"îieµ telewizyjna, kt≤ra nigdy nie £pi
i pokazuje na ┐ywo przez 24 godziny
na dobΩ, 7 dni w tygodniu, na ca│ym
£wiecie, Trumana Burbanka jako
samego siebie. Serial jest nadawany
z najwiΩkszego studia na £wiecie,
jednej z dw≤ch rzeczy zbudowanych
przez cz│owieka jakie s╣ widoczne
z kosmosu (drug╣ jest Chi±ski
Wielki Mur). Nadajemy najd│u┐szy
w historii serial, kt≤ry trwa ju┐ 30-lat
"Truman Show !"
Truman Burbank ma wra┐enie, ┐e jest obserwowany. Nie wie, jak by│o to prawdziwe.
W ka┐dej sekundzie od momentu urodzenia, przez trzydzie£ci lat by│ nie£wiadom╣ gwiazd╣ serialu telewizyjnego z gatunku "soap opery".
Urocze miasto Seahaven, kt≤re on nazywa domem, jest w rzeczywisto£ci wielkim studiem nagra±. Jego przyjaciele i rodzina, ka┐dego kogo spotyka s╣ w rzeczywisto£ci aktorami. Bez przerwy jest pod czujnym okiem ukrytych kamer telewizyjnych.
Witamy w "Truman Show", kt≤ry ogl╣da ca│y £wiat.
W filmie zrealizowanym w wytw≤rni Paramount Pictures-" Truman Show" graj╣: Jim Carrey, Laura Linney, Noah Emmerich, Natascha McElhone, Holland Taylor i Ed Harris. Re┐yserem filmu jest Peter Weir, a oryginalny scenariusz napisa│ do niego Andrew Niccol. Producentami filmu s╣: Scott Rudin, Andrew Niccol, Edward S. Feldman i Adam Schroeder. Lynn Pleshette jest producentem wykonawczym. Paramount Pictures jest czΩ£ci╣ Viacom Inc.
Niepokoj╣cy, £mieszny £wiat Trumana jest rodzajem koszmaru sennego, jaki nigdy wcze£niej nie zosta│ stworzony w filmie. Jest to rodzaj perwersyjnego zwierciad│a bΩd╣cej w rozkwicie Ameryki, kt≤re odwo│uje siΩ do naszych najg│Ωbszych lΩk≤w i frustracji. Truman jest nie tylko kontrolowany przez sieµ ludzkich i elektronicznych szpieg≤w, ale jest dos│ownie "uwiΩziony" w swoim w│asnym ┐yciu, egzystuj╣c w surrealistycznej rzeczywisto£ci przez 30 lat swojego ┐ycia, nie z w│asnej woli. Gdy zdaje sobie sprawΩ, ┐e jest uwiΩziony jak motyl w s│oiku, postanawia bez wzglΩdu na koszty uciec z Seahaven. Nie wzi╣│ jednak pod uwagΩ potΩgi Christofa (Ed Harris), kt≤ry by│ nie tylko pomys│odawc╣ show, ale te┐ producentem, re┐yserem i nadzorowa│ go przez ca│y czas. Jest to film jest z gatunku czarnych komedii, rozwesela nas i inspiruje bΩd╣c projekcj╣ lΩk≤w i nadziei jakie towarzysz╣ ludziom w ko±cu obecnego stulecia. Producent Scott Rudin by│ pierwszym cz│owiekiem, kt≤ry po przeczytaniu scenariusza Niccola, opowiedzia│ o nim re┐yserowi, Peterowi Weirowi. "Kiedy zapozna│em siΩ z nim, by│em zaintrygowany, a drug╣ my£l╣ jaka przysz│a mi do g│owy jako filmowcowi, by│ problem jak przenie£µ tΩ niezwyk│╣ historiΩ na ekran"- opowiada re┐yser.
