Test  


Pci... Pci... PCMCIA
Dariusz Ha│as


Ma│e rozmiary komputer≤w przeno╢nych w znacznej mierze wynikaj▒ z tego, ┐e ┐aden notebook nie posiada typowej dla komputera stacjonarnego magistrali, s│u┐▒cej do pod│▒czania kart rozszerzaj▒cych. Nawet je╢li producenci notebook≤w staraj▒ siΩ zapewniµ swoim komputerom maksymaln▒ uniwersalno╢µ, to i tak zazwyczaj wymagania u┐ytkownik≤w przekraczaj▒ zdolno╢ci przewidywania producenta. W pogoni za obni┐eniem koszt≤w produktu ko±cowego, wiele notebook≤w nie ma wbudowanego do╢µ istotnego urz▒dzenia ¡ pozwalaj▒cego na przesy│ danych do i z innych komputer≤w ¡ modemu b▒d╝ karty sieciowej. CzΩsto te┐ zdarza siΩ, ┐e producent nie umieszcza w komputerze przeno╢nym napΩdu CD-ROM. Zatem mo┐liwo╢µ rozbudowy notebooka o urz▒dzenia potrzebne danemu u┐ytkownikowi by│a kluczowym zagadnieniem wymagaj▒cym rozwi▒zania i decyduj▒cym o sukcesie rynkowym tego typu komputer≤w.

Rys historyczny


W roku 1989 grupa zrzeszaj▒ca ok. 300 producent≤w sprzΩtu komputerowego opracowa│a jednolity standard dla kart rozszerzaj▒cych mo┐liwo╢ci komputer≤w przeno╢nych ¡ PCMCIA (Personal Computer Memory Card International Association). Podstawowym za│o┐eniem tw≤rc≤w standardu by│o stworzenie urz▒dzenia o mo┐liwie ma│ych wymiarach i jak najni┐szym poborze energii. Prawie 10-letnia obecno╢µ kart PC (okre╢lenia PC Card oraz PCMCIA stosowane s▒ zamiennie) na rynku jest niezbitym dowodem, ┐e za│o┐enia te uda│o siΩ spe│niµ. Pierwotnie karty PCMCIA by│y stosowane jedynie jako rozszerzenia pamiΩci dla komputer≤w przeno╢nych. DziΩki powstaniu kolejnej specyfikacji (oznaczonej numerem 2.0), pozwalaj▒cej na dostΩp do przestrzeni wej╢cia/wyj╢cia (adresowanie urz▒dze± I/O), karty wykorzystuj▒ce j▒ mog│y ju┐ funkcjonowaµ jako np. modemy, karty sieciowe, pamiΩci masowe, itp. Pocz▒tkowo nie wszystkie uk│ady sterownik(zain-stalowany w komputerze)¡karta wsp≤│pracowa│y prawid│owo ze wzglΩdu na to, ┐e ka┐dy producent pr≤bowa│ forsowaµ w│asne "najlepsze" rozwi▒zania. Jednak kolejne wersje specyfikacji (2.x) wyeliminowa│y tΩ wadΩ, dziΩki zastosowaniu na karcie obszaru definiuj▒cego j▒ (CIS - Card Information Structure). Dzisiaj dziΩki Plug&Play problem konflikt≤w pomiΩdzy kart▒ a z│▒czem zosta│ praktycznie wyeliminowany. Najnowszym osi▒gniΩciem w dziedzinie kart PCMCIA jest 32-bitowa technologia CardBus, pozwalaj▒ca na udostΩpnienie karcie PC kana│≤w DMA (co jeszcze bardziej rozszerza jej zastosowania) oraz mo┐liwo╢µ zasilania napiΩciem 3,3 V, a nie jak dotychczas 5 V. Ni┐sze napiΩcie zasilaj▒ce owocuje d│u┐szym czasem pracy ca│ego systemu notebook + karta. Uniwersalno╢µ rozwi▒za± "zaszytych" w ma│ej elektronicznej p│ytce o rozmiarach karty kredytowej sprawi│a, ┐e jest to najczΩ╢ciej dzi╢ stosowana technologia w przypadku, gdy zachodzi konieczno╢µ wzbogacenia mo┐liwo╢ci komputera przeno╢nego ¡ notebooka.

Rodzaje kart PCMCIA


Istniej▒ trzy rodzaje kart PC: Type I, Type II oraz Type III. Zasadnicz▒ i zarazem najbardziej dostrzegaln▒ r≤┐nic▒ pomiΩdzy typami kart s▒ ich rozmiary, a w│a╢ciwie grubo╢µ. Karty typu I i II mieszcz▒ siΩ w pojedynczym z│▒czu PCMCIA w komputerze przeno╢nym, maj▒ one grubo╢µ odpowiednio 3,3 mm oraz 5 mm. Typ III ze wzglΩdu na dwukrotnie wiΩksz▒ grubo╢µ (10,5 mm) wymaga r≤wnie┐ z│▒cza o podw≤jnej grubo╢ci. Do najbardziej charakterystycznych urz▒dze± PCMCIA typu III nale┐▒ dyski twarde.

