Pracownia Konserwacji Drewna w Biskupinie specjalizuje siΩ w konserwacji przesyconego wod╣, silnie zdegradowanego drewna, wydobywanego z mokrych stanowisk archeologicznych ( wilgotnej ziemi, bagien, torfowisk, rzek lub zbiornik≤w wodnych ).
        Spo£r≤d niezliczonej ilo£ci drewnianych budowli i przedmiot≤w codziennego u┐ytku, kt≤re towarzyszy│y cz│owiekowi ju┐ od najbardziej zamierzch│ych czas≤w, do dnia dzisiejszego przetrwa│y tylko nieliczne zalegaj╣c w £rodowiskach beztlenowych. W wyniku d│ugotrwa│ego oddzia│ywanie na drewno wielu czynnik≤w biologicznych i abiotycznych, zmieni│y siΩ jego w│a£ciwo£ci fizyczne i mechaniczne oraz sk│ad chemiczny.
        Wydobyte drewno jest bardzo miΩkkie, czΩsto przypomina g╣bkΩ nas╣czon╣ wod╣. Wilgotno£µ silnie zdegradowanych obiekt≤w przekracza nawet 1000 % - co oznacza, ┐e przedmiot o masie 1000 g po wysuszeniu wa┐y poni┐ej ... 91 g !
        Drewno archeologiczne przesycone wod╣, kt≤ra utrzymuje zabytek w pierwotnym kszta│cie, pozostawione bez konserwacji szybko wysycha. Dochodzi do du┐ego skurczu we wszystkich kierunkach anatomicznych, silnych deformacji oraz g│Ωbokich pΩkniΩµ desorpcyjnych. W skrajnych przypadkach zabytek mo┐e ulec zniszczeniu rozsypuj╣c siΩ na wiele bezkszta│tnych, zdeformowanych fragment≤w.

ZABIEGI KONSERWATORSKIE

        O metodzie konserwacji mokrego drewna archeologicznego decyduje nie wiek znaleziska lecz gatunek i stan zachowania drewna. Aby unikn╣µ pΩkniΩµ i deformacji oraz utrzymaµ kszta│ty i wymiary wydobytego obiektu musimy zast╣piµ wype│niaj╣c╣ drewno wodΩ inn╣, mniej lotn╣ substancj╣.
        Do wymiarowej stabilizacji i wzmacniania zdegradowanej tkanki drzewnej wykorzystujemy g│≤wnie poliglikole etylenowe ( polietylenowe glikole, PEG ) i sacharozΩ ( zwyk│y cukier buraczany ).
        Poliglikole etylenowe o masie cz╣steczkowej od 200 do 4000 ( podobnie jak sacharozΩ ) wprowadzamy do drewna zwiΩkszaj╣c powoli stΩ┐enie otaczaj╣cego zabytek roztworu.
    Zgodnie z prawami dyfuzji polimer migruje do drewna û wype│niaj╣c wnΩtrza kom≤rek i zdegradowane £ciany kom≤rkowe - woda uchodzi na zewn╣trz û do momentu wyr≤wnania stΩ┐e±.
        Do zabezpieczania drewna przed rozwojem mikroorganizm≤w wykorzystujemy wybrane czwartorzΩdowe zwi╣zki amoniowe i synergiczne mieszaniny pochodnych izotiazolowych.
    Przeprowadzany w wannie, zasadniczy etap procesu konserwatorskiego - w zale┐no£ci od stanu zachowania drewna, jego gatunku i przekroju - mo┐e trwaµ ... od kilku miesiΩcy do kilku lat.        Dysponujemy r≤┐nymi wannami o pojemno£ci od kilkuset do kilku tysiΩcy litr≤w - wykonanymi ze stali kwasoodpornej, stali powlekanej ┐ywicami epoksydowymi lub tankami zbudowanymi z w│≤kna szklanego i ┐ywic poliestrowych.
    Niekt≤re z nich umo┐liwiaj╣ ogrzewanie stosowanych roztwor≤w, posiadaj╣ uk│ady cyrkulacji i filtracji.
Brak £rodk≤w finansowych uniemo┐liwia nam podjΩcie konserwacji archeologicznego drewna z Biskupina. Drewniane konstrukcje grodu zalegaj╣ jednak bezpiecznie w mokrej ziemi û w £rodowisku beztlenowym - oczekuj╣c lepszych czas≤w. Do pracowni trafiaj╣ natomiast drewniane zabytki z terenu ca│ego kraju i z zagranicy.