We wstΩpie do ustawy ustawodawca przedstawi│ obowi▒zuj▒ca definicjΩ , kt≤ra brzmi:

ô...Ustawa dotyczy os≤b , kt≤rych stan fizyczny , psychiczny lub umys│owy trwale lub okresowo utrudnia , ogranicza , b▒d╝ uniemo┐liwia wype│nianie r≤l spo│ecznych , a w szczeg≤lno╢ci zdolno╢ci do wykonywania pracy zawodowej , je┐eli uzyska│y orzeczenie:

1)o zakwalifikowaniu przez organy orzekaj▒ce do jednego z trzech stopni niepe│nosprawno╢ci okre╢lonych w art.3,

2)o ca│kowitej lub czΩ╢ciowej niezdolno╢ci do pracy - na podstawie odrΩbnych przepis≤w lub

3)o rodzaju i stopniu niepe│nosprawno╢ci osoby ,kt≤ra nie uko±czy│a 16 roku ┐ycia - na podstawie odrΩbnych przepis≤w,

zwanych dalej ôosobami niepe│nosprawnymiö...ö

Komentuj▒c j▒ nale┐y zwr≤ciµ uwagΩ , ┐e mimo posiadania ubytku stanu zdrowia uniemo┐liwiaj▒cego lub utrudniaj▒cego trwale lub okresowo wykonywanie pracy zawodowej lub wype│nianie innych r≤l spo│ecznych nie jeste╢my osobami niepe│nosprawnymi . Status taki nadaje nam dopiero w│a╢ciwa komisja w formie stosownego orzeczenia uzyskanego w okre╢lonym w ustawie trybie .

Po tej analizie wydawa│oby siΩ , ┐e status osoby niepe│nosprawnej jest trudny do uzyskania bez uzasadnionej przyczyny wynikaj▒cej ze z│ego stanu zdrowia osoby ubiegaj▒cej siΩ. Dlatego budzi bardzo powa┐ne zaniepokojenie fakt , ┐e w Polsce mamy oko│o 4,5 mln os≤b niepe│nosprawnych , co stanowi ponad 10% naszego spo│ecze±stwa . Z czego wynika ten stan ? Czynniki go stymuluj▒ce mo┐emy sprowadziµ do 3 powod≤w:

1.Stan zdrowotno╢ci spo│ecze±stwa polskiego jest tragiczny i nale┐a│oby podj▒µ publiczn▒ dyskusjΩ nad jego popraw▒ , bo mo┐emy w niedalekiej przysz│o╢ci byµ pa±stwem os≤b chorych i kalekich;

2.Spo│ecze±stwo nie ma mo┐liwo╢ci dbania o sw≤j stan zdrowia , bo pa±stwo nie stworzy│o ku temu w│a╢ciwych mechanizm≤w , a te kt≤re funkcjonuj▒ s▒ niewystarczaj▒ce.

3.Funkcjonuj▒ca w kraju infrastruktura maj▒ca za zadanie s│u┐yµ w poprawie zdrowotno╢ci jest nastawiona na leczenie os≤b chorych , a nie tak jak w pa±stwach o wysokiej kulturze lecznictwa na profilaktykΩ czy prewencjΩ.

ªledz▒c tendencje naszego lecznictwa nie nale┐y spodziewaµ siΩ w najbli┐szej przysz│o╢ci poprawy zdrowotno╢ci , a wrΩcz przeciwnie jej pogorszenia . Dlaczego?

W spos≤b przera┐aj▒cy podwy┐szeniu uleg│y oraz na bie┐▒co ulegaj▒ ceny lek≤w i specyfik≤w medycznych . W obecnym stanie rzeczy wielu obywateli zmuszonych jest rezygnowaµ z leczenia , poniewa┐ po prostu ich na to nie staµ . Budzi to grozΩ , bo ludzie ci s▒ bardzo czΩsto ôsamob≤jcamiö z konieczno╢ci . W tym miejscu nasuwa siΩ refleksja:

»yjemy w ô...demokratycznym pa±stwie prawnym urzeczywistniaj▒cym zasady sprawiedliwo╢ci spo│ecznej ...ö ¹  . Kontynuuj▒c tΩ my╢l , mamy konstytucyjne zagwarantowan▒ r≤wno╢µ obywateli ²  .

