Technologie  


Przysz│o╢µ wed│ug Intela

Procesory nie dla ka┐dego
Ryszard Sobkowski


Opisywane przez nas miesi▒c temu procesory Celeron 300A i 333 (kodowa nazwa Mendocino), wyposa┐one w pamiΩµ cache we wsp≤lnej strukturze z procesorem, okaza│y siΩ ogromnym sukcesem. Swoj▒ wydajno╢ci▒ mog▒ konkurowaµ z Pentium II, przy du┐o ni┐szych cenach. Po zaszokowaniu rynku komputerowego tymi procesorami Intel nie spoczywa na laurach - prowadzone s▒ prace nad rozwojem linii Pentium II, aby mog│a ona "uciec" przed nieoczekiwan▒ konkurencj▒ Celerona.

Konkurencyjno╢µ Mendocino nie by│a zreszt▒ taka nieoczekiwana - nie bez powodu ju┐ w konstrukcjΩ pierwszego Celerona (Covington) "wbudowano" ograniczenia, kt≤re w wiΩkszo╢ci p│yt g│≤wnych uniemo┐liwiaj▒ uzyskanie zegara FSB wy┐szego ni┐ 66 MHz, a tak┐e utrudniaj▒ inne formy overclockingu. Zrezygnowano r≤wnie┐ z projektu o kodowej nazwie Dixon - ten procesor mia│ mieµ 256 kB cache L2 "on chip" i stanowi│by mia┐d┐▒c▒ konkurencjΩ dla Pentium II Deschutes. Projektanci Intela doskonale wiedzieli co robi▒, przygotowuj▒c tani procesor produkowany w tej samej technologii co 400- i 450-megahercowe Pentium II.

Jest faktem, ┐e w ╢rodowisku Windows 95 i 98 wydajno╢µ komputera z procesorem Celeron 333 dor≤wnuje, a w niekt≤rych testach przewy┐sza wydajno╢µ Pentium II z tym samym zegarem! W ╢rodowisku Windows NT Pentium II jest wci▒┐ nieznacznie g≤r▒ dziΩki du┐o wiΩkszej pojemno╢ci pamiΩci cache.

Sukces Mendocino, a tak┐e znacz▒ce r≤┐nice w jego wydajno╢ci w r≤┐nych ╢rodowiskach systemowych wyra╝nie pokazuj▒, jakich kierunk≤w rozwoju nale┐y siΩ spodziewaµ, a z ujawnianych plan≤w Intela wynika, ┐e linia Pentium II w najbli┐szym czasie zostanie wzbogacona w ca│kiem nowe procesory.

Nowe twarze Pentium II


Celeron "A"
Celeron "A" - wszystko w jednym chipie, w ramce przysz│y Celeron Socket 370
ukrywaj▒ siΩ obecnie pod kodowymi nazwami, kt≤rych u┐ywania na zewn▒trz Intel bardzo nie lubi, ale jako╢ trzeba odr≤┐niµ Pentium II z ubieg│ego roku (Klamath) od jego nastΩpc≤w - tegorocznego Deschutes i spodziewanego na pocz▒tku przysz│ego roku Katmai. Ten ostatni mo┐e przynie╢µ wiele nowego w ╢wiecie PC - wraz z nim Intel wprowadza kolejne rozszerzenie zestawu instrukcji x86. Katmai New Instructions (KNI), jak nazywa Intel nowe rozszerzenie listy rozkaz≤w, to przede wszystkim intensywne wspomaganie grafiki tr≤jwymiarowej, dekompresji MPEG oraz innych proces≤w multimedialnych. Nowe instrukcje, mimo braku procesora na rynku, s▒ ju┐ obecne w niekt≤rych produktach programowych, przede wszystkim w DirectX Microsoftu, s▒ tak┐e zaimplementowane w najnowszych wersjach gier.

Tu pojawia siΩ w▒tpliwo╢µ - przecie┐ dla segmentu komputer≤w domowych przeznaczony mia│ byµ Celeron, procesory kontynuuj▒ce liniΩ Pentium II mia│y s│u┐yµ do zastosowa± profesjonalnych. Tymczasem KNI sugeruje kolejne przemieszczenie cel≤w handlowych producenta - Katmai to przecie┐ wymarzony procesor domowego PC, przeznaczonego przede wszystkim do cel≤w rozrywkowych. Zapowiadany na pocz▒tek 1999 roku procesor ma byµ pocz▒tkowo produkowany z zegarem 450 MHz i wsp≤│pracowaµ z otoczeniem (FSB) z zegarem 100 MHz. Nie mo┐na siΩ niestety spodziewaµ tego, ┐e bΩdzie tani...

Spadek cen i przyspieszenie zegar≤w


Pentium II Deschutes
Pentium II Deschutes
Pentium II Deschutes bez obudowy - w centrum procesor, po bokach chipy pamiΩci cache L2, pamiΩµ znacznik≤w (Tag RAM) po drugiej stronie p│ytki
nastΩpc≤w Pentium II mo┐e przynie╢µ dopiero wprowadzenie przez Intela technologii 0,18 mikrometra, podwajaj▒cej gΩsto╢µ upakowania uk│ad≤w scalonych, a zatem zmniejszaj▒cej wydatnie ich bezpo╢redni koszt produkcji. Nowa technologia zapowiadana jest na po│owΩ przysz│ego roku, a pierwszym procesorem w niej produkowanym ma byµ Coppermine 533 MHz, zdolny do pracy z zegarem FSB 133 MHz nastΩpca Katmai. Raczej nie nale┐y siΩ spodziewaµ, by technologia 0,18 mikrometra zawΩdrowa│a do linii Celeron - obecne 0,25-mikrometrowe Celerony "A" bΩd▒ jednak stopniowo przyspieszane - do 366 MHz w pierwszym kwartale i do 400 MHz w drugim p≤│roczu przysz│ego roku.

