Profilaktyka

ScanDisk, narzΩdzie umo┐liwiaj▒ce rozpoznanie problem≤w z dyskiem i ich naprawΩ zanim stracimy wa┐ne dane dane

Pierwsz▒ czynno╢ci▒, kt≤r▒ wykonujemy chyba najczΩ╢ciej, jest deinstalacja nie u┐ywanych program≤w oraz zbΩdnych danych. Podstawowym b│Ωdem pope│nianym przez wielu u┐ytkownik≤w jest "rΩczne" usuwanie program≤w. Przewa┐nie ka┐da instalacja nowego programu dla Windows nie ogranicza siΩ do skopiowania plik≤w w miejsce, kt≤re my wska┐emy.

CzΩ╢µ plik≤w (np. biblioteki) kopiowana jest do katalog≤w systemowych, co zapewnia prawid│owe funkcjonowanie programu. Innym elementem, przewa┐nie modyfikowanym podczas instalacji, jest rejestr, do kt≤rego wpisywane s▒ informacje dotycz▒ce danego programu pozwalaj▒ce systemowi operacyjnemu poprawnie go obs│ugiwaµ. Tak wiΩc kasuj▒c fizycznie jedynie katalog programu, usuwamy faktycznie tylko czΩ╢µ programu, reszta natomiast zostaje, "za╢miecaj▒c" nam cenn▒ powierzchniΩ dysku twardego oraz czΩsto owocuj▒c niestabilno╢ci▒ systemu. Podstawowym rozwi▒zaniem tego typu problem≤w, kt≤re mog▒, a nawet powinni stosowaµ wszyscy posiadacze Windows, jest odinstalowanie zbΩdnych program≤w.

Stosuje siΩ zazwyczaj dwie metody: po pierwsze wraz z programem instalowany jest czΩsto program odinstalowuj▒cy, kt≤ry - uruchomiony - odszuka wszystkie elementy danego programu i raz na zawsze je usunie. Drug▒ metod▒ odinstalowywania jest wykorzystywanie elementu systemowego "Dodaj/Usu± programy". Znajduje siΩ on w menu Start, w ustawieniach Panelu Sterowania. Uruchomiony, poka┐e nam listΩ wszystkich zainstalowanych do tej pory program≤w. Po wybraniu z listy programu, kt≤ry chcemy usun▒µ, klikamy przycisk Dodaj/Usu± i sprawa za│atwiona.

Sporadyczne k│opoty mog▒ wyst▒piµ podczas deinstalacji aplikacji 16-bitowych oraz ma│ych program≤w typu freeware pisanych czΩsto niezgodnie z wytycznymi tw≤rc≤w systemu. Mog▒ one zwyczajnie zostaµ nie zauwa┐one i nie dopisane przez system do listy zainstalowanych aplikacji.

Obie te metody powinny byµ zako±czone opr≤┐nieniem "kosza na ╢mieci", gdy┐ tam znajd▒ siΩ wszystkie odinstalowane pliki.

Programy dodatkowe

Opcje programu ScanDisk; tu decydujemy, w jaki spos≤b program ma reagowaµ na wykryte b│Ωdy

Inn▒, bardziej zaawansowan▒ metod▒ jest zaopatrzenie siΩ w specjalne oprogramowanie, kt≤rego zadaniem jest sta│a kontrola wszystkich proces≤w instalacyjnych oraz sprawdzanie na bie┐▒co zawarto╢ci dysku twardego. Godnymi polecenia aplikacjami tego typu s▒ CleanSweep firmy Quarterdeck oraz Norton Uninstall Deluxe firmy Symantec. Te komputerowe "miot│y" uruchamiaj▒ siΩ automatycznie wraz ze startem Windows i, dzia│aj▒c w tle, zbieraj▒ informacje o wszystkich instalowanych aplikacjach, elementach systemu operacyjnego oraz ca│ej zawarto╢ci dysku twardego. WyrΩczaj▒ one u┐ytkownika, pokazuj▒c mu jak na d│oni wszystkie zbΩdne elementy, stare wersje plik≤w oraz ich niepotrzebne kopie zapasowe, prowadz▒ statystykΩ, pokazuj▒c, ile razy dany element by│ u┐ywany i w zale┐no╢ci od wynik≤w proponuj▒, kt≤re pliki powinny byµ usuniΩte.

Tego typu programy powinni mieµ wszyscy u┐ytkownicy, kt≤rzy instaluj▒ du┐e ilo╢ci oprogramowania (np. typu shareware).

NarzΩdzia systemowe

Modu│ Panelu Sterowania - Dodaj/Usu± programy - to podstawowe narzΩdzie do usuwania zbΩdnych aplikacji z systemu

Wa┐n▒ czynno╢ci▒ jest defragmentacja dysku. Jest to proces maj▒cy na celu fizyczne uporz▒dkowanie struktury katalog≤w i plik≤w na dysku twardym w ten spos≤b, aby system operacyjny mia│ do nich jak najszybszy dostΩp.

