1992


Eureca
Eureca Europejskiej Agencji Przestrzeni Kosmicznej (europejski satelita odzyskiwalny) jest pierwszym zbudowanym na zam≤wienie pojazdem kosmicznym, przeznaczonym do d│ugotrwa│ych bada± nad materia│ami i organizmami w warunkach mikrograwitacji (äniewa┐ko£ciö). Jest on tak┐e wyposa┐ony w wiele przyrz╣d≤w do badania £rodowiska kosmicznego. Ten 4,5-tonowy pojazd kosmiczny rozpocz╣│ swoj╣ pierwsz╣ podr≤┐ 1 sierpnia 1992 roku, kiedy zosta│ umieszczony na orbicie przez wahad│owiec Atlantis w czasie lotu STS-46. Pocz╣tkowo znalaz│ siΩ na orbicie 425 km, nastΩpnie uruchomi│ silniki pok│adowe, kt≤re przenios│y go na orbitΩ operacyjn╣ 515 km. ZdjΩcie z orbity, te┐ przez Atlantis, by│o zaplanowane na czerwiec 1993 roku. Konstrukcja Eureki jest wykonana z prΩt≤w z w│≤kna wΩglowego o wysokiej wytrzyma│o£ci, po│╣czonych wΩz│ami tytanowymi, tworz╣cych razem siatkΩ ram sze£ciennych. Utrzymywanie w│a£ciwych temperatur jest zapewnione przez kombinacjΩ grzejnik≤w, cyrkulacjΩ czynnika ch│odz╣cego, podgrzewacze i izolacjΩ ciepln╣, zale┐nie od zawarto£ci cieplnej r≤┐nych urz╣dze± badawczych. Energia elektryczna do zasilania system≤w pojazdu kosmicznego, aparatury i urz╣dze± komunikacyjnych jest dostarczana przez dwie baterie s│oneczne, kt≤re maj╣ moc oko│o 5000 wat≤w. Zespo│y silnik≤w hydrazynowych s╣ uruchamiane dla przeniesienia satelity na orbitΩ operacyjn╣ i z orbity. W przestrzeni Eureca jest pod kontrol╣ o£rodka kontroli operacyjnej (OCC) w Europejskim O£rodku Operacji Kosmicznych (ESOC) w Darmstadt w Niemczech. Komunikacja z nim jest prowadzona przez stacje naziemne w Maspalomas na Wyspach Kanaryjskich i w Kourou (g│≤wne stanowisko startowe ESA) w Gujanie Francuskiej, w Ameryce Po│udniowej. Na swojej niskiej orbicie Eureca jest osi╣galna dla tych stacji, pod wzglΩdem komunikacyjnym, tylko przez oko│o 3% czasu. WiΩkszo£µ operacji na satelicie jest wiΩc wykonywana automatycznie. Przy swoich 16 MB pamiΩci pok│adowej Eureca mo┐e odebraµ od ka┐dej stacji do 1000 rozkaz≤w wykonania r≤┐nych operacji przed nastΩpnym przelotem nad t╣ stacj╣. A przy ka┐dym przelocie rejestratory pok│adowe przekazuj╣ dane do£wiadczalne, kt≤re zebra│y one od ostatniego przelotu. OCC jest odpowiedzialny za planowanie operacji na satelicie, przydzielaj╣c moc i czas potrzebne dla ka┐dego do£wiadczenia. Dla pomocy w planowaniu operacji do£wiadczalnych, w Niemieckim O£rodku Bada± Kosmicznych w Porz-Wahn ko│o Kolonii utworzony zosta│ o£rodek pomocy w badaniach mikrograwitacji. Na Eureca 1 zaplanowano ponad 50 do£wiadcze± za pomoc╣ 15 oddzielnych urz╣dze±. By│y to: automatyczny piec zwierciadlany (D), urz╣dzenie do badania wzrostu w roztworze (B), urz╣dzenie do krystalizacji bia│ka (D), zesp≤│ wielopiecowy (I), zesp≤│ do egzobiologii i promieniowania (D), termostat wysokiej dok│adno£ci (D,I), aparat do bada± widma s│onecznego (F), aparat do bada± zmian w promieniowaniu s│onecznym (B), radiometr do pomiar≤w przes│aniania cia│ niebieskich (B), teleskop szerokok╣tny (DK), kom≤rka wychwytowa (GB), zestaw silnika jonowego (D), urz╣dzenie do komunikacji miΩdzyorbitalnej (F,NL), bateria s│oneczna z arsenku galu (I). Nazwy urz╣dze± oddaj╣ szeroki zakres bada± na satelicie Eureca. Do£wiadczenia z urz╣dzeniem do komunikacji miΩdzyorbitalnej powinny utorowaµ drogΩ dla lepszego przekazywania danych w czasie rzeczywistym, dla Eureca 1 przez satelitΩ komunikacyjnego Olympus, a dla p≤ƒniejszych przez specjalnie zbudowane satelity do przesy│ania danych.