Konstytucja RP tak┐e gwarantuje w art.38 prawn▒ ochrony zdrowia  ³ ..K│≤ci siΩ natomiast ten fakt z zawartym w rozdziale Konstytucji RP ö Wolno╢ci i prawa ekonomiczne , socjalne i kulturalne ô prawa obywatela do ochrony zdrowia , r≤wnym dostΩpem do ╢wiadcze± z tzw. opieki zdrowotnej finansowanej ze ╢rodk≤w publicznych ⁴ .

Pozw≤lcie , ┐e nie bΩdΩ siΩga│ g│Ωbiej w zamknΩ otwarty przed sob▒ , podarowany mi przez Prezydenta RP egzemplarz Konstytucji RP .Przera┐a i bulwersuje mnie stan , kt≤ry jest moja codzienno╢ci▒ .

Zadam tutaj pytanie , na kt≤re nie umiem sobie odpowiedzieµ , a kt≤re zapewne pozostanie pytaniem retorycznym . Jak to siΩ dzieje , ┐e na ok.4,5 mln. ôarmiΩö os≤b niepe│nosprawnych tylko 150 tys. znajduje zatrudnienie ?5) Stanowi to trochΩ ponad 3% , a 97 % wegetuje na niskich rentach inwalidzkich ( jak je posiada ) . Nie chce mi siΩ wierzyµ w to , ┐e w╢r≤d tych 4 mln. 350 tys. os≤b wszyscy nie chc▒ lub nie mog▒ pracowaµ . Tym bardziej dziwi to w zestawieniu z funkcjonowaniem w Polsce tylko ok. . 2300 zak│ad≤w pracy chronionej korzystaj▒cych ze stosownych ulg wynikaj▒cych z tytu│u posiadania tego statusu  ⁵ .

Zastanawiam siΩ , bo z cytowanych tutaj liczb wynika , ┐e uwzglΩdniaj▒c za│o┐enia wynikaj▒ce z obowi▒zuj▒cego wska╝nika zatrudnienia zak│ady pracy chronionej s▒ jednostkami gospodarczymi ╢redniej lub ma│ej wielko╢ci (najczΩ╢ciej dawne sp≤│dzielnie inwalid≤w) i zatrudniaj▒ od 0 do 200 pracownik≤w . Nasuwa siΩ refleksja , dlaczego du┐e , zatrudniaj▒ce powy┐ej 1000 pracownik≤w zak│ady uciekaj▒ od struktur Z. P. Ch ? Uwa┐am , ┐e warto siΩ nad tym zastanowiµ , bo pozwoli to wyci▒gn▒µ w│a╢ciwe wnioski , kt≤re zapewne pomog▒ ON w zdobyciu pracy .

Nie chcΩ ju┐ wiΩcej siΩgaµ do liczb , bo s▒ przera┐aj▒ce i powoduj▒ , ┐e zaczynamy w▒tpiµ w realn▒ poprawΩ sytuacji ludzi najbardziej tego potrzebuj▒cych .Decydenci zapominaj▒ o swej ôkie│basie wyborczejö i sk│adanych obietnicach . Szkoda ,┐e kampania wyborcza nie trwa wiecznie , bo wtedy wreszcie mo┐e by│by czas na rozliczanie realizacji wszystkich ôobiecanekö i elektorat 4,5 mln. m≤g│by przewa┐yµ szalΩ na konto osoby wiarygodnej .

• Ka┐dy ma prawo do ochrony zdrowia.
• Obywatelom,niezale┐nie od ich sytuacji materialnej , w│adze publiczne zapewniaj▒ r≤wny  dostΩp do ╢wiadcze± opieki zdrowotnej   finansowanej ze ╢rodk≤w publicznych , warunki i zakres udzielania ╢wiadcze± okre╢la ustawa.
• W│adze publiczne s▒ obowi▒zane do zapewnienia szczeg≤lnej opieki zdrowotnej dzieciom, kobietom ciΩ┐arnym , osobom niepe│nosprawnym i osobom w podesz│ym wieku.
• W│adze publiczne s▒ obowi▒zane do zwalczania chor≤b epidemicznych i zapobiegania negatywnym dla zdrowia skutkom degradacji ╢rodowiska.
• W│adze publiczne popieraj▒ rozw≤j kultury fizycznej , zw│aszcza w╢r≤d dzieci i m│odzie┐y...ö

Autorski tekst Jerzego Klemensa pojawi│ siΩ 19.07.98 r. stanowi▒c materia│ do dyskusji na grupie