Jest do╢µ prawdopodobne, ┐e ten ostatni procesor bΩdzie m≤g│ ju┐ "legalnie" pracowaµ z zegarem FSB 100 MHz - dotychczas taka mo┐liwo╢µ dostΩpna jest jedynie dla specjalist≤w od "overclockingu" przy wykorzystaniu nielicznych modeli p│yt g│≤wnych. Na tak▒ mo┐liwo╢µ wskazuj▒ parametry nowego chipsetu, przeznaczonego do wsp≤│pracy z Celeronem - i440ZX jest uproszczon▒ wersj▒ chipsetu BX, umo┐liwiaj▒cego pracΩ z czΩstotliwo╢ciami zegara FSB przekraczaj▒cymi 100 MHz. Czy Intel do tego dopu╢ci? Przecie┐ oznacza│oby to rynkowy koniec "klasycznych" Pentium II. Klamath, produkowany w przestarza│ej technologii 0,35 mikrometra, jest ju┐ "spisany na straty", czy┐by w II kwartale przysz│ego roku mia│o znikn▒µ z rynku Pentium II Deschutes?

Serwery multimedialne?


Przeznaczony do wieloprocesorowych maszyn o du┐ej wydajno╢ci Xeon doczeka│ siΩ ju┐ wersji z pamiΩci▒ cache 2 MB i zegarem 450 MHz, zaskakuje natomiast koncepcja jego nastΩpcy: Tanner, przeznaczony zar≤wno do z│▒cza Slot 2, jak i Slot-M (zgodny z Mercedem), z dzia│aj▒c▒ z pe│n▒ szybko╢ci▒ zegara pamiΩci▒ cache od 512 KB do 2 MB, ma byµ wyposa┐ony w zestaw instrukcji KNI.

Wieloprocesorowe serwery multimedialne? Koncepcja do╢µ futurystyczna, ale w technice komputerowej czΩste s▒ przypadki wyprzedzenia przez technologiΩ mo┐liwo╢ci jej wykorzystania. Spodziewany wiosn▒ 1999 r. Tanner ma ju┐ zaplanowanego "taniego" nastΩpcΩ - jest nim Cascades z pamiΩci▒ cache zaledwie 256 kB, pracuj▒c▒ z pe│n▒ szybko╢ci▒ dziΩki umieszczeniu cache L2 w jednej strukturze z procesorem. Ten procesor, oczywi╢cie produkowany ju┐ w technologii 0,18 mikrometra, mo┐e stanowiµ pomost miΩdzy zapocz▒tkowan▒ przez Xeona lini▒ mocnych procesor≤w Slot 2 a przeznaczon▒ dla rynku "low end" lini▒ Celeron≤w. Mo┐e bΩdzie on jednostk▒ centraln▒ domowych komputer≤w na pocz▒tku nastΩpnego tysi▒clecia? Bo jeszcze nieprΩdko trafi do nich Merced, kt≤rego premiera spodziewana jest w 2000 roku.

Koncepcja architektury Merceda zapowiada rewolucjΩ w ╢wiecie PC, przede wszystkim dziΩki stworzeniu mo┐liwo╢ci odej╢cia od kodu X86, kt≤ry obecnie zaczyna stanowiµ coraz wyra╝niejsz▒ barierΩ na drodze ku zwiΩkszaniu wydajno╢ci komputer≤w wywodz▒cych siΩ od IBM PC.

Co dalej?


Najbli┐sze plany Intela wskazuj▒ na pog│Ωbienie zr≤┐nicowania procesor≤w z linii Pentium II - rodzina Celeron A stanowiµ ma podstawΩ dla najta±szych grup sprzΩtu i konkurowaµ na rynku z alternatywnymi procesorami Socket 7.

Pentium II Katmai to zorientowana na grafikΩ, gry i multimedia rodzina silnych procesor≤w popularnych, za╢ Xeon i jego nastΩpcy maj▒ przeznaczenie profesjonalne. W tym planie widaµ jednak wyra╝nie do╢µ powa┐n▒ lukΩ - brakuje tak potrzebnego do domowych komputer≤w "rozrywkowych" taniego procesora wyposa┐onego w instrukcje KNI.

Chyba ┐e mia│by nim zostaµ Cascades. Nie jest to nieprawdopodobne, zw│aszcza wobec zapowiadanego rozpoczΩcia produkcji "uproszczonego", taniego chipsetu obs│uguj▒cego Slot 2 - i440GX. Ale "p≤ki co" Intel wci▒┐ pozostawia otwarte pole do popisu dla konkurencji - "3DNow!" w wykonaniach AMD i WinChipa to wci▒┐ jedyne rozwi▒zania dla niezamo┐nych mi│o╢nik≤w gier 3D.

(c) Copyright LUPUS