I nformacje  
 
 
SPRZ╩T
 
 

D╝wiΩk, kt≤ry widaµ


Sound Blaster Live!
Na dodatkowym z│▒czu
Sound Blaster Live!
znalaz│y siΩ z│▒cza cyfrowe
Environmental Audio to pierwsza technologia tworzenia efekt≤w d╝wiΩkowych w komputerach PC, kt≤ra pozwala uzyskaµ realistyczne d╝wiΩki w grach komputerowych, podczas odtwarzania utwor≤w muzycznych i w innych aplikacjach wykorzystuj▒cych d╝wiΩki. EA, ze wzglΩdu na to, ┐e jest systemem otwartym dla programist≤w spoza Creative Labs, ma szansΩ staµ siΩ prawdopodobnie nowym standardem odtwarzania d╝wiΩk≤w.

D╝wiΩkowa rewolucja

Mimo ┐e obecnie wiele kart umo┐liwia przestrzenny odbi≤r d╝wiΩk≤w, korzystaj▒c ze standardowych technik oszukuj▒cych m≤zg, kt≤re oceniaj▒, ┐e d╝wiΩk dochodzi z ty│u lub z boku, to metody te s▒ skuteczne tylko wtedy, gdy g│owa s│uchacza jest nieruchoma. Niestety, sposoby te nie spe│niaj▒ swojego zadania, je╢li s│uchacz obraca g│ow▒, na przyk│ad podczas gry. Creative rozwi▒za│ ten problem poprzez wprowadzenie technologii Environmental Audio i system≤w wielog│o╢nikowych (cztery, piΩµ lub siedem oddzielnych g│o╢nik≤w) z g│o╢nikiem niskotonowym, co umo┐liwia s│uchaczowi rozr≤┐nianie odleg│ych d╝wiΩk≤w dochodz▒cych z przodu, z ty│u i z bok≤w.

MultiSpeaker Surround jest technologi▒, kt≤ra pozwala precyzyjnie skonfigurowaµ dwa do o╢miu niezale┐nych g│o╢nik≤w pod k▒tem ich wsp≤│pracy z aplikacjami Environmental Audio. Umo┐liwia to wysokiej klasy miksowanie i nak│adanie na siebie d╝wiΩk≤w pochodz▒cych z wielu r≤┐nych ╝r≤de│. Ka┐dy d╝wiΩk mo┐e byµ niezale┐nie kontrolowany i umiejscawiany w odpowiednim punkcie wzglΩdem s│uchacza. W po│▒czeniu z funkcjami dostΩpnymi w systemie E-mu s│uchacz uzyskuje wra┐enie ca│kowitego zanurzenia siΩ w d╝wiΩku.

Specjalne rozszerzenia Environmental Audio Extensions (EAX) pozwalaj▒ tw≤rcom gier i aplikacji w prosty spos≤b wzbogacaµ oprogramowanie o efekty d╝wiΩkowe EA oraz w pe│ni wykorzystywaµ technologie, w jakie wyposa┐ono karty d╝wiΩkowe Sound Blaster. Creative Labs u│atwia programistom integracjΩ mo┐liwo╢ci Environmental Audio w nowych grach, a system EAX stanowi nieod│▒czny element opracowanego przez Microsoft interfejsu programowania DirectSound 3D. DirectSound 3D zapewnia wy│▒cznie najbardziej podstawowe informacje niezbΩdne przy okre╢laniu po│o┐enia d╝wiΩku w odniesieniu do s│uchacza, a odleg│o╢µ od ╝r≤d│a d╝wiΩku jest symulowana przez jego g│o╢no╢µ. EAX wchodz▒cy w sk│ad DirectSound umo┐liwia tw≤rcom gier stosowanie odbiµ d╝wiΩku i jest tym w│a╢nie elementem, kt≤ry o┐ywia gry i przydaje im realizmu.

W ramach systemu EAX funkcjonuje ponad 30 wstΩpnie skonfigurowanych ╢rodowisk, kt≤re mog▒ byµ przez programist≤w wykorzystywane w grach, tak aby muzyka i efekty d╝wiΩkowe brzmia│y naturalnie.

Sound Blaster Live!

Zestaw g│o╢nikowy karty Live!
Zestaw g│o╢nikowy
dedykowany karcie
Live!
Sound Blaster Live! jest pierwsz▒ kart▒ d╝wiΩkow▒, kt≤ra pozwala na uzyskanie efektu Environmental Audio. Wykorzystuje uk│ad procesora d╝wiΩku o studyjnej jako╢ci û EMU10K1.

Procesor korzysta z technologii E-mu, kt≤ra oferuje mo┐liwo╢ci dostΩpne w profesjonalnych systemach audio, kt≤re s▒ u┐ywane przez producent≤w film≤w i utwor≤w muzycznych. EMU10K1 zbudowany jest z ponad 2 milion≤w tranzystor≤w i pracuje z szybko╢ci▒ przekraczaj▒c▒ 1000 MIPS (co dor≤wnuje mocy Pentium).

DziΩki takim parametrom zapewnia mo┐liwo╢µ cyfrowego miksowania d╝wiΩku, edycjΩ efekt≤w specjalnych i profesjonaln▒ syntezΩ z wykorzystaniem tablicy Wave Table. Wszystko to dzieje siΩ w czasie rzeczywistym i nie ogranicza mocy procesora Pentium, tak jak to ma miejsce w przypadku innych kart d╝wiΩkowych PCI.

