojew≤dzkiego spotkania integracyjnego z okazji ªwiatowego Dnia Inwalidy, zorganizowanego we Wroc│awiu przez Oddzia│ Wojew≤dzki Polskiego Towarzystwa Walki z Kalectwem i Wroc│awski Sejmik Os≤b Niepe│nosprawnych oraz podczas spotkania organizacji pozarz▒dowych TOP '99 we Wroc│awiu przyjΩto miΩdzy innymi takie wnioski jak: Po pierwsze, faktem jest, ┐e pewna czΩ╢µ os≤b niepe│nosprawnych musi pos│ugiwaµ siΩ sprzΩtem ortopedycznym i pomocniczym w celu umo┐liwienia samodzielnego zaspokajania podstawowych potrzeb. Dlatego konieczne i pilne jest przywr≤cenie bezp│atnej naprawy sprzΩtu ortopedycznego osobom niepe│nosprawnym, przyjΩcie takich limit≤w koszt≤w zaopatrzenia w sprzΩt ortopedyczny i pomocniczy, kt≤re zapewni▒ dobr▒ jako╢µ, niezawodno╢µ i funkcjonalno╢µ dostosowan▒ do mo┐liwo╢ci os≤b niepe│nosprawnych.

          Nale┐y zmniejszyµ ograniczenia w stosowaniu rehabilitacji leczniczej, dostosowuj▒c j▒ do rzeczywistych potrzeb pacjenta, umo┐liwiaj▒c w│a╢ciwe leczenie usprawniaj▒ce osobom niepe│nosprawnym i chorym wymagaj▒cym kompleksowej rehabilitacji. Nale┐y ukierunkowaµ dzia│anie kas chorych tak, aby zak│ady  lecznicze, o╢rodki rehabilitacyjne, zak│ady produkuj▒ce sprzΩt ortopedyczny mog│y w pe│ni zaspokajaµ potrzeby  zdrowotne os≤b niepe│nosprawnych.

          Uwa┐am, ┐e starostwa powinny posiadaµ aktualne spisy os≤b niepe│nosprawnych, a w powiatowych centrach pomocy rodzinie powinny byµ zatrudnione osoby znaj▒ce bardzo dobrze problematykΩ os≤b niepe│nosprawnych lub nale┐y przeszkoliµ zatrudnionych ju┐ pracownik≤w odpowiednio w dziedzinie rehabilitacji medycznej, zawodowej i spo│ecznej.

          Nale┐y po│o┐yµ nacisk na dzia│alno╢µ profilaktyczn▒ przeciwdzia│aj▒c▒ powstawaniu wad i schorze± u dzieci i m│odzie┐y; przywr≤ciµ wcze╢niejsze emerytury dla rodzic≤w i opiekun≤w dzieci niepe│nosprawnych; utrzymaµ uprawnienia i przywileje finansowe zak│ad≤w pracy chronionej, a w szczeg≤lno╢ci ulgi podatkowe. Walcz▒c z patologiami w tym sektorze, nale┐y prowadziµ kompleksowe kontrole zak│ad≤w pracy chronionej oraz zak│ad≤w maj▒cych stanowiska pracy dla os≤b niepe│nosprawnych dofinansowywane przez PFRON, w zakresie prawid│owo╢ci zatrudnienia i warunk≤w pracy os≤b niepe│nosprawnych.

          Na zako±czenie chcΩ powiedzieµ, i┐ uwa┐am, ┐e nale┐y poszerzyµ dzia│alno╢µ inspekcji pracy i s│u┐b bhp w  zakresie zapobiegania wypadkom w pracy, kt≤re s▒ obecnie przyczyn▒ znacznej ilo╢ci niepe│nosprawno╢ci.
      DziΩkujΩ uprzejmie.

15 punkt porz▒dku dziennego:
      Ocena stanu bezpiecze±stwa i porz▒dku publicznego w Polsce (druk nr 1031) wraz ze stanowiskiem Komisji Administracji i Spraw WewnΩtrznych i komisyjnym projektem uchwa│y (druk nr 1115-A).

 Pose│ Edward Maniura:
Wed│ug szacunk≤w koszt wypadk≤w drogowych w Polsce to rocznie ok. 8 mld z│, co stanowi i tak oko│o 4,5%  produktu krajowego brutto, a jeden wypadek jest oszacowany ╢rednio na 123 tys. z│. Przyjmuj▒c polskie szacunki, s▒ to i tak olbrzymie straty dla kraju i bud┐etu pa±stwa, m. in. bardzo wysokie koszty hospitalizacji  uczestnik≤w wypadk≤w, renty inwalidzkie i rodzinne, straty w infrastrukturze drogowej powsta│e w wyniku  wypadku.

