|
Iridium ¡ dzwoniµ przez satelitΩ |
||
| Konrad JarzΩbski | ||
Na wstΩpie wypada wyja╢niµ pochodzenie nazwy systemu. Pocz▒tkowo wok≤│ naszej planety mia│o kr▒┐yµ 77 satelit≤w, czyli dok│adnie tyle, ile elektron≤w znajduje siΩ w chmurze elektronowej pierwiastka iryd. Ostatecznie zdecydowano siΩ na 66 satelit≤w oraz 6 zapasowych, kr▒┐▒cych po 6 pier╢cieniach. Wszystkie satelity kr▒┐▒ na wysoko╢ci 780 km (LEO ¡ Low Earth Orbit) z prΩdko╢ci▒ 28 tys. km/h. Do komunikacji Iridium wykorzystuje kombinacjΩ technologii FDMA/TDMA (multipleksacja z podzia│em czΩstotliwo╢ci, czyli zwielokrotnienie kana│≤w na r≤┐nych czΩstotliwo╢ciach w tym samym czasie; multipleksacja z podzia│em czasu, czyli nadawanie na jednej czΩstotliwo╢ci wielu rozm≤w zajmuj▒cych sekwencyjnie szczeliny kana│u) w pa╢mie czΩstotliwo╢ci od 1616 do 1626.5 MHz. Ka┐dy z satelit≤w pokrywa swoim zasiΩgiem obszar o ╢rednicy 4700 km, podzielony jeszcze na 48 "kom≤rek". Z racji takiego u│o┐enia satelit≤w oraz tak du┐ej ich prΩdko╢ci, co kilkana╢cie minut musi nastΩpowaµ zmiana satelity, czyli "handover", podczas kt≤rego w tle rozmowy sieµ wymienia z telefonem szereg informacji steruj▒cych.
Infrastruktura i us│ugi Opr≤cz satelit≤w system sk│ada siΩ z 11 naziemnych stacji przeka╝nikowych (centrale Siemens D900). Stacje te umo┐liwiaj▒ komunikacjΩ abonent≤w Iridium z sieciami naziemnymi, zar≤wno stacjonarnymi, jak i kom≤rkowymi. Stacja obs│uguj▒ca EuropΩ znajduje siΩ w Fucino we W│oszech. Monitorowaniem i kontrol▒ ruchu satelit≤w aktywnych, jak i zapasowych zajmuje siΩ centrum kontrolne w stanie Wirginia w USA, wspomagane przez 4 stacje po╢rednicz▒ce, znajduj▒ce siΩ w Kanadzie (dwie), na Hawajach i na Islandii. Do dyspozycji abonent≤w przygotowano szereg znanych ju┐ z sieci GSM us│ug dodatkowych: po│▒czenia oczekuj▒ce, telekonferencje, przekazywanie i blokowanie po│▒cze±, poczta g│osowa. W p≤╝niejszym terminie uruchomiona zostanie us│uga faksu i modemu 9600 b/s. Atutem Iridium jest tak┐e jedyna na ╢wiecie globalna sieµ przywo│awcza. Istnieje r≤wnie┐ mo┐liwo╢µ stosowania telefon≤w wielomodowych (Iridium, GSM, DCS oraz systemy ameryka±skie), dziΩki kt≤rym korzysta siΩ z sieci GSM na obszarze zasiΩgu stacji naziemnych, a poza nimi z systemu Iridium. Niestety za mo┐liwo╢µ telefonowania z dowolnego miejsca na ziemi trzeba trochΩ zap│aciµ. Przewiduje siΩ, ┐e cena za minutΩ po│▒czenia wyniesie od 2 do 5 dolar≤w. Ceny te byµ mo┐e spadn▒, gdy sprawdz▒ siΩ przewidywania konsorcjum, ┐e z 500-milionowej rzeszy abonent≤w sieci bezprzewodowych (na pocz▒tku XXI wieku), 42 miliony to potencjalni abonenci Iridium. Podstawowym problemem projektant≤w sieci jest konieczno╢µ stosowania nadajnik≤w do╢µ du┐ej mocy, a tak┐e telefon≤w z du┐ymi antenami skierowanymi podczas rozmowy na satelitΩ. Nie bΩd▒ to wiΩc (przynajmniej na razie) telefony kieszonkowe. Dodatkowym problemem jest konflikt wykorzystywanego przez Iridium pasma z pasmem radiacji w chmurach gazowych nowo formuj▒cych siΩ gwiazd, kt≤re obecnie badane s▒ przez astronom≤w. Sygna│y wysy│ane przez satelity zak│≤ca│yby odbi≤r sygna│≤w z kosmosu. Po licznych protestach konflikt za┐egnano, projektuj▒c konstelacjΩ satelit≤w tak, aby w godzinach nocnych nad wiΩkszymi obserwatoriami nie pojawia│y siΩ urz▒dzenia Iridium.
Konkurencja nie ╢pi Sieµ telefonii satelitarnej jest na tyle interesuj▒cym (czytaj dochodowym) przedsiΩwziΩciem, ┐e natychmiast pojawi│o siΩ kilka podobnych projekt≤w: ICO, Globalstar, Odyssey, Elipso, Starsys, Celestri, Teledesic (lansowany przez Billa Gatesa), West i inne. Obecnie najwiΩkszym konkurentem Iridium wydaje siΩ byµ system Globalstar prowadzony przez Qualcomm i Loral Communications. Wykorzystywaµ bΩdzie nowocze╢niejsz▒ od FDMA/TDMA technologiΩ CDMA (multipleksacja z podzia│em kodu, czyli nadawanie wielu rozm≤w na wielu czΩstotliwo╢ciach, przy "do╢µ" szybkiej zmianie czΩstotliwo╢ci przypisanej do danej rozmowy, pozwala na trzykrotnie szybsz▒ transmisjΩ bardzo trudn▒ do pods│uchania). Globalstar ma siΩ sk│adaµ z 56 satelit≤w (8 pier╢cieni po 6 urz▒dze± plus 8 zapasowych). W odr≤┐nieniu od Iridium, gdzie mo┐liwa jest rozmowa dw≤ch abonent≤w Iridium bez udzia│u sieci naziemnej (tylko przez satelity), Globalstar zawsze bΩdzie siΩ │▒czy│ z ziemi▒. Adresy w Internecie
(c) Copyright LUPUS |