Weir spotka│ siΩ z Jimem Carrey'em, kt≤rego zapozna│ ze swoim projektem. "Jim podzieli│ m≤j entuzjazm dla tego pomys│u i doskonale rozmawia│o siΩ nam o nim, co jest zawsze dobrym znakiem dla prawid│owej wsp≤│pracy przy filmie. Pomy£la│em, ┐e Jim Carrey jest doskona│ym wyborem do tej roli, trudno wyobraziµ sobie kogo£ bardziej odpowiedniego do tej roli"- wyja£nia re┐yser. Carrey r≤wnie┐ by│ zadowolony od pocz╣tku ze wsp≤│pracy z Weirem i wspomina- "po raz pierwszy spotkali£my siΩ z Peterem na kilka miesiΩcy przed rozpoczΩciem zdjΩµ, kiedy przyszed│ do mojego domu i przyni≤s│ teczki pe│ne rysunk≤w, zdjΩµ i notatek. Zrobi│ je rozmy£laj╣c o postaciach w filmie i bardzo mnie tym wszystkim zainspirowa│".
Weir przypomina historiΩ jak╣ us│ysza│ od d│ugoletniego przyjaciela Charliego Chaplina - "Pewnego razu, gdy grali£my w tenisa, zapyta│em Chaplina co jest przyczyn╣ jego wielkiego sukcesu. Dwie rzeczy, odpowiedzia│ - urok i energia. I jest to zarazem prawda o Carrey'u i wyja£nienie dlaczego wybranie go by│o takim dobrym posuniΩciem."
Re┐yser okre£la swoj╣ wsp≤│pracΩ z Carrey'em jako doskona│╣- "On ma ogromny talent i jest istn╣ kopalni╣ pomys│≤w"- m≤wi. Carrey opowiada o swojej reakcji, gdy pierwszy raz przeczyta│ scenariusz- "Zosta│em wprost powalony, zar≤wno mnie, jak i wielu ludziom podobna historia przychodzi│a ju┐ do g│owy. Co, je┐eli ka┐dy z nas jest aktorem w czyjej£ sztuce ? Nie jest to typowy film, posiada wiele warstw znaczeniowych".
Ed Harris gra Christofa, g│≤wnego organizatora, pomys│odawcΩ, producenta i re┐ysera "Truman Show", kt≤ry kontroluje i manipuluje £rodowiskiem Trumana z olbrzymiego centrum dowodzenia przy pomocy swoich ludzi. Mn≤stwo monitor≤w video pokazuje wszystkie aspekty ┐ycia w Seahaven poprzez 5000 ruchomych, bΩd╣cych w ukryciu kamer. Christof ochrania Trumana nie tylko z powodu sympatii do niego, ale poniewa┐ bez niego nie by│oby "Truman Show"- trwaj╣cego od 30 lat pasma olbrzymiego sukcesu. Od momentu urodzenia siΩ Trumana, innowacyjny show jest przyczyn╣ s│awy i pieniΩdzy dla jego pomys│odawcy.
"Nie s╣dzΩ, ┐e postaµ, kt≤r╣ gram jest zupe│nym │ajdakiem. Praktycznie stworzy│ on Trumana od momentu jego urodzenia, zapewnia│ mu opiekΩ na odpowiednim poziomie. Troszczy siΩ tak┐e o sw≤j show, kt≤ry jest tre£ci╣ jego ┐ycia. Jest skomplikowanym charakterem, po│╣czeniem re┐ysera, boga i ojca" - wspomina Harris.
Weir obsadzi│ LaurΩ Linney jako Meryl, ┐onΩ Trumana. "Pierwsz╣ my£l╣ jaka przysz│a mi do g│owy, gdy zaproponowano mi tΩ rolΩ, by│a rado£µ, ┐e bΩdΩ pracowaµ z Peterem Weirem. Dodatkow╣ inspiracj╣ by│ sam scenariusz, kt≤ry z aktorskiego punktu widzenia jest unikalny i stanowi│ du┐e wyzwanie" - opowiada Linney.
W rolΩ najlepszego przyjaciela Trumana, aktora Marlona, wcieli│ siΩ Noah Emmerich, kt≤ry wspomina - "Nigdy nie gra siΩ dw≤ch os≤b naraz, dlatego trudno jest graµ aktora, ale z drugiej strony jest to najwy┐szy stopie± aktorskiego rzemios│a i praca ta da│a mi du┐╣ satysfakcjΩ". Weir jest bardzo zadowolony z zespo│u aktorskiego, kt≤ry wyst╣pi│ w jego filmie. "Aktorzy byli cudowni, stali siΩ dru┐yn╣, jak╣ powinni byli byµ, co spowodowa│o, ┐e na planie filmowym byli prawdziwymi przyjaci≤│mi, krewnymi, znajomymi i wsp≤│pracownikami Trumana. Wszyscy £ci£le wsp≤│pracowali, aby show pozosta│ sekretem" - zaobserwowa│ Weir.