SB Live! zapewnia kinow▒ jako╢µ d╝wiΩku, jest wyposa┐ona w cyfrowe uk│ady wej╢cia/wyj╢cia, 256-g│osow▒ polifoniΩ, mo┐liwo╢µ pracy z efektami DSP w czasie rzeczywistym, i wsp≤│pracy z systemami wielog│o╢nikowymi. U┐ytkownik wraz z kart▒ otrzymuje trzy CD-ROM-y z oprogramowaniem, m.in. pe│n▒ wersjΩ gry Unreal, kt≤ra korzysta z rozszerze± EAX, aplikacjΩ do edycji d╝wiΩku Sound Forge XP 4.0, Cubasis Audio i wiele innych. Karta bΩdzie kosztowaµ oko│o 200 USD.

Systemy g│o╢nikowe

PCWorks FourPointSurround jest pierwszym zestawem g│o╢nikowym Creative Labs, kt≤ry przy wsp≤│pracy z kart▒ d╝wiΩkow▒ zapewnia przestrzenny d╝wiΩk o bardzo wysokiej jako╢ci. Opracowany we wsp≤│pracy z Cambridge SoundWorks, system sk│ada siΩ z czterech aktywnych g│o╢nik≤w satelitarnych i specjalnego g│o╢nika niskotonowego, przeznaczonego do gier i aplikacji korzystaj▒cych z EAX i DirectSound.

Desktop Theatre 5.1 to kolejny, ca│kiem odmienny, system wykorzystuj▒cy technologiΩ Dolby Digital 5.1. Theater to zestaw 6 g│o╢nik≤w, kt≤re umo┐liwiaj▒ pe│ne docenienie zalet systemu DVD. Zestaw, z│o┐ony z piΩciu g│o╢nik≤w i dodatkowego specjalnego g│o╢nika niskotonowego, wyposa┐ono we wzmacniacz i wbudowany dekoder Dolby Digital. W za│o┐eniu firmy Creative jest to docelowy system, z kt≤rym ma wsp≤│pracowaµ Sound Blaster Live!


www.sblive.com

AP

Macintosh przysz│o╢µ


Macintosh
Po kilku latach kryzysu Apple zaprezentowa│ swoje najnowsze dziecko nazwane iMac. Nie jest to jednak kolejny komputer z tΩczowym jab│kiem na obudowie. Nowy Macintosh jest maszyn▒, kt≤ra reprezentuje odmienne podej╢cie do u┐ytkownika i komputera w og≤le. Pierwszy wstrz▒s, jaki wywo│uje iMac, to jego kosmiczny monitor wykonany z p≤│przezroczystych zielono-niebieskich materia│≤w, kt≤ry kryje w sobie tak┐e sam komputer. Drugi element prze│amuj▒cy pewne bariery to okr▒g│a jak UFO myszka i nadzwyczaj p│aska klawiatura. I trzecia nowo╢µ û brak stacji dyskietek!

Komputer oparto o procesor G3 233 MHz, kt≤ry wed│ug niezale┐nych test≤w BYTEmark przewy┐sza osi▒gami Pentium II 400 MHz. W iMacu zastosowano r≤wnie┐ na wielka skalΩ z│▒cze USB û komputer nie ma innych z│▒cz opr≤cz USB s│u┐▒cych do do│▒czania urz▒dze± zewnΩtrznych. Kolejna innowacja, co widaµ tak┐e w nazwie (i jak Internet), to wbudowanie modemu V.90 oraz karty Ethernet 10/100 Base-T. Apple chce w ten spos≤b zast▒piµ stacjΩ dyskietek, uwa┐a bowiem, ┐e w dobie Internetu przenoszenie plik≤w na dyskietce to prze┐ytek, a standardem powinna staµ siΩ zdalna praca. Wszystko to prawda, z tym, ┐e w USA lokalne po│▒czenia telefoniczne s▒ wliczone w cenΩ abonamentu...

Z punktu widzenia u┐ytkownika iMac jest komputerem, kt≤ry wystarczy pod│▒czyµ do gniazdka sieci elektrycznej i telefonicznej, wcisn▒µ klawisz Power i mo┐na rozpocz▒µ pracΩ. Do│▒czanie kolejnych element≤w, np. drukarki, ogranicza siΩ do wpiΩcia wtyczki USB, nie trzeba nawet wy│▒czaµ komputera. Za iMaca musimy zap│aciµ 1399 USD plus VAT, co jest do╢µ du┐▒ kwot▒, zw│aszcza gdy we╝miemy pod uwagΩ realia polskiego rynku, gdzie telekomunikacja wci▒┐ nie jest najlepszej jako╢ci, a dyskietek u┐ywa siΩ na co dzie±.

www.apple.com.pl

AP

Webpal û dla tych co siΩ boj▒ myszy


Webpal
Webpal - internet bez komputera
Webpal firmy NewCom sk│ada siΩ z niewielkiej szarej skrzynki, ergonomicznego pilota oraz opcjonalnie klawiatury. Wyposa┐ony jest w modem 33,6 Kbps zamontowany w z│▒czu ISA, kt≤ry mo┐e byµ zast▒piony kart▒ sieciow▒ lub modemem ISDN. Sercem urz▒dzenia jest Cirrus Logic ARM û 32-bitowy procesor RISC. Na p│ycie g│≤wnej Webpal'a znajduj▒ siΩ dwa sloty pamiΩci û w jednym z nich umieszczono 1-megabajtowy Flash ROM z oprogramowaniem, tu te┐ zapisywane s▒ dane u┐ytkownik≤w, jak internetowy numer dostΩpowy, DNS oraz nazwy czterech serwer≤w pocztowych, a tak┐e adresy ulubionych stron WWW. Drugim uk│adem jest 4-megabajtowy SIMM pe│ni▒cy rolΩ pamiΩci operacyjnej (cache przegl▒darki).

