KALENDARZ ASTRONOMICZNY

UWAGA!!!

Momenty wszystkich zjawisk podane s╣ w czasie uniwersalnym UT (Greenwich). Momenty z│╣cze± planet z KsiΩ┐ycem podane s╣ dla geocentrycznych z│╣cze± w rektascensji. W przypadku wzajemnych z│╣cze± planet podano momenty ich najwiΩkszego zbli┐enia. Podane s╣ wszystkie z│╣czenia, nie tylko widoczne w Polsce.
  1. 3 XI 14h - Z│╣czenie KsiΩ┐yca z Neptunem w odleg│o£ci 2 stopni
  2. 3 XI 22:55 - Gwiazda zmienna delta Cep (cefeida) osi╣ga maksimum jasno£ci 3,5m
  3. 4 XI 16h - Z│╣czenie Urana z KsiΩ┐ycem w odleg│o£ci 2 stopni
  4. 6 XI 22:45 - Gwiazda zmienna dzeta Gem (cefeida) osi╣ga maksimum jasno£ci 3,6m
  5. 7 XI 18:12 - Merkury nieruchomy w rektascensji
  6. 13 XI 04h - Z│╣czenie Jowisza z KsiΩ┐ycem w odleg│o£ci 2 stopni
  7. 14 XI 16:30 - Gwiazda zmienna delta Cep osi╣ga maksimum jasno£ci 3,5m
  8. 15 XI 05h - Merkuru w maksymalne elongacji zach. od S│o±ca w odl. 19 stopni 20'
  9. 17 XI 02:22 - Gwiazda zmienna dzeta Gem osi╣ga maksimum jasno£ci 3,6m
  10. 17 XI 22:31 - Gwiazda zmienna zaµmieniowa Algol (beta Per) osi╣ga minimum jasno£ci. Jasno£µ gwiazdy spada od 2,1m do 3,4m
  11. 19 XI 13h - Saturn w opozycji ze S│o±cem
  12. 20 XI 01:17 - Gwiazda zmienna delta Cep osi╣ga maksimum jasno£ci 3,5m
  13. 20 XI 19:20 - Gwiazda zmienna zaµmieniowa Algol (beta Per) osi╣ga minimum jasno£ci. Jasno£µ gwiazdy spada od 2,1m do 3,4m
  14. 21 XI 18h - Z│╣czenie Marsa z KsiΩ┐ycem w odl.4 stopni
  15. 22 XI 06:48 - S│o±ce wstΩpuje w znak Strzelca
  16. 24 XI 11h - Z│╣czenie Mekurego z KsiΩ┐ycem w odl.3 stopni
  17. 24 XI 18:00 - Gwiazda zmienna eta Aql (cefeida) osi╣ga maksimum jasno£ci 3,5m
  18. 28 XI 02h - Jowisz w opozycji ze S│o±cem
  19. 29 XI 19h - Z│╣czenie Wenus z KsiΩ┐ycem w odl. 2 stopni
  20. 30 XI 18:52 - Gwiazda zmienna delta Cep osi╣ga maksimum jasno£ci 3,5m
  21. 30 XI 23h - Z│╣czenie Neptuna z KsiΩ┐ycem w odl. 2 stopni

S│o±ce
Dnia 1 listopada S│o±ce wschodzi w W-wie o 5:32, a zachodzi o 15:07, a 30 listopada wschodzi o 6:21, a zachodzi o 14:28.
KsiΩ┐yc
BezksiΩ┐ycowe noce bΩdziemy mieli pod koniec miesi╣ca, bowiem kolejno£µ faz KsiΩ┐yca jest w tym miesi╣cu nastΩpuj╣ca: pierwsza kwadra 18 XI 15:25, pe│nia 11 XI 21:15, ostatnia kwadra 18 XI 15:25 i n≤w 25 XI 23:11.Apogeum KsiΩ┐yc znajdzie siΩ 3 XI o 03:32, w perygeum 14 XI o 22:59 i ponownie w apogeum 30 XI o 23:40.
Planety i planetoidy
W po│owie miesi╣ca nad ranem, nisko nad po│udniowo-wschodnim horyzontem, mo┐emy obserwowaµ Merkurego jako obiekt -0,5m. W dniu 14 listopada planeta na godzinΩ przed wschodem S│o±ca (pocz. £witu cywilnego) osi╣ga wysoko£µ prawie 10 stopni. Przez teleskop mo┐emy wtedy obserwowaµ tarczΩ planety o £rednicy 7" w fazie 60%. Wieczorem bardzo nisko nad po│udniowo-zachodnim horyzontem mo┐emy pr≤bowaµ zaobserwowaµ Wenus jako "GwiazdΩ Wieczorn╣" o jasno£ci -4m. Obserwacja planety bΩdzie jednak utrudniona, gdy┐ pod koniec zmierzchu cywilnego (ok. godz po zachodzie S│o±ca) jej wysoko£µ nad horyzontem wzro£nie do zaledwie 4 stopni na pocz╣tku listopada do 10 stopni pod koniec miesi╣ca. Przez teleskop mo┐emy wtedy obserwowaµ tarczΩ Wenus o £rednicy ok. 15" w fazie 75%. Marsa mo┐emy znaleƒµ na porannym niebie. Wysoko£µ planety nad po│udniowo-wschodnim horyzontem w ci╣gu miesi╣ca praktycznie siΩ nie zmienia i wynosi nieca│e 30 stopni. Niska jasno£µ (1,7m), oraz ma│a £rednica tarczy ( zaledwie 4") nie zachΩcaj╣ do obserwacji. Przez ca│╣ noc mo┐emy obserwowaµ Jowisza £wiec╣cego na tle gwiazdozbioru Byka jako "gwiazda" -3m. W listopadzie tarcza planety osi╣ga maksymaln╣ w bie┐╣cym roku £rednicΩ 49", co u│atwia obserwacjΩ wk│ad≤w chmur przez niewielki sprzΩt amatorski. Na prawo od Jowisza, w odleg│o£ci zaledwie 10 stopni, widoczny jest Saturn. Tak┐e on osi╣ga maksymaln╣ w 2000 roku £rednicΩ tarczy, wynosz╣c╣ nieco ponad 20". Planeta osi╣gnie jasno£µ -0,2m. Uk│ad pier£cieni planety osi╣gnie rozpiΩto£µ a┐ 44", umo┐liwiaj╣c dostrze┐enie np. Przerwy Cassiniego przez niewielkie teleskopy amatorskie. W pierwszej po│owie nocy na po│udniu, w gwiazdozbiorze Kozioro┐ca, mo┐na obserwowaµ Urana i Neptua, jako "gwiazdy" o jasno£ciach odpowiednio 5,7m i 7,9m. Pluton znajduje siΩ na niebie zbyt blisko S│o±ca i jest niewidoczny. W listopadzie w pobl┐u opozycji nie s╣ widoczne ┐adne jasne planetoidy.
Meteory
Od 14 do 21 listopada promieniuj╣ meteory z roju Leonid≤w, zwi╣zanego a komet╣ Tempel-Tuttle. Radiant roju le┐y w gwiazdozbiorze Lwa i ma wsp≤│rzΩdne : rekt. 10h08m, dekl. +22 stopnie. Maksimum aktywno£ci przypada 18 listopada. W zwi╣zku z niedawnym powrotem macierzystej komety nadal mo┐liwa jest zwiΩkszona aktywno£µ roju. Porannym obserwacjom meteor≤w bΩdzie niestety przeszkadza│ KsiΩ┐yc w ostatniej kwadrze.