Wsp≤│czesne notebooki najczΩ╢ciej s▒ zaopatrzone w dwa sloty typu II tworz▒ce jednocze╢nie jeden typu III, co polega na tym, ┐e sloty typu II s▒ umieszczone jeden nad drugim. W razie potrzeby pozwala to umie╢ciµ w takim "podwojonym" z│▒czu kartΩ PC typu III. Kart typu I w praktyce ju┐ siΩ nie stosuje, aczkolwiek pozostawiono mo┐liwo╢µ ich u┐ycia, gdy┐ pasuj▒ one do slot≤w typu II. O wygodzie instalacji karty PCMCIA ╢wiadczy w znacznej mierze system operacyjny, z jakiego korzystamy pracuj▒c na komputerze przeno╢nym.

W archaicznym ju┐ dzi╢ systemie Windows 3.1x instalacja takiej karty wymaga zamkniΩcia systemu, wy│▒czenia komputera, a nastΩpnie ponownego uruchomienia w nowej ju┐ konfiguracji. Pomijaj▒c niewygodΩ takiego rozwi▒zania, trzeba dodaµ, ┐e czΩste restartowanie systemu ma wp│yw na d│ugo╢µ pracy na bateriach, gdy┐ podczas uruchamiania systemu komputer intensywnie korzysta z dysku twardego. W nowszych Windows 95 i 98 kartΩ PCMCIA mo┐na zainstalowaµ podczas pracy, a ta dziΩki Plug& Play zostanie wykryta, a nastΩpnie zainicjowana przez system operacyjny. Opr≤cz tego najnowsze "okna" zaopatrzono w obs│ugΩ kart CardBus (32-bitowych kart o ni┐szym poborze energii, r≤wnym 3,3 V). Kart tych nie da siΩ u┐ywaµ na komputerze bazuj▒cym na systemie Windows 3.x. Doskonale przedstawia siΩ r≤wnie┐ obs│uga kart w systemie OS/2, kt≤ry posiada wbudowane funkcje dotycz▒ce kart PCMCIA, tak wiΩc w wielu przypadkach instalacja ogranicza siΩ do w│o┐enia karty do slotu. Powsta│o wiele urz▒dze±, kt≤re wykorzystuj▒ standard PCMCIA.

Do najpopularniejszych, co zreszt▒ widaµ w prezentowanym przez nas przegl▒dzie, mo┐na zaliczyµ faksmodemy i karty sieciowe.

Modemy PCMCIA


Znacz▒ca liczba kart, kt≤re otrzymali╢my do test≤w by│a faksmodemami. Jest to zreszt▒ do╢µ zrozumia│e, gdy┐ urz▒dzeniem, kt≤re na pewno jest niezbΩdne komputerowi przeno╢nemu, jest w│a╢nie modem. Na co zwr≤ciµ szczeg≤ln▒ uwagΩ w przypadku chΩci zakupienia tego typu urz▒dzenia? Pierwszym czynnikiem decyduj▒cym niew▒tpliwie o zaletach danego modelu jest szybko╢µ przesy│u.

»aden z modeli, kt≤re znalaz│y siΩ w naszych rΩkach, nie oferowa│ transferu mniejszego ni┐ 33,6 kbps. WiΩkszo╢µ pozwala│a na transfer (jednostronny) z szybko╢ci▒ 56000 bps, lecz wymaga to ze strony us│ugowadcy spe│nienia pewnych warunk≤w. Kolejne czynniki to jako╢µ po│▒czenia oraz mo┐liwo╢µ rozszerzenia danego modelu o nowe funkcje (np. upgrade z u┐ywanej przez dany modem technologii 56K na ustanowiony standard V.90). W╢r≤d modem≤w zdecydowali╢my siΩ wyr≤┐niµ trzy modele: ZyXEL Comet 3356P za bardzo dobr▒ jako╢µ po│▒czenia, Psion Dacom Gold Card 56k+Fax za zdecydowanie najwiΩksze mo┐liwo╢ci upgrade'u.

KartΩ Psion mo┐na rozbudowaµ o obs│ugΩ standardu telefonii kom≤rkowej GSM oraz funkcje umo┐liwiaj▒ce wykorzystanie │▒cz ISDN. Ponadto interesuj▒c▒ propozycj▒ naszym zdaniem by│ modem MultiTech MultiMobile 56K Data/Fax Modem, gdy┐ opr≤cz samego urz▒dzenia, sprawuj▒cego siΩ zreszt▒ nienagannie, nabywca otrzymuje znakomity zestaw oprogramowania: pakiet Trio Comunnication Suite 5.1 oraz mn≤stwo dodatk≤w w postaci przegl▒darek WWW, oprogramowania terminalowego itp. Ponadto urz▒dzenie MultiTecha wyposa┐ono w bardzo funkcjonalny adapter RJ-11 pod│▒czany do karty.

