Podczas naszych podr≤┐y w sieci mo┐emy natkn▒µ siΩ na dziesi▒tki czy nawet setki r≤┐nych serwis≤w wyszukiwawczych. Wszystkie one mog▒ byµ jednak uporz▒dkowane, wed│ug sposobu dzia│ania, na trzy podstawowe grupy: wyszukiwarki indeksuj▒ce, metawyszukiwarki oraz katalogi stron. Choµ znajomo╢µ tego podzia│u jest przez wiele os≤b niedoceniana lub wrΩcz bagatelizowana, to stanowi ona jedn▒ z podstawowych informacji podczas ╢wiadomego i efektywnego wyszukiwania, odgrywaj▒c zasadnicz▒ rolΩ przy wyborze odpowiedniego serwisu.

Wyszukiwarki indeksuj▒ce

Wirtualna Polska jest jednym z najpopularniejszych polskich katalog≤w stron wp.cnt.pl

Do jednej z najpopularniejszych grup mechanizm≤w u│atwiaj▒cych odnajdywanie informacji nale┐▒ wyszukiwarki indeksuj▒ce, takie jak AltaVista czy Infoseek. Ich g│≤wnymi zaletami s▒ szybko╢µ dzia│ania oraz bogate mo┐liwo╢ci zaawansowanego przeszukiwania. Trzeba jednak uwa┐nie konstruowaµ zapytania, poniewa┐ w odpowiedzi mo┐emy uzyskaµ masΩ nieprzydatnych odsy│aczy.

Mechanizmy tego typu sczytuj▒ oko│o stu pierwszych s│≤w wystΩpuj▒cych na danej stronie, a nastΩpnie indeksuj▒ je, kojarz▒ z odpowiednim adresem i zapisuj▒ w bazie danych. Podczas tego procesu pomijane s▒ s│owa nie maj▒ce konkretnego znaczenia, takie jak np.: "i", "lub", "┐e" itp. Wyszukiwarki indeksuj▒ce nie analizuj▒ zawarto╢ci katalogowanych stron. Kontroluj▒ natomiast rozmieszczenie poszczeg≤lnych wyraz≤w na stronie oraz czΩstotliwo╢µ ich wystΩpowania. Statystyki te brane s▒ pod uwagΩ przy tworzeniu listy wynik≤w spe│niaj▒cych kryteria okre╢lone w zapytaniu i pozwalaj▒ oszacowaµ, jak dana strona wygl▒da na tle pozosta│ych. Je╢li na przyk│ad szukamy s│owa Windows, strona z "Windows" w tytule znajdzie siΩ wy┐ej na li╢cie wynik≤w. Podobnie strona, na kt≤rej s│owo "Windows" wystΩpuje 10 razy znajdzie siΩ wy┐ej ni┐ ta, na kt≤rej wystΩpuje ono tylko raz.

Metawyszukiwarki

Kolejn▒ grup▒ s▒ metawyszukiwarki, takie jak np. MetaCrawler czy Dogpile. Przeszukuj▒ one jednocze╢nie wiele baz danych i pojedynczych serwis≤w wyszukiwawczych, dostarczaj▒c w rezultacie jedn▒, zintegrowan▒ listΩ wynik≤w. Si│a tego typu system≤w tkwi w tym, ┐e za jednym zamachem mo┐emy rozpocz▒µ poszukiwania w wielu serwisach, bez konieczno╢ci odwiedzania ich po kolei. Dodatkowo liczba przeszukiwanych stron jest znacznie wiΩksza od tej, jak▒ mog│aby nam zaoferowaµ jakakolwiek pojedyncza wyszukiwarka.

Niestety istniej▒ tak┐e spore ograniczenia. Wiele system≤w, z kt≤rymi wsp≤│pracuj▒ metawyszukiwarki, ma w│asne indywidualne opcje i mo┐liwo╢ci. Inaczej oznaczaj▒ poszukiwanie ma│ych i wielkich liter czy te┐ pozwalaj▒, lub nie, na u┐ywanie naturalnego jΩzyka w zapytaniach. Dlatego te┐, aby wsp≤│pracowaµ z jak najwiΩksz▒ liczb▒ pojedynczych system≤w, metawyszukiwarki u┐ywaj▒ jedynie prostych metod przetwarzania zapyta±, kt≤re praktycznie uniemo┐liwiaj▒ dostΩp do zaawansowanych opcji wyszukiwawczych pojedynczych serwis≤w.

Katalogi stron

Znana wyszukiwarka indeksuj▒ca AltaVista od pewnego czasu ma tak┐e polsk▒ wersjΩ www.altavista.pl

Odmienne podej╢cie do sposobu odnajdywania interesuj▒cych nas informacji prezentuj▒ katalogi stron. Nie dzia│aj▒ one na zasadzie odnajdywania adres≤w na podstawie konkretnego wyrazu lub zwrotu, lecz stanowi▒ swego rodzaju bazΩ odsy│aczy, pouk│adanych i pogrupowanych w kategorie zgodnie z zawarto╢ci▒ poszczeg≤lnych stron.