Zar≤wno Flash ROM, jak i RAM mo┐na rozszerzaµ, odpowiednio do 8 MB i 32 MB. Ciekawostk▒ jest obecno╢µ kontrolera IDE, co umo┐liwia pod│▒czenie dysku twardego, stacji dysk≤w, CD-ROM-u lub Zipa. Standardem w tej klasie urz▒dze± jest interfejs do kart chipowych SmartCard.

Klawiatura, komunikuj▒ca siΩ z Webpal'em za pomoc▒ podczerwieni, wyposa┐ona jest w standardowy zestaw klawiszy rozszerzony o funkcyjne klawisze przegl▒darki. Podobny zestaw klawiszy specjalizowanych posiada tak┐e pilot.

Oprogramowanie przegl▒darki jest kompatybilne z Netscape (HTML 3.2). Interfejs u┐ytkownika jest do╢µ prosty. Na domowej stronie producenta mo┐emy dokonaµ uaktualnienia oprogramowania. (728kB).

Cena: 1100 z│ + VAT.

KJ


Magia Voodoo


Karta Magic 3D
Karta Magic 3D przyspiesza i polepsza grafikΩ w ka┐dej grze
Karta STB Blackmagic 3D oparta jest na modnym ostatnio chipsecie Voodoo2. Sk│ada siΩ on z trzech ko╢ci: dw≤ch o nazwie TexelFX2 (tzw. TMU ¡ Texture Management Unit) zajmuj▒cych siΩ r≤wnoczesnym nak│adaniem tekstur oraz jednej o nazwie PixelFX2 dokonuj▒cej operacji geometrycznych i renderowania.

Wed│ug podanych specyfikacji technicznych Voodoo2 renderuje szczytowo trzy miliony tr≤jk▒t≤w na sekundΩ oraz potrafi wype│niµ 90 milion≤w pikseli na sekundΩ.

DostΩpne s▒ dwie wersje kart Blackmagic ¡ 8- oraz 12-megabajtowa. Obie posiadaj▒ 4 MB bufora ramki (co pozwala im osi▒gn▒µ maksymaln▒ rozdzielczo╢µ 800╫600) oraz odpowiednio 4 i 8 MB pamiΩci tekstur. Dotychczas ┐adna gra nie wykorzystuje jeszcze wiΩcej tekstur ni┐ 2¡4 MB, zatem wy┐szo╢µ wersji 12-megabajtowej widoczna jest jedynie w testach typu Final Reality AGP Test, gdzie ilo╢µ tekstur jest sztucznie wymuszana przez testuj▒cego.

Blackmagic, podobnie jak jej starsze kuzynki z uk│adami Voodoo, to wy│▒cznie dopalacz grafiki przestrzennej i do normalnej pracy wymaga akceleratora grafiki p│askiej. Dzia│a ze wszystkimi kartami graficznymi, wiΩc przy zakupie nie musimy siΩ mart-wiµ, czy posiadana przez nas VGA bΩdzie z Blackmagic kompatybilna.

Akcelerator spowoduje, ┐e wszystkie gry zaczn▒ chodziµ na naszym sprzΩcie czasem nawet kilkadziesi▒t razy szybciej ni┐ w trybie renderowania programowego. Je╢li jednak ponad 60 klatek na sekundΩ nie zadowala nas w GLQuake (do p│ynnej animacji w zupe│no╢ci wystaczy 20¡25 fps), mo┐emy do jednej karty Blackmagic do│o┐yµ drug▒, oba akceleratory po│▒czyµ odpowiednim kabelkiem i nasz zestaw zn≤w przyspieszy! Tryb pracy dw≤ch kart jednocze╢nie nazywa siΩ SLI (Scan Line Interleave), bowiem jedna z nich renderuje wy│▒cznie linie parzyste, a druga nieparzyste. Wzrasta r≤wnie┐ maksymalna rozdzielczo╢µ, w jakiej mo┐emy uruchamiaµ gry ¡ do 1024╫768 (RIVA 128 renderuje maksymalnie w rozdzielczo╢ci 960╫720).

Blackmagic akceleruje wszystkie popularne interfejsy programowania aplikacji (API), w jakich pisane s▒ dzisiejsze gry: Direct3D, OpenGL i Glide. Jest ponadto prawie w 100% kompatybilny ze starym Voodoo (prawie, bowiem niekt≤re gry dla Voodoo na Blackmagiku wygl▒daj▒ nieco dziwnie; poprawiaj▒ to odpowiednie patche). Gwarantuje to, i┐ na akceleratorze bΩdziemy mogli siΩ rozkoszowaµ praktycznie ka┐d▒ gr▒, kt≤ra korzysta ze sprzΩtowej akceleracji grafiki 3D (czym np. posiadacze RIVY nie mog▒ siΩ poszczyciµ).

Do Blackmagic do│▒czone s▒ trzy kr▒┐ki CD-ROM. Jeden zawiera sterowniki dla Windows 95/98 i Windows NT 4.0, DirectX 5.2 oraz dema gier: G-Police, Shadow Master, Shipwreckers, Formula 1 i WipEout XL. Dwa pozosta│e to pe│ne wersje znakomitych gier: G-Police oraz Battlezone.