2 punkt porz▒dku dziennego:

    Sprawozdanie Komisji Finans≤w Publicznych, Komisji Polityki Spo│ecznej oraz Komisji Skarbu Pa±stwa, Uw│aszczenia i Prywatyzacji o rz▒dowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o zrekompensowaniu okresowego niepodwy┐szania p│ac w sferze bud┐etowej oraz utraty niekt≤rych wzrost≤w lub dodatk≤w do emerytur i rent (druki nr 1054 i 1220).

Pose│ Ewa Tomaszewska:

Drugi wniosek, jaki klub Akcji Wyborczej Solidarno╢µ sk│ada│ w pierwszym czytaniu, dotyczy│ przyspieszenia  wyp│at osobom o g│Ωbokim stopniu niepe│nosprawno╢ci. Wniosek taki mo┐na by│oby zrealizowaµ tylko wobe  tych, kt≤rym nie wyp│acono ╢wiadcze± emerytalnych w nale┐nej wysoko╢ci. ZUS dysponuje odpowiednimi danymi, by m≤c to zadanie zrealizowaµ. Jednak┐e w przypadku by│ych pracownik≤w sfery bud┐etowej, kt≤rzy  p≤╝niejszym okresie stali siΩ osobami w g│Ωbokim stopniu niepe│nosprawnymi, sytuacja jest znacznie trudniejsza. Bez jakiejkolwiek mo┐liwo╢ci wysegregowania tej grupy spo╢r≤d wszystkich pokrzywdzonych  trudno by│oby wy│owiµ te osoby i przekazaµ im nale┐ne ╢wiadczenia. Wobec tego, by nie przed│u┐aµ procesu  legislacyjnego, a tym samym ju┐ i tak dostatecznie d│ugiego okresu oczekiwania pokrzywdzonych na wyp│atΩ  rekompensat, klub nasz zrezygnowa│ z pr≤b zapisania w ustawie tej s│usznej intencji. Po prostu nie by│aby ona  wykonalna.

 Zg│aszamy wniosek dotycz▒cy ujΩcia w pierwszej kolejno╢ci do wyp│at r≤wnie┐ os≤b z I grup▒ inwalidzk▒.

PragnΩ poinformowaµ, i┐ w porozumieniu z klubem SLD zg│osi│em poprawkΩ, aby w pierwszej kolejno╢ci rekompensatΩ otrzymali r≤wnie┐ inwalidzi, kt≤rzy niew▒tpliwie potrzebuj▒ wsparcia finansowego dla cel≤w rehabilitacji i leczenia. I tu pytanie do rz▒du: Dlaczego rz▒d nie uwzglΩdni│ niepe│nosprawnych przy ustalaniu kryteri≤w wyp│at rekompensat?

      Sprawozdanie Komisji Polityki Spo│ecznej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o dodatku i uprawnieniach przys│uguj▒cych ┐o│nierzom zastΩpczej s│u┐by wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach wΩgla, kamienio│omach i zak│adach wydobywania rud uranu (druki nr 526 i 1237).

Pose│ Sprawozdawca Ewa Tomaszewska:

»o│nierzom przymusowo zatrudnionym w zak│adach pozyskiwania i wzbogacania rud uranowych przyznaje jednorazowe odszkodowanie, w wysoko╢ci: 22 200 z│ ¡ je┐eli u poszkodowanego orzeczono na sta│e inwalidztwo I grupy lub ca│kowit▒ niezdolno╢µ do pracy i samodzielnej egzystencji,

15 850 z│ ¡ je┐eli u poszkodowanego orzeczono na sta│e inwalidztwo II grupy lub ca│kowit▒ niezdolno╢µ do pracy,
9510 z│ ¡ je╢li u poszkodowanego orzeczono na sta│e inwalidztwo III grupy lub czΩ╢ciow▒ niezdolno╢µ do pracy,
6350 z│ ¡ dla pozosta│ych poszkodowanych.

Wyliczenie tych kwot jest wynikiem analizy systemu odszkodowa± z tytu│u wypadk≤w przy pracy i chor≤b zawodowych, okre╢laj▒cego stopie± utraty zdrowia w wyniku choroby popromiennej. Komisja uzna│a, ┐e lepiej przyj▒µ pewien uproszczony, jakby zrycza│towany spos≤b okre╢lania tych wielko╢ci ni┐ zmuszaµ schorowanych starych ludzi do wΩdr≤wek do specjalist≤w, kt≤rzy i tak nie bΩd▒ w stanie oceniµ zwi▒zku przyczynowego miΩdzy dzisiejszym stanem zdrowia poszkodowanego a represjami z lat piΩµdziesi▒tych.

      Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw WewnΩtrznych oraz Komisji Sprawiedliwo╢ci i Praw Cz│owieka o komisyjnym projekcie uchwa│y w sprawie stanu bezpiecze±stwa i porz▒dku publicznego w Polsce (druki nr 1115-A i 1249).

