Dziura w dachu / Daniel Binik


Jednym z bardziej interesuj▒cych zabytk≤w Baligrodu jest cerkiew greko-katolicka, wzniesiona 1829 roku. Dzia│ania II wojny ╢wiatowej oraz przemiany polityczne nie ominΩ│y ╢wi▒tyni ale przeciwnie przyczyni│y siΩ do jej dewastacji. Jeszcze przed kilkunastoma latami budynek u┐ywano jako magazynu. WnΩtrze rozkradziono i zniszczono. Z dawnego wyposa┐enia ocala│a ikona "Matki Bo┐ej z Dzieci▒tkiem"(XVII w.), kt≤ra obecnie znajduje siΩ w Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku.

W 1990 roku rozpoczΩto remont zniszczonej ╢wi▒tyni. Jednak dzia│ania rych│o zako±czono t│umacz▒c siΩ k│opotami finansowymi. W czasie (kr≤tkiego) remontu wymieniono niewielk▒ czΩ╢µ wiΩ╝by dachowej oraz pokrycia blaszanego. Jeszcze w 1991 roku greko - katolicy prowadzili starania o zwrot budynku (od tamtej pory wschodni s▒siedzi milcz▒). Dzi╢ ta wspania│a budowla, bΩd▒ca ewenementem w skali regionu (bo jedyna w Bieszczadach cerkiew szczytowa, jednokopu│owa, murowana), pozostawiona bez opieki niszczeje. Ka┐dy rok jest ogromnym wyzwaniem. Zalegaj▒ce, na dachu, grub▒ warstw▒ ╢niegi "sprawdzaj▒" wytrzyma│o╢µ konstrukcji, kt≤ra nie naprawiana przez kilkadziesi▒t lat (od 1928 r.), musia│a wreszcie "poddaµ siΩ".

Od kilku miesiΩcy ogl▒daj▒ tyln▒ czΩ╢µ dachu nad prezbiterium, mo┐na zobaczyµ kilkumetrow▒ wyrwΩ. Przez ten ogromny otw≤r nieustannie wlewa siΩ woda, pada ╢nieg. Ich niszczycielska si│a powoli daje siΩ we znaki. Wewn▒trz zaczynaj▒ odpadaµ tynki ze ╢cian i sufit≤w wraz z malowid│ami, zniszczeniu ulega te┐ czΩ╢µ pod│ogi. Do tego wszystkiego nale┐y dodaµ przybywaj▒ce z roku na rok krzewy, kt≤re porastaj▒ mury, a swymi korzeniami "rozpychaj▒" kamienie. Jak tak dalej p≤jdzie, za kilka lat, baligrodzka cerkiew do│▒czy do listy zabytkowych ruin. Problem ten jest o tyle wa┐ny, ┐e wci▒┐ os│abiana konstrukcja mo┐e kiedy╢ run▒µ, a wtedy lepiej aby nic nikomu siΩ nie sta│o!!!

Daniel Binik

foto: Daniel Binik

Echo Bieszczad≤w - Pa╝dziernik 2000

(c) Wirtualne Bieszczady 1999 - 2000