W poprzednim miesi▒cu zapoznali╢my siΩ z podstawowymi informacjami dotycz▒cymi istniej▒cych, zapisywalnych no╢nik≤w optycznych, formatami i trybami zapisu oraz poznali╢my kr≤tk▒ procedurΩ korzystania z programu Adaptec Easy CD Creator 3.01a. Zgodnie z obietnic▒ przechodzimy do kr≤tkiego kursu nagrywania p│yt za pomoc▒ aplikacji firmy CeQuadrat o nazwie WinOnCD 3.5, bardzo czΩsto do│▒czanej do nagrywarek r≤┐nego typu.

Instalacja WinOnCD przebiega w dw≤ch etapach. Pierwszy z nich pozwala na przeniesienie na dysk twardy samego programu, drugi za╢ polega na skopiowaniu z za│▒czonej dyskietki (oznaczonej "Driver Disk") odpowiednich sterownik≤w, pozwalaj▒cych na wsp≤│pracΩ ze sprzΩtem, oraz programu Packet CD realizuj▒cego zapis pakietowy. Poza tym nie odbiega od standardowej procedury instalacji aplikacji w Windows 95.

Po zainstalowaniu programu pamiΩtajmy oczywi╢cie o przygotowaniu zestawu danych, kt≤re maj▒ byµ zapisane na p│ycie. Podobnie jak w przypadku przedstawianego ju┐ Adaptec Easy CD Creatora, tak┐e i WinOnCD dysponuje kreatorem znacznie u│atwiaj▒cym nagranie w│asnej p│yty zawieraj▒cej dane (CD-ROM) lub muzycznej (CD-DA).

Tworzenie p│yty CD-ROM

1. Pierwszym elementem pojawiaj▒cym siΩ po uruchomieniu WinOnCD jest okno "New Project" pozwalaj▒ce na wyb≤r formatu, w jakim ma zostaµ zapisany czysty kr▒┐ek. W oknie "New Project" wybieramy opcjΩ "CD-ROM ISO 9660/Joliet" (rys. 1), a nastΩpnie klikamy OK.

2. Okno WinOnCD ma interfejs bardzo podobny do Easy CD Creatora. W g≤rnej czΩ╢ci okna pod paskiem narzΩdziowym, zawieraj▒cym menu i ikony, wy╢wietlone s▒ zasoby naszego komputera, w dolnej czΩ╢ci za╢ zawarto╢µ przysz│ego kr▒┐ka. W przeciwie±stwie do oprogramowania Adapteca, WinOnCD nie uruchamia automatycznie kreatora. W tym celu musimy u┐yµ ikony "Wizard" znajduj▒cej siΩ w g≤rnym pasku (druga od prawej - rys. 2).

3. Je┐eli okno WinOnCD zajmowa│o ca│▒ przestrze± ekranu, zostanie ono pomniejszone, ustΩpuj▒c miejsca kreatorowi "CeQuadrat Guide" otwieraj▒cemu siΩ po lewej stronie ekranu (rys. 3). Pierwsze okno tego┐ kreatora wy╢wietla jedynie informacjΩ. Do nastΩpnego etapu przechodzimy klikaj▒c strza│kΩ w dolnej czΩ╢ci okna.

4. Kolejny etap polega na wyborze formatu zapisu. Poniewa┐ w tym wypadku zajmujemy siΩ zapisem danych na kr▒┐ek, wybieramy opcjΩ "Data CD". NastΩpne okno informuje o mo┐liwo╢ci dopisania przygotowanych danych do czΩ╢ciowo zapisanego ju┐ kr▒┐ka, lecz w naszym przypadku przygotowujemy ca│kowicie now▒ p│ytkΩ, tote┐ na pytanie kreatora odpowiadamy przecz▒co (rys. 4).

5. Ka┐dy no╢nik danych mo┐e mieµ swoj▒ nazwΩ (tzw. volume label). W oknie, kt≤re zobaczymy (rys. 5), mo┐na nadaµ nazwΩ tworzonej przez nas p│ytce.

