1976


Enterprise
Ten pojazd, bΩd╣cy pierwsz╣ konstrukcj╣ cz│onu orbitalnego, zosta│ skonstruowany jako pojazd pr≤bny do testowania lotniczego w atmosferze. NazwΩ Enterprise statek ten, oficjalnie oznaczony symbolem OV-101, zapo┐yczy│ od s│ynnego statku miΩdzyplanetarnego z kultowego serialu telewizyjnego äStar Trekö. Statek Enterprise zosta│ zbudowany w Downey w Kalifornii przez firmΩ Rockwell International. Pierwszy publiczny pokaz Enterprise mia│ miejsce we wrze£niu 1976 roku, a 31 stycznia 1977 roku zosta│ on odholowany do pobliskiego O£rodka Bada± Lotniczych Dryden. W o£rodku tym Enterprise rozpocz╣│ seriΩ 13 lot≤w, w kt≤rych testowano procedurΩ podej£cia do l╣dowania i samo l╣dowanie. Dla przeprowadzenia tych pr≤b Enterprise by│ umieszczany äna grzbiecieö przebudowanego ogromnego samolotu odrzutowego Boeing 747, zwanego samolotem transportowym wahad│owca. Po pr≤bach ko│owania Enterprise odby│ kilka lot≤w, zar≤wno bezza│ogowych jak i za│ogowych, razem z samolotem transportowym. Wreszcie 12 sierpnia 1977 roku Frederick Haise i Gordon Fullerton, po oddzieleniu siΩ Enterprise od samolotu transportowego na wysoko£ci oko│o 7000 m, przejΩli stery podczas pierwszego swobodnego lotu £lizgowego Enterprise, zako±czonego przyziemieniem na pasie startowym. Po czterech kolejnych lotach, z kt≤rych ostatni odby│ siΩ 26 paƒdziernika, okaza│o siΩ, ┐e pod wzglΩdem aerodynamicznym projekt wahad│owca jest bez zarzutu. W 1978 roku Enterprise zosta│ przetransportowany do O£rodka Lot≤w Kosmicznych Marshall w Huntsville w stanie Alabama, gdzie zosta│ poddany surowym pr≤bom zmΩczeniowym. Wiosn╣ 1979 roku Enterprise zosta│ przetransportowany do O£rodka Kosmicznego im. Kennedy'ego, gdzie wykorzystano go do budowy pierwszego zestawu wahad│owcowego i zaprezentowania przysz│ych rozwi╣za± konstrukcyjnych. Ten zestaw wahad│owcowy po raz pierwszy zosta│ pokazany publicznie 1 maja 1979 roku, a p≤ƒniej przewieziono go na wyrzutniΩ startow╣ dla przeprowadzenia pr≤b monta┐owych. W tym czasie w O£rodku im. Kennedy'ego trwa│y ju┐ przygotowania do startu pierwszego operacyjnego cz│onu orbitalnego Columbia. Lot wahad│owca Columbia nast╣pi│ ostatecznie 12 kwietnia 1981 roku. Po tym fakcie Enterprise przeszed│ do historii eksploracji przestrzeni kosmicznej; mimo to w nastΩpnych latach uczestniczy│ w wielu miejscach na £wiecie w pokazach maj╣cych na celu uzyskanie pozytywnego nastawienia ludzi do lot≤w wahad│owc≤w.
KH 11
Pierwszy satelita szpiegowski Keyhole-11, podobny do Big Bird, ale zaprojektowany do przesy│ania obraz≤w elektronicznie, a nie fotograficznie, z wiΩkszych wysoko£ci; p≤ƒniejsze wynoszone przez rakiety Titan 34D.
Sojuz 21
Ekspedycja do stacji Salut 5, start 22 czerwca. Eksperymenty obejmuj╣ obserwacjΩ hodowli ryb w akwarium, hodowlΩ kryszta│≤w, topienie i zamra┐anie kryszta│≤w, a tak┐e lutowanie (lot statku Sojuz 20, wystrzelonego 17 listopada 1995, by│ przez oko│o 92 dni lotem bezza│ogowym).
Sojuz 22
Statek podobnego typu jak w projekcie ASTP, Sojuz 22, wys│any na orbitΩ oko│oziemsk╣ o wiΩkszym nachyleniu orbity. Statek wyposa┐ono w wielospektraln╣ (6 kana│≤w) specjaln╣ kamerΩ fotograficzn╣ MKF-6 do fotografowania powierzchni kontynent≤w i ocean≤w. Celem lotu by│o badanie zasob≤w Ziemi.