Duch Weira oddzia│ywa│ na zesp≤│ przez ca│y okres filmowania. Wspomina Edward S. Feldman, kt≤ry wsp≤│pracowa│ z Weirem przy "îwiadku" i "Zielonej karcie"- "On jest niezwykle pracowity, dok│adnie wie czego chce, a niewielu re┐yser≤w posiada tΩ cechΩ. Jest wizjonerem i wnosi co£ szczeg≤lnego do codziennego ┐ycia. Publiczno£µ mo┐e siΩ spodziewaµ absolutnie oryginalnego, niezwyk│ego filmu, czego£ szczeg≤lnego.".
Weir wyja£nia jakiej reakcji widz≤w spodziewa siΩ po obejrzeniu "Truman Show" - "Chcia│bym, ┐eby by│o to uczucie jakie towarzyszy nam, gdy zaczynamy czytaµ dobr╣ ksi╣┐kΩ, kt≤rej tre£µ nas wci╣ga i zatracamy siΩ w £wiecie przez ni╣ kreowanym".
O produkcji:
G│≤wne zdjΩcia do "Truman Show" rozpoczΩ│y siΩ 9 grudnia 1996 roku na Florydzie.
W marcu 1997 aktorzy i filmowcy przybyli do Los Angeles by zako±czyµ zdjΩcia w lokalnych plenerach i studio.
W trakcie pracy filmowcy stanΩli przed niezwyk│ymi wyzwaniami. Niezwyk│a historia w po│╣czeniu z w│asn╣ wizj╣ Weira wymusi│a specjaln╣ lokalizacjΩ, kt≤ra mog│aby staµ siΩ "doskona│ym" miastem Seahaven zamkniΩtym w obrΩbie najwiΩkszego studia na £wiecie. Weir rozwa┐a│ wykorzystanie studia w Los Angeles, aby stworzyµ Seahaven na podstawie szkic≤w - "Miasto powinno mieµ atmosferΩ zbudowanego tylko w tym konkretnym celu, nie do wykorzystania w innym filmie" - zanotowa│ re┐yser. Kiedy problemy logistyczne uczyni│y ten pomys│ niemo┐liwym, Weir i kierownik planu zdjΩciowego szukali odpowiedniego miejsca na wybrze┐u Kalifornii i Florydy. W≤wczas Wendy Sites, konsultant do spraw zdjΩµ, zainteresowa│a Weira artyku│em w australijskim magazynie po£wiΩconym architekturze, o planowanych inwestycjach budowlanych na wybrze┐u Florydy. Kiedy Weir i Gassner odwiedzili to miejsce, od razu wiedzieli, ┐e znaleƒli rodzinne miasto Trumana, Seahaven.
"Wygl╣da│o ono tak, jakby by│o zbudowane dla naszego show. Wiedzia│em, ┐e po adaptacji bΩdzie to idealne miejsce dla stworzenia Seahaven" - zanotowa│ Weir.
Posiad│o£µ jest po│o┐ona wzd│u┐ pla┐y, w p≤│nocno-zachodniej czΩ£ci Florydy. Ma 90 akr≤w i zosta│a zbudowana przez inwestora Roberta Davisa i jego ┐onΩ w 1980 roku. Sk│ada siΩ z ponad 300 domk≤w, w kt≤rych mieszkaj╣ stali mieszka±cy i go£cie wakacyjni. W jej obrΩbie znajduje siΩ w│asna poczta, galeria sztuki, sklepy z antykami, butiki, ksiΩgarnie i restauracje, wszystko w bliskiej odleg│o£ci od ka┐dego domu. Rezydencje s╣ zbudowane w tym samym architektonicznym stylu- neo-wiktoria±skim. Ka┐dy dom posiada bia│╣ furtkΩ, ale ka┐da jest inna na tej samej ulicy. Ka┐da z lokalnych uliczek kondominium prowadzi do oceanu. Domki s╣ pomalowane na pastelowe kolory i posiadaj╣ indywidualne nazwy.