6. NastΩpne okno kreatora zawiera szczeg≤│owe informacje, w jakiej kolejno╢ci przygotowujemy zawarto╢µ p│yty (rys. 6). W czΩ╢ci oznaczonej cyfr▒ 1 wybieramy dysk, na kt≤rym uprzednio przygotowali╢my zestaw danych do nagrania. Po wybraniu dysku w czΩ╢ci oznaczonej cyfr▒ 2 pojawi siΩ zawarto╢µ wybranego dysku (foldery i pliki). DostΩp do poszczeg≤lnych folder≤w uzyskujemy w taki sam spos≤b, jak w eksploratorze Windows. Najwa┐niejsza czΩ╢µ interfejsu WinOnCD jest oznaczona cyfr▒ 3. Tam przenosimy myszk▒ wybrane foldery i pliki.

Podobnie jak w programie Easy CD Creator, pliki i katalogi, kt≤re przeniesiemy do tej czΩ╢ci okna, nie s▒ fizycznie kopiowane. Na pasku umieszczonym na dole okna WinOnCD mo┐na zobaczyµ, ile potencjalnej przestrzeni p│yty CD wykorzystali╢my.

Je┐eli podczas dodawania plik≤w i katalog≤w (folder≤w) pasek ten poka┐e, ┐e przekroczyli╢my pojemno╢µ kr▒┐ka, wystarczy z okna oznaczonego cyfr▒ 3 usun▒µ niepotrzebne foldery i/lub pliki. Nie powoduje to fizycznego usuniΩcia tych element≤w z dysku twardego. Po "wirtualnym" zape│nieniu p│ytki klikamy praw▒ strza│kΩ w oknie "CeQuadrat Guide" i przechodzimy do kolejnego etapu.

7. Propozycje, jakie wy╢wietla teraz okno "przewodnika", dotycz▒ szybko╢ci nagrania p│ytki (rys. 7). Wybranie opcji "Fast..." lub "Normal..." powoduje, ┐e program sam ustawi parametry nagrania tak, ┐eby u┐ytkownik otrzyma│ gotow▒ p│ytkΩ szybciej ("Fast...") lub wolniej, ale pewniej (opcja "Normal..."). NajwiΩksz▒ kontrolΩ nad zapisem uzyskamy, gdy na pytanie kreatora odpowiemy przecz▒co, wybieraj▒c "No".

8. Kolejny etap to ustawienie parametr≤w zapisu. Kolejno╢µ ustawie± jest sugerowana przez program poprzez oznaczenie poszczeg≤lnych czΩ╢ci okna cyframi (rys. 8).

Cyfra 1 jest wy╢wietlona przy li╢cie umo┐liwiaj▒cej wyb≤r szybko╢ci zapisu. W zale┐no╢ci od nagrywarki mo┐liwe jest ustawienie pojedynczej, dwukrotnej lub czterokrotnej szybko╢ci. Im wiΩksza szybko╢µ, tym prΩdzej otrzymamy gotow▒ p│ytkΩ. Trzeba jednak pamiΩtaµ, ┐e nagrywanie z wiΩksz▒ szybko╢ci▒ stawia wy┐sze wymagania co do przesy│ania danych z dysku twardego.

Najbezpieczniej jest nagrywaµ z podw≤jn▒ szybko╢ci▒.

Cyfr▒ 2 oznaczona jest ramka z ustawieniami dotycz▒cymi zapisu testowego (Simulate writing). Zapis testowy jest przeprowadzany w celu skontrolowania, czy w trakcie zapisu prawdziwego nie wyst▒pi▒ b│Ωdy (powoduj▒ce nieodwracalne uszkodzenie p│yty). Najbezpieczniejsz▒ opcj▒ jest "Simulate...then write if successful" (w takim wypadku program najpierw przeprowadza symulacjΩ zapisu, dane za╢ zostaj▒ przeniesione na p│ytΩ dopiero w≤wczas, gdy symulacja nie wyka┐e ┐adnych b│Ωd≤w). Je┐eli jednak zale┐y nam na czasie (wi▒┐e siΩ to z pewnym ryzykiem), mo┐emy zaznaczyµ opcjΩ "Write immediately", co oznacza, ┐e zapis symulacyjny nie bΩdzie w og≤le przeprowadzany.