Sojuz 23
Pr≤ba wyprawy promowej do stacji Salut 5; zaniechano po│╣czenia ze stacj╣ z powodu awarii system≤w zbli┐ania. Niebezpieczne l╣dowanie na zamarzniΩtym jeziorze Tengiz. Ekipy ratunkowe maj╣ k│opoty z odnalezieniem kapsu│y z powodu z│ej pogody. W ko±cu za│ogΩ udaje siΩ uratowaµ.
Viking
W ameryka±skim projekcie Viking dwie identyczne sondy kosmiczne zosta│y wys│ane na Marsa, gdzie pojazd orbituj╣cy fotografowa│ powierzchniΩ, a zasobnik l╣duj╣cy przesy│a│ zdjΩcia i inne dane z powierzchni. Ponadto zasobnik l╣duj╣cy bada│ grunt. Sondy zosta│y wys│ane w sierpniu i wrze£niu 1975 roku, a zamiarem by│o, ┐eby pierwszy, Viking 1, osadzi│ sw≤j zasobnik l╣duj╣cy na Marsie 4 lipca 1976 roku, dla uczczenia dw≤chsetlecia Stan≤w Zjednoczonych. Ale po przybyciu na orbitΩ przes│ane zdjΩcia miejsca l╣dowania na r≤wninie Chryse pokaza│y, ┐e teren jest zbyt nier≤wny i w zwi╣zku z tym, trzeba by│o wybraµ inne miejsce l╣dowania, co op≤ƒni│o l╣dowanie do 20 lipca. Wybrane miejsce l╣dowania Vikinga 2 w rejonie Cydonia te┐ okaza│o siΩ nieodpowiednie i zastΩpcze miejsce zosta│o wybrane na r≤wninie Utopia, gdzie l╣downik osiad│ 3 wrze£nia. Obie sondy by│y nadzwyczaj udane. Viking 1 pracowa│ bardzo d│ugo, pojazd orbituj╣cy dzia│a│ przez ponad cztery lata, l╣downik przez ponad sze£µ lat. Viking 2 mia│ znacznie kr≤tszy ┐ywot, pojazd orbituj╣cy dzia│a│ przez mniej ni┐ dwa lata, l╣downik nieca│e cztery. Orbituj╣ce Vikingi przekaza│y obrazy praktycznie ca│ej powierzchni Marsa i przy u┐yciu filtr≤w mog│y przesy│aµ dane, z kt≤rych uzyskano kolorowe zdjΩcia. Obrazy z l╣downik≤w ukaza│y bardzo podobny teren w obu miejscach l╣dowania - luƒny rdzawoczerwony grunt z rozrzuconymi ma│ymi ska│ami. Analiza gruntu przez laboratorium pok│adowe nie ujawni│a ┐adnego £ladu materii organicznej, kt≤ra mog│aby wskazaµ na obecno£µ, w przesz│o£ci lub teraz, ┐ywych organizm≤w. Ale otrzymano zaskakuj╣ce wyniki, kt≤re wskazywa│y, ┐e na Marsie zachodz╣ osobliwe procesy chemiczne. Minera│y zawarte w gruncie zawiera│y nadtlenki ┐elaza nieznane na Ziemi. To one nadaj╣ rdzawy kolor krajobrazowi Marsa, s│usznie nazywanego Czerwon╣ Planet╣.
Viking 1
Pierwszy z dw≤ch statk≤w z serii Viking. Pierwsza sonda, kt≤ra wykona│a udane miΩkkie l╣dowanie na Marsie, na r≤wninie Chryse. Pierwsza, kt≤ra przes│a│a wykonane z bliska zdjΩcia powierzchni Marsa. Pierwsza, kt≤ra dokona│a obserwacji marsja±skiej pogody, analiz marsja±skiej gleby oraz nadaremnie poszukiwa│a £lad≤w ┐ycia na Marsie. L╣downik nadawa│ do listopada 1982 r.
Viking 2
Drugi z dw≤ch identycznych statk≤w kosmicznych wys│anych, by zbadaµ Marsa z orbity i z powierzchni. Wyl╣dowa│ na r≤wninie Utopia, oko│o 6 500km od miejsca l╣dowania Vikinga 1; powierzchnia w tym miejscu wygl╣da jednak podobnie. L╣downik sko±czy│ nadawanie w kwietniu 1980 r.