"Scenariusz zawiera opis Seahaven, ale filmowe miasteczko sw≤j charakter zawdziΩcza nadmorskiemu kondominium. Jest to architektura wysokiej klasy, neoklasyczna, postmodernistyczna, bardzo oryginalna. Gdy znalaz│em urzeczywistnienie mojego projektu, jeƒdzi│em rowerem po ca│ym miasteczku, aby upewniµ siΩ w swoim wyborze" - wspomina Dennis Gassner.
Peter Weir, kt≤rego poprzednie filmy by│y osadzone w rzeczywisto£ci, zar≤wno teraƒniejszej, jak i przesz│ej, wykorzysta│ sposobno£µ, aby stworzyµ fikcyjny £wiat, rozgrywaj╣cy siΩ w ramach telewizyjnego show. Wspomina Weir - "Gdy chcesz stworzyµ nowy £wiat, musisz wyobraziµ sobie jak bΩdzie on wygl╣da│ w przysz│o£ci lub zaczerpn╣µ z najlepszych wzor≤w z przesz│o£ci. Zawsze wyobra┐a│em sobie, ┐e film rozgrywa siΩ w przysz│o£ci odleg│ej od nas o 20 lat, w £wiecie wymy£lonym przez tw≤rcΩ show, Chrisa, kt≤ry zosta│ oparty na elementach z przesz│o£ci najbardziej przez niego cenionych".
Tw≤rcy filmu podczas przygotowa± do pracy przegl╣dnΩli wiele rocznik≤w "Saturday Evening Post", aby analizowaµ ubiory ludzi w okresie przed i powojennym. Wraz ze scenarzyst╣ Andrew Niccolem, Weir nakre£li│ bardzo szczeg≤│owy diariusz telewizyjnego show od jego pocz╣tku, przez 30 lat trwania. Ta obszerna kronika zawiera biografiΩ tw≤rcy show, Chrisa, aktor≤w odtwarzaj╣cych role jego przyjaci≤│ i rodziny, jak r≤wnie┐ os≤b dzia│aj╣cych poza scen╣ telewizyjn╣. Ta wypracowana telewizyjna fikcja sk│ada siΩ z opis≤w pamiΩtnych epizod≤w, kartek pocztowych z najlepszymi fragmentami show i katalog produkt≤w prezentowanych w czasie programu i zbieranych przez wiern╣ publiczno£µ.
Opowiada Weir - "Dla samego siebie musia│em stworzyµ koncepcjΩ posiadaj╣c╣ wewnΩtrzn╣ logikΩ, aby m≤c kierowaµ innymi i wsp≤│pracowaµ z kierownictwem wytw≤rni. Jak w wiΩkszo£ci film≤w istnia│a bariera logiki, "pr≤g niewiary", kt≤ry musi siΩ pokonaµ, aby zainteresowaµ widowniΩ".
NastΩpnym wyzwaniem przed jakim stanΩli filmowcy by│ spos≤b robienia zdjΩµ, jaki wynika│ z samej istoty filmu. "Wszystkie zdjΩcia s╣ krΩcone przy pomocy ukrytych kamer i dlatego w pewnym sensie nie mo┐na by│o przekazaµ idei, ┐e Truman jest filmowany w spos≤b sterowany z zewn╣trz" - opowiada Weir, kt≤ry £ci£le wsp≤│pracowa│ z operatorem Peterem Biziou.
W zwi╣zku z tym zastosowano soczewki szerokok╣tne i kamery umieszczone by│y w pozycjach nietypowych dla tego rodzaju film≤w. Robiono r≤wnie┐ zdjΩcia przez owalne lub okr╣g│e maski, aby osi╣gn╣µ wra┐enie, ┐e ukryte kamery s╣ wbudowane w r≤┐ne czΩ£ci "krajobrazu". Specjalne kamery by│y schowane w najbardziej zaskakuj╣cych miejscach: w pier£cionku jaki nosi│ Truman, w naszyjniku jego ┐ony, Meryl.