Pose│ Andrzej Brachma±ski:

 I pytanie drugie. Panie ministrze, wszyscy wiedz▒, ┐e firma ochroniarska jest istotnym elementem wzmocnienia bezpiecze±stwa obywatela na ulicy, ale czy to nie jest paranoja, ┐e dzisiaj 70, a niekt≤rzy m≤wi▒, ┐e nawet 90% firm ochroniarskich to zak│ady pracy chronionej? Inaczej m≤wi▒c, w zak│adach, w kt≤rych powinny pracowaµ, przepraszam za wyra┐enie, zdrowe i ros│e ch│opy, zatrudnia siΩ, za przyzwoleniem rz▒du, inwalid≤w albo quasi-inwalid≤w. Czy ministerstwo zamierza ten, moim zdaniem, do╢µ paranoiczny stan rzeczy w jaki╢ spos≤b zmieniµ?

Faktycznie niekt≤re firmy ochroniarskie zatrudniaj▒ niepe│nosprawnych, podobnie zreszt▒ jak firmy leasingowe. Jest to przede wszystkim problem finansowy, ale nie jest to problem funkcjonowania tych firm, poniewa┐ te firmy ochroniarskie, o kt≤rych wiem, ┐e zatrudniaj▒ niepe│nosprawnych, to s▒ firmy parkingowe. Nie bardzo sobie wyobra┐am, ┐eby mo┐na by│o... Nie s▒dzΩ, ┐eby by│y takie sytuacje, ┐eby niepe│nosprawny pe│ni│ funkcjΩ ochroniarza. Firma, kt≤ra pokaza│aby ochroniarza z jedn▒ nog▒ albo z jedn▒ rΩk▒, nie mia│aby  ┐adnych mo┐liwo╢ci na rynku.

13 i 14 punkt porz▒dku dziennego:

      13. Sprawozdanie Komisji Finans≤w Publicznych o sprawozdaniu z wykonania bud┐etu pa±stwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 1998 r. wraz z przedstawion▒ przez Najwy┐sz▒ IzbΩ Kontroli analiz▒ wykonania bud┐etu pa±stwa i za│o┐e± polityki pieniΩ┐nej w 1998 r. oraz wnioskiem w przedmiocie absolutorium (druki nr 1143, 1163 i 1244).
      14. Sprawozdanie z dzia│alno╢ci Narodowego Banku Polskiego w 1998 roku (druk nr 1161).

Pose│ Sprawozdawca Henryk Goryszewski:

Zarazem rekomenduje umieszczenie w tej uchwale sformu│owania zwracaj▒cego uwagΩ na nieprawid│owo╢ci w czterech resortach i w dw≤ch funduszach, tj. w Ministerstwie Kultury i Sztuki, Ministerstwie  Skarbu Pa±stwa, Ministerstwie Zdrowia i Opieki Spo│ecznej oraz w G│≤wnym UrzΩdzie Ce│. Przepraszam, w trzech resortach i jednym urzΩdzie centralnym. A ponadto w dw≤ch funduszach: Pa±stwowym Funduszu Rehabilitacji Os≤b Niepe│nosprawnych i w Funduszu Promocji Tw≤rczo╢ci. Dwie z wymienionych przeze mnie jednostek zas│uguj▒ na szczeg≤ln▒ uwagΩ. Po raz drugi w tej kadencji zwracamy uwagΩ na nieprawid│owo╢ci w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Spo│ecznej i w Pa±stwowym Funduszu Rehabilitacji Os≤b Niepe│nosprawnych.
Do tej kwestii wr≤cΩ jeszcze w dalszej czΩ╢ci mojego wyst▒pienia.

          Nieustalenie przez zarz▒d funduszu szczeg≤│owych ¡ wi▒┐▒cych dla organ≤w podleg│ych ¡ zasad postΩpowania w sprawach o umorzenia, odroczenia i roz│o┐enia na raty nale┐no╢ci PFRON. W tym wypadku ocenia siΩ, i┐ ubytki fundusz≤w publicznych wynosz▒ 1400 mln z│. Nierozliczenie do ko±ca 1998 r. oko│o po│owy spo╢r≤d blisko 4000 indywidualnych spraw maj▒cych za przedmiot dofinansowanie i dotacje oraz wydatkowanie z naruszeniem zasad, formy i trybu okre╢lonych w ustawie o zam≤wieniach publicznych 1,5 mln z│ na te zam≤wienia. My╢lΩ, ┐e podane przeze mnie dane uzasadniaj▒ wniosek o umieszczenie w pkt. 3 uchwa│y r≤wnie┐ PFRON.