Karty sieciowe


Drugie miejsce pod wzglΩdem liczby dostarczonych urz▒dze± stanowi│y karty sieciowe. Wszystkie urz▒dzenia by│y przystosowane do pracy w sieciach Ethernet 10 MB/s, czΩ╢µ z nich pozwala│a na pracΩ tak┐e w szybszych sieciach Fast Ethernet 100 MB/s. Kupuj▒c kartΩ sieciow▒ warto sprawdziµ, czy wykorzystuje ona 32-bitow▒ technologiΩ CardBus. Jest to o tyle istotne, ┐e opr≤cz mniejszego poboru energii, a tym samym mo┐liwo╢ci d│u┐szej pracy na zasilaniu bateryjnym, karty CardBus potrafi▒ wykorzystywaµ kana│y DMA oraz wyposa┐ono je w funkcje Bus Master, co owocuje znacznie mniejszym obci▒┐eniem procesora oraz efektywniejsz▒ prac▒. Instalacja karty sieciowej PCMCIA jest nieco bardziej k│opotliwa ni┐ jej modemowego odpowiednika, gdy┐ wymaga restartu systemu (Windows 95/98), co wynika nie tyle z faktu w│o┐enia karty do slotu, ale z tego, ┐e system, po zainstalowaniu samej karty, instaluje sterowniki sieciowe. Nasze wyr≤┐nienie zdecydowali╢my siΩ przyznaµ karcie Intel EtherExpress PRO/100 Mobile Adapter. Karta wykorzystuje technologiΩ CardBus, charakteryzuje siΩ wyj▒tkowo niskim poborem mocy (zaledwie 285 mA w trybie 100 MB/s), a tak┐e pozwala na transfer obustronny (full duplex) w trybie 100 MB/s. Nie bez wp│ywu na ocenΩ pozosta│ fakt, ┐e karta Intela posiada do┐ywotni▒ gwarancjΩ.

U┐ytkownikom starszych komputer≤w przeno╢nych, a tak┐e tym, kt≤rzy ze wzglΩdu na infrastrukturΩ sieci lokalnej, z kt≤rej zasob≤w zamierzaj▒ skorzystaµ, nie bΩd▒ wykorzystywaµ Fast Ethernetu, polecamy kartΩ Kingston EtheRx IC, kt≤ra, choµ nie dysponuje takimi parametrami jak model Intela, jest urz▒dzeniem w pe│ni wystarczaj▒cym w sieciach Ethernet 10 Mbit/s, a ponadto uniwersalnym, gdy┐ producent dostarczy│ do karty adapter (pod│▒czany do z│▒cza karty) umo┐liwiaj▒cy korzystanie z okablowania UTP (z│▒cze RJ-45 ¡ Ethernet 10 Base-T) oraz koncentrycznego (z│▒cze BNC ¡ Ethernet 10 Base2).

Kombajny LAN+Faksmodem


Trzecia kategoria urz▒dze± to karty stanowi▒ce po│▒czenie poprzednich dw≤ch typ≤w: kart sieciowych i modem≤w. Tutaj wyb≤r nasz uzale┐nili╢my od uniwersalno╢ci rozwi▒zania, przyznaj▒c wyr≤┐nienie karcie Xircom CreditCard Ethernet/Modem CEM56-100BTX GSM. Wbudowany w kartΩ modem oferuje maksymalny transfer 56 kBps wykorzystuje technologiΩ K56 flex, jednak producent udostΩpnia mo┐liwo╢µ darmowego uaktualnienia (poprzez przeprogramowanie karty) do oficjalnego standardu 56 kB/s oznaczonego V.90. Potrzebne w tym celu oprogramowanie mo┐na pobraµ ze strony internetowej producenta (www.xircom. com). Opr≤cz tego modem wbudowany w urz▒dzenie Xircoma potrafi "dogadaµ" siΩ korzystaj▒c z telefonu GSM i umo┐liwia w tym trybie transmisjΩ z szybko╢ci▒ 9600 B/s. W tym celu konieczne jest niestety nabycie dodatkowego zestawu kabli GSM Connection Kit. Jako karta sieciowa ≤w model sprawuje siΩ bez zarzutu, pracuj▒c w standardzie Ethernet jak i Fast Ethernet.