W ostatniej czΩ╢ci okna oznaczonej cyfr▒ 3 nale┐y dokonaµ wyboru, czy zapisana ma byµ jedna sesja (opcja "Create Multisession...", mo┐liwe jest dodanie p≤╝niej nowych danych), czy te┐ od razu ca│a p│ytka (opcja "Close disc..."). Je┐eli przygotowane przez nas dane zajmuj▒ min. 620 MB, zapis wielosesyjny nie ma racji bytu (zabraknie miejsca na dodatkowe sesje), tote┐ wybieramy opcjΩ "Close disc...".

9. Ostatni▒ czynno╢ci▒, jaka nam pozosta│a do wykonania, jest klikniΩcie przycisku "Record". Po up│ywie ok. p≤│ godziny bΩdziemy dysponowaµ zapisan▒ p│yt▒ CD-ROM.

• Tworzenie p│yty CD-ROM zaczynamy od wyboru w│a╢ciwego typu p│yty...
  rys 1
  
• Wska╝nik myszy znajduje siΩ nad ikonk▒ kreatora
  rys 2
  
• ... kt≤ry znacznie upro╢ci proces przygotowania jej do zapisu
  rys 3
  
• Je┐eli chcemy zape│niµ danymi pust▒ p│ytΩ wybieramy zaznaczone opcje
  rys 4
  
• Tutaj nadajemy etykietΩ nagry-wanej p│ycie
  rys 5
  
• Kolejno╢µ dzia│a±:
  
  1. Wybieramy dysk
  2. Zaznaczamy interesuj▒ce nas foldery i pliki i...
  3. Przenosimy je na p│ytkΩ
  
  rys 6
  
• Lepiej gdy sami zdecydujemy o parametrach zapisu
  rys 7
  
• Pozostaje wyb≤r opcji zapisu w widocznej kolejno╢ci i klikamy przycisk "Record"
  rys 8
• Gdy tworzymy p│ytΩ audio wystarczy to zaznaczyµ w keratorze...
  rys 9
  
• ... a nastΩpnie umie╢ciµ ╢cie┐ki au-dio i/lub pliki d┐wiΩkowe na p│ytce
  rys 10
  
• Gdy chcemy udostΩpniµ nasze dzie│o innym, musimy zamkn▒µ p│ytΩ
  rys 11
  

Tworzenie p│yt audi

1. Pocz▒tkowo postΩpujemy analogicznie, jak w wypadku tworzenia p│yty CD-ROM, dopiero w oknie kreatora, zatytu│owanym "CD Type" (rys. 9), wybieramy opcjΩ "Audio CD".

2. NastΩpny etap to wyb≤r ╢cie┐ek audio oraz plik≤w d╝wiΩkowych w formacie WAV oraz AIF (rys. 10). Procedura przenoszenia poszczeg≤lnych plik≤w i ╢cie┐ek jest taka sama, jak w wypadku przenoszenia plik≤w i folder≤w na p│ytΩ CD-ROM. Wybieramy najpierw no╢nik (p│ytΩ lub dysk) zawieraj▒cy muzykΩ, nastΩpnie zaznaczamy konkretne ╢cie┐ki i/lub pliki audio i przenosimy je na czΩ╢µ odzwierciedlaj▒c▒ zawarto╢µ p│yty.