Ich g│≤wn▒ zalet▒ jest to, ┐e dziΩki pogrupowaniu temat≤w bardzo szybko mo┐emy odnale╝µ konkretn▒ stronΩ, bez konieczno╢ci przegl▒dania ewentualnych przypadkowych adres≤w.

Wszystkie kategorie i podkategorie tworzone s▒ zazwyczaj rΩcznie przez cz│owieka, kt≤ry ocenia indywidualnie zawarto╢µ merytoryczn▒ strony i zaszeregowuje do konkretnej kategorii. DziΩki temu mo┐e on dokonaµ lepszego podzia│u ni┐ zrobi│aby to automatycznie maszyna, u│atwiaj▒c odnajdowanie informacji. Niestety, w niekt≤rych przypadkach mo┐e siΩ to okazaµ zdradliwe, poniewa┐ strony s▒ przydzielane do poszczeg≤lnych kategorii wed│ug indywidualnych kryteri≤w oceniaj▒cego. Mog▒ siΩ wiΩc znale╝µ osoby, kt≤re maj▒ odmienne spojrzenie na dane zagadnienie i informacji na ten temat bΩd▒ szuka│y w zupe│nie innej grupie, ni┐ ta, do kt≤rej zosta│a ona zakwalifikowana.

Gdzie zacz▒µ?

Poniewa┐ metawyszukiwarki korzystaj▒ z zasob≤w wielu pojedynczych serwis≤w, pozwalaj▒ rozpocz▒µ poszukiwania zakrojone na szerok▒ skalΩ. Gdy poszukujemy skomplikowanego i niezbyt czΩsto spotykanego s│owa lub frazy, warto zacz▒µ w│a╢nie od nich, poniewa┐ potrafi▒ przygotowaµ dok│adn▒ listΩ interesuj▒cych nas adres≤w.

Niestety mo┐liwo╢ci konfiguracyjne metawyszukiwarek nie s▒ zbyt z│o┐one. Je╢li wiΩc chcemy znale╝µ co╢, co dotyczy do╢µ popularnego tematu, mo┐e siΩ okazaµ, ┐e w wyniku otrzymali╢my masΩ niepotrzebnych i nie zwi▒zanych z nim odsy│aczy. W takim przypadku powinni╢my raczej spr≤bowaµ skorzystaµ z us│ug jakiego╢ pojedynczego serwisu.

Osoby, kt≤re stawiaj▒ dopiero pierwsze kroki w Internecie i chcia│yby przejrzeµ jakie╢ ciekawe witryny lub znale╝µ strony na temat popularnych dziedzin ┐ycia, takich jak muzyka, prasa czy rozrywka, powinny raczej zacz▒µ od przejrzenia zawarto╢ci katalog≤w stron.

Podstawy sukcesu

Odpowiednio sformu│owane zapytanie jest podstaw▒ sukcesu podczas internetowych poszukiwa±. Trzeba wiΩc je skonstruowaµ z namys│em i rozwag▒ - unikniemy w ten spos≤b wyszukiwania masy niepotrzebnych adres≤w, skracaj▒c tym samym czas potrzebny na znalezienie informacji. WiΩkszo╢µ serwis≤w ma swoje odrΩbne sposoby, skr≤ty czy sztuczki. Istnieje na szczΩ╢cie kilka og≤lnych zasad, kt≤re mo┐emy braµ pod uwagΩ podczas konstruowania zapyta±.

Choµ wyszukiwarki oferuj▒ nam rozpoczΩcie poszukiwa± od prostego zapytania, zawsze warto zacz▒µ od opcji zaawansowanych. Zapewniaj▒ one znacznie lepsz▒ pozycjΩ startow▒, daj▒c zwiΩkszon▒ elastyczno╢µ i precyzjΩ poszukiwa±. Og≤lnie du┐o lepsze rezultaty otrzymamy tak┐e, je╢li zamiast pojedynczego s│owa u┐yjemy ich kilku.

W przypadku kiedy musimy u┐yµ jednego wyrazu, nie nale┐y stosowaµ popularnych hase│ czy slogan≤w, poniewa┐ w wyniku otrzymamy masΩ nieprzydatnych informacji (nie warto szukaµ pojedynczych s│≤w, takich jak np. Windows czy shareware). Dobre wyniki mo┐emy tak┐e uzyskaµ, je╢li opr≤cz interesuj▒cych nas s│≤w bΩdziemy szukali tak┐e ich synonim≤w (np. telefon kom≤rkowy, kom≤rka). Warto tak┐e zastanowiµ siΩ nad popularnym sposobem zapisu poszukiwanych wyraz≤w, uwzglΩdniaj▒c liczbΩ pojedyncz▒ lub mnog▒, ma│e i du┐e litery itp.

