Obrona Star≤wki

11 sierpnia rozpoczΩ│o siΩ na wszystkich kierunkach rekonesansowe natarcie niemieckie na Stare Miasto, kt≤rego zadaniem by│o rozpoznanie stanowisk powsta±czych i ich si│y przed g│ownym uderzeniem, kt≤re mia│o siΩ rozpocz╣µ w dniu nastΩpnym. Si│y niemieckie wydatnie wzros│y liczebnie i zosta│y zaopatrzone w dodatkowe wyposa┐enie techniczne: ciΩ┐kie dzia│a szturmowe, nowo wprowadzone powietrzne miotacze min i goliaty. Og≤│em si│y niemieckie wprowadzone do ataku na Star≤wkΩ liczy│y oko│o 7 000 ┐o│nierzy posiadaj╣cych do dyspozycji (poza etatowym wyposa┐eniem lekkim) £rodki ciΩ┐kie i specjalne: - 18 dzia│ przeciw pancernych szybko strzelnych kalibru 75 mm, 16 dzia│ ppanc. 37 mm., 9 czo│g≤w typu Tiger, 1`0 czo│g≤w typu Panther, 14 dzia│ szturmowych, 50 goliat≤w, 6 moƒdzierzy szturmowych, 4 miotacze min powietrznych, wyrzutnie oraz wszystkie dostΩpne £rodki transportu zwyk│e i specjalne, a we wsp≤│dzia│aniu 2 poci╣gi pancerne i lotnictwo bombowe bliskiego wsparcia 6 floty powietrznej. Naprzeciw tych si│ stali Powsta±cy w sile ok. 7 000 ludzi z wyposa┐eniem cekaem≤w, peem≤w, karabin≤w i pistolet≤w przy racjonowanej ilo£ci amunicji. Zaledwie po│owa obsady by│a uzbrojona w bro±, pozostali dysponowali butelkami z benzyn╣, kilkoma w│asnej produkcji miotaczami ognia, 2 zdobycznymi dzia│kami ppanc. 37 mm, z kilkunastoma zaledwie pociskami oraz 1 samochodem stra┐y ogniowej.

Zasadnicze natarcie na pozycje Powsta±c≤w nast╣pi│o 12 sierpnia poprzedzone zmasowanym bombardowaniem lotniczym i pomimo przewa┐aj╣cych si│ Niemcy nie zdo│ali zdobyµ umocnie±. "... Ustawiczny, morderczy, nΩkaj╣cy ogie± artylerii, miotaczy min powietrznych, bombardowania lotniczego spowodowa│ ogromne spustoszenie na ca│ym terenie. Ca│e ulice le┐╣ w gruzach, po┐ary szalej╣, poniewa┐ opanowanie ich z powodu braku wody jest utrudnione. Stan sanitarny pogarsza siΩ z godziny na godzinΩ. Nastr≤j og≤lnie dobry. Warto£µ bojowa oddzia│≤w - bez zmian, bardzo du┐a..." - raportowa│ pu│kownik "Wachnowski" - "... Wszystkie odcinki zosta│y utrzymane. Od rana dnia 19 bm. o┐ywiona dzia│alno£µ lotnictwa bombarduj╣cego, po│╣czona ze sta│ym ogniem art. i miotaczy. powsta│e po┐ary trudne s╣ do ugaszenia z powodu czΩ£ciowego braku wody. SytuacjΩ pogarsza brak amunicji..." Podejmowane z inicjatywy dzielnic i przez grupy partyzanckie spoza miasta pr≤by przyj£cia z odsiecz╣ Star≤wce spe│z│y na niczym i po kilku dniach zarzartych walk z zabytkowej czΩ£ci Warszawy pozosta│y jedynie ruiny i zgliszcza, na kt≤rych utrzymywali siΩ Powsta±cy. 30 sierpnia 1944 roku oddzia│y broni╣ce Star≤wki otrzyma│y rozkaz opuszczenia stanowisk i przej£cia do innych grup oporu. OperacjΩ przegrupowania dokonano wykorzystuj╣c drogΩ poprzez kanalizacjΩ miejsk╣. Sta│y kontakt by│ utrzymywany za pomoc╣ skomplikowanego systemu kana│≤w miejskich, kt≤rymi dostarczano informacje i rozkazy poszczeg≤lnym oddzia│om. Niemcy starali siΩ wysadzaµ przej£cia i wpuszczaµ gaz do kana│≤w jednak┐e sami bali siΩ zapuszczaµ w ciemny labirynt podziemnych korytarzy. I tak kana│ami przesz│o prawie 4 500 ┐o│nierzy dostaj╣c siΩ do îr≤dmie£cia oraz na »oliborz, a same grupy os│aniaj╣ce ewakuacjΩ opu£ci│y punkt 2 wrze£nia 1944 r. Pozostawiono blisko 7 000 rannych i oko│o 35 000 ludno£ci cywilnej, z kt≤rymi okupant rozprawi│ siΩ okrutnie w wiΩkszo£ci dokonuj╣c mord≤w. Pozostali przy ┐yciu zostali przemieszczeni do obozu w Pruszkowie. Po zdobyciu Star≤wki Niemcy rozpoczΩli atak na Powi£le celem odciΩcia terenu mog╣cego stanowiµ przycz≤│ek na Wi£le dla wojsk Radzieckich, kt≤re z drugiego brzegu biernie przygl╣da│y siΩ walkom. Tymczasem w toku walk genera│ B≤r-Komorowski rozpocz╣│ pertraktacje z genera│em von dem Bachem, kt≤ry 8 wrze£nia wyrazi│ zgodΩ na ewakuacjΩ z miasta ludno£ci cywilnej.