PP

Lexmark dla wszystkich


Lexmark 3200 Color Jetprinter drukuje z rozdzielczo╢ci▒ 1200╫ 1200 dpi zar≤wno w trybie jednobarwnym, jak i w kolorze z szybko╢ci▒ 6 stron /minutΩ dla mono i 2,5 dla koloru. W wyposa┐eniu podstawowym ma podajnik papieru o pojemno╢ci 100 kartek. Akceptuje wiele rodzaj≤w papier≤w, w│▒czaj▒c w to papier zwyk│y, specjalny do wydruk≤w fotorelalistycznych, folie do prezentacji, nalepki, koperty i ta╢mΩ papierow▒. DziΩki technika druku EX2 mo┐na uzyskaµ najwy┐sz▒ rozdzielczo╢µ (1.44 mln punkt≤w na cal kwadratowy) przy skorygowanej tabeli barw i rozbudowanymi sterownikami. W konsekwencji Lexmark 3200 pozwla uzyskaµ do╢µ du┐▒ precyzjΩ, dok│adno╢µ i jaskrawo╢µ barw.

U┐ycie wodoodpornego atramentu pomaga uzyskaµ jako╢µ wydruku zbli┐on▒ do jako╢ci drukarki laserowej. Poniewa┐ g│owice wymieniane s▒ przy ka┐dej zmianie ka│amarzy, wysoka jako╢µ druku nie maleje przez ca│y czas eksploatacji drukarki. Dodatkow▒ zalet▒ drukarki jest mo┐liwo╢µ │atwej rozbudowy do techniki druku sze╢ciokolorowego w celu uzyskiwania efekt≤w fotorealistycznych. Razem z Lexmarkiem dostarczany jest program Micrografx Windows Draw 6.0 SE. W sumie, jak za 710 z│ netto, Lexmark jest interesuj▒c▒ propozycj▒ dla domowych i biurowych u┐ytkownik≤w.

Kolejna propozycja to Lexmark 1100. Cechuje siΩ ni┐sz▒ rozdzielczo╢ci▒ druku ni┐ poprzedniczka û 600╫600 dpi i ni┐sz▒ prΩdko╢ci▒ wydruk≤w û 3,5 str./min w trybie monochromatycznym i 1,5 w kolorze. Drukarka jest dostarczana z przejrzyst▒ instrukcj▒ obs│ugi i oprogramowaniem MGX Windows Draw 6 SE. Ma ulepszony mechanizm transportu papieru (podajniki i odbiorniki) oraz mo┐liwo╢µ rΩcznego podawania r≤┐nych kopert, ta╢my papierowej.

Lexmark 1100 kosztuje jedynie 420 z│ netto.

www.lexmark.com

AP

 
 
OPROGRAMOWANIE
 
 

Microsoft Office 2000


Firma Microsoft zaprezentowa│a niedawno wersjΩ beta najnowszego wcielenia swojego popularnego pakietu biurowego û Office 2000. Zgodnie z dotychczasowa polityk▒ firmy, bΩdzie on narzΩdziem w pe│ni zintegrowanym z sieci▒. Traktuj▒c bazy danych zgromadzonych w Intranecie i Internecie jako podstawowe ╝r≤d│o informacji, bΩdzie u│atwia│ wsp≤│pracΩ z innymi u┐ytkownikami, umo┐liwiaj▒c jednocze╢nie tworzenie, zarz▒dzanie i przechowywanie wsp≤lnych danych w jednej og≤lnodostΩpnej bazie danych. Jedn▒ z najbardziej istotnych zmian wprowadzonych w najnowszym pakiecie jest mo┐liwo╢µ zapisu wszystkich plik≤w, z dowolnego programu Offica, na serwerze internetowym w formacie HTML. Opcja ta zosta│a dodana do standardowego pola dialogowego Zapisz jako jeden z podstawowych format≤w. Je╢li tylko serwer jest odpowiednio skonfigurowany, ka┐dy mo┐e zapisywaµ pliki wprost na nim, tak jakby to robi│ na lokalnym dysku. Cz│onkowie grupy mog▒ odczytaµ tak zapisany dokument, wyra┐aj▒c o nim swoje opinie lub nanosz▒c poprawki, a autor zostanie automatycznie powiadomiony o dokonanych zmianach.

Dla posiadaczy starszych wersji Office'a dobr▒ wiadomo╢ci▒ bΩdzie fakt, ┐e interfejs u┐ytkownika zmieni│ siΩ tylko nieznacznie û nie bΩdzie wiΩc problemu z przystosowaniem siΩ do nowego programu. Producenci u│atwili natomiast jego obs│ugΩ. Przy tej decyzji wziΩto pod uwagΩ badania statystyczne, kt≤re wykaza│y, ┐e u┐ytkownicy korzystaj▒ jedynie z 20% zaawansowanych mo┐liwo╢ci nowoczesnych aplikacji. Tak wiΩc, zar≤wno w rozwijanym menu, jak i na pasku narzΩdzi, znalaz│y siΩ jedynie podstawowe polecenia. Je╢li jednak chcemy skorzystaµ z jakich╢ dodatkowych funkcji, wystarczy nacisn▒µ niewielk▒ strza│kΩ znajduj▒ca siΩ na ko±cu ka┐dego menu. Spowoduje to wy╢wietlenie pe│nej listy opcji, a wybrana przez nas pozycja automatycznie zostanie przeniesiona do podstawowej û skr≤conej listy. Dodatkowo program automatycznie sprawdza, z kt≤rych polece± korzystamy najczΩ╢ciej i ustawia je na pocz▒tku menu. Funkcje rzadko lub w og≤le nie wykorzystywane przenoszone s▒ do listy dodatkowej.