Niekt≤re z serwis≤w pozwalaj▒ na wyszukiwanie zwrot≤w przy u┐yciu naturalnego jΩzy-ka. Je╢li jednak nie jeste╢my pewni tego, ┐e ten, z kt≤rego obecnie korzystamy, ma tak▒ mo┐li-wo╢µ powinni╢my raczej u┐ywaµ prostych, pojedynczych zwrot≤w. Dodatkowo mo┐emy zwiΩkszyµ skuteczno╢µ wyszukiwania, zaznaczaj▒c opcje "wyra┐enie" (ang. "exact phrase"). W przypadku zwrot≤w powinni╢my r≤wnie┐ pamiΩtaµ, aby zawsze by│y one pisane w cudzys│owach. Zasada ta dotyczy tak┐e pojedynczych liter i cyfr (np. "NT" lub "3D") - je╢li tego nie zrobimy, wynikiem bΩdzie odnalezienie wszystkich stron, na kt≤rych znajduj▒ siΩ wyrazy zawieraj▒ce takie litery.

Operatory logiczne

MetaCrawler pozwala na rozpoczΩcie poszukiwa± zakrojonych na szerok▒ skalΩ www.metacrawler.com

Wiele wyszukiwarek udostΩpnia nam mo┐liwo╢µ wykorzystywania operator≤w logicznych (AND, OR, NOT, NEAR) do tworzenia bardziej zaawansowanych zapyta±. Jednak je╢li jest to tylko mo┐liwe, powinni╢my ich unikaµ i stosowaµ dopiero wtedy, gdy inne metody zawiod│y. Problem nie polega na tym, ┐e konstrukcje tego typu s▒ bardzo skomplikowane (bo nie s▒ - np. wyra┐enie Windows AND Office znajdzie nam te strony, na kt≤rych oba s│owa wystΩpuj▒ jednocze╢nie), lecz na tym, ┐e r≤┐ne przeszukiwarki odmiennie je interpretuj▒. Niekt≤re z nich odczytuj▒ wyra┐enie na przyk│ad od prawej do lewej lub wprowadzaj▒ w│asn▒ hierarchiΩ operator≤w. Wszystko bΩdzie w porz▒dku, je╢li wykorzystamy podstawowe konstrukcje (pierwsze AND drugie lub pierwsze OR drugie). Je╢li jednak zdecydujemy siΩ na zapytanie bardziej skomplikowane, np. pierwsze OR drugie AND trzecie, w wyniku innej interpretacji mo┐emy otrzymaµ dwa odmienne rozwi▒zania.
Dlatego te┐, je╢li nie jeste╢my pewni, w jaki spos≤b dana przegl▒darka odczyta nasze zapytania, starajmy siΩ unikaµ operator≤w logicznych, a w szczeg≤lno╢ci z│o┐onych wyra┐e±.

Kompletna klapa

Choµ zasoby Internetu s▒ praktycznie nieograniczone, to mog▒ siΩ jednak zdarzyµ pytania, na kt≤re mimo usilnych stara± nie znajdziemy ┐adnych zadowalaj▒cych odpowiedzi. Jedyne, co nam w takim przypadku pozostaje, to zwr≤ciµ siΩ o pomoc do wsp≤│u┐ytkownik≤w sieci. Mo┐na to zrobiµ zar≤wno na │amach jednej z wielu og≤lnodostΩpnych grup dyskusyjnych, jak i spr≤bowaµ skontaktowaµ siΩ z przedstawicielem firmy zajmuj▒cej siΩ tym zagadnieniem (odpowiednie adresy poczty elektronicznej mo┐na znale╝µ na stronach WWW poszczeg≤lnych firm).

Bo choµ Internet sta│ siΩ czym╢ w rodzaju potΩ┐nej biblioteki, to jego si│a wci▒┐ tkwi w u┐ytkownikach, kt≤rzy chc▒ siΩ t▒ wiedz▒ podzieliµ z innymi.

Szukaµ aby znale╝µ

• W zale┐no╢ci od rodzaju informacji zacznij poszukiwania w odpowiedniego rodzaju serwisie wyszukiwawczym.
• Je╢li to tylko mo┐liwe, korzystaj z opcji zaawansowanego wyszukiwania.
• Staraj siΩ szukaµ raczej zwrot≤w lub kilku s│≤w ni┐ pojedynczych wyraz≤w.
• Szukaj nie tylko interesuj▒cych ciΩ wyraz≤w, ale tak┐e ich odpowiednik≤w.
• Nie formu│uj zapyta± w naturalnym jΩzyku, chyba ┐e serwis obs│uguje takie zapytania.
• Je╢li chcesz szukaµ pojedynczych liter, cyfr (np. NT lub 3D) lub ca│ych zwrot≤w, umieszczaj je zawsze w cudzys│owach.
• Staraj siΩ nie u┐ywaµ skomplikowanych zapyta± skonstruowanych za pomoc▒ operator≤w logicznych, je╢li nie jeste╢ pewien, w jaki spos≤b zostan▒ zinterpretowane.
• Zagl▒daj do pomocy na stronach serwis≤w wyszukiwawczych - mo┐na tam znale╝µ wiele ciekawych wskaz≤wek i sztuczek.

Popularne wyszukiwarki

(c) Copyright LUPUS