Epoka br╣zu

    MiΩdzy 1800 a 1700 r. p.n.e. rozpoczyna siΩ nowy okres w dziejach naszych ziem, zwany epok╣ br╣zu. Pod wp│ywem impuls≤w z po│udnia tworzy siΩ na Pa│ukach i Kujawach nowa kultura, zwana iwe±sk╣. Na terenie rezerwatu archeologicznego w Biskupinie znajduje siΩ najbardziej znany obiekt tej kultury, zagadkowy system row≤w otaczaj╣cych obszar ok. 0,5 ha. W rowach odkryto fragmenty glinianych naczy±, ko£ci zwierz╣t, narzΩdzia kamienne i gliniane, ciΩ┐arki tkackie.
    Na pocz╣tku epoki, przedmioty br╣zowe przywo┐ono z po│udnia. Stosunkowo szybko opanowano techniki odlewnicze, a jedynie surowce do wyrobu narzΩdzi i ozd≤b importowano szlakiem wiod╣cym przez BramΩ Morawsk╣ z terenu Siedmiogrodu.
    W czasie wykopalisk w Biskupinie natrafiono na liczne £lady rozwiniΩtego odlewnictwa br╣zowego. Stosowano metodΩ na wosk tracony oraz kamienne formy muszlowe. Metoda na wosk tracony polega│a na tym, ┐e z wosku wykonywano model przedmiotu, a nastΩpnie oblepiano go glin╣ i wypalano. Wosk wsi╣ka│ w £cianki tak wykonanej jednorazowej formy, do kt≤rej wlewano nastΩpnie roztopiony br╣z. Br╣z, stygn╣c, przybiera│ kszta│t modelu woskowego. Po wystygniΩciu, formΩ rozbijano i otrzymywano gotowy wyr≤b, kt≤rego powierzchniΩ nale┐a│o jedynie wyszlifowaµ.
    Dwudzielne formy kamienne, wykonywane z piaskowca, mo┐na by│ostosowaµ wielokrotnie. Dla otrzymania wiΩkszej temperatury przy topieniu br╣zu, stosowano gliniane dusze, kt≤rymi za pomoc╣ sk≤rzanych miech≤w t│oczono powietrze.