Kolejn▒ zalet▒ nowego pakietu jest zdolno╢µ do samo regeneracji. Je╢li na przyk│ad kt≤ry╢ z istotnych plik≤w aplikacji zostanie uszkodzony lub skasowany, program nie tylko poinformuje nas o b│Ωdzie, lecz sam doinstaluje brakuj▒cy plik. Podobnie, je╢li chcemy skorzystaµ z jakiego╢ modu│u, kt≤ry nie zosta│ zianstalowany podczas pierwotnej instalacji, program automatycznie doda interesuj▒cy nas element.

Bior▒c pod uwagΩ zamieszanie jakie wprowadzi│a zmiana standardu zapisu plik≤w w Office 97, uniemo┐liwiaj▒ca odczytywanie ich w starszych wersjach programu, w najnowszej wersji pakietu, zosta│ zmieniony tylko format plik≤w Accesa. Spowodowane jest to zaimplementowaniem standardu Unicode, umo┐liwiaj▒cego wstawianie znak≤w miΩdzynarodowych bez konieczno╢ci wyboru odpowiednio przygotowanej czcionki (w pozosta│ych programach zrobiono to ju┐ w wersji 97).

Do ko±ca nie wiadomo czy to, co zawiera pakiet w pierwszych wersjach beta (nie udostΩpnianych publicznie) znajdziemy w wersji finalnej. Microsoft nie wspomina tak┐e kiedy gotowy pakiet znajdzie siΩ na rynku. Orientacyjnie mo┐na jednak przyj▒µ jego nazwΩ û Office 2000 jako wskaz≤wkΩ, kiedy mo┐emy spodziewaµ siΩ premiery.

GT


Novell na pi▒tkΩ?


Novell
Za kilka dni na rynku pojawi siΩ nowy system sieciowy û Novell NetWare 5. Zamierzenia Novella d▒┐▒cego do tworzenia rozwi▒za± opartych na otwartych standardach znalaz│y pe│ne odzwierciedlenie w nowym systemie. Zmiany widoczne s▒ ju┐ na etapie instalacji, gdy┐ istnieje mo┐liwo╢µ wybrania ╢rodowiska graficznego. Kluczow▒ zmian▒ jest realizacja komunikacji sieciowej z wykorzystaniem protoko│u TCP/IP. Novell co prawda pozostawi│ mo┐liwo╢µ wykorzystywania stosowanego dot▒d protoko│u IPX, lecz to TCP/IP jest protoko│em domy╢lnym.

Dotychczasowy trzon systemu Novella, czyli NDS (Novell Directory Services) zosta│ rozbudowany o us│ugi DNS (Domain Name Service) i DHCP (Dynamic Host Control Protocol). Ponadto w NetWare 5 zaimplementowano now▒ wirtualn▒ maszynΩ Javy (JVM û Java Virtual Machine).

Administratorzy bΩd▒ mieli prawdopodobnie znacznie u│atwione zarz▒dzanie sieci▒ opart▒ na NetWare 5 dziΩki do│▒czonemu pakietowi ZENworks (Zero Effort Networking). Nowo╢ci▒ jest tak┐e nowy system plik≤w û NSS (Novell Storage Services) oraz rozszerzenie us│ug drukowania sieciowego o NDPS (Novell Distributed Print Services). Porozumienia z innymi potentatami software'owymi zaowocowa│y do│▒czeniem do NetWare 5 serwera WWW FastTrack firmy Netscape oraz serwera Oracle8 Data Server. Pi▒tka wymaga mocnego Pentium z co najmniej 64 MB RAM (32 MB to absolutne minimum). DziΩki wbudowaniu GUI w NetWare administrator, chc▒c co╢ zmieniµ na serwerze nie musi korzystaµ z klienta administracyjnego zainstalowanego na stacji roboczej, ani te┐ pracowaµ w trybie tekstowym na serwerze.

Graficzna konsola administracyjna jest wbudowana bezpo╢rednio w NetWare 5. Ze wzglΩdu na fakt, ┐e konfiguracja i utrzymanie sieci TCP/IP bez mechanizm≤w wspomagaj▒cych s▒ bardzo trudne (w przeciwie±stwie do stosowanego do tej pory domy╢lnie przez Novella IPX'a), realizacja us│ug DHCP i DNS w nowym NetWare jest zupe│nie odmienna od stosowanej w IntranetWare. DziΩki zintegrowaniu wspomnianych us│ug z NDS administratorzy nie s▒ ju┐ zmuszeni do opanowywania rozwi▒za± typowych dla system≤w UNIX-owych.

