ANNIE JUMP CANNON


Na podstawie analizy widm gwiazd, Amerykanka Annie Jump Cannon wyodrΩbni│a szereg typ≤w gwiazdowych i stworzy│a u┐ywany do dzisiaj system klasyfikacji gwiazd. Sama sklasyfikowa│a ponad 350 000 gwiazd û wiΩcej ni┐ ktokolwiek kiedykolwiek dot╣d. Zajmowa│a siΩ szczeg≤lnie gwiazdami zmiennymi (gwiazdami, kt≤rych jasno£µ zmienia siΩ regularnie lub nieregularnie). Odkry│a 300 takich gwiazd, jak r≤wnie┐ 5 gwiazd nowych. 1863 Urodzi│a siΩ 11 grudnia w Dover w stanie Delaware w USA. Uczy│a siΩ w miejscowej szkole. ZaczΩ│a interesowaµ siΩ astronomi╣, bowiem jej matka prowadzi│a amatorskie obserwacje gwiazd ze strychu ich domu. 1884 Uko±czy│a studia w Wellesley College. Po otrzymaniu dyplomu powr≤ci│a do domu w Dover i pomaga│a prowadziµ matce dom, a┐ do jej £mierci w 1894 r. NastΩpnie powr≤ci│a do Wellesley College na studia podyplomowe. 1890 Edward Pickering (1846-1919), kierownik obserwatorium uniwersytetu Harvarda w Massachusetts, i Wilhelmina Fleming (1857-1911), kustosz fotografii gwiazd, opracowali system klasyfikacji widm gwiazd. 1894 Cannon pracowa│a na wydziale fizyki Wellesley College, prowadz╣c badania przy u┐yciu ostatnio odkrytych promieni rentgena. 1895 Zosta│a studentk╣ astronomii w Radcliffe College uniwersytetu Harvarda, gdzie rozwija│a swe zainteresowania spektroskopi╣ gwiazd. 1896 Zosta│a asystentk╣ w obserwatorium uniwersytetu Harvarda. Stanowisko to zajmowa│a a┐ do 1911 r. Wraz z kilkoma innymi asystentkami zosta│a w│╣czona do g│≤wnego programu klasyfikacji widm gwiazdowych. 1901 Cannon zreformowa│a, ustalon╣ przez Pickeringa i Fleming, klasyfikacjΩ gwiazd wed│ug widm gwiazdowych. Po dalszych zmianach ustali│a ostatecznie podzia│, kt≤ry u┐ywa oznacze±: O B A F G K M (kt≤ry │atwo mo┐na zapamiΩtaµ, u┐ywaj╣c nastΩpuj╣cej mnemotechniki: äOh, be a fine girl, kiss meö). U┐ywaj╣c tego nowego systemu, wyda│a katalog, wyliczaj╣cy widma ponad 1000 gwiazd. 1911 Zosta│a kustoszem fotografii astronomicznych w obserwatorium uniwersytetu Harvarda. 1918-24 Sklasyfikowane przez Cannon widma ponad 350 000 gwiazd zosta│y wydane w dziewiΩciu tomach. Zawiera│y one prawie wszystkie gwiazdy, a┐ do 9. wielko£ci, z harvardzkich p│yt fotograficznych. RozpoczΩ│a klasyfikowanie widm 130 000 s│abszych gwiazd. Zosta│y one wydane w uzupe│nieniu katalogu. 1925 Jako pierwsza kobieta otrzyma│a doktorat honorowy uniwersytetu w Oxfordzie. 1931 Jako pierwsza kobieta otrzyma│a z│oty medal Drapera Narodowej Akademii Nauk Stan≤w Zjednoczonych. 1932 Przekaza│a Ameryka±skiemu Towarzystwu Astronomicznemu pieni╣dze na ustanowienie nagrody dla kobiety za wybitny wk│ad do astronomii. Obecnie nosi ona nazwΩ nagrody Annie Jump Cannon. 1938 Przyznano jej tytu│ William Cranch Bond Astronomer, fundowane stanowisko w obserwatorium uniwersytetu Harvarda, nazwane tak na cze£µ pierwszego kierownika tego obserwatorium. W wieku 75 lat zosta│a profesorem astronomii uniwersytetu Harvarda. 1940 Odesz│a na emeryturΩ z obserwatorium uniwersytetu Harvarda, ale dalej prowadzi│a swe prace, a┐ do kilku miesiΩcy przed £mierci╣. 1941 Zmar│a 13 kwietnia w Cambridge w stanie Massachusetts.