3. Kolejne dwa okna "przewodnika" s▒ identyczne, jak w wypadku tworzenia p│yt CD-ROM i dotycz▒ kolejno: szybko╢ci nagrywania (zalecamy wybranie opcji "No") oraz opcji dotycz▒cych zapisu p│yty. Podobnie jak podczas zapisu CD-ROM mamy mo┐liwo╢µ wyboru szybko╢ci zapisu, zaznaczenia, czy ma byµ przeprowadzany zapis symulacyjny. R≤┐nica jest widoczna w czΩ╢ci oznaczonej cyfr▒ 3 (rys. 11).

Jak widaµ, nie ma mo┐liwo╢ci zapisu wielosesyjnego, mimo to mo┐emy ustawiµ opcjΩ umo┐liwiaj▒c▒ p≤╝niejsze wykorzystanie p│yty zapisanej czΩ╢ciowo (opcja "Don't close CD..."). Jednak w takim wypadku odczyt nie zamkniΩtej p│yty bΩdzie mo┐liwy jedynie w nagrywarce. Gdy zape│nili╢my p│ytΩ wybranymi uprzednio ╢cie┐kami d╝wiΩkowymi, zaznaczamy opcjΩ "Close CD...", a nastΩpnie klikamy przycisk "Record".

Zapis pakietowy

Przyk│adowe okno programu PacketCD Writer firmy CeQuadrat. Kreator prowadzi krok po kroku przez procedurΩ przygotowuj▒c▒ no╢nik do zapisu pakietowego.

W poprzednim numerze wspomina│em o charakterystyce zapisu pakietowego. Dla przypomnienia: charakterystyczn▒ cech▒ formatu IPW (Incremental Packet Writing) jest to, ┐e dane nie s▒ zapisywane w sesjach ograniczonych sektorami wprowadzaj▒cymi (Lead-In) i zamykaj▒cymi (Lead-Out), zawieraj▒cymi informacje o rozmieszczeniu i nazwach poszczeg≤lnych plik≤w i katalog≤w.

Dane w przypadku u┐ycia formatu pakietowego s▒ zapisywane w ma│ych integralnych blokach zawieraj▒cych informacje o poszczeg≤lnych sekwencjach plik≤w. Ca│o╢µ doskonale nadaje siΩ do wykonywania archiw≤w, zw│aszcza, gdy nagrywarka, kt≤rej u┐ywamy, obs│uguje p│yty CD-RW. Wykorzystanie w praktyce zapisu pakietowego wymaga odpowiedniego oprogramowania.

NajczΩ╢ciej spotykanymi aplikacjami do tego formatu zapisu s▒: Adaptec DirectCD - aplikacja bΩd▒ca zwykle w zestawie z prezentowanym ju┐ programem Adaptec Easy CD Creator - oraz PacketCD Writer - program bΩd▒cy czΩ╢ci▒ pakietu firmy CeQuadrat. W praktyce zapis pakietowy wygl▒da bardzo prosto. Zwykle po zainstalowaniu oprogramowania (firmy Adaptec b▒d╝ CeQuadrat) program odpowiedzialny za format IPW umieszcza siΩ na pasku zada± i monitoruje, czy do nagrywarki nie zosta│ w│o┐ony nowy, czysty no╢nik CD-R lub CD-RW. Je┐eli tak, automatycznie uruchamiany jest kreator prowadz▒cy krok po kroku przez procedurΩ przygotowuj▒c▒ czyst▒ p│ytkΩ do zapisu pakietowego. Bez wzglΩdu na rodzaj u┐ytego programu (DirectCD lub PacketCD Writer) procedura wygl▒da tak samo.

Pierwsz▒ czynno╢ci▒, jak▒ musimy wykonaµ, jest sformatowanie p│yty. To wszystko. P│yty CD-R czy CD-RW sformatowanej do zapisu pakietowego mo┐na u┐ywaµ, jak ka┐dego innego no╢nika widocznego z poziomu Eksploratora Windows 95/98. Na tak przygotowan▒ p│ytΩ mo┐emy przenosiµ pliki z dowolnego katalogu, bezpo╢rednio z biurka, czy zapisywaµ dokumenty wprost z programu, w jakim pracujemy.

(c) Copyright LUPUS