Licencjonowanie w NetWare 5 bΩdzie dotyczyµ pojedynczych adres≤w IP (jeden adres = jedna licencja). Informacja dotycz▒ca przyznawania nazw host≤w IP oraz ich adres≤w IP zosta│a umieszczona w jednym z katalog≤w NDS. Rozwi▒zanie to owocuje wiΩkszym stopniem bezpiecze±stwa (dziΩki replikacji NDS-u). Mimo i┐, jak zapewnia Novell, protok≤│ IPX bΩdzie wspierany jeszcze d│ugo, rodzi siΩ pytanie, jak zachowaj▒ siΩ posiadane ju┐ przez u┐ytkownik≤w aplikacje w przypadku komunikacji IP? Producent ustosunkowa│ siΩ do tego pytania do╢µ jasno. Je┐eli aplikacja odwo│uje siΩ tylko do zaimplementowanych us│ug, NetWare bΩdzie dzia│aµ poprawnie.

Niestety w przypadku, gdy program korzysta z IPX/SPX ju┐ nie bΩdzie tak dobrze. Dlatego te┐ wraz z NetWare 5 dostarczono specjalne sterowniki trybu zgodno╢ci, kt≤rych uruchomienie mo┐e byµ wymagane na tych stacjach, kt≤re korzystaj▒ w│a╢nie ze ╝le dzia│aj▒cych w nowym NetWare aplikacji.

Informacje:
www.novell.com.pl

DH

Szukajmy pozaziemskich cywilizacji


Program badawczy SETI poszukiwania pozaziemskich cywilizacji pragnie w│▒czyµ do wsp≤│pracy ochotnik≤w z ca│ego ╢wiata. Sygna│y odbierane przez najwiΩkszy na ╢wiecie radioteleskop w Arecibo na Puerto Rico s▒ analizowane w 4 milionach kombinacji czΩstotliwo╢ci, pasma, i modulacji czΩstotliwo╢ci.

Szuka siΩ czego╢, co nie by│oby wynikiem przypadku lub dzia│ania naturalnych zjawisk fizycznych. I w│a╢nie do tej analizy pragnie siΩ w│▒czyµ ochotnik≤w, kt≤rzy bΩd▒ na swoich pecetach analizowaµ niewielkie bloki danych. Ka┐dy otrzyma specjalny program SETI@home kt≤ry, dzia│aj▒c jako wygaszacz ekranu, bΩdzie opracowywa│ dane z radioteleskopu.

WiΩcej szczeg≤│≤w i rejestracja uczestnik≤w pod internetowym adresem
http://setiathome.ssl.berkeley.edu

 
 
RӯNE
 
 

Pierwszy wirus Javy


Wbrew powszechnie panuj▒cej opinii, okaza│o siΩ, ┐e mo┐liwe jest tworzenie wirus≤w Javy.

W│a╢nie pojawi│ siΩ pierwszy taki wirus: Strange Brew. Jedn▒ z zalet Javy jest zmniejszenie ilo╢ci b│Ωd≤w w kodzie poprzez pominiΩcie totalnej kontroli niskiego poziomu, jak▒ przeprowadzaj▒ jΩzyki takie jak C. Powoduje to, ┐e napisanie wirusa w Javie jest o wiele trudniejsze ni┐ na przyk│ad w C lub w Assemblerze. Trudniejsze, jednak nie niemo┐liwe.

Po uruchomieniu zainfekowany program (w Javie s▒ to pliki z rozszerzeniem .class ¡ tzw. klasy) szuka innych, wolnych od wirusa, klas znajduj▒cych siΩ w bie┐▒cym katalogu. NastΩpnie samoczynnie kopiuje siΩ do odnalezionych plik≤w, modyfikuj▒c je w taki spos≤b, ┐eby po ich uruchomieniu jako pierwszy wykona│ siΩ kod wirusa. Strange Brew nie posiada ┐adnej procedury odpowiedzialnej za niszczenie danych lub sprzΩtu. Zawiera jednak b│Ωdy (prawdopodobnie s▒ one wynikiem trudno╢ci w manipulowaniu klasami Javy), kt≤re sprawiaj▒, ┐e uszkadza niekt≤re zainfekowane pliki.

Program napisany w Javie mo┐e wystΩpowaµ w dw≤ch postaciach: aplikacji lub appletu. Aplikacje Javy s▒ podobne do swoich odpowiednik≤w napisanych w C, Pascalu czy Basicu. S▒ zdolne do wykonywania operacji, kt≤re mog▒ wp│yn▒µ na obni┐enie bezpiecze±stwa (np. operacje odczytu i zapisu na dysku). Inaczej przedstawia siΩ sytuacja z appletami Javy. S▒ one wykonywane przez inne aplikacje (np. przegl▒darki internetowe). Odpowiadaj▒ za utrzymanie wykonywanych applet≤w w bezpiecznym ╢rodowisku (tzw. sandbox). Wykonywany pod kontrol▒ aplikacji applet teoretycznie nie jest w stanie wykonaµ ┐adnej operacji mog▒cej obni┐yµ bezpiecze±stwo.

Zasadniczo, aplikacje Javy mog▒ stanowiµ zagro┐enie dla bezpiecze±stwa, natomiast applety nie. Przegl▒daj▒c serwisy internetowe zawieraj▒ce applety Javy nie nara┐amy siΩ na infekcjΩ wirusem Strange Brew.
www.safecomp.com

AP

»egluj wirtualny kapitanie


»egluj wirtualny kapitanie
Powszechnie dotychczas u┐y-wany, dwuwymiarowy jΩzyk HTML, zwi▒zany z systemem WWW, staje siΩ coraz bardziej anachroniczny wobec u┐ywanej w r≤┐nych edytorach technologii 3D. Dlatego nowy jΩzyk o nazwie w pe│nym brzmieniu Virtual Reality Modeling Language ¡ VRML ¡ sta│ siΩ koniecznym uzupe│nieniem dynamicznie rozwijaj▒cego siΩ Internetu.

