Konserwacja drewna archeologicznego
Pracownia Konserwacji Drewna specjalizuje siΩ w ochronie i konserwacji przesyconego wod╣ drewna wykopaliskowego, wydobywanego z mokrych stanowisk archeologicznych (z wilgotnej ziemi, z bagien i torfowisk oraz z osad≤w dennych rzek i zbiornik≤w wodnych).
Spo£r≤d niezliczonej ilo£ci drewnianych przedmiot≤w i budowli, kt≤re powstawa│y i towarzyszy│y cz│owiekowi od najbardziej zamierzch│ych czas≤w, przetrwa│y tylko nieliczne, zalegaj╣ce w £rodowiskach beztlenowych. W wyniku d│ugotrwa│ego oddzia│ywania wielu czynnik≤w destrukcyjnych, zmieni│ siΩ sk│ad chemiczny drewna oraz jego w│a£ciwo£ci fizyczne i mechaniczne. Drewno takie, pozostawione po wydobyciu bez konserwacji, szybko wysycha i kurczy siΩ. Dochodzi przy tym to silnych deformacji i powstawania g│Ωbokich pΩkniΩµ desorpcyjnych, powodowanych anizotropi╣. W skrajnych przypadkach zabytek mo┐e ulec nawet ca│kowitemu zniszczeniu, rozsypuj╣c siΩ na wiele bezkszta│tnych, zdeformowanych fragment≤w.
O metodzie konserwacji decyduje nie wiek znaleziska lecz gatunek i stan zachowania (stopie± destrukcji) drewna. Podstawowym zabiegiem konserwatorskim jest stabilizacja wymiarowa pozwalaj╣ca unikn╣µ pΩkniΩµ, deformacji i zmian wymiar≤w wydobytego obiektu. Do stabilizowania wymiar≤w i wzmacniania struktury silnie zdegradowanych zabytk≤w Pracownia wykorzystuje û podobnie jak wiele o£rodk≤w konserwatorskich na £wiecie û poliglikole etylenowe (PEG), sacharozΩ i laktitol, kt≤rymi zastΩpuje wype│niaj╣c╣ drewno wodΩ. Przed rozwojem mikroorganizm≤w drewno jest zabezpieczane biocydami bazuj╣cymi na wybranych czwartorzΩdowych zwi╣zkach amoniowych lub synergicznych mieszaninach pochodnych izotiazolowych.
Warunki w jakich konserwowane s╣ obiekty wielkowymiarowe w niczym nie przypominaj╣ û g│Ωboko zakorzenionego w £wiadomo£ci przeciΩtnego cz│owieka û ma│ego, okrytego pewn╣ tajemnic╣, zacisznego warsztatu pracy konserwatora zabytk≤w. W naszym przypadku zabiegi te przeprowadzane s╣ w du┐ej hali zastawionej wieloma r≤┐nymi wannami o pojemno£ciach nawet do kilku tysiΩcy litr≤w oraz licznymi workami, beczkami i kontenerami wype│nionymi po brzegi chemikaliami. Obraz ten uzupe│niaj╣ pompy, filtry, wΩ┐e, rury i regulatory. Jednak┐e najwa┐niejszymi i najcenniejszymi przedmiotami, kt≤re siΩ tu kiedykolwiek znajd╣, bΩd╣ zawsze konserwowane aktualnie zabytki.
Brak £rodk≤w finansowych ci╣gle jeszcze uniemo┐liwia podjΩcie konserwacji drewna biskupi±skiego i jego p≤ƒniejsz╣ ekspozycjΩ dla tysiΩcy go£ci odwiedzaj╣cych corocznie Muzeum. Mamy jednak nadziejΩ, ┐e w niedalekiej przysz│o£ci efekty naszej pracy bΩd╣ mog│y byµ oceniane tak┐e w Biskupinie. Tymczasem, drewniane konstrukcje grodu zalegaj╣ bezpiecznie w mokrej ziemi û w £rodowisku beztlenowym, oczekuj╣c lepszych czas≤w. Do Pracowni trafia za to wiele cennych znalezisk pochodz╣cych z terenu ca│ego kraju, ale i z zagranicy. Wymie±my te najbardziej spektakularne:
Powr≤t do strony poprzedniej |