Kosmos 1
Pierwszy satelita w serii Kosmos. Nazwa Kosmos, pocz╣tkowo przewidziana dla ma│ych satelit≤w naukowych, zosta│a zastosowana do satelit≤w wszelkich mo┐liwych typ≤w, wysy│anych z kosmodrom≤w Kapustin Jar, Bajkonur i Plesieck. Do ko±ca 1992 roku liczba wys│anych satelit≤w Kosmos dosz│a do oko│o 2200.
Sojuz TM14
Lot na stacjΩ kosmiczn╣ Mir, Wiktorienko i Kaleri zostaj╣ na orbicie, a Krikalow (kt≤ry przylecia│ Sojuzem TM-12) i Wo│kow (Sojuz TM-13) wracaj╣ na ZiemiΩ z Fladem statkiem Sojuz TM-13. Krikalow i Wo│kow, kt≤rzy wystartowali z ZSRR, wracaj╣ do niezawis│ego pa±stwa Wsp≤lnoty Niepodleg│ych Pa±stw.
STS 45
Pierwszy lot miΩdzynarodowego laboratorium atmosferycznego do bada± naukowych i zastosowa± (ATLAS-1), obejmuj╣cego przyrz╣dy umieszczone na dw≤ch paletach Spacelab; za│oga rozmawia│a przy u┐yciu sprzΩtu SAREX (eksperyment radioamatorski na wahad│owcu) z licencjonowanymi radioamatorami i szko│ami.
STS 46
Pierwsza wyprawa satelity typu Eureca - Eureca 1; satelita Eureca jest wyposa┐ony w instrumenty do£wiadczalne do bada± w warunkach mikrograwitacji i jest przeznaczony do wielokrotnego umieszczania w przestrzeni kosmicznej i odzyskiwania; pierwsza, w wiΩkszej czΩ£ci nieudana, pr≤ba systemu satelity na linie ograniczaj╣cej, TSS-1, bΩd╣cego wsp≤lnym przedsiΩwziΩciem ameryka±sko-w│oskim.
STS 50
Wyprawa Spacelab, ameryka±skie laboratorium mikrograwitacji (USML-1);badania z zakresu materia│≤w, fizyki p│yn≤w, spalania, biotechnologii. Najd│u┐szy do tamtego czasu lot wahad│owca, mo┐liwy przez zastosowanie zestawu przed│u┐onego trwania cz│onu orbitalnego, zawieraj╣cego dodatkowe paliwo i powietrze.
STS 49
Pierwszy lot cz│onu orbitalnego Endeavour; widowiskowe spacery w kosmosie podczas pr≤b przechwycenia porzuconego satelity │╣czno£ciowego Intelsat 6; akcja trzech astronaut≤w, z rekordowym spacerem w kosmosie trwaj╣cym 8 godzin i 29 minut, zako±czona powodzeniem; podczas czwartego spaceru w kosmosie µwiczenie technik monta┐u stacji kosmicznej, zwanych ASEM. Zaplanowany lot przed│u┐ono o dwa dni; pierwsze u┐ycie spadochronu hamuj╣cego przy l╣dowaniu.