Opis ╢wiata staje siΩ przez to pe│niejszy, a formu│owane zagadnienia s▒ precyzyjniejsze. Ze wzglΩdu na miΩdzynarodowy charakter przekazu informacji w sieci Internetu zwiΩksza to szansΩ zrozumienia i uczestnictwa w jej obiegu coraz wiΩkszej liczby internaut≤w. Zawarty w ksi▒┐ce opis gramatyki jΩzyka VRML zbudowany jest logicznie, a kolejno╢µ omawianych zagadnie± pozwala stopniowo rozwijaµ swoje umiejΩtno╢ci pod warunkiem ci▒g│ego wspomagania komputerem i odpowiednim oprogramowaniem.

Autor bardzo u│atwia przyswajanie tre╢ci podaj▒c liczne przyk│ady konwencji zapisu oraz budowy polece± i procedur. W opisie jΩzyka VRML zwraca w ksi▒┐ce uwagΩ bardzo staranna redakcja zapisu oryginalnych procedur, jego zr≤┐nicowanie i wyr≤┐nienia z ca│o╢ci tekstu. U│atwia to lekturΩ i korzystanie z ksi▒┐ki. Wykorzystanie ksi▒┐ki do nauki podstaw jΩzyka VRML u│atwia tak┐e za│▒czony do niej dysk CD z nagranymi edytorami, przegl▒darkami i innymi narzΩdziami.

Wysi│ek wydawnictwa zwi▒zany z │▒czeniem CD spotka siΩ na pewno z wdziΩczno╢ci▒ czytelnik≤w i, miejmy nadziejΩ, zr≤wnowa┐y z│e wra┐enie zwi▒zane z przepuszczeniem prostych b│Ωd≤w redaktorskich i korektorskich. Na wspomnianym dysku CD znajduje siΩ, opisany w drugiej czΩ╢-ci ksi▒┐ki, program VRCreator umo┐liwiaj▒cy tworzenie ╢wiata VRML w oparciu o bibliotekΩ gotowych obiekt≤w i predefiniowanych zachowa±. W ksi▒┐ce rozsiane s▒ r≤wnie┐ refleksje autora nad konsekwencjami rozwoju wirtualnej rzeczywisto╢ci. WszΩdzie tam, gdzie z pozoru techniczne problemy pewnej informatycznej konwencji, jak▒ jest jΩzyk VRML, dotykaj▒ pojΩµ takich, jak interakcja ze ╢wiatem VRML przy u┐yciu jΩzyka naturalnego czy rozumienie cyberprzestrzeni czujemy usuwaj▒cy siΩ nam spod n≤g twardy grunt. W│a╢nie wtedy wkraczamy w wirtualny ╢wiat i chcemy za autorem zapytaµ: Quo vadis VRML?

Autor: Kamil D▒bkowski
Tytu│: VRML97 ¡ trzeci wymiar sieci
Wydawnictwo: MIKOM, Warszawa 1998

AZ


Oprogramowanie dla niemowlak≤w


Rodzice chc▒c zwiΩkszyµ iloraz inteligencji swoich dzieci mog▒ od dzi╢ wspomagaµ siΩ komputerem. Firma BowWow House z Kalifornii wypu╢ci│a na rynek program dydaktyczny przeznaczony dla dzieci w wieku od 9 miesiΩcy do trzech lat. Bazuje on na pracach psycholog≤w, kt≤rzy stwierdzili jednoznaczn▒ korelacjΩ miΩdzy liczb▒ i r≤┐norodno╢ci▒ s│≤w, kt≤re s│yszy w tym wieku dziecko, a jego p≤╝niejszym ilorazem inteligencji.

Program sk│ada siΩ z piΩciu czΩ╢ci: s│ownika zawieraj▒cego 300 s│≤w w 8 jΩzykach, czterech prostych gier, albumu 400 fotografii (s▒ podobno skuteczniejsze ni┐ malowane obrazki) i zestawu lekcji ucz▒cych podstawowych relacji (z przodu/z ty│u, daleko/blisko itp.).

Program nie jest oczywi╢cie przeznaczony do nauki w│asnej, lecz mo┐e s│u┐yµ jako pomoc dydaktyczna dla rodzic≤w.

 
 
Listy
 
 
W listach do redakcji poruszacie Pa±stwo r≤┐ne sprawy. Oczywi╢cie najczΩ╢ciej powtarzaj▒ siΩ pro╢by o pomoc w problemach ze sprzΩtem i programami - na takie listy odpowiadamy w Konsylium. Tutaj publikujemy Pa±stwa opinie na tematy ┐yciowo-komputerowe, refleksje dotycz▒ce rozwoju technologii i uwagi na temat ENTERA.

WniebowziΩty instalk▒ Linuxa


Do│▒czyli╢cie do czasopism z dwoma kompaktami. Zawarto╢µ CD jest na dobrym poziomie. W kwietniu by│em wniebowziΩty instalk▒ Linuxa. Mam nadziejΩ, ┐e bΩdziecie pamiΩtaµ o zamieszczaniu co jaki╢ czas ╢wie┐utkiego j▒dra i jaki╢ program≤w u┐ytkowych. Pe│ne wersje Delphi 2 z mn≤stwem bibliotek oraz Micrografx Graphics Works z JPEG-ami i DRW-ami, kt≤rych nigdy do╢µ, w lipcowym numerze to te┐ doskona│y pomys│. Sierpniowe CD-ROM-y z pe│nymi wersjami Novell NetWare i GroupWise oraz syntezatorami MIDI s▒ majstersztykiem. Ucieszy│y mnie emulatory starych komputer≤w, konsol do gier i akcelerator≤w 3Dfx z wrze╢niowego CD. Wyobra╝cie sobie, ilu m│odych ludzi usycha z pragnienia zagrania w gry wymagaj▒ce akcelerator≤w, a na pewno nie kupi sobie kart z chipem VooDoo.