          Panie premierze, jeste╢my przekonani ¡ nie tylko pose│ sprawozdawca, ale wielu pos│≤w bior▒cych udzia│ w posiedzeniu komisji i dyskutuj▒cych na temat sytuacji w PFRON ¡ ┐e bez dog│Ωbnych zmian, nie tyle w zakresie zarz▒dzania tym funduszem, ile siΩgaj▒cych do samej istoty funduszu, nie nast▒pi tam jakakolwiek poprawa.

  Negatywna by│a ocena ¡ tu jest zbie┐no╢µ z opini▒ komisji ¡ Pa±stwowego Funduszu Rehabilitacji Os≤b Niepe│nosprawnych. Od kilku lat, w zasadzie z roku na rok, przedstawiamy krytyczne, negatywne oceny tego funduszu, poza wyj▒tkow▒ sytuacj▒ sprzed bodaj┐e dw≤ch lat, o ile pamiΩtam, kiedy dostrzegali╢my tam pewne symptomy porz▒dkowania sytuacji finansowej. Ale to siΩ sko±czy│o, dosz│y nowe nieprawid│owo╢ci, nielegalna subwencja dla zak│ad≤w pracy chronionej w kwocie ponad 380 mln z│, uzyskali╢my now▒ wiedzΩ na temat tego, co siΩ dzieje na dole, w zak│adach pracy chronionej, ┐e wiele ╢rodk≤w kierowanych na pomoc dla tych zak│ad≤w tak naprawdΩ nie trafia do os≤b niepe│nosprawnych. Wszyscy wiemy, jaka ┐ywa jest ostatnio  reakcja tego ╢rodowiska, jakie s▒ jego obawy, ┐e jest chΩµ utrzymania dotychczasowego systemu, co jest zrozumia│e, je╢li siΩ spojrzy na to od strony ludzi niepe│nosprawnych, kt≤rzy mo┐e nie zawsze wiedz▒, jakie ╢rodki s▒ kierowane do ich zak│ad≤w i ile z tego trafia do nich. Nasza kontrola wykaza│a na przyk│ad, ┐e w jednym z zak│ad≤w pracy chronionej jedno miejsce pracy kosztowa│o 349 tys. z│ rocznie, je╢li siΩ zsumowa│o wszystkie ulgi, przywileje wynikaj▒ce ze statusu zak│adu pracy chronionej.

 Z punktu widzenia Izby jest r≤wnie┐ problem jakby naruszania r≤wno╢ci wobec prawa, gdy┐ wielokrotnie wiΩksza jest pomoc dla niepe│nosprawnych zatrudnionych w zak│adach pracy chronionej, a przecie┐ niepe│nosprawni pracuj▒ nie tylko w tych zak│adach, ale tak┐e w innych. Pomoc pa±stwa, naszym zdaniem, powinna byµ sprawiedliwie kierowana, nale┐y zmierzaµ do r≤wnego traktowania wszystkich os≤b niepe│nosprawnych. W dalszym ci▒gu fundusz nie uporz▒dkowa│ swoich spraw finansowych, spraw zaleg│ych zobowi▒za±, spraw zwi▒zanych z po┐yczkami. Niewiele siΩ zmienia w tym zakresie albo zgo│a nic i w zwi▒zku z tym ta ocena musia│a byµ, niestety, negatywna.

[...]

 Problem funduszy celowych, Wysoka Izbo, funduszy, kt≤rymi ostatnio, s│ysza│em publicznie, Izba jakoby siΩ nie zajmowa│a, czy te┐ w niewielkim tylko stopniu siΩ interesowa│a. O Funduszu Rehabilitacji Os≤b Niepe│nosprawnych ju┐ m≤wili╢my. M≤wi│em ja przed chwil▒, m≤wi│ pan przewodnicz▒cy Goryszewski. Problemy tego funduszu s▒ znane w│a╢nie z raport≤w Najwy┐szej Izby Kontroli ¡ jest to przecie┐ chyba podstawowe ╝r≤d│o wiedzy o jego problemach.

O negatywnych zjawiskach wystΩpuj▒cych w Pa±stwowym Funduszu Rehabilitacji Os≤b Niepe│nosprawnych powiedzia│ wiele zar≤wno pan przewodnicz▒cy Goryszewski, jak i pan prezes Wojciechowski, nie chcia│bym wiΩc du┐o na ten temat m≤wiµ. Jedno chcia│bym podkre╢liµ. Poniewa┐ s▒ to zjawiska wystΩpuj▒ce r≤wnie┐ w latach poprzednich, wskazuj▒ one na brak instrument≤w systemowych, a zw│aszcza rozwi▒za± prawnych, mog▒cych uzdrowiµ tΩ patologiczn▒ sytuacjΩ zwi▒zan▒ z funkcjonowaniem tego funduszu

Ta strona znajduje sie w Internecie pod adresem http://samisobie.clan.pl w dziale Z Sejmu
Data umieszczenia na stronie SaSo 25.07.99 r. A.A.