Szef scenografii, Dennis Gassner, wsp≤│pracowa│ z Weirem i Biziou nad koncepcj╣ ukrytych kamer. "Ten problem istnia│ w czasie projektowania wszystkich element≤w scenografii filmu"- opowiada Gassner.Jego projekty zawiera│y budynki w r≤┐nych stylach architektonicznych i ich wyposa┐enie, ale te┐ uwzglΩdnia│y potrzebΩ umieszczenia w nich ukrytych kamer. Gassner zaprojektowa│ na przyk│ad wysok╣, eleganck╣ rzeƒbΩ stoj╣c╣ w pobli┐u wej£cia do Omnicom Building. Spe│nia│a ona trzy cele - po pierwsze stanowi│a dzie│o sztuki, by│a te┐ miejscem gdzie ukryto kamerΩ i budk╣ wartownicz╣.
Pewne elementy historii "Truman Show" wymaga│y integracji techniki filmowej tradycyjnej i techniki video. Oba sposoby by│y u┐ywane r≤wnolegle, a zdjΩciami video kierowa│ Rick Whitfield.
"W po│owie filmu, publiczno£µ zdaje sobie sprawΩ, ┐e ┐ycie Trumana Burbanka jest pokazywane na ┐ywo publiczno£ci telewizyjnej na ca│ym £wiecie i zaczyna go ogl╣daµ jak ogl╣da siΩ show telewizyjne" - wyja£nia Whitfield i kontynuuje, "i dlatego musieli£my stworzyµ osobny zesp≤│ video dokumentuj╣cy czΩ£µ telewizyjnego show ogl╣danego na ekranach monitor≤w telewizyjnych w studio Christofa".
Konsultant do spraw scenografii, Wendy Stites, wpad│a na oryginalny pomys│ dotycz╣cy garderoby. Wsp≤│pracuj╣c z projektantk╣ kostium≤w Marilyn Matthews zaprojektowa│y kostiumy oddaj╣ce "£wiat" Trumana na podstawie r≤┐nych ┐r≤de│ np: malarstwa Normana Rockwella, Cocteau, ksi╣┐ki zatytu│owanej-" Codzienne ubiory w 1940" i zdjΩcia Cocteau i Jimmy'ego Stewarta.
Stwarzaj╣c garderobΩ Trumana Burbanka brano pod uwagΩ fakt, ┐e tylko on ubiera siΩ sam, a pozostali aktorzy s╣ ubierani przez wydzia│ kostium≤w telewizyjnego show. Dlatego Truman by│ ubrany w trochΩ inny spos≤b, mniej "wypolerowany" , i w rezultacie jego ubi≤r stanowi│ mieszankΩ r≤┐nych styl≤w. Wykorzystano fotografie Jimmy'ego Stewarta i upodobniono Jima Carreya do niego, "Postaµ Trumana przypomina postacie grane przez Stewarta. Jest to mi│y facet, kt≤ry niewinnie kroczy przez ┐ycie" - zanotowa│a Wendy Stites.
"Naszym celem by│o unikniΩcie zrobienia kostium≤w zbyt "papierowych", ale te┐ zbyt £ci£le odzwierciedlaj╣cych dan╣ epokΩ, unika│y£my zbyt wsp≤│czesnych kolor≤w jak: pomara±czowy, turkusowy, purpurowy, zielony, na rzecz czerwonego, ┐≤│tego i po│╣czenia bia│ego z czarnym" - wspomina Marylin Matthews.
Tw≤rcy filmu pracowali ciΩ┐ko, aby stworzyµ oryginalny, nieprzewidywalny £wiat dla "Truman Show". Jak niebezpieczny rajd ze zwodniczym, spokojnym pocz╣tkiem "Truman Show" zapewnia publiczno£ci gwa│towne i ostre "zwroty". Wspomina Weir - "Ujawnienie sekretu w filmie i wyja£nienie, ┐e antagoni£ci nie s╣ przestΩpcami u┐ywaj╣cymi pistolet≤w, czy bomb, ale zwyk│ymi ludƒmi ┐yj╣cymi poza realno£ci╣, powoduje, ┐e przez to s╣ bardziej przera┐aj╣cy. W ostatnich 20 minutach istnieje narastaj╣ce uczucie napiΩcia i mam nadziejΩ, ┐e publiczno£µ bΩdzie zadowolona z "podr≤┐y".