Przyspieszy to dzia│anie dysku twardego i, co za tym idzie, ca│ego systemu. Do defragmentacji dysku wykorzystujemy program Defragmentator, kt≤ry uruchamiamy z menu Start - Programy - Akcesoria - NarzΩdzia systemowe. Jego obs│uga jest prosta - ogranicza siΩ do wybrania litery dysku, kt≤ry chcemy defragmentowaµ, i potwierdzenia OK. Przycisk "Zaawansowane...", ujawniaj▒cy siΩ podczas przerwania procesu klawiszem "Esc", zawiera opcje pozwalaj▒ce wybraµ jedn▒ spo╢r≤d trzech metod defragmentacji:

• pe│n▒ (pliki i wolne miejsce) porz▒dkuj▒c▒ pliki i wolne obszary dysku w ten spos≤b, ┐e ka┐dy plik jest przechowywany w jednym ci▒g│ym obszarze dysku, a wolna czΩ╢µ dysku r≤wnie┐ stanowi jeden ci▒g│y obszar samych plik≤w;
• porz▒dkuj▒c▒ wszystkie pofragmentowane pliki w ten spos≤b, ┐e ka┐dy plik jest przechowywany w jednym ci▒g│ym obszarze dysku;
• │▒cz▒c▒ wszystkie wolne obszary dysku w jeden obszar, dziΩki czemu pliki zapisywane w przysz│o╢ci nie bΩd▒ pofragmentowane.

Przerwanie procesu defragmentacji da nam dostΩp do bardziej zaawansowanych opcji Defragmentatora

Program ma r≤wnie┐ opcjΩ sprawdzania dysku na wystΩpowanie b│Ωd≤w. Proces defragmentacji jest d│ugotrwa│y (zale┐y od rozmiar≤w dysku twardego oraz od stopnia fragmentacji jego zawarto╢ci), tote┐ nale┐y go przeprowadzaµ wtedy, gdy nie musimy wykorzystywaµ pe│nej mocy komputera - zwalnia on znacznie dzia│anie ca│ego systemu.

NastΩpn▒ form▒ dbania o dysk twardy jest korzystanie z program≤w diagnostycznych typu ScanDisk. Programy tego typu sprawdzaj▒ poprawno╢µ plik≤w i folder≤w, odszukuj▒ fragmenty utraconych plik≤w, sprawdzaj▒ pliki na wystΩpowanie nieprawid│owych nazw, dat i godzin, wykrywaj▒ skrzy┐owane pliki oraz skanuj▒ powierzchniΩ dysku twardego na wypadek wystΩpowania uszkodze± fizycznych (tzw. bad sectors).

Program MS ScanDisk, w kt≤ry wyposa┐ony jest system Windows 95, znajduje siΩ w tym samym miejscu, co opisywany poprzednio Defragmentator.

Po uruchomieniu i wybraniu odpowiedniej litery przypisanej napΩdowi ScanDisk wykona szereg test≤w oraz spr≤buje dokonaµ ewentualnych napraw w strukturach katalog≤w i plik≤w, a uszkodzenia wykryte jako fizyczne zostan▒ zaznaczone tak, aby ┐aden program nie stara│ siΩ ich w przysz│o╢ci wykorzystaµ. Do wyboru s▒ dwa rodzaje testowania: standardowy, w kt≤rym sprawdzana jest poprawno╢µ plik≤w i folder≤w, oraz dok│adny - kt≤ry po te╢cie standardowym skanuje powierzchniΩ dysku w poszukiwaniu b│Ωd≤w.

Opcje programu daj▒ do wyboru mo┐liwo╢µ skanowania jednocze╢nie obszar≤w systemowych i obszar≤w danych lub ka┐dego z tych obszar≤w osobno.

Mo┐na r≤wnie┐ wy│▒czyµ proces testowania zapisu i naprawiania uszkodzonych sektor≤w w plikach ukrytych i systemowych. Ustawienia zaawansowane pozwalaj▒ modyfikowaµ m.in. takie opcje, jak: wy╢wietlanie podsumowania, zawieraj▒cego informacje o dysku oraz zestawienie wykrytych i poprawionych b│Ωd≤w (wy╢wietlane po zako±czeniu procesu sprawdzania dysku); generowanie pliku dziennika (jest to szczeg≤│owy raport z sesji programu ScanDisk zapisywany w pliku SCANDISK.LOG w katalogu g│≤wnym dysku systemowego); postΩpowanie z plikami wykorzystuj▒cymi ten sam obszar dysku (tzw. skrzy┐owanymi) oraz z fragmentami utraconych plik≤w. Program ten jest uruchamiany automatycznie za ka┐dym razem, gdy system zostanie nieprawid│owo zamkniΩty (dotyczy to Windows 95 w wersji OSR 2).

MS ScanDisk jest elementem integralnym systemu i choµ jego mo┐liwo╢ci s▒ stosunkowo ograniczone, to jest on dostΩpny dla wszystkich posiadaczy Windows 95, natomiast u┐ytkownicy chc▒cy gruntownie "przebadaµ" sw≤j dysk (i nie tylko) powinni siΩgn▒µ po znany pakiet oprogramowania diagnostycznego firmy Symantec o nazwie Norton Utilities.

Stosowanie siΩ do tych kilku prostych regu│ pozwoli nam unikn▒µ wielu wcze╢niej opisanych problem≤w i straty czasu spowodowanej przeinstalowywaniem kompletnie "zatkanego" systemu operacyjnego oraz pracuj▒cego na nim oprogramowania.

(c) Copyright LUPUS