Interfejsy pamiΩci masowych


Karta PCMCIA jako interfejs │▒cz▒cy zewnΩtrzne no╢niki pamiΩci masowych z komputerem przeno╢nym to rozwi▒zanie godne uwagi tych, kt≤rzy podczas pracy wymagaj▒ czΩstej wymiany b▒d╝ archiwizacji du┐ych ilo╢ci danych. W tej kategorii kart PCMCIA mieli╢my do czynienia z dwoma urz▒dzeniami. Pierwsze z nich to karta Freecom IQ Cable PC Card, stanowi▒ca uniwersalny interfejs dla napΩd≤w zewnΩtrznych (CD-ROM, nagrywarka, DVD-ROM). Opr≤cz tego producent udostΩpnia analogiczne urz▒dzenie pod│▒czane do portu r≤wnoleg│ego komputera stacjonarnego, co pozwala wykorzystywaµ napΩdy zar≤wno z komputerem przeno╢nym, jak i stacjonarnym.

Druga propozycja to zestaw firmy Fujitsu, w sk│ad kt≤rego wchodzi napΩd magnetooptyczny DynaMO 230 Portable oraz karta PCMCIA stanowi▒ca interfejs pomiΩdzy napΩdem a notebookiem. W por≤wnaniu z zestawem Freecom, model Fujitsu stanowi naszym zdaniem bardziej mobilne rozwi▒zanie, lecz jest gorszy pod wzglΩdem przenoszenia danych na komputer stacjonarny, kt≤ry musi byµ wyposa┐ony we w│asny napΩd MO. Ze wzglΩdu na ma│▒ liczbΩ dostarczonych nam do niniejszego przegl▒du rozwi▒za±, zrezygnowali╢my z wyr≤┐niania kt≤regokolwiek z nich.

Inne urz▒dzenia


W tej kategorii nie przyznali╢my ┐adnego wyr≤┐nienia. Na pewno wp│yw na nasz▒ decyzjΩ mia│ fakt, ┐e urz▒dze± "nietypowych" otrzymali╢my raptem 2 (s│ownie dwie) sztuki. Tak wiΩc dostawcy sprawili zaw≤d nie tylko nam, ale tak┐e Czytelnikom. Fakt ten zarazem stanowi dow≤d, ┐e rynek polski wci▒┐ nie jest uwa┐any za "poch│aniacza" niestandardowych rozwi▒za± opartych na technologii PCMCIA.



Porady dla u┐ytkownik≤w kart PC


  • 1.Tak jak w przypadku wszystkich urz▒dze± elektronicznych, unikaj wody i wilgoci.
  • 2.W przypadku, gdy karta zawiera z│▒cze do pod│▒czania dodatkowych kabelk≤w, pod│▒czaj je delikatnie.
  • 3.Uszkodzone z│▒cze karty oznacza wyrzucenie karty, gdy┐ kart PC z regu│y siΩ nie naprawia.
  • 4.Je┐eli karta posiada kilka z│▒cz, upewnij siΩ, ┐e pod│▒czasz do w│a╢ciwego.
    Z│e pod│▒czenie mo┐e spowodowaµ zniszczenie karty, a nawet ca│ego komputera.
  • 5.Przed wyjΩciem karty u┐yj polecenia "Stop" znajduj▒cego siΩ w oknie w│a╢ciwo╢ci PCMCIA (rys). DostΩp do tych w│a╢ciwo╢ci mo┐na uzyskaµ korzystaj▒c z ikony znajduj▒cej siΩ w pasku zada± lub wywo│uj▒c je z panelu sterowania w Windows 95/98.
  • 6.W wielu biurach jest zainstalowana wewnΩtrzna, cyfrowa sieµ telefoniczna. Pod│▒czenie karty¡modemu do takiej sieci mo┐e spowodowaµ jej uszkodzenie!

Instalacja karty PCMCIA w Windows 95/98


  • 1.Wk│adamy kartΩ do slotu w komputerze przeno╢nym.
  • 2.System powinien natychmiast wykryµ nowe urz▒dzenie (rys.) i rozpocz▒µ poszukiwanie odpowiednich sterownik≤w
  • 3.W│≤┐ dyskietkΩ (ew. CD-ROM) ze sterownikami karty i kliknij OK.
  • 4.Po znalezieniu przez system w│a╢ciwych sterownik≤w s▒ one kopiowane na dysk.
  • 5. Karta powinna ju┐ dzia│aµ prawid│owo. Zweryfikujmy, czy instalacja odby│a siΩ poprawnie przez otwarcie panelu sterowania i modu│u "PCMCIA". Sprawd╝my tak┐e, czy nie wystΩpuj▒ ┐adne konflikty sprzΩtowe korzystaj▒c z mened┐era systemu.
  • 6.Pozostaje nam instalacja do│▒czonego do karty oprogramowania.

(c) Copyright LUPUS