Numer specjalny, niestety, nie przypad│ mi do gustu. Oczekiwa│bym wiΩcej numer≤w w stylu takim, jak te po╢wiΩcone Novellowi i Internetowi. Natomiast bardzo spodoba│ mi siΩ dodatkowy kr▒┐ek z LangMaster Dangerous Journey. Mo┐e warto by│oby teraz zamie╢ciµ jaki╢ program do nauki niemieckiego lub francuskiego? Nie wypada te┐ nie wspomnieµ o jakiej╢ zgrabnej wk│adce na kompakty w ╢rodku.

Pawe│ Ko│odziejczyk, Szczecin

Niezale┐ny Windows 95


W ostatnim numerze ENTERA jest sporo o Windows 98. Rozumiem Was, ┐e o tym piszecie, ale osobi╢cie uwa┐am, ┐e stanowczo za szybko powstaj▒ nowe systemy. Jeszcze siΩ Win95 na dobre nie zadomowi│, a ju┐ mamy co╢ nowego. Mo┐e by tak zaproponowaµ Microsoftowi, ┐eby przy nastΩpnym systemie nie sta│a liczba mniejsza ni┐ 2010 i ┐eby do tego czasu udoskonali│ to, co ju┐ zrobi│? My╢lΩ, ┐e producenci sprzΩtu podp│acaj▒ software'owcom, ci pisz▒ programy o coraz wiΩkszych wymaganiach sprzΩtowych, a my dajemy siΩ w to wszystko "wpuszczaµ", staramy siΩ nad▒┐aµ i niemal co rok rozbudowujemy swojego peceta lub wymieniamy go na now▒ maszynΩ.

Ja osobi╢cie nie lubiΩ ju┐ nawet Win95, bo robi▒ one r≤┐ne rzeczy, niezale┐nie od tego, czy ja chcΩ, ┐eby to robi│y, czy nie. Jak Windows 95 siΩ do czego╢ uprze, to nie ma si│y, ┐eby to przepchn▒µ po swojemu. Taka samowola komputera mnie denerwuje. Jestem do╢wiadczonym informatykiem, ca│e ┐ycie zawodowe spΩdzi│em obs│uguj▒c elektroniczne maszyny cyfrowe w o╢rodkach obliczeniowych i lubiΩ wiedzieµ co w "trawie piszczy". Pewnie sobie my╢licie, ┐e jaki╢ tam dziadek zamiast siedzieµ spokojnie i graµ w szachy, bierze siΩ za pecety z Windows i jeszcze ma pretensjΩ, ┐e mu co╢ nie wychodzi.

Byµ mo┐e jestem cz│owiekiem starej daty, ale samo klikanie myszk▒ w obrazki mi nie wystarcza i uwa┐am, ┐e ta s│awetna intuicyjno╢µ w Windows posunΩ│a siΩ zbyt daleko.

Marian Chmielewski, Gda±sk


Ostro┐nie, to tylko upgrade!


W pracy i w domu u┐ywam wielu komputer≤w, od AT 286 do P133 w r≤┐nych konfiguracjach. Od 1992 roku czytam stale Waszego ENTERA, a opr≤cz tego, o ile mnie staµ, inne czasopisma i literaturΩ fachow▒. Mam r≤wnie┐ kontakty z firmami trudni▒cymi siΩ sprzeda┐▒ komputer≤w. Dop≤ki konfiguracja 386 SX i 4 MB by│a uwa┐ana za przyzwoit▒ i nie wymy╢lono Win95, dop≤ty sytuacja by│a stosunkowo prosta. W ostatnich dw≤ch latach do g│osu dosz│y multimedia i r≤┐ne rozwi▒zania sieciowe z Internetem w│▒cznie.

W tym momencie sytuacja u┐ytkownika chc▒cego skorzystaµ z tych wszystkich dobrodziejstw sta│a siΩ trudna. P≤│ biedy, je╢li u┐ytkownik ma na tyle zasobn▒ kiesze±, ┐e zam≤wi komputer multimedialny z modemem wraz z uruchomieniem tego wszystkiego przez sprzedawcΩ u siebie w domu.

Gorzej, kiedy zaczyna siΩ od konfiguracji podstawowej, a potem dokupuje kartΩ d╝wiΩkow▒, CD-ROM, za jaki╢ czas skaner, modem, a na koniec, jak to jest w moim przypadku, chce to wszystko pod│▒czyµ do drugiego komputera w sieci peer-to-peer. Ka┐dy sprzedawca twierdzi, ┐e wystarczy jego urz▒dzenie w│o┐yµ do wolnego slotu i wszystko powinno dzia│aµ. Kiedy jednak pojawiaj▒ siΩ jakie╢ problemy, nie potrafi nic doradziµ, twierdz▒c, ┐e to powinno dzia│aµ.

Dominik G≤rski, Damas│awek

(c) Copyright LUPUS